روایت ابراهیم اصغرزاده در فیلم تسخیر لانه جاسوسی؛
تکلیف رابطهی سیاست و سینما در کشور مشخص نیست
اینکه بخواهیم با استفاده از منابعی همچون رانت نفتی فیلمهایی بسازیم؛ به سرانجام نمیرسد / فرصت خوبی فراهم شده تا سینما به کمک سیاست بیاید و فیلم تسخیر لانه جاسوسی به بازخوانی گذشته میپردازد / با آمدن حسن روحانی فضا سه قطبی شده شامل اصولگرا، اصلاح طلب و میانه.
ایلنا: ابراهیم اصغرزاده معتقد است؛ وضعیت و رابطه سیاست و سینما در کشور ما مشخص نیست به همین دلیل سینماگران نتوانستند در حوزههای سیاسی سیاست مداران را هدایت کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا؛ ابراهیم اصغرزاده که در نشست خبری ساخت فیلم سینمایی تسخیر لانه جاسوسی در جمع خبرنگاران حضور پیدا کرده بود، با اعلام این مطلب افزود: معتقدم اگر در کشور میخواهیم فیلم سیاسی ساخته شود باید ابتدا تکلیف سیاست و سینما مشخص شود. والا اینکه ما بخواهیم با استفاده از منابعی همچون رانت نفتی فیلمهایی بسازیم به سرانجام نمیرسد و نتیجه آن این میشود که امروز جوانان ما نسبت به تاریخ معاصر و نسل گذشته یک نوع پسزدگی دارند و بین جامعه و قرائت رسمی تاریخ که توسط حکومت انجام میشود؛ جدایی به وجود آمده است.
وی ادامه داد: امروز سینماست که میتواند جدایی را از بین ببرد و به کمک مردم بیاید. همانگونه که در کشورهایی همچون امریکا این هالیوود است که سیاستهای سیاستمداران را باور پذیر میکند به طور مثال قبل از روی کار آمدن اوباما این صنعت سینمای آمریکا بود که جامعه امریکا را باورپذیر کرد که امکان دارد یک سیاهپوست رئیس جمهور شود.
اصغرزاده با اشاره به بحرانهایی که در جامعه امریکا به وجود آمده، گفت: در طول تاریخ سیاسی امریکا دو حادثه در بندر پرل پاربر و همچنین جنگ ویتنام در ناخودآگاه آمریکاییها حضور دارد و آنها را از این اتفاق رنجیده خاطر کرده بود اما سینما کمک کرد تا جامعه از این دو حادثه عبور کند. در تاریخ معاصر آنها نیز تسخیر لانه جاسوسی و حمله ۱۱ سپتامبر باعثتحقیر سنگین جامعه امریکا و تاثیر مستقیمی روی سیاست گذاریهای آمریکا داشت. هنوز هم این طرح وجود دارد که مرکز امریکا مورد ضربه قرار بگیرد.
اصغرزاده افزود: هرچند آمریکا با اغوای افکار عمومی و حمله به عراق و افغانستان توانست بخشی از بار روانی جامعه را تخلیه کند؛ اما درباره تسخیر سفارت امریکا در ایران این عقدهی انتقامگیری همچنان باقی مانده و دلایل این اتفاق و تبعات بعداز آن هنوز برای آمریکاییها قابل درک نیست به همین دلیل فیلمهایی همچون آرگو ساخته میشود.
وی با اشاره به اینکه آنها در سینما بسیار جلوتر از کشورهای دیگر حرکت میکنند؛ افزود: متاسفانه صنعت سینما در کشور؛ صنعت ضعیفی است. سینمای ایران قبل از انقلاب قادر نبود که خود را با جامعه هماهنگی کند و بعداز انقلاب نیز در دهه ۶۰ تحرکات خوبی صورت گرفت و بعد در دوره اصلاحات سینما به خوبی فعال شد اما در دورهی هاشمی رفسنجانی و احمدینژاد سینما افول کرد.
وی ادامه داد: در دوره اصلاحات؛ سینما نیم نگاهی به مسائل سیاسی و اجتماعی داشت اما بیشتر از آنکه ژانر سیاسی و اجتماعی تشکیل شود متلک گویی سیاسی و اجتماعی شکل گرفت. در دوره احمدی نژاد نیز سیاست دولت این بود که همه مسائل به شدت کنترل شود و سینما دچار مشکلات جدی شد و از مسائل اجتماعی عقب ماند. به همین دلیل در پی ۱۶ سال گذشته هیچ فیلمی را نمیبینیم که بتواند انتخابات بعدی را پیشبینی کند حتی امسال نیز کسی نتوانست انتخابات ۲۴ خرداد را پیش بینی کند.
