دبیر هنری بخش عکس سوگواره هنر عاشورایی مطرح کرد:
ساعتها «گفتگو» و هزاران «کلمه» را میشود از طریق عکس بیان کرد/ در این یکسال، ایثارگریها تحت تاثیر فرهنگ عاشورا صورت گرفت
این یک واقعیت غیرقابل انکار است که در جهان امروز، بیسواد کسی نیست که خواندن و نوشتن بلد نیست، بلکه آن کسی است که از درک مفاهیم عکس عاجز است، به این ترتیب اغراق نیست اگر بگوییم عکسها امروزه بخش عمدهای از زندگی ما را به خودشان اختصاص دادهاند، قدرت یک عکس به حدی است که گفته میشود ساعتها «گفتگو» و هزاران «کلمه» را میشود تنها از طریق یک عکس بیان کرد.
به گزارش ایلنا، بخش «عکس» یکی از بخشهای چهارگانه «سیزدهمین سوگواره هنرعاشورایی» است، بخشی که با وجود سابقه نسبتا اندک دو ساله، با استقبال خوبی از سوی عکاسان و علاقمندان عکاسی کشور روبرو شده است و با اعلام فراخوان، عکسهای زیادی از استانهای مختلف کشور به دبیرخانه سوگواره ارسال شده است، در ادامه گفتگو با سیداحسان باقری (هنرمند عکاس و مدیرخانه عکاسان ایران) که دبیر هنری بخش عکس این سوگواره را برعهده دارد، میآید:
چرا با وجود پیشرفتهای رسانهای و نیز ظهور سینما و تلویزیون، هنوز هم «عکس» به عنوان یکی ازمناسبترین رسانهها برای رساندن پیام و از جمله پیامرسانی در عرصه مذهبی و دینی، استفاده میشود؟
این یک واقعیت غیرقابل انکار است که در جهان امروز، بیسواد کسی نیست که خواندن و نوشتن بلد نیست، بلکه آن کسی است که از درک مفاهیم عکس عاجز است، به این ترتیب اغراق نیست اگر بگوییم عکسها امروزه بخش عمدهای از زندگی ما را به خودشان اختصاص دادهاند، قدرت یک عکس به حدی است که گفته میشود ساعتها «گفتگو» و هزاران «کلمه» را میشود تنها از طریق یک عکس بیان کرد.
در تاریخ عکاسی، عکسهایی بودهاند که توانستهاند تحولات بزرگ را در یک قاب ایستا رقم زده و مفاهیم بلندی را به مردم منتقل کنند و به این ترتیب است که عکس خودش هم میتواند به تنهایی به عنوان یک رسانه فراگیر و یا یک اثر هنری باشد و هم با انتشار در رسانهها، تاثیرگذار باشد و این تاثیر در عرصه مذهبی و دینی هم قابل استفاده است، چنانکه در سوگواره هنر عاشورایی برای انتقال پیام از آن استفاده میشود.
نکته جالب توجه این است که عکسها توسط ذهن انسان، امر واقعی تلقی میشوند و حتی مغز انسان عکسهای چیدمان را به عنوان یک امر واقعی تلقی میکند. علاوه بر این خصوصیت عکس این است که یک عکاس خلاق، در یک لحظه و در کسری از ثانیه، صحنهای را ثبت میکند که هیچکسی و حتی عکاس آن عکس، نمیتواند دوباره آن را تکرار کند، انگار که عکاس، آن لحظه را متوقف کرده است.
به عنوان هنرمندی که سابقه طولانی فعالیت حرفهای در زمینه عکاسی دارید و دررویدادها ورقابتهای عکاسی مختلفی هم به عنوان داور حضور داشتهاید، چه توصیهای به علاقمندان شرکت در سوگواره هنر عاشورایی دارید و آنها چه نکاتی را باید مد نظر داشته باشند که عکسهایی را ارسال کنند که مورد توجه داوران قرار گیرد؟
عکاسان حرفهای و مخصوصا کسانی که در حوزههای عکاسی مستند و آیینی کار کردهاند به طور کلی با استانداردهای مربوط به عکاسی آشنا بوده و بر آن مسلط هستند، آنها با استفاده از توانمندی خود میتوانند به راحتی با موضوعات انتخاب شده ارتباط برقرار کرده و براساس آن تولید اثر کنند یا آنکه از بین عکسهایی که از قبل عکاسی کردهاند، آثار خوبی را انتخاب کنند.
