در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
مدیران نالایق آفتی بدتر از کرونا هستند/ لابیها، فرهنگ و هنر شهرستانها را تبدیل به حیاط خلوت جریانهای سیاسی کرده/ تمرکزگرایی توسعه متوازن را در کشور مختل کرده است
یک فعال فرهنگی و هنری، در آستانه انتخاب مدیران جدید فرهنگ و هنر کشور، نسبت به حضور آفتی به نام مدیران ناکارآمد، تمرکزگرایی و بیتوجهی به انتخاب مدیران شایسته هنری در استانها و لابیهای سیاسی هشدار داد.
«مصطفی بوعذار» در گفتگو با خبرنگار ایلنا، به مشکلات تئاتر در دولت سیزدهم و چشمانداز این هنر و انتظار فعالان هنری در دولت جدید، اشاره کرد و نسبت به حضور آفتی به نام مدیران ناکارآمد، تمرکزگرایی و بیتوجهی به انتخاب مدیران شایسته هنری در استانها و لابیهای سیاسی هشدار داد.
این نویسنده و کارگردان تئاتر با تاکید بر اینکه «متاسفانه فرهنگ و هنر هیچگاه اولویت اول دولتها نبوده است.» تصریح کرد: به دلیل ارجحیت مشکلات ساختاری و معیشتی و اقتصادی برای سیاستمداران ما، همواره فرهنگ و هنر اولویت چندم بوده است. همانطور که متاسفانه در دولت سیزدهم هم شاهد یکی از بدترین دورانها برای فرهنگ و هنر در کلیت آن و برای هنرمندان تئاتر به صورت خاص، بودیم.
بوعذار ادامه داد: با وجود تلاشهای صورت گرفته و حضور اندک مدیران سالم و توانمند در بدنه دستگاههای فرهنگی و هنری کشور که همواره تلاشی مضاعف داشتند، به نظر من مدیران نالایق، در این سالها، آفتی بدتر از کرونا بودند. سالهایی که شاهد غلبه نگاه سلیقهای و نبود یک چشمانداز روشن و تصمیمهای برنامهریزی شده حداقل در کوتاهمدت در فضای فرهنگ و هنر بودیم.
او خاطرنشان کرد: یکی از چالشهای مهم این عرصه، عدم پاسخگویی مدیران فرهنگ و هنر بود که متاسفانه انتخاب بخشی از این مدیران در بدنه فرهنگ و هنر بیشتر حاصل تعاملات سیاسی و جناحی بود و برای همین شاهد بودیم که باز فرهنگ و هنر تبدیل به حیاط خلوت جریانهای سیاسی شد. و چه بسا برخی افراد برای سهمخواهی در دستگاههای فرهنگی و هنری کشور حضور داشتند و نتیجهاش را هم دیدیم.
این فعال تئاتری با اشاره به حجم اعتراضهای هنرمندان تئاتر در این سالها، گفت: برای اولین بار هنرمندان تئاتر مقابل مجلس حضور پیدا کردند، بیش از صدها هنرمند تئاتر خیابانی به وزیر نامه نوشتند و به چالشهای موجود اعتراض کردند و بیشترین حجم از نارضایتی هنرمندان را در فضای مجازی و علیرغم نجابت و سکوت خیلی از بزرگان عرصه فرهنگ و هنر، شاهد بودیم؛ اعتراضات گسترده و نارضایتیهایی که از گوشه و کنار دیده و شنیده میشد.
بوعذار با اشاره به تمرکزگرایی در برنامههای فرهنگی و اختصاص بودجه، و نبود برنامه مدون برای رفع این تبعیض گفت: این نگاه تبعیض آمیز باعث شده دید روشنی به هنرمندان شهرستانها و توسعه متوازنی در فرهنگ نداشته باشیم. که امیدوارم در دولت جدید از این چالشها عبور کنیم.
