کارگردان نمایش «ببو»:
نمونههای موفقی از کمدی سیاه در ایران نمیبینیم/ اصرار به حرکت روی خطوطی مشخص، «روح اجرا» را خدشهدار میکند؟
نویسنده و کارگردان نمایش «ببو» شکل مباحثه اخلاقی در این اثر را نه کمدی سیاه، که «هجو و کنایه» خواند که ظاهری شبیه به کمدی سیاه دارد و گفت: معمولا نمونههای موفق و زیادی از کمدی سیاه در ایران وجود ندارد. درحالیکه ادعای کمدی سیاه بودن بسیار زیاد است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، «در روزهایی که خانه خالیست و مادرش نیست؛ کامبیز همکاران کلاهبردارش در سرقت اشیا باستانی را در زیر زمین خانهشان گروگان گرفته. ناگهان مادرش به خانه باز میگردد...»؛ این خلاصه داستان نمایشی به نام «ببو» است که به نویسندگی، طراحی و کارگردانی «مهیار شیروانی» این روزها در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه رفته است.
شیروانی در پاسخ به سوالی درباره ایده نمایش و شیوه اجرایی آن گفت: چه میشود اگر پسری که گروگانی در زیرزمین خانهشان دارد، رازش نزد مادرش برملا شود؟ چه میشود اگر پسری مامانی و ترسو باشد؟ چه میشود اگر مادر بر اثر وابستگی افراطی، علیه فرزند خود شود؟ چه میشود اگر با طراحی اجتماع کوچکی از افراد غیر قابل اعتماد، مضمونی طراحی کنیم؟
او ادامه داد: اینها آغاز پرسشهایی بود که پاسخهایش مانند حلقههای زنجیر، به سمت کشف و ساختن نمایشنامه «ببو» هدایتم میکرد. در واقع این مفهوم مدنظرم بود که «اعتماد کردن سخت است چون قابل اعتماد بودن سختتر است.»
شیروانی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه «معمولا نمونههای زیادی از کمدی سیاه در ایران وجود ندارد و اغلب آثاری که در این ژانر اجرا میشود، ترجمه است. درباره انتخاب این ژانر برای نوشتن و کارگردانی توضیح دهید؟» گفت: دلیل اینکه شکل مباحثه اخلاقی «ببو» را کمدی سیاه تشخیص دادید، درک میکنم. خودم هم در یک نگاه همین را میگفتم. گفتنش در این روزها که کمدی سیاه بودن به شدت مد روز شده و پسندیده، سخت است. اما صادقانه بگوم که «ببو» کمدی سیاه نیست.
این نمایشنامهنویس و کارگردان ادامه داد: شکل مباحثه اخلاقی ببو هجو و کنایه است. گونهای دیگر از مباحثه اخلاقی که ظاهری شبیه به کمدی سیاه دارد. اما با این صحبتتان که معمولا نمونههای زیادی از کمدی سیاه در ایران وجود ندارد موافقم. البته ادعای کمدی سیاه بودن هم زیاد است. شاید یک نسخه از کمدی سیاه ایرانی موفق که الآن به یاد بیاورم، فیلم «خواب تلخ» به کارگردانی محسن امیر یوسفی باشد.
شیروانی در ادامه با بیان اینکه «کارگردانی ببو با یک پرسش مهم آغاز شد.» گفت: از روز اول تمرینها، با میزانسنی از پیش طراحی شده، بر اساس اصل طراحیای برگرفته از مضمون، حرکت کردم و پرسشهای پیش رویم اینها بود: «آیا این شیوه، اجرا را خشک و بی روح جلوه نمیدهد؟ آیا اصرار به حرکت روی خطوطی مشخص، چیزی که به اختصار در اینجا میخواهم -روح اجرا- بنامم را خدشه دار نمیکند؟»
او در پایان با تاکید بر اینکه «قبول داشتم -و هنوز هم دارم- که شیوهای وسواس گونه بود.» خاطرنشان کرد: اما در شب افتتاحیه نمایش، پاسخ این پرسش چند ماهه را باور کردم؛ اینکه میتوان روح اجرا را خدشهدار نکرد، اگر بازیگر مناسب را پیدا کنید. میخواهید بدانید چگونه؟ پاسخ دقیق را فقط بازیگرانم میتوانند به شما بگویند.
بازیگران این نمایش ۸۰دقیقهای (به ترتیب الفبا) عبارتند از: پرستو الماس، نیکو پشوتن، عماد جاویدپور و مسعود رمضانی. همچنین از دیگر عوامل این گروه نمایشی میتوان به: «مجری طرح: محمد گودرزیانی»، «طراح نور: رضا خضرایی»، «طراح گرافیک: محمدصادق زرجویان»، «طراح گریم: مریم سالاروند»، «مشاور طراحی صحنه: هادی بادپا»، «موسیقی: پوریا مهدی»، «گروه کارگردانی: ایمان حسینی و دانیال کریمی»، «مدیر اجرا: محمدرضا اربابینیا»، «عکاس: علی قرهداغی»، «مدیر روابطعمومی: امیر قالیچی» و «مشاور رسانهای: امیر پارسائیانمهر» اشاره کرد.
این نمایش هر شب راس ساعت ۲۰:۳۰، در سالن گلایل پردیس تئاتر شهرزاد میزبان تماشاگران است.