امیر دژاکام:
چرا فکر میکنند سالن تئاتر از ساندویچیها خطرناکترند؟ / همدیگر را از بودن در جشنواره تئاتر منع نکنیم
یک کارگردان معتقد است اهالی تئاتر با پرداختن به هنر نمایش احساس «بودن» میکنند پس باید اجازه بدهیم آنچنان که دوست دارند زندگی کنند چراکه تئاتر راه خود را در هر شرایطی پیدا میکند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، «امیر دژاکام» بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر درباره شرایط هنرمندان تئاتر در ماههای اخیر و وضعیت مالی نابسامان آنها گفت: این صحبتها و نظرات شخصی من است اما باید بگویم در ۱۱ ماه گذشته بارها به این اندیشیدهام که بچههایی که تئاتر کار میکنند و اجارهنشین هستند، چطور اجارههای خود را پرداخت کردهاند؟ بچههایی که کلاس آموزشی تئاتر و سینما داشتند، چطور امورات زندگی خود را گذراندهاند؟ اگر خدایی ناکرده دچار یک بیماری شدند، چطور از پس هزینههای آن بیماری برآمدند؟ برای مایحتاج زندگی خود چه کردهاند؟
دژاکام ادامه داد: پیش از این هم با تئاتر نمیشد امرار معاش کرد اما تعدادی از بچهها، در کنار تئاتر چند کار دیگر هم انجام میدادند مثلا تعداد کمی، گاهی اوقات در کنار تئاتر یک شغل آزاد داشتند و گاهی در آثار سینمایی و تلویزیونی نقشهای کوتاهی ایفا میکردند و دستمزد خوبی میگرفتند اما با شیوع کرونا همه این موضوعات از بین رفت و فشار اقتصادی زیادی به آنها وارد شد.
او تصریح کرد: مثلا کار به جایی کشید که عضو هیات علمی یک دانشگاه با ۲۸ سال سابقه تدریس و تنها با حقوق چهار میلیون تومان و تعدادی دیگر از تئاتریها به منظور اعتراض به شرایط، جلوی مجلس جمع شدند. در این شرایط بچههای تئاتر چه باید کنند؟ بارها پیشنهاد دادهام به آنها وام بلاعوض بدهند چون این کار اصلا عجیب نیست و منابع آن وجود دارد.
این هنرمند با اشاره به تعطیلی موسسهها و سالنهای تئاتر در ماههای اخیر خاطرنشان کرد: سالن دکتر صادقی، مصطفی کوشکی و... تعطیل شد، پس باید واقعبین باشیم، خیلیها در این شرایط کار میکنند زیرا اگر کار نکنند زندگی آنها را کسی نیست که تامین کند. از سوی دیگر این شغل معنویت، محبت و عشق بچهها را تامین و به آنها کمک میکرد زندگیشان معنا پیدا کند، امیدوارانه به کار خود ادامه بدهند و احساس «بودن» کنند، اما همان احساس معنوی هم از آنها سلب شد.
دژاکام یادآور شد: در این میان عدهای دوست ندارند فعالیت کنند؛ از نظر مالی تامین و از نظر معنوی ذهنشان مفرح است. خب، این از نظر من محترم است. عدهای هم به لحاظ مالی مشکل دارند و دوست دارند کار کنند، اهالی این گروه هم محترم هستند، یک گروه هم از نظر اقتصادی مشکل ندارند اما دوست دارند کار کنند آنها هم محترم هستند پس اجازه بدهیم تئاتریها آنچنان که دوست دارند، زندگی کنند. اگر برخی دوست دارند تئاتر کار کنند، بگذاریم کارشان را کنند.
او همچنین با اشاره به برگزاری سی و نهمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر ادامه داد: جشنواره تئاتر فجر میخواهد تحقق پیدا کند اما گویا عدهای میخواهند درگیر شوند و درباره برگزار شدن و یا نشدن آن نظراتی ارایه بدهند اما به نظرم باید اجازه بدهیم جشنواره تئاتر فجر راه خود را برود زیرا مخاطبان خود را همواره دارد و بسیاری از آن استقبال و در جشنواره حضور پیدا میکنند با این حضور هم هیچ چیز را برای دیگران منع نمیکنند و هیچکس هم به اجبار در جشنواره حضور پیدا نمیکند. حضور این رویداد و انجام فعالیتهای این چنینی باعث میشود بچهها احساس «بودن» کنند.
این کارگردان و نمایشنامهنویس توضیح داد: در این مدت تمام مراکز خرید، آلودهترین مکانها، رستورانها و... همیشه باز اما سالنهای تئاتر همیشه بسته بودهاند، این در حالی است که در سالنهای تئاتر مردم با فاصله و رعایت پروتکلهای بهداشتی به تماشای آثار مینشینند.
دژاکام خاطرنشان کرد: گویا از نظر برخی تصمیمگیران، سالنهای سینما و تئاتر دچار مشکل بهداشتی هستند اما ساندویچ فروشیهای تو در تو با انبوهی از آدمها هیچ اشکالی ندارند. ارتفاع سقفهای سینما و تئاتر هم بسیار زیاد است اما با این همه اولین جایی که تعطیل میشود همین سالنها هستند.
این هنرمند در پایان درباره برگزاری بخشهایی از جشنواره فجر در فضای آنلاین بیان کرد: من پیشبینی میکنم که حتی در پساکرونا هم نمایشهای آنلاین پابرجا باقی میماند هرچند ما این روزها مجبور به استفاده از این فضای آنلاین هستیم اما در آینده نزدیک حتی این قید «اجبار» را هم نخواهیم داشت و از آن استفاده میکنیم.
دژاکام یادآور شد: البته این فضا بسیار جالب هم هست برای مثال مخاطبانی از آلمان و آمریکا هم میتوانند به تماشای آثار ما بنشینند. هرچند تئاتر بی واسطه و زنده معنی دارد اما ما میتوانیم با این فضای آنلاین با متن، بازی ها و... آشنا شویم و این در شرایط کنونی، اتفاقی کمک کننده است.