تاجیک در گفتوگو با ایلنا:
باید تلاش کنیم تا انتخابات نوامبر برگ برندهای به ترامپ ندهیم/ ادامه همراهی روسیه و چین بستگی به نوع بازی و طراحی ما دارد
دیپلمات پیشین ایران با اشاره به شرایط منطقهای و بینالمللی و تنشهای میان ایران و آمریکا به تحلیل فضای پیش روی دو کشور در جنگ ارادهها بر سر تمدید یا لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران پرداخت.
«مایک پمپئو» وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا مدعی شد که کشورهای حاضر در شورای امنیت سازمان ملل با آنها در تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران همراه هستند، از سویی سفارت ایران در بریتانیا خبر از موفق نبودن رایزنیهای برایان هوک با مقامهای لندن در همراه ساختن آنها برای ادامه تحریمهای ایران خبرداد از سویی «محمود واعظی» مسئول دفتر رئیسجمهور ایران تاکید کرد که جلوگیری از لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران مساوی با مرگ برجام است.
«نصرت الله تاجیک» تحلیلگر مسائل آمریکا و اروپا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، درباره شرایط پیش روی ایران در مقابله با آمریکا بر سر تمدید یا لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران با بیان اینکه در شرایط عادی و نرمالی که اکنون داریم بعید است که ایران از برجام خارج شود، مگر اینکه اتفاق خاصی بیفتد، اظهار داشت: آنچه که اکنون مهم است اجرایی کردن قطعنامه ۲۲۳۱ است، چون بر اساس این قطعنامه در ماه اکتبر تحریمهای تسلیحاتی ایران پایان میپذیرد، اما آمریکاییها تلاش میکنند برای اینکه اراده خودشان را بر جمهوری اسلامی تحمیل کنند و در راستای فشار حداکثری به نوعی مانع از خاتمهپذیرفتن تحریمهای تسلیحاتی ایران شوند.
وی افزود: آنها ابتدا تلاش کردند از نظر حقوقی و سیاسی این را جا بیاندازند که میتوانند همچنان به عنوان یکی از امضاکنندگان یا شرکت کنندگان در برجام از مکانیزم ماشه استفاده کنند، اما این گزاره مسموع واقع نشد و به آنها گفته شد به دلیل اینکه از برجام خارج شدهاند، امکان استفاده از این مکانیزم برای آنها فراهم نیست و نه اروپا و نه دیگر قدرتها آن را نپذیرفتند.
دیپلمات پیشین ایران ادامه داد: بنابراین آمریکا به سمت استفاده از مکانیزم شورای امنیت رفت و تلاش کرد قطعنامهای علیه ایران تصویب کند اما از آنجایی که قطعنامه توسط یکی از همپیمانان ایران، یعنی روسیه یا چین وتو خواهد شد، از این سو نیز راه به جایی نبرد؛ اما تمام تلاشش این است که با امنیتی کردن اهداف سیاست خارجه ایران و ایجاد اجماع و یارگیری علیه ما فضایی به وجود آورد که سایر کشورهای شرکتکننده در شورای امنیت را تحت فشار قرار دهد تا از این رهگذر بتواند به طور مستقیم خودش، یا یکی از همپیمانانش قطعنامهای را علیه ایران درخواست و به تصویب برساندند.
وی با بیان اینکه اما هرچه به اکتبر و همچنین انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نزدیک میشویم این تحرکات از سوی آمریکا بیشتر میشود، گفت: درست است که سیاست خارجه در انتخابات آمریکا نقش چندان زیادی ندارد، اما از آن جهت که ترامپ از لحاظ سیاست داخلی نیز وضعیت خوبی ندارد، به دنبال این است که با یک مسئله جهانی، این وضعیت را به نوعی سر و سامان دهد تا با یک برگ برنده جهانی در انتخابات بتواند ابتکار عمل را در دست خودش داشته باشد.
این کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: از سوی دیگر ایران نیز باید دقت داشته باشد که در این شرایط حساس به گونهای عمل نکند که به نوعی در زمین تیم ترامپ بازی کنند؛ تلاش کنیم در مسائل منطقه نه تنها تنش ایجاد نشود، بلکه زمینه مقدمات همکارهای جدیدی را فراهم کنیم یا در کار با قدرتهای بزرگ تلاش کنیم آنها را همچنان در اردوگاه خودمان حفظ کنیم، کما اینکه تا به حال خوشبختانه استراتژی ایران در این زمینه که همچنان ترامپ را در انزوای ناشی از خروج برجام نگه دارد، مفید واقع شده و موفق بوده است..
وی یادآور شد: اینکه اروپاییها نتوانستند بعد از خروج آمریکا از برجام کمکی باشند، اینکه میتوانستند اما انجام ندادهاند یا کمکاری کردهاند و یا تحت فشار نتوانستند کاری انجام دهند، همه شرایطی است که قابل تجزیه و تحلیل است اما مهم است که اجازه ندهیم ترامپ از انزوای خود خارج شده و برگ برنده به دست بیاورد.
تاجیک درباره ادامهدار بودن حمایتهای روسیه و چین از ایران با بیان اینکه چین و روسیه در دو بعد با ایران کار مشترک دارند، افزود: نخست اینکه مشکلاتی با آمریکای ترامپ دارند و دیگر اینکه خود این کشورها منافعی در همکاری با ایران دارند؛ صرف نظر از اینکه ایران مشکلاتی با ترامپ دارد این کشورها منافعی با ایران به عنوان یک قدرت منطقهای، اقتصاد بزرگ و نیروی موثری در خاورمیانه و خلیج فارس، دارند که باعث میشود آنها روی ایران حساب باز کنند و علاقهمند به استفاده از این مزیتها هستند.
وی اضافه کرد: اما اینکه این دو کشور تا چه زمانی میتوانند با ایران همراهی کنند بستگی به خیلی مسائل از جمله نوع بازیها و طراحیهای ما دارد؛ همه کشورها به دنبال منافع خودشان هستند همانطور که ما به دنبال منافع خودمان هستیم اما در عین حال باید بازیهایمان را به گونهای طراحی کنیم که برد برد باشد؛ یعنی به گونهای از تمام تواناییها و قدرت مانوری که داریم در صحنه منطقهای و قدرت استفاده کنیم.
این دیپلمات بازنشسته ایرانی با بیان اینکه یکی از مزایای برجام این بود که علاوه بر اینکه ایران را از فصل هفت منشور شورای امنیت سازمان ملل بیرون آورد و قطعنامههایی که علیه ما بود را خنثی کرد، از سوی دیگر قدرت مانور، یارگیری و اجماعسازی ایران را افزایش یافت داد، تصریح کرد: ما توانستیم نه یک کشور دست چندم بلکه ابرقدرت دنیا را بعد از خروج از برجام منزوی نگه داریم که نتواند یارکشی کند و همپیمانان ایران را پشت سر خودش قرار دهد.
وی گفت: بسیاری از تحولات و پیچیدگیهای فعلی خاورمیانه نه تنها در سیاستهای ایران بلکه در سیاستهای سایر کشورها از جمله رقبای ما در منطقه بستگی دارد، بنابراین رصد تحولات و به روز کردن طراحی و بازیهای سیاسی با منطقه و قدرتهای فرامنطقهای میتوانند خیلی مهم و موثر باشد.