نظرات حاتمی‌کیا درباره ظریف، فرهادی، آوینی و مسولان فرهنگی
متاسفانه گروهی در پاسخ فریاد و اعتراض من؛ می‌گویند تو چرا معترض هستی. تو که در طی این چند سال حسابی خورده‌ای و برده‌ای! / مسئولین فرهنگی همیشه عقب‌تر از ما و سینماگران بودند! / خط مشی من را اسکار تعیین نمی‌کند.
ابراهیم حاتمی‌کیا معتقد است؛ در عرصه سینما همیشه مسئولان عقب‌تر از سینماگران بودند و آنچه سینماگران را اذیت کرده موانعی بوده که بر سر راه آن‌ها قرار گرفته است.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ ابراهیم حاتمی‌کیا با اشاره به آخرین ساخته خود فیلم «چ» گفت: همیشه به این فکر می‌کردم که فیلم‌هایم با انبوه مخاطب همراه باشد اما اینکه این امر تبدیل به دغدغه اصلی‌ام شود؛ مورد توجه نبوده است.
وی ادامه داد: برای من محتوا جدی‌تر از فرم است و اینکه پیام درست سر جایش بنشیند. هرچند معتقدم برخی فیلم‌ها در طول زمان جای خود را بازمی‌کنند.
حاتمی‌کیا که شب گذشته چهارشنبه(۲۰ فروردین) در برنامه " راز " از شبکه چهارم سیما حاضر شده بود؛ گفت: زمانی که فیلم «چ» را می‌ساختم؛ متوجه بودم دارم ریسک می‌کنم زیرا خیلی‌ها شناخت‌های متفاوتی از شخصیت چمران دارند و من باید به جنگ این سلیقه‌ها بروم و در آن‌ها نفوذ کنم. ضمن اینکه اینجا دیگر دلم نمی‌خواست فکر کنم که آیا تماشاچی با من همراه است یا خیر.
وی در ادامه افزود: همیشه دوست داشتم به دنبال سوژه‌ها و جاهایی بروم که کمتر درباره آن‌ها صحبت و بحثشده است و احساس کردم دوران اول انقلاب و پیش از آغاز جنگ دوره حلقه مفقوده‌ای است که درباره آن بسیار کم گفته شده است. این دوران؛ دوران بسیار پرتلاطمی بود که تغییرات آن لحظه به لحظه بوجود می‌آمد. جنگی بود که هرکسی سهم خودش را می‌خواست.
کارگردان فیلم «چ» افزود: اینکه چرا اسم فیلم را «چ» گذاشتم و چمران نگذاشتم؛ این بود که نمی‌شد در فیلم تمام شخصیت چمران را گفت. بنابراین به مقطعی از زندگی چمران که خود وی دست نوشته‌ای درباره آن دارد؛ پرداختم. ۴۸ ساعتی که کاملا براساس نوشته‌های چمران تحقیقاتی کامل داشت.
وی در ادامه افزود: این مسائل برای خیلی‌ها و به خصوص جوانان تازگی دارد و گروه بسیاری از آن‌ها وقتی که فیلم را دیدند باور نمی‌کردند که چنین اتفاقاتی در کشور افتاده است و متعجب بودند.
وی با اشاره به اینکه درباره چمران کم گفته شده و بیشتر تصاویر محدودی از او در لباس یک چریک نشان داده شده؛ افزود: برای ساخت این فیلم یا نشان دادن تصویر چمران نیاز به یک عقلانیتی بود که در طول فیلم باید جاری می‌شد زیرا قسمت اول فیلم مذاکره برای صلح و قسمت دیگر جنگ برای صلح است.
حاتمی‌کیا با اشاره به وضعیت فرهنگی کشور گفت: زمانیکه «دیده‌بان» را می‌ساختم به وضع موجود نگاه داشتم و این نگاه به وضع موجود در فیلم «مهاجر» نیز وجود داشت. در فیلم «چ» نیز این احساس مسئولیت را داشتم و معتقدم که باید به داشته‌هایمان برگردیم.
