ثروت ایرانیان خارج کشور بالغ بر ۱۵۰۰ میلیارد دلار برآورد می شود

دبیرکل شورای عالی ایرانیان خارج از کشور گفت: براساس گزارش سال جاری میلادی بانک جهانی ۱۰ کشور نخست دارای بالاترین میزان دریافت حواله ارزی به ترتیب هند، چین، فیلیپین، فرانسه، مکزیک، نیجریه، مصر، پاکستان، آلمان و بنگلادش بودند در حالی که ایران در رتبه هفتاد و نهم قرار گرفته است.

به گزارش ایلنا، سیدجواد قوام شهیدی در همایش صدور خدمات فنی و مهندسی افزود: موضوع صدور خدمات فنی و مهندسی بحثی بسیار نزدیک با موضوع مهاجرت است، مهاجرت به چند صورت(دائم، موقت و با قصد بازگشت) انجام می گیرد. در کشورهایی نظیر ایران، به دلایل تاریخی نگاه به امر مهاجرت یک رویکرد مثبت نبوده و از مهاجرت به عنوان یک امر پسندیده با یک ارزش کمتر، یاد می شود.

وی با بیان آنکه سرمایه انسانی یکی از عوامل مؤثر در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه است، گفت: در جهان امروز از بحثمهاجرت و تبادل نیروی انسانی در کشورها به عنوان یک ارزش و آورده فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی یاد می شود.

وی اضافه کرد: ضرورت ها، نیازها و اشباع فرصت های شغلی و تخصصی در کشورهای توسعه یافته و برخوردار از یک طرف، فقدان زیرساختها، محدودیت منابع کشورهای غیربرخوردار و درحال توسعه از طرف دیگر، تبادل و گسیل منابع انسانی به فرامرزها برای امر اشتغال، کسب ثروت، مهارت، علم و خلق ارزش در دنیای امروز ترتیبات نوینی را برای هر دو طیف برخوردار و غیربرخوردار شکل داده است.

قوام شهیدی اظهار داشت: مهاجرت نیروی کار و ارسال وجه بر توسعه داخل کشورهای مبدأ تاثیراتی از جمله افزایش نقدینگی و تقاضا، سرمایه گذاری، تحرک در تولید، افزایش اشتغال و رفاه، ارتقا اقتصاد ملی پایدار، افزایش مشارکت سیاسی، کاهش فقر، بهبود ساختار سرمایه انسانی، افزایش سطح دسترسی به تحصیلات و بهداشت را به همراه دارد.

به گفته وی، سیاست کشورهای در حال توسعه ناظر بر کاهش فقر و افزایش رشد است.

قابل ذکر است که ثروت ایرانیان خارج کشور بالغ بر ۱۵۰۰ میلیارد دلار برآورد می شود که بهره مندی توسعه کشور از چنین مولفه ای قابل مدیریت است.

بنابراین در دنیای امروز در کشورهای در حال توسعه مثل ایران یک تجدیدنظر در بحثمهاجرت و مهندسی و مدیریت اعزام نیرو به فرامرزها از اولویت هاست و این کار نیازمند برنامه ریزی و مطالعه دقیق است.

وی گفت: ضرورت اقداماتی برای کمک به توسعه اقتصادی اجتماعی کشور با صدور خدمات نیروهای فنی مهندسی و همچنین به منظور بهره برداری از تجربیات سایر کشورها از نگاه تولید ثروت و انتقال فناوری کاملاً مفید و راهگشا می باشد.

براساس گزارش بانک جهانی دریافت وجه از طریق اعزام نیروی کار در کشورهای تیمور، تاجیکستان، قرقیزستان، نپال و مولداوی به ترتیب دارای بالاترین میزان تأثیر در تولید ناخالص داخلی آن کشورها(GDP) بوده است. جهان همان دهکده کوچک است که در جهت کسب مهارت، تبادل ثروت و علم نیازمند تبادل نیروی انسانی، تعامل و نهایتاً هم افزایی است.