او با بیان اینکه بسیاری از هنرمندان چشم نگران انتصاب مدیران هنری جدید هستند، خاطرنشان کرد: شخص وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، منتخب رئیس جمهور و صاحب رأی مجلس است و نگرانی اصلی، مدیران میانی وزارتخانه بعد از حضور وزیر در کابینه است؛ اینکه چگونه از مدیران لایق، توانمند و آشنا به امور فرهنگی و هنری استفاده شود و شاهد حضور مدیران فرهنگی و هنری بر اساس رابطههای فردی نباشیم و بتوانیم از تجربه سالهای گذشته درس بگیریم.
بوعذار با تاکید بر اینکه نیازمند آسیبشناسی جدی در حوزه فرهنگ و هنر هستیم تا بر اساس آن به یک برنامه منسجم توسعهای برای چهار یا هشت سال آینده برسیم، گفت: امیدوارم مدیران فرهنگ و هنر با عملگرایی، از شعارها عبور کنند و شاهد توجه به آثار فاخر نمایشی، گذر از رفتارهای پوپولیستی در تئاتر، شفافسازی مالی برای همه، رفع تبعیض در حمایتهای مالی و استفاده از مدیران کارآمد و لایق در استانها باشیم.
دبیر سوگواره ملی تئاتر میدانی و تعزیه اربعین حسینی، با اشاره به اینکه به دلیل تمرکز بر فضای پایتخت، معمولاً از انتخاب دقیق مدیران فرهنگ و ارشاد و دستگاههای فرهنگی در استانها غافل میمانیم، گفت: آن نگاه اصلی که بر سیاستگذاری سطح کلان کشور حکمفرماست، وقتی به استانهای دیگر میرسد دچار ریزش میشود.
بوعذار خاطرنشان کرد: برای همین گاهی میبینیم که در استانها، این جریانهای سیاسی هستند که بر اساس لابیها، مدیر فرهنگی و هنری استان را انتخاب میکنند. برای جلوگیری از چنین انتصابهایی، باید نظارتی قوی در سطح کلان شکل گرفته و شهرهای غیر از پایتخت مورد غفلت قرار نگیرند.
او تصریح کرد: برای آنکه توسعه فرهنگی و هنری همهجانبهای در سطح کشور رخ دهد، باید در شهرستانها هم مدیران خوبی در اندازه استانداردهای تهران داشته باشیم، تا توسعه کشور به صورت متوازن رخ بدهد.
این نویسنده و کارگردان تئاتر با بیان اینکه در سالهای اخیر شاهد ریزش مخاطب در عرصه تئاتر بودیم، گفت: گاهی تئاترهای ما برآمده از دغدغههای مردم و سیما و بازتابی از واقعیتهای جامعه امروزی ما نبوده و این باعث شده که بخشی از توده مردم از تئاتر فاصله بگیرند. که علت بخشی از آن هم باز به نظر من به دلیل عدم حمایت، هدایت و نظارتی است که دستگاههای فرهنگی نسبت به هنر دارند.
بوعذار ادامه داد: با وجود مشکلات معیشتی که در دوره کرونا هنرمندان را دلزده کرده بود، این اتفاقات باعث شد تماشاگر بیشتر از قبل از تئاتر فاصله بگیرد و در نتیجه سالنها رو به رکود و خاموشی رفتند و متاسفانه پویایی و شکوه و رونق قبلی هنر کمفروغ شد.
این فعال فرهنگی خاطرنشان کرد: در همین موضوع کرونا به دلیل وجود برخی نگاههای سیاسی، مجموعه فرهنگ و هنر مورد ظلم قرار گرفت و تعطیلیهای مکرر، تصمیمگیریهای غیرکارشناسی و... تماشاخانهها، هنرمندان و گروههایی که با مشکلات عدیدهای اقدام به تولید نمایش کرده بودند را با مشکلات زیادی روبرو کرد. هنرمندانی که نهتنها حمایت نشدند، بلکه تحقیر شدند، و شاید مورد بیمهری و کملطفی قرار گرفتند.
بوعذار در پایان اظهار امیدواری کرد با برگشتن به شرایط عادی، بتوانیم شاهد رونق دوباره تئاتر در کشور و برگزاری جشنوارهها و رقابتهای سالم و تصمیمسازیهای دوراندیشانهتری باشیم.