در رونمایی کتاب گفتوگوهای سینمایی محمد بهشتی مطرح شد:
مهمترین دوره سینمای پس از انقلاب، دهه شصت است
هنوز نزد اغلب اهالی سینما، تصور مشخص و واحدی از مسئلة سیاستهای سینمایی یا سیاستگذاری سینمایی این سالها وجود ندارد. درحالیکه به زعم بسیاری از موافقان و مخالفان، مهمترین دور سینمای پس از انقلاب، دهة شصت است
کتاب «گفتوگوهای سینمایی سید محمد بهشتی(دهه ۶۰)» به نویسندگی محمود ارژمند و علی حیدری روز گذشته جمعه ۱۴ آذر رونمایی شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمود ارژمند یکی از نویسندگان کتاب متنی را درباره دلایل نگارش این کتاب اختصاصا در اختیار ایلنا قرار داده است این متن توسط علی حیدری دیگر نویسنده کتاب در مراسم رونمایی قرائت شد.
متن کامل این یادداشت بدین شرح است:
نسل سوم انقلاب وقتی پا به عرصة جامعه گذاشت، سالها بود که از انقلاب میگذشت. این نسل که متولدان سالهای پس از انقلاب هستند و تجربة پرالتهاب سالهای اولیة انقلاب را ندارند، تنها از آن سالها چیزهایی از والدینشان شنیدهاند؛ و غیر از تاریخ سیاسی که احتمالاً از طریق مدرسه و دانشگاه میتوانستند بدان دسترسی یابند، دربارة تاریخ سایر عرصهها تنها بهطور پراکنده - از اینجا و آنجا و از کسانی که در عرصههای مربوط حضور داشتهاند - چیزهایی شنیدهاند. یکی از این عرصههای مهم، حوزه فرهنگ و هنر و بهویژه «سینما» ست. درحالیکه نشریات سینمایی بسیاری موجود است و حتی بعضی برنامههای تلویزیونی به سینما میپردازند، هنوز حوزههای مهمی از تاریخ این هنر - صنعت در دهة اول انقلاب مبهم است. بهویژه اینکه اغلب کسانی که در آن حضور داشتهاند، بهدلیل داشتن منافع شخصی و گروهی در این عرصه، کمتر توانستهاند خالی از حب و بغض به تاریخ کوتاه و در عین حال پرالتهاب آن بپردازند.
حوزه سینما و فیلمهای ساختهشده در این سالها چنان با منافع فردی و گروهی اهالی آن - که اغلب، هم حضور دارند و هم خود بهنوعی راوی این دوره هستند - گره خورده است که کمتر روایت غیرجانبدارانهای از آن به دست داده شده است. اینکه واقعاً در سالهای اولیه انقلاب، سینما چگونه بود و بر آن چه میگذشت، فرایند ورود و استمرار حرکت انقلاب در آن سالها به سینما چگونه بود، و چه حوادثی از سر آن گذشت، جز به اشاراتی پراکنده، وجود ندارد. اغلب کتابها یا مقالاتی که درباره آن نوشته شده است، تاریخ این سینما را در آیین فیلمهای ساختهشده دیده و به نمایش گذاردهاند و با آنکه به حوزههای مدیریت سینما و سیاستهای مزبور بسیار اشاره شده است، هنوز برای بسیاری کاملاً معلوم نیست در این حوزهها چه میگذشت، سیاستها چگونه شکل میگرفت، صعود و فرود اجرای آنها چگونه بود، و چه آثار واقعیای در شکلگیری و استمرار سینمای ایران داشت. کمتر گزارش یا تحلیلی وجود دارد که خالی از حب و بغض و یا جهل، تصویری کمابیش مطابق با واقع از آن دوره به دست دهد. بهویژه در سالهای اخیر بهنظر میرسد بهتعمد بخشهایی از این تاریخ مغفول نهاده شده است و بدون پرداختن به آن(حتی در مقیاس اشاره به نام مدیران یا تشریح سیاستهای مربوط) میکوشند به سینمای کنونی بپردازند؛ گویی یک حادثه یا پدیده تاریخی میتواند بدون ریشهها و مبانی شکلگیریاش تحلیل شود.