به گفته وی، عواملی نظیر پایین بودن سطح توسعه و درآمد سرانه کشورها، تفاوت نرخ بیکاری در کشورهای مبدأ و مقصد، شکاف درآمدی بین کشور مبدأ و مقصد، نظام آموزش عالی، عوامل اجتماعی و سیاسی بر جذب و مهاجرت نیروی انسانی ماهر تأثیرگذارند.

وی گفت: موضوع صدور خدمات و اعزام نیروهای فنی مهندسی و نیروی کار نیازمند بازتعریف است. نیروی انسانی متخصص شرط لازم برای از بین بردن عقب ماندگی اقتصادی و استفاده از ظرفیتها و ایجاد انگیزه های لازم برای پیشرفت بوده و عاملی مهم در برنامه ریزی و سیاست گذاری مناسب است. آمار بالای بیکاری در کشور نشان می دهد که برنامه ریزی در جهت ایجاد اشتغال برای این افراد که دارای تحصیلات و مهارت های لازم نیز هستند، ضروری است.

قوام شهیدی افزود: در دولت تدبیر و امید می توان نیروهای تخصصی مازاد خود را با رویکردی خلاقانه و با استفاده از قدرت دیپلماسی و بسط مناسبات با دیگر کشورها به خارج از کشور اعزام نمود.

وی تصریح کرد: براساس گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۱۳ کشورهای آمریکا، روسیه، عربستان، سوئیس، آلمان، کویت، فرانسه، لوکزامبورگ، هلند و قطر به ترتیب دارای بیشترین میزان جذابیت برای مهاجرین و سهم از ارسال وجه توسط مهاجرین به کشورهای خود بوده اند. بنابراین با حفظ اصول دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران می توان هریک از این کشورها را به عنوان کشورهای هدف برای اعزام نیروی کار در نظر گرفت و در این خصوص برنامه ریزی کرد.

جلوگیری از پیامدهای خروج غیرقانونی، افزایش درآمد ارزی، کاهش فقر و بیکاری، بهبود تراز پرداختهای حساب جاری و انتقال به گفته دبیرکل شورای عالی ایرانیان، تجارب مدیریتی و کارآفرینی به کشور مبدأ، بهبود وضعیت اعتباری کشور برای استقراض خارجی از جمله فرصت های ناشی از مدیریت اعزام نیروی کار و اشتغال در خارج است.

وی گفت: برای دستیابی به این هدف نیازمند یک اجماع بین دستگاههای مرتبط با موضوع اعزام نیروی کار مانند وزارتخانه های تعاون، کار و رفاه اجتماعی، امور خارجه، صنعت، معدن و تجارت، کشور و دادگستری، بانک مرکزی، سازمان تامین اجتماعی، شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور، انجمن صنفی دفاتر مشاوره شغلی و کاریابی های بین المللی هستیم.

وی اهداف و وظایف شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور که می تواند مکمل اهداف ساماندهی نیروی کار و بهره برداری از فرصت خدمات فنی مهندسی خارج از مرزها باشد را بررسی و تصویب سیاست ها و برنامه های کلان در ارتباط با ایرانیان خارج از کشور، حمایت از حقوق حقه و هویت ایرانیان خارج از کشور، کمک به ترویج خط و زبان فارسی در میان ایرانیان خارج، هماهنگی و بهینه سازی سیاست های اجرایی دستگاه های مختلف در نحوه ارائه خدمات به ایرانیان خارج از کشور و اتخاذ تدابیر لازم برای تعامل سازنده با ایرانیان خارج از کشور و تسهیل حضور و مشارکت آنان در عرصه های مختلف سازندگی و توسعه کشور ذکر کرد.

وی ادامه داد: وظائف گفته شده در شرایطی است که ایرانیان خارج از کشور در سطح جهان از جایگاههای مناسبی برخوردار باشند. به عنوان مثال به گزارش تامسون رویترز موسسه معتبر رنکینگ جهانی در سال ۲۰۱۴ تعداد ۲۴ نفر از ایرانیان، بالاترین سطح علمی را در فهرست سکانداران علم جهان کسب نموده اند که از این تعداد ۱۰ نفر در داخل و ۱۲ نفر دیگر در خارج از کشور به سر می برند.

