معرفی تازهترین پژوهشهای پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
چهار پژوهش فرهنگی توسط پژوهشگران پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات انجام میشود.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات چهار پژوهش فرهنگی قرار است در این پژوهشگاه انجام شود که در ادامه این پژوهش ها معرفی میشود:
«ارزیابی استراتژیک فعالیتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمانهای تابعه بر اساس شاخصهای عملکردی فرهنگی و هنری»
«ارزیابی استراتژیک فعالیتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمانهای تابعه بر اساس شاخصهای عملکردی فرهنگی و هنری» عنوان پژوهشی است که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات انجام میشود.
در این پژوهش تلاش میشود شاخصهای موردنظر در حوزههای کلیدی عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شناسایی و پس از بررسی و تعیین موارد مذکور، وضعیت موجود و نتایج عملکردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمانها و نهادهای وابسته، پایش شود.
درا ین پژوهش همچنین، با انجام مطالعات تطبیقی به صورت نمونهای در خصوص شاخصهای موردنظر، وضعیت برخی از کشورهای مسلمان و کشورهای توسعهیافته ارزیابی میشود. در پایان، از طریق مقایسه وضعیت فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با برخی از کشورهای مسلمان و کشورهای توسعهیافته، موقعیت فرهنگی کشور تعیین میشود. دراین پژوهش براساس نتایج بدست آمده، ضمن شناسایی آسیبها و عوامل بحرانی، پیشنهادها و راهکارهایی در حوزه شاخصهای مورد نظر ارائه میشود.
به استناد این پژوهش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارای نهادهای تابعه متعددی مانند سازمان سینمایی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سازمان حج و زیارت، سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان خبرگزاریها، نهاد کتابخانههای عمومی کشور و غیره است و جشنوارهها و جوایز متعددی نیز در حوزههای مختلف آن اجرا میشوند. اگر این مجموعه بر اساس شاخصهای عمومی و اختصاصی به سنجش عملکرد نپردازد، نمیتواند از دادههای موردنیاز برای تصمیمگیریهای استراتژیک و انجام اقداماتی جهت بهبود و مدیریت اثربخش برخوردار شود.
در مزیت شناسایی این شاخصها به چند مورد اشاره شده است که تخصیص اثربخشتر زمان و منابع و به تبع آن، صرف زمان و منابع کمتر برای اصلاح خطاها، دستیابی مدیران ارشد وزارتخانه و سازمانهای تابعه به دیدگاهی عینی جهت برنامهریزی در بستر ملی و بینالمللی، به حداقلرسیدن اثرات شرایط نامطلوب و تغییرات نامساعد محیطی بر حوزه فرهنگ کشور و تخصیص تصمیمات کلیدی به هدفهای بلندمدت و پیشبینیشده، ازجمله آنها هستند.
«توانمندسازی نهادهای صنفی فرهنگ و هنر: بررسی وضع موجود و ارائه الگوهای مناسب»
«توانمندسازی نهادهای صنفی فرهنگ و هنر: بررسی وضع موجود و ارائه الگوهای مناسب» عنوان پژوهش دیگری است که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات پژوهش میشود.
این پژوهش با بیان ضعیف، متفرق و غیرنهادمندبودن اصناف فرهنگی و هنری در ایران، سعی میکند ضمن بررسی وضع موجود اصناف فرهنگی و هنری در کشور و مسائل و مشکلات آنها، به چند پرسش درباره چگونگی توانمندکردن آنها از طریق راهبردهای مناسب و چگونگی تفاوتهای توانمندی صنوف فرهنگی- هنری کشورهای انگلستان، فرانسه، ترکیه، هندوستان با ایران از منظر ساختاری، قوانین و مقررات (مطالعه تطبیقی)، پاسخ دهد.
وجود مشکلات و مسایل متعدد در حوزه نهادهای صنفی کشور به طور عام و حوزه فرهنگ و هنر بطور خاص، و منفعلشدن احیای کمیته تخصصی رسیدگی به مشکلات نهادها و تشکلهای صنفی طی چهار سال اخیر، به عنوان ضرورت و اهمیت پژوهش در این مورد عنوان شده است.
در این مطالعه، در آسیبشناسی نهادهای صنفی فرهنگی و هنری در ایران، عدم استقبال جدی حکومت نسبت به رویکرد تعاملی با اتحادیههای صنفی، ارتباط ضعیف و اعتماد پایین اعضای صنفی به نهادهای صنفی و کاستیهای عملکردی و تشکیلاتی در اتحادیههای صنفی، به عنوان مهمترین موارد مطرح شده است.
عوامل موثر بر توانمندی نهادها در این پژوهش نیز، به عوامل ساختاری، عوامل کارکردی و عوامل زمینهای تقسیم شده که هریک مواردی چون حجم و گستره فعالیت، تنوع فعالیت، میزان استقلال، میزان پاسخگویی و مشارکت، استمرار و پایداری، تأثیر بر برنامهها و سیاستهای دولتی، ظرفیتسازی فعالیتها، توانایی ارتباطات و دستیابی به اطلاعات و ... را شامل میشود.