وی ادامه داد: سکانداران سینما امروز فراموش کردند که ما باید نسبت به برخی موارد حساس باشیم. اینکه امسال از سوی رهبر انقلاب سال اقتصاد و فرهنگ نامگذاری شده است بسیار مهم است و خدا کند دوستان فقط با یک ابلاغیه و بخشنامه مسائل را تمام نکنند.
حاتمی‌کیا با اشاره به اینکه خودش را از مدافعین انقلاب می‌داند؛ افزود: دنیای آرمانی و جامعه آرمانی همیشه دشمن‌های بزرگی دارد اما باید ببینیم که این واقعیت امروز در کجای سینمای ما جلوه دارد. فیلم «چ» از نظر من بازگشت به انقلاب است و اگر سینماگران سراغ این بحث‌ها نروند و سراغ این حوزه‌ها نروند؛ معتقدم سینمای ما لطمه می‌بیند.
وی ادامه داد: سینمای ما باید این انرژی را داشته باشد که این موضوعات برایش مساله باشد.
کارگردان «ارتفاع پست» همچنین گفت: ما امروز آنقدر تشکیلات و نهادهای مختلف داریم که هر کسی هر پروژه‌ای که دارد می‌تواند بسازد. یعنی اگر ما را به فارابی راه ندهند؛ می‌توانیم به سازمان تبلیغات یا حوزه هنری برویم. اینکه برخی می‌گویند به خاطر مشکلات یا سخت گیری‌ها عطای کار را به لقیش بخشیدیم؛ درست نیست.
وی در ادمه با اشاره به جشنواره فیلم فجر در سال گذشته و همچنین برنامه‌های فرهنگی در سال ۹۳ گفت: امروز باید بنشینیم و با برگزاری سمینار‌ها و نشست‌ها و تحلیل‌ها ببینیم چه اتفاقی دارد در عرصه فرهنگ می‌افتد. اتفاقی که در جشنواره فیلم فجر افتاد؛ مرا بسیار ناراحت کرد و من وظیفه داشتم آن حرف‌ها را بزنم.
حاتمی‌کیا با اشاره به اینکه یک فیلمساز حق دارد با فیلم‌هایش حرف‌هایش را بزند؛ گفت: زمانیکه فریاد می‌کشم نشانه یک اتفاق است اما متاسفانه گروهی در پاسخ فریاد و اعتراض من می‌گویند تو چرا معترض هستی. تو که در طی این چند سال حسابی خورده‌ای و برده‌ای.
کارگردان فیلم از «کرخه تا راین» با اشاره به اینکه معتقد به سینمایی است که رابطه تنگاتنگی با مردم داردٰ گفت: سینمایی که با مردم است ماندگار است و انتظار دارم دوستان این حرف من را تحلیل کنند.
وی ادامه داد: مسئولان فرهنگی همیشه عقب‌تر از ما و سینماگران بودند و ما همیشه با دغدغه فیلم ساختیم و این نگرانی را داشتیم که مبادا مانع ما شوند اما مسئولان همیشه از این می‌ترسیدند که نکند یک اثر سینمایی برای آن‌ها دردسر ایجاد کند.
حاتمی‌کیا با اشاره به اینکه خوشحال است که مسئولان سینمایی جدید قرار است کار تازه‌ای کنند و ناگفته‌ها را بگویندٰ افزود: امروز باید جریان سینمای انقلاب و دفاع مقدس تحلیل شود و از این امر نترسیم.
وی در ادامه افزود: من همراه چند نفر از دوستان دیگر در زمان جنگ؛ لباس رزمنده‌ها را پوشیدیم. کسانیکه بسیاری از آن‌ها شهید شدند اما امروز من فیلمساز شده‌ام و گروهی دیگر از دوستان تهیه کننده و باید مراقب باشیم که چه جوابی در آینده به شهدا باید بدهیم و نباید دچار خودباختگی شویم.
حاتمی‌کیا با اشاه به عملکرد خوب جواد ظریف(وزیر امور خارجه) و دستگاه دیپلماسی کشور در سیاست خارجی گفت: مدیریت سیاسی و حوزه دیپلماسی با مدیریت جریان فرهنگی متفاوت است زیرا یک دیپلمات می‌آموزد که حتی در یکجا لبخندی بزند یا حرفی بزند که قلبا قبول ندارد اما در فرهنگ همیشه باید صداقت باشد و نمی‌توان با زبان دیپلماسی رفتار کرد.
