برجام چه اثری روی عملکرد خودروسازان داشت؟
خودروسازان معتقدند، پس از اجرایی شدن برجام و با دمیده شدن روح امید در بورس و افزایش تقاضای مشارکت و سرمایه‌گذاری توسط شرکتهای خودروساز بین‌المللی، زمینه اجرایی افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی فراهم شد.
به گزارش ایلنا به نقل از سایپا نیوز ؛ سیروس شجاعی برجویی معاون مالی و اقتصادی گروه خودرو سازی سایپا، در خصوص افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت سایپا اظهار کرد: گروه خودروسازی سایپا در سال 1394 یکی از بحرانی‌ترین سالهای خود را از لحاظ مالی، تولید و فروش پشت سر گذاشت، تحریمهای داخلی و خارجی باعث کاهش تولید و ایجاد رکود شدید در صنعت خودرو گردیده و بسیاری از شرکتهای خودروساز و صنایع وابسته را با مشکلات اساسی مواجه نمود و هیچکس فکر نمی‌کرد تا سالیان سال صنعت خودرو کمر راست کند و زمزمه‌هایی مبنی بر الزام دولت به اعطای کمکهای مالی برای جلوگیری از تعطیلی صنعت خودرو به عنوان یکی از مهمترین صنایع اشتغال‌زای کشور به گوش می‌رسید.
وی افزود: لیکن گروه سایپا در راستای سیاستهای اقتصاد مقاومتی با تکیه بر توان و استعداد کارکنان متعهد و متخصص خود و با استفاده از ظرفیتهای قانونی موجود و اعتماد و همراهی دولت محترم تدبیر و امید خصوصا شخص وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت توانست بحران موجود را پشت سر گذاشته و بر مشکلات فایق آید، به‌گونه‌ای که در حال حاضر شرایط گروه سایپا در مقایسه با چند سال اخیر در وضعیت مطلوب‌تری قرار گرفته است. هر چند تمام تلاش گروه سایپا بر بازگرداندن تولید و فروش به سطح مطلوب و ارتقاء کیفی محصولات و پاسخ به خواست و نیاز مشتریان با عرضه محصولات جدید می‌باشد ولی بزرگترین کاری که در سال 1394 در سطح شرکت مادر و شرکتهای گروه سایپا انجام شده اصلاح ساختار مالی از طریق تجدید ارزیابی دارایی‌ها بود.
معاون مالی و اقتصادی گروه خودرو سازی سایپا یادآور شد: شرکت سایپا از سال 1379 تا 1387 رشد بسیاری سریعی از نظر افزایش سرمایه داشته و با اتکاء به تولید بالا و سود آوری مناسب، سرمایه شرکت عمدتا از محل اندوخته و سود انباشته به بیش از 50 برابر افزایش یافت و از 200 میلیارد ریال به 10.400 میلیارد ریال رسید، افزایش سرمایه‌های انجام شده شرکت سایپا را در آن زمان به یکی از قوی‌ترین و بزرگترین شرکتهای فعال در بازار سرمایه کشور تبدیل و توان لازم برای توسعه خطوط و محصولات و سرمایه‌گذاری در تملک و ایجاد شرکتهای خودروساز و قطعه‌ساز برای تکمیل سبد محصولات و زنجیره ارزش را فراهم نمود ولی از سال 1387 به بعد با توجه به سیاستهای سهامداران عمده مبنی بر تقسیم حداکثری سود، عملا امکان افزایش سرمایه برای شرکت سایپا فراهم نگردید.