در پایان این پژوهش، مدل تحقیق و نیز مدل توانمندسازی این اصناف ارائه شده است.
«طبقۀ متوسط و تغییر اجتماعی در ایران»
«طبقۀ متوسط و تغییر اجتماعی در ایران» ازسوی فروزان افشار در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات پژوهش میشود.
«طبقۀ متوسط و تغییر اجتماعی در ایران» پژوهشیست که تلاش میکند دلالتهای تحلیلی مفهوم طبقۀ متوسط در تغییر فرهنگی و اجتماعی و نیز در سیاستگذاری فرهنگی ایران در سه دهۀ اخیر را واکاوی کند. به همین دلیل سعی میکند با گردآوری دادهها، بازخوانی انتقادی پژوهشها و مرور انبوه مقالات، به این موضوع بپردازد که طبقۀ متوسط ایران با چه ویژگیهایی توصیف شده و چه ارزشها و گرایشهایی به این طبقه نسبت داده شده است.
این مطالعه با بیان اینکه در سه دهۀ اخیر بروز و ظهور بسیاری از ارزشهای نوپدید و تغییر در سبک زندگی و همچنین مقولات تغییر اجتماعی و مصرف فرهنگی عمدتاً به «طبقۀ متوسط» نسبت داده شده است، اذعان میدارد که در این پژوهشها مشخص نشده که این طبقه بر چه بخشهایی از جامعۀ ایران دلالت میکند و چه فراکسیونهای طبقاتی در درون این طبقه وجود دارد و اساسا عاملیت این طبقه را در تحولات فرهنگی در ایران بر مبنای کدام مکانیسمهای تحلیلی میتوان توضیح داد و بازشناخت.
از همینرو، این پژوهش با مرور سیستماتیک پژوهشهای موجود در پی آن است که نشان دهد برمبنای چه استدلالهایی و بر پایۀ کدام شواهد، طبقۀ متوسط همچون سوژۀ تغییر اجتماعی در چند دهۀ اخیر بازنمایی شده است و نیز آیا با اتکاء بر مکانیسمهای تبیینی و با ارجاع به رویدادهای اجتماعی و فرهنگی و واقعیتهای انضمامی میتوان از چنین انتسابی دفاع کرد یا خیر.
ویژگیهای ساختاری طبقه متوسط در ایران، ویژگیهای روانشناختی اجتماعی طبقه متوسط در ایران و طبقه متوسط به منزلۀ سوژۀ تغییر اجتماعی، از جمله مهمترین شاخصهایی هستند که در این پژوهش مشمول مرور سیستماتیک قرار گرفتهاند.
«تحلیل و ارزیابی پیمایشهای ملی در ایران»
«تحلیل و ارزیابی پیمایشهای ملی در ایران» عنوان پژوهشی است که ازسوی فاطمه جواهری در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، انجام میشود.
این پژوهش تلاش میکند با مرور و تحلیل پیمایشهای ملی، اهمیت آنها را در نظام دانش و در سیستم تصمیمگیری کشور بررسی و اثراث مثبت و نیز خلأها یا احتمالاً اثرات منفی آنها را در تحلیل فرهنگ و جامعۀ ایران ارزیابی کند.
این پژوهش، با بیان اینکه هیچ نوع مطالعهای دستاورد پیمایشها را بطور نظامیافته مورد نقادی قرار نداده است، بر آن است تا پیمایشهای ملی (منتخب) اجراشده در ایران را از منظر ویژگیهای فنی و اجرایی پیمایشهای ملی و نقاط قوت و ضعف آنها، آوردههای این پیمایشها در نظام دانش (آموزش و پژوهش) علوم اجتماعی کشور، نسبت پیمایشهای ملی با جامعه و جایگاه آنها در روند سیاستگذاری فرهنگی و اجتماعی ایران، بررسی کند و برای بهبود کیفیت پیمایشهای ملی، پیشنهادات کاربردی ارائه و در پایان، نوعی شیوهنامه عمومی اجرای پیمایشهای ملی تدوین کند.
این مطالعه، به دو مسأله میپردازد؛ مسأله نخست این است که پیمایشهای فعلی چه نوع دانشی دربارۀ فرهنگ و جامعۀ ایران تولید میکنند و اتکاء بر این پیمایشها، مدیران و محققان را با چه نوع پروبلماتیک (پرسمان) هایی درگیر میسازد؟
مسالۀ دوم پژوهش، جنبههای فنی و اجرایی پیمایشهای بزرگ در ایران است که پژوهشگر قصد دارد به سوالاتی درباره مهمترین مسائل و ضعفهای فنی پیمایشهای موجود، میزان سازگاری یا تناقض نتایج پیمایشها (همزمان یا غیر آن)، مسائل موجود در شیوههای فعلی جمعآوری داده (درب منازل، میادین شهرها و پیمایش تلفنی)، چگونگی تضمین یا افزایش اعتبار داده پیمایشهای ملی و ویژگیها و نقائص موجود سیاست فعلی در انتشار و توزیع نتایج پیمایشها، پاسخ دهد.