نگاه دولت به بودجه آموزش و پرورش غلط است

به گزارش ایلنا، برنامه زنده «به وقت ایران» سه شنبه بیست و هفتم آبان ماه با حضور علی اللهیار ترکمن معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش و حمیدرضا حاجی بابایی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با موضوع بودجه وزارت آموزش و پرورش از شبکه هفت سیما روی آنتن رفت.

حمیدرضا حاجی بابایی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره بودجه وزارت آموزش و پرورش و اهمیت آن در آینده کشور اظهار داشت: آموزش و پرورش مهمترین، بزرگتری و تاثیرگذارترین نهاد اجتماعی، مولد سرمایه اجتماعی و یک امر حاکمیتی از دوره پیش دبستانی تا دیپلم به شمار می آید و این بدان معناست که نظام باید برای نظام آموزش و پروش خرج کند. بنابراین در کشور نهادی مهمتر از نظام تعلیم و تربیت نداریم. 

وی افزود: میزان و قدرت پرواز یک کشور، به میزان قدرت و پرواز آموزش و پرورش و رشد هر کشور در دنیا بستگی مستقیم به رشد آموزش و پرورش آن کشور دارد. بنابراین هر چه برای آموزش و پرورش کشور هزینه کنیم، همان قدر دریافت خواهیم کرد و معلم گران سنگ، دانش آموز گران سنگ تحویل جامعه خواهد داد. 

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در ادامه عنوان کرد: نوع نگاه به آموزش و پرورش هنوز هم در نزد مسئولین ما و صاحبنظران متفاوت است گروهی در کشور بر این باورند که آموزش و پرورش را باید خصوصی کرد و دولت فعلی بر این قضیه بسیار معتقد است و این موضوع با بحث حاکمیتی صد درصد مغایرت دارد. 

حاجی بابایی اضافه کرد: در اصل ۳۰قانون اساسی به این جمع بندی رسیده ایم که از منابع ملی برای مدرسه و آموزش و پرورش خرج کنیم و این سیاست نظام است و رهبر انقلاب نیز صددرصد بر این باور هستند. 

وی درباره خصوصی سازی آموزش و پرورش توضیح داد: سال ۱۳۹۱، بودجه آموزش و پروش ۱۸/۱۵ درصد، بودجه عملیاتی دولت بود و در سال ۱۳۹۷، ۸۲/۱۱ درصد بوده و این کاهش به این دلیل بوده که تمام وزیران بر این باور بودند که باید خصوصی سازی شکل بگیرد و تمام تلاش خود را به کار گرفتندکه مدرسه را واگذار کنند و یکی از افتخاراتشان بوده که هزینه آموزش و پرورش را کاهش داده اند و این نگاهی است که به مهمترین نهاد اجتماعی و روح و روان جامعه شده است. 

حاجی بابایی همچنین عنوان کرد: در حالی که باید دانشگاه فرهنگیان داشته باشیم، دانشجو بگیرد در آزمون شرکت کند و به طور مثال بین یک میلیون نفر شرکت کننده، ۵۰هزار نفر را انتخاب کند و در دانشگاه فرهنگیان ثبت نام کند. در این دانشگاه چهار سال فقط در حوزه تخصص ابتدایی درس بخواند تا بتواند دوره ابتدایی را تربیت کند. و به محض آغاز تحصیل باید حقوق و مزایا برای او در نظر بگیریم. معلمی که می خواهد عزت تزریق جامعه کند نباید برای استخدام سر کج کند.

وی افزود: مقام معظم رهبری، فرمودند که پول و تعداد معلم را درباره آموزش و پروش نباید حساب کرد، در حالی که تفکر خصوصی سازی باعث شده تا با کمبود ۳۰۰هزار معلم روبه رو شویم و متاسفانه نگاه به بودجه و آموزش و پروش نگاهی غلط است.

حاجی بابایی درباره هوشمند سازی مدارس گفت: هوشمند سازی مدارس از شیوه های مدرنی است که باید در مدارس انجام پذیرد و بی شک نیاز روز ماست. در برنامه ششم وزارت ارتباطات را مکلف به مدارس هوشمند کرده ایم که تمامی روستاها، شهرهای ۲۰هزار و حاشیه شهرهای بزرگ شامل این طرح می باشند. 

وی هوشمند سازی مدارس را اینگونه معنا کرد: باید هر کلاسی به تمام تکنولوژی های جدید مجهز شود و به نوعی اینترانت داخلی مبدل می شد که هدف بروز کردن تمامی معلمان و خانواده ها بود. 

