مجموعه تاریخی «یاور» فعلا در امان است/ میراث فرهنگی نمی‌تواند وارد مرمت بنایی شود که مالک خصوصی دارد/ ۱۸ بنای تاریخی کرمان واگذار می‌شود
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان درباره آسفالت خیابان مجاور مجموعه تاریخی و ثبت ملی «یاور» شهرستان راور که به دلیل شیب نامناسب، این بنا را در معرض خطر آسیب آب‌های سطحی قرار می‌دهد، و همچنین وضعیت مرمت و حفاظت از بناهای تاریخی این استان توضیح داد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره آسفالت خیابان مجاور مجموعه تاریخی و ثبت ملی «یاور» شهرستان راور که به دلیل شیب نامناسب، این بنا را در معرض خطر آسیب آب‌های سطحی قرار می‌دهد، توضیح داد: آسفالتی که به باور کارشناسان میراث فرهنگی، همراه با افزایش سطح خیابان است و این بنا را در گودی قرار می‌دهد؛ تا حتی با یک باران ساده، این بنای تاریخی سیل‌گیر شود.
در هفته‌های گذشته این مسأله نگرانی‌هایی را برای دوستداران میراث فرهنگی ایجاد کرده بود و «فریدون فعالی» در همین راستا، به ایلنا می‌گوید که به تازگی همراه با شهردار، اعضای شورای شهر و فرماندار شهرستان، از پروژه بازدید کرده‌اند و ادامه می‌دهد: البته قبل از بازدید هم، کار را در لاینی که به سمت خانه تاریخی یاور است، متوقف کرده بودند.
فعالی با بیان اینکه «فعلا کار متوقف شده، تا با نظر میراث فرهنگی، کار کارشناسی کنیم تا بر اساس آن کار ادامه پیدا کند.» گفت: قرار شد شهرداری طرح پیشنهادی‌اش را به ما بدهد که با تائیدیه میراث فرهنگی مبنی بر اینکه طرح، ضرری برای این مجموعه تاریخی نداشته باشد کار را انجام دهند.
از سوی دیگر، مجموعه فرهنگی و تاریخی یاور برای سال‌ها، محل کارگاه‌های قالی‌بافی سنتی ایران بود و اکنون مدت‌هاست که در حالتی بلاتکلیف و بی‌استفاده رها شده است؛ مدیرکل میراث فرهنگی کرمان درباره وضعیت عمومی این بنا هم توضیح داد: بناهای تاریخی زیادی داریم که وضعیت خوبی ندارند؛ وقتی بنا مالک خصوصی دارد، ما به او ابلاغ می‌کنیم و مالک وظیفه دارد از بنا حفاظت و حراست کند نه اینکه بنا را رها کرده و به خارج از کشور رفته و انتظار داشته باشد میراث فرهنگی به صفر تا صد مرمت بنایی که مالک خصوصی دارد، وارد شود.
فعالی ادامه داد: ما می‌توانیم طرح‌های اقتصادی برایش پیش‌بینی کنیم، بسته‌های حمایتی روی آن بگذاریم، تسهیلات بدهیم، کاربری مناسب ارائه کنیم و... همانطور که به تازگی یکی از مالکان بناهای تاریخی با طرح و برنامه سراغ ما آمده و با نظر میراث فرهنگی، بنا قرار است مرمت شده و کاربری مناسبی بگیرد. بنابراین هر کدام از عزیزانِ مالک که طرح و برنامه داشته باشند این حمایت از جانب میراث فرهنگی هست و کمک‌شان می‌کنیم که بتوانند ساختمان را به خوبی سامان دهند.
او همچنین درباره مواجهه میراث فرهنگی با بناهایی که در شرایط اضطرار قرار دارند، یادآور شد: میراث فرهنگی در نحوه برخورد با بناهای تاریخی چند سیاست را در پیش می‌گیرد و روش‌های مختلفی را اتخاذ می‌کنیم تا بتوانیم بناهای تاریخی را حفظ کنیم. آن دسته از بناهایی که در اختیار میراث فرهنگی بوده و مالکیتش با ماست را، اکنون در قالب کمیسیون ماده ۲۷ و قبلا از طریق صندوق حفظ و احیا واگذار می‌کردیم.
فعالی ادامه داد: برای سال ۱۳۹۹ پیش‌بینی واگذاری ۱۴ بنای تاریخی را کرده بودیم که بخشی از اقدامات لازم در این زمینه انجام شد که الان باید برای سال ۱۴۰۰ پیگیری شود. برای سال بعد هم تعداد بناها را بیشتر کردیم و ۱۸ بنای تاریخی دیگر را در دستور کار گذاشته‌ایم که شناسایی شده‌اند که بخشی از آنها را با منابع خودمان مرمت می‌کنیم و بخشی دیگر را از طریق واگذاری به سرمایه‌گذار بخش خصوصی.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمان با اشاره به اینکه «با افراد زیادی هم از معین‌های اقتصادی همچون هواپیمایی ماهان و شرکت گل‌گهر و جهاد نصر و... مذاکره کرده‌ایم تا بناها را واگذار کنیم و سامان پیدا کنند.» گفت: بعضی از بناهای تاریخی هم مالک دولتی دارند که با آنها وارد مذاکره شده و صحبت کرده‌ایم، طرح مرمت داده و کمک و مشارکت می‌کنیم و سرمایه‌گذارانی از بخش خصوصی به آنها معرفی می‌کنیم تا بتوانند بنا را حفاظت کنند.
فعالی در ادامه با بیان اینکه «ضمن اینکه ماده ۹۸ قانون برنامه ششم دستگاه‌های اجرایی که بنایی تاریخی را در تملک دارند کاملا مکلف کرده است بناهای ثبت شده را از محل اعتبارات سالانه‌شان مرمت و حفظ کنند.» تصریح کرد: یکسری افراد هم هستند که بنای با ارزشی داشته‌اند و ثبت ملی هم شده است که برای اینطور بناها هم حتی اداره‌کل میراث فرهنگی به صورت مشارکتی، نیمی از هزینه‌های مرمت‌شان را به صورت بلاعوض پرداخت می‌کند. یعنی شیوه برخورد ما با بناهای تاریخی کاملا حمایتی است.
او خاطرنشان کرد: حالا می‌بینیم که مالک یک بنای تاریخی اصلا ساکن ایران نیست و آن را رها کرده و هیچ توجهی هم به بنا نمی‌کند؛ ما بارها اخطار داده‌ایم که شما وظیفه دارید بنا را حفاظت و نگهداری کنید و از لحاظ قانونی هم عمل کرده‌ایم تا بتوانیم شرایط را برای این اثر تاریخی هم بهتر کنیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمان با اشاره به برنامه‌های مرمتی این استان در سال ۱۴۰۰ گفت: مصوب شده است تا برای پروژه‌های شاخص و اثرگذارمان از محل اعتبارات حوزه معادن با مبلغ حدود ۲۵ میلیارد تومان هزینه کنیم و برنامه مدونی در این زمینه داریم.
فعالی در پایان با تاکید بر اجرای برنامه‌های مختلفی که برای ساماندهی بناهای تاریخی تدارک دیده‌اند، ادامه داد: در این راه از معین‌های اقتصادی هم کمک می‌گیریم و از سرمایه‌گذاران هم دعوت می‌کنیم.
نمایی از خیابان مقابل خانه تاریخی یاور
