مسعود کیمیایی:
جامعه ما همچنان مضطرب است
برخی میگویند مسعود کیمیایی قبل از انقلاب یک جور فیلم میساخته و بعد از انقلاب نیز جور دیگری. جامعهای که من دیدم؛ همیشه اضطراب داشت و هنوز هم اضطراب دارد. در این شرایط نگاه یک فیلمساز چگونه میتواند معین باشد؟
ایلنا: نشست فیلم دندان مار با حضور مسعود کیمیایی، پرویز نوری، جمشید ارجمند، جواد طوسی، فریدون جیرانی، سیدهادی منبتی، سیدذکریا هاشمی و اسحاق خانزادی دوشنبه شب(۷ بهمن) در پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
به گزارش ایلنا، مسعود کیمیایی در این نشست گفت: متاسفانه به جایی رسیدیم که دکمهها بجای خلاقیتها تصمیم میگیرند و خلاقیتها در سایه این دکمهها و تکنولوژیها حضور نمییابد اما مطمئن هستم انسان برای این شرایط فکری خواهد کرد که از این دکمهها رها شود.
وی افزود: برخی میگویند مسعود کیمیایی قبل از انقلاب یک جور فیلم میساخته و بعد از انقلاب نیز جور دیگری. جامعهای که دیدم همیشه اضطراب داشت و هنوز هم این اضطراب را دارد و در این شرایط نگاه یک فیلمساز چگونه میتواند معین باشد؟ جامعه دائم در حال حرکت است.
کارگردان فیلم سینمایی داندان مار؛ این اثر سینمایی را در دهه ۶۰ یک جرقه دانست و توضیح داد: این اثر همانندِ یکجا را گرفتن و چسبیدن است.
کیمیایی ادامه داد: در دهه ۶۰ حضور سیاسی و اجتماعی خود را با فیلم خط قرمز اعلام کردم اما این اثر دچار مخاطره شد و مدیرانی که سرکار آمدند پروانه نمایش این اثر را زیر شیشه میزشان گذاشتند و این پروانه هنوز هم زیر شیشه همین میزها مانده است. در ادامه فیلم تیغ و ابریشم را ساختم که ۴۰ دقیقه از این اثر را درآوردند و در ماه رمضان به این اثر اکران دادند آن هم در ۵ سالن سینمایی. اگر یکی از حروف یک تابلوی تبلیغاتی خاموش شود آیا آن تابلو میتواند اثرگذار باشد و نوشته روی آن درست خوانده میشود؟
کیمیایی درباره ساخت فیلم دندان مار گفت: برخی کاراکترها مانند احمد و زیور به طرح اولیه طالبی نژاد اضافه شد.
پرویز نوری از منتقدان پیشکسوت سینما نیز در این مراسم گفت: دهه ۶۰ میلادی و دهه ۶۰ شمسی شباهتهای بسیاری به هم دارد و فیلمسازان بزرگ داخلی و خارجی بهترین فیلمهای خود را ساختند.
وی ادامه داد: در دهه ۶۰ فیلم خط قرمز توقیف شد، مرگ یزگرد بهرام بیضایی و حاجی واشنگتن علی حاتمی نیز به چنین سرنوشتی دچار شدند و درنهایت فیلم تیغ و ابریشم به اکران رسید و به یاد دارم که سینما آفریقا مملو از جمعیت دوستدار این اثر سینمایی بود.
این منتقد سینما یادآور شد: جشنواره فیلم فجر در دهه ۶۰ هیچکدام از فیلمهای مسعود کیمیایی را جدی نگرفت.
نوری تاکید کرد: ۹۹ درصد از فیلمهای سینمایی که تولید میشود مربوط به زمان خاصی است و فراموش میشود اما برخی فیلمها زمان ساز است که فیلمهای قیصر، گوزنها و دندان مار از جمله این آثار محسوب میشوند.
جواد طوسی نیز گفت: دندان مار حاصل یک دوران گذار است و میتواند محصولی برای ارزیابی یک دوره تاریخی باشد.
وی یادآور شد: برخی منتقدان معتقدند اگر کیمیایی به سیاست و اجتماع نزدیک شود اصالت سینمای خود را از دست خواهد داد در صورتی که از نگاه من این نگاه مردود است.
این منتقد و نویسنده سینما تاکید کرد: از مهمترین فیلمهای کیمیایی، گوزنهاست که زیر یک سقف شکل میگیرد. نگاه سیاسی و اجتماعی خود را دارد و قهرمان کلاسیک او در شرایط خاکستری قرار میگیرد.
طوسی ادامه داد: کیمیایی شناسنامه احمد، قهرمان فیلم دندان مار را از جنگ و زمانهاش میگیرد. در جرم نیز آدمها از موقعیت بیهویت به یک هویتمندی تاریخی میرسند.
به گفته وی، این عناصر تکرارشونده است که بار تالیفی را منطق پذیر میکند.
جمشید ارجمند نیز گفت: سینما مهمترین و رساترین رسانه است که میتواند حرف جامعه را بزند.
وی یادآور شد: کیمیایی کهنگیبردار نیست و هرکسی را نمیتوان به عنوان فیلمساز در جامعه قبول کرد.
فریدون جیرانی در متنی با تحلیل سینمای دهه ۶۰، گفت: دندان مار به مقوله شکست میپردازد و این پرداخت زودهنگام است که کیمیایی را به فیلمساز روز تبدیل میکند.
در انتهای این مراسم سیدهادی منبتی مدیرعامل موسسه تصویر شهر با اهدای لوح تقدیر از مسعود کیمیایی، پرویز نوری و جواد طوسی تقدیر کرد.