«کتاب آرایی نسخههای هنری دوره قاجار» منتشر شد
«کتاب آرایی نسخههای هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» بر اساس تحقیق و تالیف حبیب الله عظیمی و با همکاری انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از طرف انتشارات «مجمع ذخایراسلامی قم-ایران» منتشر شد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، «کتاب آرایی نسخههای هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» بخشی از مطالب علمی برای نخستین بار در قطع رَحلی، کاغذ گلاسه، تصاویر رنگی و با کیفیت منتشر شده است.
کتاب «کتاب آرایی نسخههای هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» حاوی مجموعهای از تصاویر ۷۷ نسخه دوره قاجارهمراه با معرفی کامل هر یک از نسخ است. حبیب الله عظیمی نگارنده این کتاب با دانش کارشناسی خود در حوزه نسخهپژوهی هر یک از نسخ مندرج را از جهت محتوایی شرح و بسط داده است.
حبیب الله عظیمی مولف «کتاب آرایی نسخههای هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» و عضو هیأت علمی کتابخانه ملی ایران این کتاب را با همکاری محمد حسین واقف زاده به رشته تحریر درآورده است.
عظیمی در پیشگفتار درباره چگونگی نگارش این کتاب آورده است: «شالوده پژوهش حاضر، حاصل انجام طرح پژوهشی نگارنده با فرهنگستان هنر در سال ۱۳۸۹ و بازنگری و اصلاح و تکمیل مبانی نظری آن در سال ۱۳۹۹ است. در این تحقیق پس از ارائه مباحث علمی و نظری پیرامون آرایهها و تذهیب در نسخ هنری در دوره قاجار، نمونههایی از نسخههای خطی نفیس هنری دوره قاجار انتخاب شده و تصاویری از صفحات مذهب و آرایه دار در بخشهای مختلف نسخهها همراه با اطلاعات کامل نسخهشناسی آنها در ۴ بخش معرفی شده است.»
محقق و مولف «کتاب آرایی نسخههای هنری دوره قاجار با استناد به نسخ خطی کتابخانه ملی ایران» درباره تقسیم انواع آرایهها در بخشهای مختلف کتاب نیز چنین نوشته است: «رویه رایج و معهود بین مذهبان و نقاشان در کانونهای کتاب آرایی، تقسیم انواع آرایهها در بخشهای مختلف کتاب و اختصاص یک یا چند نوع آرایه مشخص به یک بخش خاص کتاب بوده است. به عنوان مثال در اوراق بدرقه کتاب، آرایههایی همچون شمسه و ترنج جا میگرفت که در میانه آنها هم نام کتاب یا مؤلف یا یادداشت رسم خزانه و یا مطالب پیش درآمد همچون دعای قبل از تلاوت در نسخههای قرآن کریم درج میگردید؛ و یا صفحات افتتاح کتاب عمدتا حاوی سر لوح و کتیبه و جدول و حاشیه و طلااندازی بین سطور بود. همچنانکه اوراق میانی کتاب و صفحه اختتام کتاب هم آرایههای مخصوص به خود را داشتند و در آخر پس از اتمام آرایه و تذهیب در اوراق کتاب، جلد هنری متناسب با آرایههای اوراق، آنها را در بر میگرفت و بدان صحافی میشد. پس برای بررسی و تحلیل آرایهها و تزئینات یک نسخه نفیس هنری لازم است تا آرایههای موجود در هر کدام از بخشهای ذکر شده جداگانه بررسی شود.»