امیر دلفانی:
اساسنامه انجمن هنرهای نمایشی، هنرمندان مهاجر را به رسمیت نمیشناسد/ خلأ قانونی اساسنامه، زمینهساز تخلفات متعدد شده است
امیر دلفانی با اشاره به اساسنامه انجمنهای هنرهای نمایشی استانها، از خلأ قانونی این اساسنامه گفت که زمینهساز تخلفات عمده و متعدد در برخی استانها شده است.
«امیر دلفانی» نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره استقلال انجمنهای هنرهای نمایشی استانها، به مشکلاتی که پیشروی این طرح وجود دارد اشاره کرده و گفت: من و خیلیهای دیگر از هنرمندان غیر تهرانی، به واسطه مطالعه و درسخواندن به تهران مهاجرت کردیم و البته دلیل اینکه دوباره به تئاتر استان خودمان برنگشتیم، این بوده که هیچ وقت شرایط مهیا نشده تا به شکل درست و مناسبی اجرایمان را روی صحنه ببریم به خاطر همین بوده که به فضای کاری تهران تزریق شدیم.
کسی به تخلفات انجمن نمایش استان رسیدگی نمیکند
او با اشاره به اساسنامه انجمنهای نمایشی استانها، یادآور شد: ممکن است شهرستانهای دیگر هم همین درد را داشته باشند، ولی با توجه به اساسنامهای که انجمن هنرهای نمایشی لرستان منتشر کرده، حق رای گروههای نمایشی برای آنهایی است که داخل استان ثبت شده باشند. آن هم نه همه گروههای دارای درجه الف، ب و ج. گروههای الف طبق شرایطی که خودشان دارند، سه حق رأی، گروههای ب دو حق و گروههای ج یک حق رأی دارند که اینها در همه استانها سازوکارشان مشخص است.
دلفانی ادامه داد: من بقیه استانها را رصد نکردهام، اما در استان لرستان، ۳۱ گروه ثبت شده وجود دارد که در حال حاضر شاید حدود ۱۵ مورد آنها فعال است. که البته کرونا هم در این قضیه دخیل بود و حتی همان بودجه اندک همیشگی تئاتر استان را هم برای حمایت از این ۳۱ گروه کاهش داد. مبلغی که بر اساس آن شاید حتی کمتر از دو میلیون تومان به دست هر گروه رسیده باشد. این اعداد و ارقام در شرایطی است که در نتیجه بررسیهایی که داشتیم متوجه شدیم حدود نیمی از این گروهها عملا غیرفعال هستند و خیلیهایشان هم با تخلف اجرا کردهاند. یعنی کاری نمایشنامهخوانی بوده، اما نامش را به عنوان اجرای عمومی درج کردهاند. بهطور مثال در شهرستان بروجرد در یک روز تعداد غیر قابل قبولی روی صحنه رفته که عملا غیرممکن است، اما طبق اسنادی که منتشر کردهاند، این تعداد اجرای صحنهای ثبت شده است.
تنها درگاه اطلاعرسانی انجمن نمایش لرستان، یک کانال تلگرامی است!
او ادامه داد: دلمان میسوزد برای تئاتر لرستان، برای هنرجویانی که قبلا سر کلاسهایمان بودند، رفیقمان بودند، الان آنجا هستند، زنگ میزنند و میگویند وضعیت خیلی بد است و نمیتوانیم کار کنیم، از کار بیکار شدهایم و حتی امیدی هم نداریم. میگویند جدیدا وضع آنقدر بد شده که برای تمرین در پلاتویی دولتی باید کرایه بدهیم. یعنی چیزی شبیه تئاتر خصوصی تهران، با این تفاوت که یک ارگان دولتی بالای سرش است.
این نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر خاطرنشان کرد: در همین راستا بود که همراه چند دوستِ فعال تئاتری لرستان، همچون امین ابراهیمی که دانشجوی دکترای تئاتر است، رضا شاهکرمی که از باسابقههای بازیگری تئاتر است، احسان کاظمی که فارغالتحصیل تئاتر در دانشگاه سینما - تئاتر است، یوسفرضا مرادیان که کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی از دانشگاه هنر معماری است، پژمان شاهوردی که در این چند سال اخیر شاید ۳۰-۲۰ جایزه کسب کرده، صحبت و مشورت کردیم تا ببینیم این ماجرا چقدر صحت دارد. در نتیجه این پیگیریها، خیلی از هنرمندان تئاتر استان گفتند حتی درگاه تئاتر لرستان به ما نمیگوید که چطور میتوانیم برویم گروهمان را ثبت کنیم.
دلفانی ادامه داد: از طرفی، معمولا تنها حوزه هنری است که از اجراهای عمومی هنرمندان استان حمایت میکند. این در حالیست که همچنان موفقیت یک هنرمند تئاتر لرستانی بدون هیچ حمایتی از سوی دولت، بهعنوان موفقیت انجمن نمایش لرستان در خبرها درج میشود! از تئاتریهای فعال لرستان پرسیدیم که انجمن هنرهای نمایشی استان برای جلسات مجمع و رایگیریها و سایر تصمیمگیریهای عمومی چطور به اعضا اطلاعرسانی میکنند؟ میگویند انجمن ظاهرا تنها یک کانال تلگرامی دارد، که در آن اطلاعیهها را منتشر میکند!
