گفتگو با حسین مهکام:
ریشه همه چیز در خانواده است
زندگی اجتماعی یک شبکه بههم پیوسته و پیچیده است و معلوم است که همه چیز از خانواده آغاز میشود و در آن ادامه مییابد و به پایان میرسد.
حسین مهکام؛ فیلمنامهنویس جوان سینمای ایران بعداز چند همکاری با کارگردانهایی همچون عبدالرضا کاهانی، مهدی رحمانی و یدا الله صمدی خود به کارگردانی روی آورده است و با فیلم آزادی مشروط در سیوسومین دوره جشنواره فیلم فجر شرکت کرده است. با او درباره آزادی مشروط که یکی از فیلمهای اجتماعی امسال جشنواره است؛ گفتگو کردهایم.
روند نگارش فیلمنامه چه مدتی طول کشید و نسخه اولیه با این نسخه چقدر تفاوت دارد؟
اولینبار این فیلمنامه را البته با تفاوتهای بسیار چهار سال پیش یعنی سال ۸۹ نوشتم و بعدتر که محمل ساخت آن فراهم شد؛ بازنویسیهای مکرر انجام دادم. در طول پیشتولید هم این بازنویسیها ادامه پیدا کرد. حتی برخی جزئیات را در حین تولید به فراخور لوکیشن و مشورت با عوامل فیلم تغییر دادم. درواقع نگارش یک فیلمنامه بهطور قطع هیچوقت تمام نمیشود. حتی تدوین مرحله دیگری از بازنویسی یک فیلمنامه هم میتواند باشد.
کیانوش عیاری چه میزان در ساخت این فیلم به عنوان مشاور تاثیر گذار بود؟
من همان سال ۸۹ در طول صحبتهایم با ایشان در خلال کتابی که درباره شیوه کارگردانی ایشان داشتم مینوشتم، به فضای این داستان رسیدم. اما برای ساخت فیلم که لطف کردند و بنابه قانون فیلمهای اول سمت مشاوره این فیلم را پذیرفتند، مجموعاً مشی ایشان به اینگونه است که سر صحنه نمیآیند. از روز اول هم گفتند که برای راحتی من و باز بودن دست و ذهنم شاید فقط یکبار برای سلام و احوالپرسی بیایند. واقعاً هم یک روز ناهار همراه ما در لوکیشن تشریف داشتند. و اینها البته از بزرگواری ایشان است. اما نکته مهم این است که ایشان نکات کلی مدنظرشان درباره فیلمنامه و کارگردانی را در پیش تولید با من مطرح فرمودند و تعامل ذهنی من با ایشان شکل خود را پیدا کرده بود.
چه بهعنوان فیلمنامهنویس برای فیلمهای دیگر و در این فیلم؛ به مسئله خانواده نگاه و توجه جدی داشتید. آیا معتقدید ریشه بسیاری از مشکلات امروز جامعه ما در خانواده است یا بیرون از آن؟
ریشه همه چیز در خانواده است. خانواده به مفهوم والدین ما و خواهران و برادران ما و خواهران و برادران والدین ما و از پس ازدواج، همین جایگاهها در خانواده همسر ما و بعد فرزند ما. زندگی اجتماعی یک شبکه به هم پیوسته و پیچیده است و معلوم است که همه چیز از خانواده آغاز میشود و در آن ادامه مییابد و به پایان میرسد.
در انتخاب بازیگران و عوامل فیلم هم تغییری داشتید؟
ابتدا فیلمنامه نوشته میشود و بعد ذهن نویسنده یا کارگردان به سمت شمایل فیزیکی نقشها و بازیگران مدنظر میرود. ما هم چون تسلیم قوانین فیزیکی هستیم؛ همین کار را کردیم.
فکر میکنید در جشنواره فیلم فجر کدام بخش بیشتر مورد توجه قرار گیرد؟
چنین قضاوتهایی همیشه با تماشاگر فیلم است. من هرگز در جایگاهی نیستم که پاسخی برای این سوال حتی در ذهن خودم داشته باشم. اما امیدوارم فیلم مورد نقدهای مشفقانه و همراهیهای تماشاگر قرار گیرد.
فیلم سینمایی آزادی مشروط با حضور رامبد جوان، هنگامه قاضیانی، علیرضا آقاخانی، شاهرخ فروتنیان، حسین پاکدل، محمد کارت، محمد علی کیانی، علیرضا مظفری، بهاران بنی احمدی و میثم غنیزاده ساخته شده است.
داستان فیلم با مضمون اجتماعی و با محوریت توجه به زیرساختهای فرهنگی، اخلاقی و تربیتی در جامعه، برشی است از ۷۲ ساعت زندگی خانوادهای که با یک مشکل عمده مواجه هستند و سعی در برطرف کردن آن را دارند.
عوامل پروژه عبارتنداز: نویسنده و کارگردان: حسین مهکام، مشاور کارگردان: کیانوش عیاری، مدیر فیلمبرداری: مسعود سلامی، طراح صحنه و لباس: عباس بلوندی، طراح چهرهپردازی: سعید ملکان، صدابردار: بابک اردلان، صداگذار: بهمن اردلان، مدیر تولید: محمود محمد طائمه، آهنگساز: امید رئیس دانا، برنامه ریز و دستیار اول کارگردان: علی ملاقلیپور، دستیار تولید: محمود مقدسی، دستیار اول طراح صحنه: حبیب کریمزاده، دستیار اول فیلمبردار: امید رخ افروز، منشی صحنه: آسیه حیدری، عکاس: کوروش پیرو، مشاور رسانهای: بهنازشیربانی، دستیار دوم کارگردان: محمد رضا اصلی، دستیار سوم کارگردان: امید شورانگیز، دستیاران صدا: کیوان نصیر خرم، مهرداد مقیسه، دستیار دوم فیلمبردار: هادی منوچهر پناه، گروه فیلمبرداری: کیوان ارجمند، مجتبی صالحزاده، مهردادکاظمی روچی، محمد مهدی کارگر، دستیار لباس: پگاه حافظ، مدیرصحنه: میلاد اقا بیگی، گروه صحنه: بهنام قدیری، محمد بیدگل، بهرام تقی خانی، چهره پردازان: مسعود علمداری، آرزو کیقبادی، مدیر تدارکات: مجتبی زندیه، سینه موبیل: عطاالله براتی، صحنه موبیل: حمید نوروزی، خدمات: فرامرزکاکی، حسین نیکونژاد، گروه حمل و نقل: حسن سمیاری، علیرضا فاضلی، زنده یاد جهانگیر فتحی، رجبعلی بهرامی، امیر فتحی، مسعود ابراهیمی، محمد تقی احترامی، مراد اسکندری، محمد عبدالملکی، مسعود سلگی، مسئول هنروران: عشرت الملوک عظیمی، تصویر بردار پشت صحنه: مهدی پروین، مدیر امور مالی: نسترن شفیعی، مسئول امور اداری، ساناز برهمن، مدیر امور تبلیغات و سایت: مجتبی پیری، ناطر پروژه: بابک رزم جو، مجری طرح: علی واله، تهیه کننده: مقصود جباری.