اما بخش اصلی توصیههایم مربوط به مواردی است که در فراخوان ذکر شده مانند اینکه در بخش تک عکس، حداکثر ۶ قطعه عکس ارسال شود و در بخش مجموعه عکس، ۶ الی ۱۱ قطعه، دربخش فتوکلیپ هم هر عکاس میتواند یک فتوکلیپ ۱تا ۳ دقیقهای از مجموعه عکسهای خود ارسال کند، بدیهی است که این فتوکلیپ باید روایت محور بوده و صرفا ازعکسهای خود عکاس باشد و البته هنرمند صاحب اثر میتواند از موسیقی و صدای محیطی در فتوکلیپ استفاده نماید، البته ملاحظات دیگری هم وجود دارد که علاقمندان با مطالعه فراخوان میتوانند از آنها آگاه شوند.
موضوعات «سوگواره هنر عاشورایی» به چه صورت انتخاب شد؟
در مورد موضوعات انتخاب شده، تلاش کردهایم تا یک موضوع انتزاعی برای عکاسی انتخاب نشود بلکه موضوعاتی انتخاب شود که به موضوع کرونا که در یک سال و نیم گذشته، جامعه ما را درگیر کرده است مربوط باشد، در این یکسال، ایثارگریهای بسیاری تحت تاثیر فرهنگ عاشورا صورت گرفت، افراد بسیاری با تاسی از فرهنگ امام حسینی(ع) به فداکاریهای بزرگی دست زدند و به این خاطر موضوعات عکاسی به این صورت انتخاب شد که مراسم عزاداری امام حسین (ع) و نمادهای عاشورایی در دوران کرونا در بیمارستان ها، مراکز درمانی، منازل، شهرها و روستاها، روضههای خانگی، مواسات و کمکها و نذورات مردمی را دربرگیرد و این بخش مهم از تاریخ تصویری کشور عزیزمان گردآوری شود.
گرچه اگر موضوعات عمومیتر انتخاب میشد حتما در استقبال بیشتر مؤثر بود اما یکی از وظایف ما در برگزاری مسابقات عکاسی، جهت دهی به حرکت هنرمندان و تاکید بر تمرکز روی مسائل مهم و روز جامعه است.
عکسهای برگزیده به چه صورت نمایش داده میشوند؟
با توجه به محدودیتهای کرونایی، در حال حاضر در تلاش هستیم تا شرایطی را فراهم کنیم تا آثار برتر و برگزیده را بیشتر در فضای باز در معرض دید مردم بگذاریم، علاوه بر آن تصمیم داریم که آثار برگزیده را در فضای مجازی هم به نمایش بگذاریم یا آنکه با کمک رسانهها و خصوصا صدا و سیما آنها را برای مردم نمایش دهیم، البته اگر تا زمان برگزاری نمایشگاه، تغییراتی در مورد رنگبندی کرونایی اتفاق بیفتد سعی امان براین است که آثار را در گالری به نمایش بگذاریم.
قبلا هم چنین تجربهای از نمایشگاه در فضای باز و یا فضای مجازی وجود داشته است؟
سال گذشته نمایش در فضای باز شهری و از جمله بر روی دیوارهای دانشگاه تهران، تجربه موفقی از نمایش در فضای باز را داشتیم، با چنین تجربهای، احساسمان این است که خصوصا با تغییرات جدیدی که در شهرداری تهران صورت گرفته است، فضاهای بهتری در اختیارمان قرار گیرد، البته تلاش میکنیم که بتوانیم بیلبوردها و فضاهایی را در فضای شهری، در اختیار بگیریم تا بتوانیم آثار را بر روی آنها به نمایش بگذاریم، اما تصورمان این است که امسال فرصت بهتری در اختیارمان قرار خواهد گرفت، در فضای مجازی هم تلاش خواهیم کرد که آثار برتر از طریق سایت ها، خبرگزاریها و سایر رسانهها و از جمله صدا و سیما در معرض دید مردم قرار بگیرد
یکی از موضوعات مهم در برگزاری هر جشنواره رقابتی و از جمله «سوگواره هنر عاشورایی» بحث داوری است، داوران این دوره با چه معیاری انتخاب شدهاند؟
در زمینه داوری سعی شده است ترکیبی از لحاظ سطح تجربی و علمی را برای داوری داشته باشیم، به همین خاطر داوران «پیشکسوت» و داوران «جوان» در کنار هم قرار گرفتهاند، داوران سوگواره امسال طوری انتخاب شدهاند که هم سالها سابقه حرفهای داشته باشند وهم از جهت نظری افراد صاحبنظری باشند، از سوی دیگر در زمینه انتخاب داوران تلاشمان این بود که هنرمندانی انتخاب شوند که هم در زمینه عکس آیینی سابقه کار عملی داشته باشند و هم بیشتر روی عکاسی مستند آیینی کار کرده باشند.