رئیس انجمن مطالعات علمی دانشگاه تهران:
مسکن مهر موجب افزایش شکاف طبقاتی در فضای شهری می‌شود
ما در شهر‌ها مسئول نداریم هر اتفاقی که در شهر می‌افتد مسئول آن مشخص نیست و هر کسی می‌تواند آن را به گردن دیگری بیندازد / شهرداری تنها تراکم می‌فروشد بدون آنکه به مساله تامین بهداشت، آموزش و امنیت فکر کند.
رئیس انجمن مطالعات علمی دانشگاه تهران گفت: طرح‌هایی همچون مسکن مهر سبب افزایش شکاف طبقاتی در فضای شهری می‌شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حسین ایمانی جاجرمی در نشستی تخصصی با موضوع اسکان غیررسمی و سیاست‌های اجتماعی در ایران که در موسسه علمی و فرهنگی «رحمان» برگزار شد، گفت: اسکان غیررسمی و زاغه‌نشینی تنها مربوط به ایران نیست، بلکه در شهرهایی همچون کراچی، قاهره و شهرهای کشور هند نیز دیده می‌شود.
وی ادامه داد: در گذشته شهرهای سنتی ما بر پایه محله‌ها بودند و در یک محله افراد فقیر و غنی کنار هم زندگی کرده و بر هم تاثیر می‌گذاشتند که این مساله سبب تلطیف و تعدیل زندگی افراد می‌شد، اما اکنون وضعیت به این شکل نیست و فضای شهرهای ما دچار جدایی طبقاتی شده‌اند، ثروتمندان در قسمتهای خاصی سکونت دارند و فقیران نیز در قسمت دیگری از شهر با شرایط نامناسب زندگی می‌کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه طرح‌هایی همچون مسکن مهر نیز به این جدایی طبقاتی در فضای شهر دامن می‌زند، اظهار کرد: این فاصله طبقات در شهر‌ها از اوایل دهه ۳۰ آغاز شد در واقع زمانی که محمدرضا پهلوی برخلاف شاهان پیش از خود تصمیم گرفت که محل زندگی خود را از مرکز شهر به شمیران تغییر دهد، دیگر افراد ثروتمند نیز به تبعیت از او به سمت شمیران رفتند و کم کم فاصله طبقات بالا و پایین در شهر گسترده شد.
ایمانی جاجرمی افزود: اکنون تعداد افرادی که در سکونت‌های غیررسمی زندگی می‌کنند نسبت به گذشته بسیار افزایش پیدا کرده است و نه تنها در تهران بلکه در شهرهایی همچون کرمانشاه، تهران بندرعباس و سنندج و… نیز شاهد این نوع سکونتگاه هستیم.
وی با اشاره به اینکه سیاست دولت‌ها در برخورد با ساکنان سکونت‌های غیررسمی متفاوت بوده است، افزود: در دولت اصلاحات بحثی تحت عنوان سیاست‌های توانمندسازی زاغه‌نشینان مطرح شد که سیاست خوبی بود اما در دوران مختلف شاهد برخوردهای مختلفی همچون تخریب محل زندگی و یا جابجایی اجباری این افراد بودیم.
رئیس انجمن مطالعات علمی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه جابه‌جایی ساکنان سکونتگاه‌های غیر رسمی آخرین راه حل مشکلات آنهاست، ادامه داد: باید توجه داشت که در بحثجابجایی حتما رضایت افراد کسب شود. همچنین حمایت از این افراد تنها نباید به زمان جابجایی آن‌ها محدود شود. بلکه این حمایت‌ها باید ادامه پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه آمارهای مختلفی از ۵ میلیون تا ۱۵ میلیون نفر در مورد اسکان غیررسمی در کشور وجود دارد، افزود: به هر حال این تعداد نشان‌دهنده آن است که زاغه‌نشینی مساله‌ای ساختاری است و به مشکلات شخصی افراد مربوط نمی‌شود. ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که در سال‌های گذشته کشوری روستایی - عشایری بوده و در سال‌های اخیر تبدیل به کشوری شهرنشین شده است؛ به طوری که اکنون نمی‌توان تهران را شهر نامید بلکه تهران اکنون به انبوهه شهری تبدیل شده و مشهد نیز اکنون به این سمت حرکت می‌کند.
ایمانی با بیان اینکه در شهر‌ها مسئول نداریم هر اتفاقی که در شهر می‌افتد مسئول آن مشخص نیست و هر کسی می‌تواند آن را به گردن دیگری بیندازد، افزود: اگر اختیارات بیشتری به شهردار داده شود شهرداری می‌تواند در مقابل این مسائل جوابگو باشد. همچنین شاهد هستیم که امروزه شهرداری تنها تراکم می‌فروشد بدون آنکه به مساله تامین بهداشت، آموزش و امنیت فکر کند اما اگر تامین این موارد بر عهده شهرداری قرار گیرد با شرایط متفاوتی رو به رو خواهیم بود.
رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران گفت: ما در شهر‌ها منشور شهری نداریم که حقوق شهروندی در آن مشخص باشد، همچنین نبود طرح آمایش سرزمین نیز از دیگر مشکلات است که سبب شده برای نمونه در منطقه‌ای که بهترین زمین برای کشاورزی را دارد، یک کارخانه صنعتی ساخته شود.
