از نظر شرعی، ریاست جمهوری زنان اشکال ندارد/ منظور از «رجال» بعنوان شرط کاندیدای ریاست جمهوری، جنسیت مردانه نیست

آیت الله سیدحسین موسوی تبریزی در گفت وگو با خبرنگار ایلنا در قم، در پاسخ به این سوال که لفظ «رجال» که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بعنوان یکی از شروط کاندیداهای ریاست جمهوری مطرح شده، به معنای جنسیت است و فقط مردان را شامل می شود یا به معنای داشتن شرایط است و علاوه بر مردان، زنان را هم شامل می شود؟ اظهار داشت: می تواند هر دو برداشت صورت گیرد اما پاسخ صحیح این سؤال بستگی به این دارد که افرادی که این قانون را تصویب کردند، منظورشان چه بوده است و این مهم را می توان از اظهارات مصوب کنندگان این قانون و نوشته‌هایشان فهمید.

دادستان اسبق کل انقلاب در زمان امام خمینی(ره) افزود: ظاهر این قضیه این است که چون غلبه شرکت کنندگان در این پست ریاست جمهوری با مردان بوده، به این جهت لفظ رجال را در قانون نوشتند و الا مصوب کنندگان این قانون در آن موقع، قصدشان از کلمه رجال، جنسیت به معنای فقط مردان نبوده است.

وی خاطرنشان کرد: از همه مهمتر در خصوص تفسیر این قانون و کلمه رجال بعنوان شرط کاندیداهای ریاست جمهوری را، باید کسی نظر دهد که آن موقع در سطح اول کشور وارد بوده و در جلسه خبرگان قانون اساسی به نوعی مدیریت داشته است؛ که در همین راستا مرحوم آیت الله العظمی منتظری (رضوان الله تعالی علیه)، ایشان هم این را بیان کردند و گفتند که آن موقع رجال به نظر نویسندگان این نبود که از نظر جنسی مرد باشند.

آیت الله موسوی تبریزی اضافه کرد: رجال بعنوان شرط کاندیداهای ریاست جمهوری ایران، یعنی شخصی که وارد به امور باشد، شخصی که قوی باشد، شخصی که مدیر باشد و شخصی که مدبر باشد؛ درعرف عامه هم که یک اصطلاحی که از قدیم مانده این است که گاهی خانم‌هایی که خوب کار می‌کنند را می‌گویند عجب مردانگی دارد؛ یعنی از نظر اخلاقی، صفاتی و قدرت، یک فرد مردانگی داشته باشد و بتواند از پس کار بر بیاید.

این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در خصوص نگاه شرعی و فقهی به موضوع کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست جمهوری و حتی قرارگرفتن شان بعنوان نفر اول اجرایی کشور هم گفت: از نظر شرعی، هیچ دلیلی نداریم که یک کسی که در یک پست اجتماعی قرار می گیرد، حتما باید مرد باشد؛ ما هیچ دلیلی نداریم؛ البته دلیل داریم که مثلا در امور مردم شرکت کردن واجب است، کمک کردن به هم نوع خودمان لازم است، مدیریت کردن خوب و لازم است اما این که حتما مردها باید در امور اجتماعی باشند، چنین چیزی نیست.

وی افزود: در روایت داریم که اگر کسی خودش را در جایگاهی قرار دهد که شایستگی آن جا را ندارد، لعنت خدا بر او باد؛ حالا می خواهد این فرد مرد باشد یا زن فرقی ندارد؛ اما در طرف مقابل، اگر کسی فارغ از این که مرد باشد یا زن، ببیند جاهایی برای خدمت کردن خالی مانده یا برای یک جایگاه خدمتی، شایستگی لازم را در خودش می‌بیند که در آن جا قرار بگیرد و خدمت کند و می تواند بیشتر به اسلام و مسلمانان و مردم مستضعف خدمت می کند، آنجا آن فرد وظیفه دارد که برود و در آن جایگاه قرار گیرد.

دبیرکل مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: آیات قرآن کریم از جمله «وَما لَکُم لا تُقاتِلونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَالمُستَضعَفینَ مِنَ الرِّجالِ وَالنِّساءِ...»(آیه 75 سوره نساء) یا «و ان تنصرالله ینصرکم...»(آیه 7 سوره محمد) و امثال این ها، هم شامل مردان و هم شامل زنان می شود و فقط بستگی دارد که آن شخص مورد نظر، آن شایستگی های اولیه و لازم را داشته باشد؛ رعایت مسائل اسلامی هم جای خود دارد؛ مثلا مرد هم یک لباس خاصی باید بپوشد و از نظر حجاب خاص خودش مردانگی داشته باشد؛ زن هم همینطور است و حجاب خاص خودش را باید داشته باشد، اما در رابطه با مدیریت، باید شایستگی لازم وجود داشته باشد که اگر کسی، کس دیگری را از خودش بهتر در آن جایگاه خدمتی بداند و خودش را در آن جا قرار دهد و معرفی کند و تبلیغ کند و حتی رأی بیاورد، چون بهتر از او وجود داشت، در روایت داریم «فعلیه لعنت الله» یعنی لعنت خدا بر او باد.

آیت الله موسوی تبریزی با بیان این که از نظر شرعی ریاست جمهوری زنان اشکال ندارد، گفت: به نظر بنده از نظر شرعی هیچ فرقی نمی‌کند که زنان یا مردان، اگر شرایطی مثل علم و مدیریت و تقوا و دلسوزی به مردم داشته باشد، در جایگاه های خدمتی و اجتماعی سیاسی قرار گیرند؛ از نظر قانون اساسی هم هیچ کس مثل مرحوم آیت الله العظمی منتظری نمی تواند به ما نقل کند که در آن جلسه که این قانون تصویب شده، منظور چه بوده که ایشان هم گفتند منظور از لفظ «رجال» بعنوان یکی از شروط قانون اساسی برای کاندیداهای ریاست جمهوری، مسئله جنسیتی نبوده که فقط مختص مردان باشد، بلکه منظور شرایط خاصی است که می‌تواند علاوه بر مردان، به زنان هم اطلاق شود.