هنوز نزد اغلب اهالی سینما، تصور مشخص و واحدی از مسئلة سیاستهای سینمایی یا سیاستگذاری سینمایی این سالها وجود ندارد. درحالیکه به زعم بسیاری از موافقان و مخالفان، مهمترین دور سینمای پس از انقلاب، دهه شصت است و بیشترین بحثهای مربوط به این سالها راجع به چیزی به نام «سیاستهای سینمایی» یا «سیاستگذاران سینمایی» است!
با این انگیزه که بدانیم معماران سینمایی پس از انقلاب، در دهة شصت واقعاً چه در سر داشتند و چگونه میخواستند آنها را اجرا کنند و مشکلات و موانع راه و داشتهها و امکانات موجودشان چه بود و آنان با این توشهها و موانع چگونه برخورد کردند، به وارسی این نکات پرداختیم.
اغلب تحلیلهای نوشتاری و گفتاری مربوط به این دوره، در غیاب مدارک قابل استناد یا سخنان صریح مسئولان و سیاستگذاران مربوط و براساس تصورات بیارتباط با آنان و کارشان صورت گرفته است؛ که از تعهد نسبت به انطباق این تصورات با حقایق و واقعیتهای تاریخی به دور است؛ و متأسفانه هماکنون مراجع رسمی و غیررسمی، نه تنها ارادهای برای کشف این حوزه ندارند، بلکه به نظر میرسد اغلب - چه آگاهانه و چه ناآگاهانه - سعی در پوشاندن و مخفی نگاه داشتن آن نیز دارند!
حدود سه سال پیش پروژهای برای پرداختن به سینمای این دوره شکل گرفت که با قصد تاریخنگاری سینمای بعد از انقلاب آغاز شد که جمعآوری گفتگوهای سینمایی سید محمد بهشتی بخشی از این بازنگری تاریخی به سینمای این تاریخ است.
قصد ما که میخواهیم در این پروژه به این مهم بپردازیم، بیش از تمجید سیاستگذاران این دوره، یک کار تاریخنگارانه در فرمتهای علمی و با شاخصههای تاریخنگاری است و لذا در سرتاسر این پروژه سعی کردهایم با توجه به ارزشهای اطلاعاتی(یعنی دیتاها) و تحلیلی، تا حد امکان به این تاریخ بنگریم. و از تعصبات و جانبداریهایی که حقایق تاریخی را پنهان میکند دوری کنیم.
کل این پروژه در وهله اول ۳ مجلد در نظر گرفته شده بود که شامل گفتگو با «مدیران سینمایی مؤثر این سالها»، «منتقدان و نویسندگان سینمایی» و «سینماگران» میشد و بعداً سخنان دو شخصیت محوری سیاستهای سینمایی یعنی «انوار» و «بهشتی» در طی این سالها را به صورت جداگانه بدان افزودیم.
البته مطالب این جلد؛ یعنی همین کتاب «گفتگوهای سینمایی سید محمد بهشتی» زودتر آماده شد و به انتشار رسید. هم اکنون مجلد «مدیران سینمایی» که حاوی بسیاری مطالب جدید و روشنگر و ناگفته است مراحل پایانی صفحه آرایی را طی میکند که انشاء الله بزودی به انتشار خواهد رسید.
خوشبختانه در فرآیند آماده سازی این پروژه با مطالب دیگری هم مواجه شدیم که در وهله اول در برنامهمان نبود، که همانا مطالب مطرح شده در جلسات سیاستگذاری این دوره است که برنامهریزان و سیاستگذاران سینمایی در جلسات خود درباره سینما گفته بودند.
مطالب که اکنون تماماً از نوارها پیاده شده و در حال آماده سازی هستند. این منابع میتوانند اطلاعات ذیقیمتی از چگونگی شکلگیری سیاستها و برنامههای مدیران سینمایی آن سالها بدست دهند که امیدواریم بتوانیم به زودی آنها را در دسترس خواستاران اینگونه مباحثقرار دهیم. بدین ترتیب با افزایش این مطالب، تعداد مجلدات بیشتر خواهد شد.
در پایان مجددا از کلیه کسانی که در انتشار این مجلد یاریمان کردند، بویژه از سید محمد بهشتی و انتشارات روزنه، سپاسگزاری میکنیم.