اصغرزاده با اشاره به اینکه باید پیش از این فیلمهایی درمورد تسخیر لانه جاسوسی ساخته میشد، افزود: نمیتوان مسئله این چنین مهمی را بدون توجه به علتهای آن و گذشته کشور مورد بررسی قرار داد. من معتقدم اگر امروز مسئله تسخیر سفارت به خوبی شناخته شده و مطرح شود به اعتمادسازی منجر میشود و میتواند به حل بسیاری از مسائل کمک کند زیرا در مسئله تسخیر سفارت امریکا کاملاً حق با مردم و دانشجویان بود و حتی این امر در فیلم آرگو نیز بیان شد و در ابتدای فیلم آرگو با وجود اینکه فیلم به نفع آمریکاییهای ساخته شد اما شاهد هستیم که فیلمساز مجبور میشود به نقش آمریکا همچون کودتای ۲۸ مرداد و قدرت گرفتن شاه اشاره کند.
وی ادامه داد: فیلمساز ما باید امروز بازخوانی تاریخ انقلاب و مسائل سیاسی را مهم بداند و در مورد این مسائل آگاه باشد هرچند در ایران ساخت فیلم سیاسی سخت است و بسیاری از مدیران اجازه ورود به سینماگران را نمیدهند اما غفلت سینماگران از مسائل تاریخی و سیاسی قابل قبول نیست و نتیجهاش همین اتفاقی است که امروز افتاده است.
وی ادامه داد: نسل جوان امروز به دلیل غفلت دیگران از تاریخ معاصر و تاریخ سیاسی با گذشته خود ارتباط برقرار نمیکند و آن را نمیشناسد.
وی با اشاره به اینکه امروز زمان خوبی برای ساخت فیلمی درباره تسخیر لانه جاسوسی است، گفت: امروز باید بخشهای فرهنگی و هنری درک صحیحی از مطالبات جامعه داشته باشند و دیگر سینمای ایران نمیتواند خودش را به ندیدن بزند. رفتار گذشتهای که در دورههای قبل بود؛ امروز دیگر قابل قبول نیست.
ابراهیم اصغرزاده با تشکر از تلاشهای ساداتیان در ساختن فیلمی درباره تسخیر لانه جاسوسی گفت: قطعاً ساخت این فیلمها هزینهبردار است و باید دولتها از آن حمایت کنند. زیرا تاثیرگذاری سینما بسیار بیشتر از شاخههای دیگر فرهنگی است همان گونه که من از فیلم حکومت نظامی گوستاوگاوراس بیشتر از آثار شریعتی تاثیر گرفتهام.
وی ادامه داد: هرچند این ذائقه تودهی مردم است که گیشه را تعیین میکند و باعثفروش یک فیلم میشود اما سینماگران باید این را بدانند آنها نیروی پیش برنده مردم هستند و دولتها نیز باید از آنها حمایت کنند و سینماگران میتوانند سیاسیون را نیز هدایت کنند.
اصغرزاده با اشاره به مذاکراتی که بین ایران و ۱ + ۵ صورت گرفته و تغییر فضای سیاسی به نفع ایران را به دنبال داشته، افزود: بازی ایران و آمریکا دو نیمه داشت. نیمه اول که خرو ج ایران از جاذبه آمریکا بود و به سالهای ابتدایی اول انقلاب مربوط بود و نیمه دوم که به روابط متقابل به ایران آمریکا مربوط میشود و دوره خاتمی کلید خورد.
وی افزود: متاسفانه زمانی که خاتمی در سازمان ملل بحثگفتگوی تمدنها را مطرح میکرد؛ در داخل هیچ گفتگویی صورت نمیگرفت و فضا شدیداً دو قطبی شده بود.
اصغرزاده ادامه داد: امروز با آمدن حسن روحانی فضا سه قطبی شده است و یک جامعه سه قطبی از اصولگرا اصلاح طلب و میانه تشکیل شده و امکان فعالیت را برای همه دیدگاهها مطرح کرده است.
ابراهیم اصغرزاده ادامه داد: امروز فرصت خوبی فراهم شده تا سینما به کمک سیاست بیاید و ما نیز با ساخت فیلم تسخیر لانه جاسوسی سعی داریم با بازخوانی گذشته هم به دلایل و ریشههای آن اتفاق بپردازیم و هم نقد منصفانه کنیم. زیرا نمیتوان حادثه تسخیر لانه جاسوسی را بدون بررسی ریشههای آن همچون کودتای ۲۸ مرداد بررسی کرد.
ابراهیم اصغرزاده افزود: اصلاً نمیگویم که گذشته باید به صورت معصومانه روایت شود بلکه معتقدم باید این گذشته به صورت صادقانه روایت شود و حتی چهره دانشجویانی که در تسخیر لانه جاسوسی نقش داشتند؛ به صورت صادقانه اما با یک بازخوانی منطقی و انتقادی روایت شود.