در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
۵ کشتی تاریخی کشف شده زیر خاک می‌مانند/ تجارتِ گیلانِ ایلخانی، تیموری، صفوی و قاجار با کشورهای منطقه
معاون میراث‌فرهنگی گیلان با اشاره به وضعیت کشتی‌های تاریخی که تاکنون در سواحل این استان کشف شده‌اند، گفت: از میان ۵ کشتی که در سواحل استان گیلان بدست آمده، شامل دو کشتی در ساحل لله رود، یک کشتی در ساحل امیرآباد و انبار سر و کشتی دیگر در قروق، چهار کشتی مدفون در ماسه بادی هستند و فقط بخش‌هایب از آنها به دلیل جزر و مد قابل شناسایی هستند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، ولی جهانی (معاون میراث‌فرهنگی گیلان) با اشاره به آنکه تاکنون در مجموع ۷کشتی تاریخی در سواحل استان‌های شمالی کشف شده‌است، گفت: تاکنون بقایای یک کشتی در مازندران و یک کشتی در گرگان و ۵ کشتی در سواحل استان گیلان پیدا شده است که می‌توان گفت درحال حاضر فقط بقایایی از کشتی دیگر مشخص شده است. در این میان کشتی قروق تالش و کشتی لله رود امیرآباد و کشتی انبار سر از جمله معروف‌ترین کشتی‌های تاریخی کشف شده در گیلان هستند.
او درخصوص وضعیت فعلی کشتی‌های تاریخی پیدا شده، گفت: بدنه بیشتر این کشتی‌ها درحال حاضر زیر خاک و ماسه مدفون هستند. تنها بقایای یک کشتی تا حدودی از زیر خاک بیرون آمده و بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که میان اداره کل میراث فرهنگی با اداره کل بنادر کشتیرانی و مرکز اقیانوس‌شناسی و پژوهشکده باستان‌شناسی منعقد شده، مقرر است مطالعات و بررسی‌های مشترک روی این کشتی‌ها صورت پذیرد در این راستا مطالعات روی یکی از کشتی‌های ساحلی انجام شده است.
معاون میراث‌فرهنگی گیلان در پاسخ به این سوال که وضعیت کشتی قروق آنهم بعد از انتشار تصاویری از مردم و گردشگران که روی بدنه این کشتی تاریخی می‌ایستادند و عکس می‌گرفتند، چگونه است، گفت: درحال حاضر حفاظت کامل از این منطقه صورت می‌گیرد. از آنجا که هنوز ساز و کار مشخصی برای سایر کشتی‌های تاریخی درنظر گرفته نشده از این رو با وجود آنکه برنامه‌هایی برای حوزه بررسی و باستان‌شناسی آنها در نظر داریم، ترجیح‌مان آن است که زیر خاک بمانند چراکه مصون‌تر خواهند بود.
جهانی تصریح کرد: نیاز است تا با پژوهشکده باستان‌شناسی برای استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا جهت حفاظت و نگهداری این آثار مکاتباتی انجام شود و درعین حال باید سازمان بنادر و کشتیرانی در این خصوص ورود کند. از این رو تا زمانی که این مسائل حل نشود، این آثار زیر خاک باقی بمانند بهتر و در امان خواهند بود.
او درخصوص لزوم بررسی و شناسایی کشتی‌های تاریخی که در سواحل شمال کشور بدست آمده‌اند و اطلاعاتی که می‌توانند در اختیار ما بگذارند، گفت: بیشتر این کشتی‌ها متعلق به دوران تیموری، ایلخانی و صفوی و قاجاریه است. با مطالعه آنها می‌توانیم به اقتصاد گیلان در این دوره زمانی بیشتر اشراف پیدا کنیم. بنابراطلاعاتی که در اختیار داریم، ابریشم لاهیجان و رشت بسیار مرغوب بوده و طرفداران خاص خود را نیز در میان کشورهای خارجی داشت. می‌توان گفت هم زمان با دوره تیموری تجارت ابریشم مهمترین کالای اساسی گیلان بوده است که طرفداران زیادی در آسیا و اروپا داشت. موقعیت این کشتی‌ها به ما نشان می‌دهد که دریانوردی در آن دوران چگونه بود، درعین حال به موقعیت منطقه، تبادلات بین گیلان و کشورهای منطقه در دوران تیموری و صفوی و… پی می‌بریم. همچنین کشتی‌ها برای شناخت مباحث فرهنگی و تاریخی کمک شایانی به ما خواهد کرد.
معاون میراث‌فرهنگی گیلان با تاکید برآنکه تاکنون تمام کشتی‌های تاریخی که پیدا شده‌است، تجاری بوده‌اند، یادآور شد: تاکنون بقایای کشتی نظامی بدست نیاورده‌ایم و شواهدی دراین خصوص وجود نداشته. بیشتر کشتی‌ها تجاری هستند و هرچند به صورت قطعی نمی‌توانیم بگوییم متعلق به کدام کشور بودند اما بررسی‌ها و کاوش‌های که روی چند نمونه از این کشتی‌ها در ساحل خزر انجام شده، بیشتر آنها کشتی‌های روسی بوده‌اند.
او با اشاره به پیدا شدن بقایای کشتی که جدیدا خبری شده است، گفت: بقایای یک فروند کشتی به طول تقریبی ۴۸ متر در فاصله ۳۰۰ متری از ساحل دریا در نزدیکی آستانه و کیاشهر کشف شد. بخش عمده‌ای از این کشتی در حال حاضر در زیر ماسه مدفون شده و برای دستیابی به اطلاعات دقیق‌تر نیاز به انجام بررسی‌های کارشناسی بیشتر در این مورد است.