وی در ادامه گفت: در سنوات اخیر نیز با توجه به تحریمها و مشکلات ایجاد شده در تولید، فروش و قیمت گذاری محصولات، عملا گروه سایپا زیان‌ده شده و بسیاری از شرکتهای گروه مشمول ماده 141 قانون تجارت گردیدند. در سال 1393 با بهره‌گیری از قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور ، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها به میزان 67.72 درصد انجام و سرمایه شرکت از 10.400 میلیارد ریال به 17.443 میلیارد ریال افزایش یافت. بعد از این مرحله با توجه به کاهش تولید و فروش و افزایش زیان انباشته شرکت و عدم کشش بازار سرمایه امکان افزایش سرمایه و تامین نقدینگی از بازار سرمایه فراهم نبود و با توجه به ساختار مالی شرکت، بانکها نیز تمایلی به ارائه تسهیلات به گروه سایپا نداشتند که عملا گروه سایپا را با بن‌بست نقدینگی مواجه نموده بود.
شجاعی توضیح داد: در این شرایط گروه سایپا اقدام به تجدید ارزیابی از محل سرمایهگذاریها نمود که به عنوان یک طرح بدیع که با استفاده از ظرفیتهای قانونی انجام شده است، مورد توجه فعالان بازار پول و سرمایه قرار گرفت و باعث ایجاد گشایش برای گروه سایپا گردید.
وی افزود: همانگونه که در آیین‌نامه اجرایی ماده 17 قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور اشاره شده است، افزایش سرمایه بنگاههای اقتصادی ناشی از تجدید ارزیابی دارایی‌ها به مدت پنج سال از شمول مالیات معاف گردید. این امر فرصت مغتنمی برای کلیه شرکتهای بورسی و غیربورسی برای استفاده از این ظرفیت قانونی برای اصلاح ساختار مالی فراهم نموده بود که شرکت سایپا نیز در سال 1393 از این فرصت استفاده و تجدید ارزیابی از محل دارایی‌های ثابت (طبقه زمین و ساختمان) را انجام داد. لیکن نکته مغفول مانده در این آیین‌نامه مصادیق دارایی‌های قابل تجدید ارزیابی بود که تا قبل از اقدام شرکت سایپا برای تجدید ارزیابی از محل سرمایهگذاریها ، تمام تجدید ارزیابی‌های انجام شده شرکتها از محل دارایی‌های ثابت (طبقه زمین و ساختمان) بود و هر چند طبق استاندارد حسابداری شماره 15تجدید ارزیابی از محل سرمایهگذاریها مورد اشاره قرار گرفته است ولی با توجه به ریسک عدم پذیرش معافیت مالیاتی تجدید ارزیابی از محل سرمایهگذاریها توسط شرکتها مورد استفاده قرار نگرفته بود.
معاون مالی گروه سایپا عنوان کرد: مدیران و کارشناسان مالی سایپا با استناد به تبصره ماده 6 آیین‌نامه ماده 17 قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور شروع به کسب نظر و رایزنی با مراجع تخصصی و حرفه‌ای کشور شامل سازمانهای امور مالیاتی، حسابرسی و بورس و سایر نهادهای علمی و تخصصی کشور نمودند و با اشراف کامل بر مشکلات و مخاطرات و با برنامه‌ریزی کاملا فشرده اقدام به اجرای برنامه افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی سرمایهگذاریها نمودند.
شجاعی بیان کرد: مهدی جمالی مدیرعامل محترم شرکت با توجه به توان و تخصص مالی ایشان، از خرداد سال 1394 مسئولیت مدیریت گروه خودروسازی سایپا را که در مرز بحران قرار گرفته بود، متقبل گردیدند. یکی از ماموریتهای ایشان اصلاح ساختار مالی و رفع تنگناها و مشکلات عدیده مالی و نقدینگی شرکت سایپا بود. با مدیریت ایشان تلاشهای زیادی برای برون رفت از مشکلات گروه انجام و طرحهای جدیدی مانند طرح اتوخدمت در گروه سایپا طراحی و اجرا گردید. ولی با توجه به شرایط بازار سرمایه، کشش لازم برای انجام طرح افزایش سرمایه وجود نداشت که خوشبختانه پس از اجرایی شدن برجام در دی‌ماه سال 1394 و با دمیده شدن روح امید در بورس و افزایش تقاضای مشارکت و سرمایه‌گذاری توسط شرکتهای خودروساز بین‌المللی زمینه اجرایی افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی فراهم گردید و طی یک برنامه فشرده و در کمتر از 40 روز، دو مجمع فوق‌العاده در تاریخهای 14 بهمن 1394 و 22 اسفند 1394برگزار و افزایش سرمایه شرکت سایپا اجرایی و به تصویب سهامداران محترم رسید.