حاجی بابایی عنوان کرد: تلویزیون در کلان، مسیر خوبی را پیش گرفته است، در گذشته سهم آموزش و پرورش از صدا و سیما هیچ بود. 

در ادامه برنامه؛ علی اللهیار ترکمن معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد: در نظر همه صاحب نظران، متخصصان توسعه و تمامی کسانی که برنامه ریز اجتماعی و فرهنگی هستند، در خصوص اهمیت آموزش و پرورش، در توسعه و بهسازی جامعه و اعتلای جامعه حرف های خوب و جامعی گفته می شود و کسی نیست که این مسئله مهم را انکار کند. اما سوال اساسی که می بایست مجموعه دولت و مجلس بدان پاسخگو باشند، این است که چطور باید این اهمیت به آموزش و پرورش ارائه شود و چه عواملی باعث می شود که نمی توانیم این اهمیت را در معلم و آموزش و پروش ایجاد کنیم. این حلقه مفقوده تمامی برنامه ریزی و سیاست گذاری های ماست. این پرسشی است که اگر به آن پاسخ مناسبی داده شود، قطعا توانسته ایم مسیر را برای اعتلای وزارت آموزش و پرورش کشور هموار کنیم. 

وی در خصوص بودجه آموزش و پرورش اذعان داشت: بودجه را باید با نگاهی به تاریخچه ایی به تحلیل آن پرداخت و قطعا بدون شناسایی علت ها نمی توان تبینی صورت بگیرد، سابقه آموزش رسمی در کشور به دو سده پیش و به تاسیس دارالفنون برمی گردد. به نظر می رسد که پایدارترین منبع تامین اعتبار را دویست سال پیش ایرانیان برای دارالفنون انجام دادند، که بعد از تغییر در آن دچار مشکل شد.  

معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در ادامه گفت: پس از آغاز فعالیت دارالفنون، محل تامین منابع مالی را از محل مالیات شهر ملایر قرار دادند و این منبع به صورت پایدار برای آموزش و پرورش کشور صورت گرفت. صدسال پیش وقتی دارالمعلمین به عنوان دومین ساختار رسمی آموزش تاسیس شد، تمام منابع را در دولت قرار دادند و بدون اینکه منبع پایداری برای آن تامین کنند، منبع تامین را دولت اعلام کردند. از همان صد سال پیش تا به الان، بستر کاملا دولتی شد و غالب بودجه ایی نتوانستیم برای آموزش و پرورش تعریف کنیم.

اللهیار اضافه کرد: بودجه آموزش و پرورش باید به یک منبع تامین اعتبار پایدار برگردد. اگر حرکتی در راستای تامین اعتبار پایدار و مقررات زدایی از آموزش و پرورش کشور انجام ندهیم در حد کاغذ باقی خواهد ماند و عملکرد درستی نمی توان ارائه داد.آموزش و پرورش از سمتی در قالب مقررات دست و پاگیر ورود پیدا کرده است و از سمتی از آن می خواهیم که مدرسه محوری کند. 

وی در ادامه گفت: یکی از معضلات بزرگ این است که به دلیل نداشتن تفکر سیستمی در آموزش و پرورش راه حل های موقت جایگزین راه حل های اساسی شده است و نشانه های مشکل با اساس مشکل اشتباه گرفته می شود، و بیشتر بر ملعول ها متمرکز می شویم تا علت ها و آموزش وپروش از این پدیده رنج می برد. 

اللهیار با بیان اینکه اصلا امکان ندارد که سهم یک بخش از بودجه عمومی کشور کاسته شود، افزود: بودجه ماهیت افزایشی دارد و نحوه توزیع آن بین بخش های مختلف است که سهم را تعیین می کند. در لایحه سال ۹۲، سهم آموزش و پروش از بودجه عمومی دولت ۷/۱۳ درصد بود، در قانون بودجه به ۵/۱۲ تقلیل پیدا کرد.

وی با تاکید بر اینکه نحوه توزیع، سهم را مشخص می کند، افزود: به استناد اصل ۳۰ قانون اساسی نمی توان سمت خصوصی سازی برویم و بحث خرید خدمت است. در ماده ۴۱ قانون الحاق ۲ که در مجلس، تصویب شده است، عنوان کرده که آموزش و پرورش در برخی مواقع تحت شرایطی می تواند از بخش غیر دولتی خرید خدمات بکند و آموزش و پرورش به دلیل اجرای نظم( ۶- ۳- ۳ ) به سمت خرید خدمات کشیده شد.