ابوالفتح در گفتوگو با ایلنا:
ترامپ به دو دلیل پیشنهاد پوتین برای برگزاری نشست آنلاین ۵+۱ را نمیپذیرد/ آمریکا، شورای امنیتی را که تامینکننده منافعش نباشد به راحتی نادیده میگیرد
تحلیلگر مسائل آمریکا با اشاره به تصویب نشدن قطعنامه آمریکا علیه ایران به تحلیل مسائل پیرامون آن و موضعگیریهای آینده آمریکا و ایران پرداخت.
قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل تنها با دو رای موافق همراهی شد و در مقابل ۱۱ رای ممتنع و دو رای منفی از دو عضو قدرتمند این شورا دریافت کرد و مورد پذیرش قرار نگرفت. چند ساعت پیش از رایگیری شورای امنیت نیز «ولادیمیر پوتین» پیشنهاد داد که ۵+۱ با ایران جلسهای ویدئو کنفرانسی داشته باشد و در مورد حل مسائل گفتوگو کنند که البته موافقت «امانوئل ماکرون» را نیز به همراه داشت موضوعی که ترامپ از آن ابراز بیاطلاعی کرد.
«امیرعلی ابوالفتح» تحلیلگر مسائل آمریکا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره ناکامی واشنگتن در به تصویب رساندن قطعنامهای در شورای امنیت علیه ایران، گفت: باید در مورد ایران این موضوع را در نظر بگیریم که ماجرا از کجا به کجا رسیده است. خیلی سال نمیگذرد که تمامی پیشنویسهای تحریمی علیه ایران با رای اکثریت قریب به اتفاق اعضای شورای امنیت تصویب میشد و هیچکدام از کشورهای عضو دائمی این شورا حاضر نبودند حتی رای ممتنع بدهند، بنابراین در یک اجماع کامل تحریمها تصویب و بعد به اجرا گذاشته میشد.
وی ادامه داد: در حالی که کمتر از ۱۰ سال از آن شرایط میگذرد، آمریکا در بزرگترین زورآزمایی دیپلماتیک خودش با جمهوری اسلامی ایران بر سر یک موضوع بسیار بسیار مهم، یعنی بحث صادرات و واردات اسلحه توسط ایران که به نظر میرسید جزو خطوط قرمز خیلی از کشورهای جهان باشد، تنها توانست یک کشور را با خودش همراه کند، یعنی حتی کار به وتوی روسیه و چین هم نرسید. کمتر کسی میتوانست تصور کند که آمریکا با چنین وضعیتی مواجه شود، به ویژه اینکه چند روز پیش آمریکا پس از اینکه اطمینان حاصل کرد که پیشنویسی که طرح کردهاند رای نمیآورد، حاضر شد از خیلی از مواضع خود عقبنشینی کند و یک قطعنامه ۳۸ صفحهای را به چهاربند تغییر دهد آنها تصور میکردند که در نهایت این قطعنامه با وتوی روسیه و چین متوقف شود درحالی که اصلاً به قطعنامه نرسید.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه ناکامی آمریکا به دو دلیل رخ داد در حالی که هیچ کسی فکر نمیکرد چنین اتفاقی بیفتد، اظهار داشت: نخست اینکه رویکرد آمریکا با جامعه جهانی بسیار بسیار، برخورنده، یکجانبهگرایانه و بر اساس نادیده انگاشتن کشورهای دیگر بوده است، دنیا یک بار تصمیم گرفت که نارضایتی خودش را نسبت به این موضوعات نشان دهد. موضوع دوم به قوت برجام و رفتار جمهوری اسلامی برمیگردد که توانست تصویری از خودش نشان دهد که بسیاری از کشورهایی که متحد ایالات متحده هم بودند، حاضر نشدند مسیر آمریکا را دنبال کنند.