کارگردان فیلم «دیده‌بان» ادامه داد: امروز فیلمسازان بسیاری هستند که دلشان می‌خواهد فیلم بسازند و دغدغه انقلاب دارند اما زمانیکه مجال به آن‌ها داده نمی‌شود فیلمساز انقلابی حس غربت می‌کند. حس غربت این نیست که به یک فیلمساز جایزه داده شود یا نه.
وی بااشاره به لزوم تحلیل جشنواره فیلم فجر گفت: وقت آن است که جشنواره فیلم فجر را بررسی کنیم و ببینیم آیا این جشنواره برای فجر انقلاب است یا خیر و آیا تمامی فیلم‌های ساخته شده در قالب این جشنواره قرار می‌گیرند.
حاتمی‌کیا با اشاره به اینکه تمام مراسم‌ها و جشنواره‌های سینمایی جوایزشان را هدفمند می‌دهندٰ گفت: زمانیکه در اسکار فیلم ضعیفی مانند «۱۲ سال بردگی» جایزه می‌گیرد یعنی اینکه باید فیلمسازان این نگاه را داشته باشند و همچنان درباره تبعیض نژادی فیلم بسازند.
وی با اشاره به بیستم فروردین و سالروز شهادت شهید آوینی گفت: امروز جای آوینی بسیار خالی است. وی فردی بود که مانند یک فانوس دریایی ما را در میان امواج متلاطم راهنمایی و هدایت می‌کرد. آوینی منشوری بود که نورهای مختلفی از خود ساطع می‌کرد. وی از مسیرهای مختلف عبور کرده بود و اهل طریقت بود.
حاتمی‌کیا با انتقاد از کسانیکه آوینی را قاب کرده می‌بینند؛ گفت: آویینی از مسیرهای مختلفی گذر کرده بود و برای شناخت وی باید عقبه و مسیری که وی طی کرد را ببینیم و بشناسیم اما متاسفانه فرهنگ رسمی آوینی را در قاب‌های خودش قرار می‌دهد و مسیر‌ها را نمی‌بیند.
وی با اشاره به نگاه آوینی به مساله فرهنگ و هجمه فرهنگی گفت: آوینی معتقد بود که برای مقابله با فرهنگ دیگران باید مانند یک دیده‌بان بر قله کوه اییستاد نه اینکه به درون اتاق‌ها آمد و در را بست. آوینی نگران فرهنگ بود و سال‌ها قبل از ماهواره نگران ماهواره بود.
حاتمی‌کیا؛ آفت سینمای کشور را دشمن سازی دانست و افزود: زمانیکه یک فیلمی ساخته می‌شود و در آن نشان داده می‌شود که ایرانی‌ها دروغگو هستند و بعد این فیلم در اسکار جایزه می‌گیرد؛ چرا من نباید اعتراض کنم و حرف حق را بزنم مگر خط مشی من را اسکار تعیین می‌کند.
وی با انتقاد از مهاجرت هنرمندان به خارج از کشور گفت: این بحثکه امروز مطرح شده و افراد و هنرمندان دو پاسپورته در فرهنگ وجود دارند نگران کننده است. چرا باید یک هنرمند و فیلمساز یک پایش در این ور مرز و یک پایش در آن ور مرز باشد.
حاتمی‌کیا با اشاره به لزوم نوگرایی در سینما و تلویزیون گفت: متاسفانه تلویزیون می‌خواهد همه را شبیه هم کند درحالیکه آوینی معتقد بود باید به دنبال نوگرایی برویم.
وی در ادامه افزود: من با آوینی نه تنها درباره مسائل فرهنگی و هنری بلکه درباره مسائل شخصی‌ام نیز مشورت می‌کردم و امروز دلم برای او تنگ است و جای وی را به نوان یک ژنرال فرهنگی بسیار خالی می‌بینم.
حاتمی‌کیا با اشاره به برنامه آینده خود گفت: دوست دارم در فرصت ممکن فیلم «عملیات بیت‌المقدس» را بسازم.