نقص اساسنامه باعث شده انجمنها، هنرمند مهاجر را به رسمیت نشناسند
این هنرمند تئاتر خاطرنشان کرد: علنا اساسنامه منتشر شده انجمن هنرهای نمایشی ایران باعث شده که فعال تئاتری هر شهری که برای تحصیل، برای پیشرفت و حتی از سر اجبار و برای مدتی به تهران میآید، دیگر جزو تئاتریهای آن استان شناخته نشود. مثل اینکه غلامرضا محمدی کشتیگیر لرستانی به تیم ملی رفته باشد و وقتی دوباره به خرمآباد برگردد به او بگویند تو که تهران هستی و دیگر عضو تیم شهر خودت محسوب نمیشوی. چنین رفتاری خیلی خندهدار است.
دلفانی یادآور شد: از آن جایی که خودم با مدیرکل ارشاد و هنرمندان تئاتر لرستان در ارتباط بودم، گفتم جلسهای بگذاریم و ببینم ماجرا چیست. به هر حال در تهران، نهادهای غیردولتی و افراد، دولت را به چالش میکشند، مطالبه میکنند، سند رو میکنند و انجمن و ادارهکل هنرهای نمایشی تا حدودی به شفافسازی رسیدهاند. گفتم شما هم بیایید و این روشنگری را انجام دهید که مبالغی که در طول شش سال اخیر به دست انجمن رسیده چطور و کجا خرج شده؟ از طرفی، اساسنامه به آنها حتما این حق را داده که بروند مذاکره کنند و ادارات دیگر را بیاورند پای حمایت از تئاتر؛ چند تا اداره را تا حالا آوردهاند؟ چقدر از گروهها حمایت کردهاند؟
وی ادامه داد: به تعدادی از هنرمندان جوان زنگ زدهاند که بیا کار کن، اما انتظار حمایت مالی نداشته باش، در حالی که حوزه هنری به هر گروه ۲۰ میلیون تومان پرداخت کرده است. خب، هر عقل سلیمی حوزه هنری را در چنین شرایطی به انجمن نمایش ترجیح میدهد. هرچند که اجرای در حوزه هنری را هم این آقایان به نام خودشان مصادره کرده و سند زدهاند.
این نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر تصریح کرد: در مدتی که همراه تعدادی از هنرمندان در خرمآباد پیگیر این مسأله بودیم، دستکم به ۲۷-۲۶ مورد تخلف رسیدیم. تخلفاتی ناشی از اینکه اساسنامه انجمن هنرهای نمایشی دست رئیساش را باز گذاشته تا بتواند انجامش دهد. برای مثال من گروهی دارم که غیرفعال است و اگر تا آخر اسفندماه کاری تولید نکند، پروانه فعالیتش لغو میشود، ولی رئیس انجمن ۲۴ اسفندماه به من زنگ زده که حتما در این دو، سه روز اثری را آماده کن و روی صحنه ببر که من یکی، دو میلیون تومان به تو بدهم، هم تو گروهات منحل نشود و هم اینکه بتوانی در انتخابات بعدی انجمن به من رأی بدهی! به امیر دلفانی خبر نمیدهند که بیا گروه ثبت کن، چون میدانند اگر بیاید، مطالبه میکند، دعوا میکند، میگوید پس حق رأی من کجاست، اگر من آمدم، فلان مدیر دیگر نباید مدیر باشد. یعنی اگر آن آقای مدیر با رای ۵۰-۴۰ نفر تعیین میشود، از این تعداد حداقل ۱۵ نفر، یعنی حدود ۱۵ رأی علنا رأیهایی هستند که هیچ نوع فعالیتی ندارند و فقط به نفع کسی رای میدهند که هیچ قدمی برای تعالی تئاتر لرستان برنمیدارد.
دلفانی خاطرنشان کرد: به همین خاطر است که در این دو، سه سال اخیر تعداد لرستانیهایی که من از آنها خبر دارم که آمدهاند تهران کار میکنند بسیار زیاد است؛ این مهاجرت بیرویهای که اتفاق افتاده، دهها نفر را ساکن تهران با تمام مشکلاتش کرده. از پرداخت کرایه خانههای سنگین تا کار در اسنپ. ظاهراً آنقدر کسی به مسئولان اعتراض نکرده که آقایان فکر کردهاند کارشان درست است!
چرا تئاتر لرستان در سالهای اخیر رو به افول رفت؟
او همچنین با انتقاد به طرح واگذاری سالنهای تئاتر شهر استانها به انجمنهای هنرهای نمایشی، گفت: این طرح یعنی سالنی که قبلا زیر نظر ارشاد بود و آزادانه و راحت در آن اجرا میکردیم، جشنواره برگزار میکردیم، بدون اینکه پولی بپردازیم، الان برای انجمن شده و دیگر آن را به آسانی در اختیار گروهها قرار نمیدهد. یعنی دیگر هیچ حمایتی وجود ندارد. انجمن در واقع به جای اینکه در کنار هنرمندان یک استان باشد، در مقابلشان قرار گرفته است.
دلفانی در پایان با تاکید بر اینکه «تمام حرف ما این است که تئاتر لرستان در این سالها چه بر سرش آمده؟» گفت: آقایان مدیرکل و معاون هنری ادارهکل ارشاد استان، رئیس انجمن هنرهای نمایشی، دبیرخانه تئاتر و دیگران به ما توضیح دهند که وضعیت تئاتر در لرستان در این شش سال به چه دلیل اینقدر رو به افول رفت و از الان به بعد چه اتفاقی قرار است برایش بیفتد. ممکن است این مدیران با آمدن دولت جدید، تغییر کنند. اما حرف ما حرف تئاتریهایی است که حداقل ۲۰ سال برای این تئاتر زحمت کشیدهاند و میخواهند بدانند چه بر سر پلاتوها و سالنها و فضاهای تئاتری دیگری خواهد آمد که خودشان آنها را بدون پول و دستمزد و با عشق و علاقه ساختهاند.