وی درباره پیشنهاد روسیه برای تشکیل جلسه ۵+۱ با ایران و آثار آن، گفت: به این موضوع خوشبین نیستم، این موضوع توسط آقای پوتین ارائه شده و آقای ماکرون هم از آن استقبال کرده است اما ترامپ که طی این هفتهها مدام میگفت آماده مذاکره است و کافی است که ایرانیها بخواهند و او میتواند بعد از انتخابات ظرف چهار هفته با ایرانیها گفتوگو کند و آن همه استقبال و اشتیاق نشان میداد چندین ساعتی که از پیشنهاد پوتین میگذرد، هیچ واکنشی نشان نداده است و حتی از این پیشنهاد هم ابراز بیاطلاعی کرده است.
ابوالفتح اضافه کرد: ترامپ توافق با ایران را میخواهد اما توافق جمعی نه؛ یعنی قرار نیست کسی در کنار ترامپ بنشیند و یا در یک جمعی چند نفره بخواهند مسائل را حل و فصل کنند. الگوی رفتاری ترامپ این است که ایالات متحده باید دو به دو گفتوگو کند، حتی درخواست رئیسجمهور کره جنوبی در مذاکره با رهبر کره شمالی، توسط آمریکاییها پذیرفته نشد، بنابراین آمریکاییها اصلاً به دنبال این نیستند که تیمی باشد و ایالات متحده نیز در کنار آن حضور داشته باشد تا مشکلات جهانی حل و فصل کنند؛ اصلاً این الگوی مذاکراتی را نمیپذیرند.
وی با بیان اینکه همچنین ترامپ بیشتر از اینکه دنبال نتیجه واقعی در مذاکرات باشد به دنبال تبلیغات است، خاطرنشان کرد: اینکه در نهایت یک صفحه بیانیه منتشر شود، مقامها با یکدیگر دست بدهند و عکس بگیرند، برای آنها کافی است؛ اما پیشنهاد پوتین شامل هر دو وجه است؛ یعنی هم کار تیمی است که آمریکاییها آن را نمیپذیرند و همین که نشست مجازی است و این امکان که روحانی و ترامپ با یکدیگر جلوی دوربین دست دهند وجود ندارد که تامینکننده خواست آنها باشد، بنابراین این پیشنهاد مرد پذیرش آمریکاییها قرار نمیگیرد.
این کارشناس مسائل سیاست خارجه درباره اینکه آمریکاییها بعد از این شکست تلاش میکنند اسنپ بک (مکانیسم ماشه) را فعال کنند، گفت: آمریکاییها تصورشان بر اساس آن متنی که چند روز پیش در شورای امنیت توصیه کردند این است که این کار را انجام میدهند، اما این کار پیچیده است؛ چراکه در شورای امنیت مشخص میشود که نظر آمریکا را قبول میکنند یا نه؛ همچنین بر اساس سند برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ که آمریکا به آن اشاره میکند، باید پیشنویس قطعنامهای ارائه شود مبنی بر ادامه معافیتهای تحریمی ایران که میبایست یک کشور عضو این پیشنهاد را ارائه دهد؛ اما تا به حال کسی قطعنامهای پیشنهاد نداده و احتمال دارد که چنین اتفاقی رخ ندهد.
وی یادآور شد: در این شرایط آمریکاییها مجبور هستند خودشان پیشنویس قطعنامه را ارائه دهند و خودشان نیز پیشنویس ارائه شده را وتو کنند که در تاریخ سازمان ملل بیسابقه است.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: آمریکاییها معتقدند میتوانند با قطعنامه یا بدون قطعنامه، با مکانیزم ماشه یا بدون آن، اعلام کنند که تحریمها علیه ایران بازگشته است و هر کسی بخواهد با ایران مراوده کند آن را مجازات میکنند و چون اتکای آنها به قدرت اقتصادیشان است، خیلی دغدغه این را ندارند که آیا در شورای امنیت موافقت میکند یا نه؛
وی گفت: آمریکاییها دو شب پیش موفق نشدند و نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت: «آمریکا تلاشهای خود را خارج از شورای امنیت ادامه میدهد»؛ چندان برای آمریکا مهم نیست که شورای امنیت چه دیدگاهی دارد، اگر شورای امنیت تأمینکننده منافع آمریکا باشد آن شورای امنیت مرجع جامعه جهانی میشود و اگر بر اساس منافع آمریکا نباشد آن را به راحتی نادیده میگیرند و اهداف خود را خارج از شورای امنیت ادامه میدهند.