وی افزود: این پروژه بی‌نظیر و بزرگ ملی با حمایت مستقیم مقام عالی وزارت صنعت، معدن و تجارت و با کار فشرده و شبانه‌روزی تیمهای مالی و اقتصادی کلیه شرکتهای گروه سایپا و با مساعدت و همیاری بی‌دریغ همکاران ارجمند شاغل در کانون کارشناسان رسمی دادگستری، سازمان حسابرسی، سازمان بورس، سازمان امور مالیاتی، سازمان ثبت شرکتها و ... و پس از اخذ کلیه مجوزها و طی تمام مراحل قانونی در تاریخ 26 اسفند سال 1394 در اداره کل ثبت شرکتها به ثبت رسید.
معاون مالی و اقتصادی گروه خودرو سازی سایپا عنوان کرد: در خصوص اصرار سایپا بر انجام و ثبت افزایش سرمایه تا پایان سال 1394علیرغم دشواری‌های بسیار و ضیق وقت، باید به تغییر انجام شده براساس جزء ۲ ماده ۲۸۲ قانون مالیاتی اشاره کرده در این جزء تصریح گردیده است، معافیت مالیاتی ماده ۱۷ قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی از ابتدای سال 1395 لغو می‌گردد، لذا شرکت سایپا برای اجتناب از ریسک تحمیل هزینه مالیاتی چند هزار میلیارد ریالی برای شرکت اصلی و شرکتهای گروه سایپا تمام توان خود را مصروف کرد تا قبل از پایان سال 1394 مراحل افزایش سرمایه انجام و در سازمان ثبت شرکتها به ثبت برسد.
وی در خصوص اثرات انجام افزایش سرمایه بر گروه سایپا گفت: اولین اثر انجام افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها، افزایش شفافیت و واقعی شدن صورتهای مالی بود که این امر در حال حاضر مورد تاکید استانداردهای بین‌المللی در قالب ارائه اطلاعات برمبنای ارزش منصفانه می‌باشد، با اقدام انجام شده صورتهای مالی می‌تواند تصویری کاملا واقعی و به‌روز از وضعیت مالی شرکت به سهامداران، سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه ارائه نماید که با توجه به مذاکرات در حال انجام و پیشنهادهایی که از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای خرید سهام شرکتهای گروه وجود دارد این امر می‌تواند قدرت چانه‌زنی گروه سایپا را در مذاکرات افزایش دهد.
شجاعی گفت: در ابتدای دی ماه سال 1394 هر سهم شرکت سایپا به پایین‌ترین نرخ خود در سالهای اخیر و محدوده 88 تومان رسیده و این در حالی بود که تعداد سهام شرکت سایپا در آن تاریخ 17.443میلیارد سهم بود و لذا ارزش سایپا در آن زمان به محدوده 1.535 میلیارد تومان رسید که تلاشهای بسیاری توسط برخی فعالان اقتصادی صورت گرفت که شرکت سایپا را در این محدود قیمتی و با پرداخت پایین‌ترین مبلغ ممکن به تملک در بیاورند. با تدابیر اندیشیده شده، شرکت سایپا با روش‌های نوین و ابتکاری به عنوان اولین بنگاه اقتصادی در کشور با استفاده از قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور، توانست افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی سرمایه‌گذاری بلند مدت را به ثبت رسانده و ساختار دارایی‌های خود را اصلاح نماید.