وی گفت: براساس فهرستی که گروه مطالعاتی ایرانی در آمریکا منتشر کرده بیش از ۵۰۰ پروفسور ایرانی‎تبار در ایالات متحده در معتبرترین دانشگاههای این کشور نظیرMIT، هاروارد، پرینسون و استنفورد مشغول فعالیت هستند و در مرکز تحقیقات فضایی آمریکا ناسا و در بخش پژوهش حدود ۱۲۰ دانشمند از تمام ملیت ها مشغول به کارند که ۶۰ نفر از آنان ایرانی هستند. ایرانیان مهاجر در آمریکا از جمله ثروتمندترین و برجسته ترین افراد علمی، فنی و اقتصادی در این کشور به شمار می روند. کمیسیون اروپا در گزارشی که در خصوص وضعیت بهداشت حرفه ای در ۱۷ کشور اروپایی منتشر کرده، آمارهای جالبی را در خصوص جایگاه پزشکان ایرانی در سیستم بهداشتی کشورهای اروپایی نشان می دهد که پزشکان ایرانی در رتبه های نخست پزشکان خارجی قرار دارند.

قوام شهیدی افزود: به لحاظ آماری بعد از آلمانی ها، ایرانیان دومین گروه بزرگ مهاجران تحصیلکرده را در کانادا تشکیل می دهند. ایران به عنوان اولین کشور خارج از منطقه اروپاست که بیشترین تعداد پزشک را به ایتالیا صادر کرده است. پزشکان ایرانی در آلمان جزء بهترین متخصصان شناخته شده اند. بیش از ۱۴۰۰ ایرانی در بورس دبی سرمایه گذاری کرده اند و بگونه ای که سرمایه های ایرانی در خلال بحران مالی در امارات، توانست بورس آن کشور را از سقوط نجات دهد. آمریکا اعلام کرده ایرانیان تنها اقلیت مهاجری هستند که نه تنها هزینه ای بر دوش آن کشور نگذاشته بلکه برای آنان خلق ثروت، کرده اند.

وی ادامه داد: از دیگر مولفه های موثر ایرانیان جایگاه لابی گری آنان برای اشتغال و جذب هموطنانشان در کشور میزبان است لذا از آنجا که ایرانیان توانمند و دارای مهارت، عناصر مؤثری در کشورهای میزبان بوده اند و توانسته اند ظرفیت خویش را در جهت خدمت به مردم کشور مقصد بکار گیرند، مطمئناً برای ساماندهی بهینه صدورِ خدمات فنی و مهندسیِ سرزمینِ پدری خود موثرتر خواهند بود.

وی مشکلات اعزام نیرو را کمبود اطلاعات منسجم و به روز از فرصت های شغلی موجود در کشورهای پذیرنده نیرو، عدم وجود یک نظام جامع اطلاع رسانی شغلی جهت شناخت وضعیت عرضه و تقاضای نیروی کار، کمبود دوره های آموزشی متناسب با نیاز بازارهای کار جهانی، پایین بودن سطح مهارت و عدم آشنایی بخشی از کارجویان ایرانی با موازین و استانداردهای بین المللی کار، هزینه های بالای فرآیند اعزام نیروی کار از طریق موسسات کاریابی(شامل بررسی مدارک و گرفتن وکیل، نمره زبان، دوره های آموزشی، تخصصی و توجیهی، جاری و…) ذکر کرد.

قوام شهیدی در پایان گفت: ایرانیان خارج کشور در تمام کشورهای جهان شرایطی استثنایی را رقم زده اند و اینک ما با اراده مصمّم بر اتخاذ دو رویکرد خدمت محور و فرصت محور ضمن ایجاد مطلوبترین بستر برای دستیابی به صدور هدفمند وکم هزینه خدمات فنی مهندسی، می توانیم دستاورد عظیمی را نصیب کشور و هموطنان در انتظار فرصتهای شغلی نماییم.