معاون مالی و اقتصادی گروه خودرو سازی سایپا افزود: با عنایت به این موضوع و علیرغم نوسانات قیمتی اکثر نمادها در روزهای گذشته و به تبع آنها شرکت سایپا، در مرداد ماه سال 1395، در حالیکه قیمت هر سهم سایپا در بازه قیمتی 120 تومان می‌باشد و با توجه به اینکه تعداد سهام سایپا به 39.267 میلیارد سهم رسیده است، ارزش شرکت سایپا به عنوان با ارزش‌ترین شرکت خودروساز در بازار سرمایه ایران بالغ بر حدود 4.712 میلیارد تومان گردیده است.
وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر سهامداران عمده شرکت سایپا، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (متعلق به دولت محترم جمهوری اسلامی)، صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد، سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و سایر شرکتهای سهامی عام و سهامداران خرد می‌باشد، با کمال افتخار اقدام انجام شده را در راستای منافع ملی و تقویت بازار سرمایه کشور می‌دانیم.
معاون مالی و اقتصادی گروه خودرو سازی سایپا بیان کرد: خوشبختانه از سال 1394 تا این تاریخ به جز شرکت سایپا، تعداد 24 شرکت تابعه و وابسته گروه سایپا اقدام به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داریی‌ها نموده و افزایش سرمایه شرکتهای پارس‌خودرو و سایپا‌دیزل نیز در شرف انجام می‌باشد.
وی تاکید کرد: همچنین افزایش سرمایه شرکتهای سازه‌گستر، مگاموتور، سرمایه‌گذاری سایپا، سرمایه‌گذاری رنا و لیزینگ رایان سایپا از محل مطالبات، سود انباشته و آورده نقدی انجام شده و یا در شرف انجام می‌باشد، با تدابیر اندیشیده شده در اصلاح ساختار دارایی‌های شرکتهای گروه سایپا، علاوه بر اینکه باعث شده است تا نسبت‌های مالی علی‌الخصوص نسبت مالکانه شرکتهای گروه سایپا بهبود یابد، این شرکتها نیز از شمول ماده 141 اصلاحیه قانون تجارت خارج شده و توانایی اخذ وام‌های بیشتر با بهره‌های کمتر را خواهند داشت. همچنین با توجه به کاهش سطح ریسک شرکت امکان تامین مالی با نرخ‌های پایین‌تر از منابع مالی بین‌المللی نیز فراهم گردیده است.
وی افزود: گروه سایپا پیش از توافق هسته‌ای و اجرایی شدن برجام در شرایطی قرار گرفته بود که بدهی‌های کلان به بانکها و قطعه‌سازان، فرایندهای جاری و تولیدی این گروه عظیم صنعتی را دچار اختلال کرده بود اما با حمایت دولت محترم، هدایت مدیریت ارشد و تلاش همه اعضاء خانواده بزرگ سایپا، اقدامات مختلفی در گروه سایپا از نیمه دوم سال 1394 طرح‌ریزی گردید و مسیری پیش‌روی گروه قرار گرفت که نوید بخش آینده‌ای درخشان برای گروه سایپا می‌باشد.
شجاعی در پایان گفت: بازنگری و سامان‌دهی ساختار مالی با هدف تسریع در خروج از بحران مالی، بهره‌برداری از سرمایه‌های کوچک و سرگردان با طراحی و پیاده‌سازی روش‌های نوین جذب نقدینگی مانند طرح اتو خدمت، توسعه همکاری‌های بین‌المللی و مذاکره با طرف‌های خارجی با هدف افزایش و تنوع بخشی سبد محصولات و توسعه بازارهای صادراتی در کنار یافتن شرکای جدید جهت تامین منابع مالی، تاکید بر تحقیق و توسعه در جهت جذب دانش و تکنولوژی نوین و بومی سازی آنها به منظور تقویت تولید محصولات با برند سایپا، توسعه توان فنی و مهندسی با هدف ارتقا سطح کیفیت محصولات. همگی از جمله اقداماتی است که در گروه سایپا مورد توجه قرار گرفته است که امیدواریم در سال 1395 بیش از پیش در خدمت به کشور عزیزمان و کسب رضایت سهامداران و مشتریان ارجمند گروه سایپا موفق باشیم.