کنعانیمقدم در گفتوگو با ایلنا:
خودباختگی مشکل اصلی اقتصاد ماست/ اروپاییها شریک دزد و رفیق قافله هستند/ دچار دیابت اقتصادی شدهایم
یک فعال سیاسی اصولگرا تصریح کرد: اعتقادم این است که برای مباحث اقتصاد اگر به جای اینکه دنبال اروپاییها می دویدیم به دنبال کشورهای دوست و همسایه و کشورهایی که میتوانند مقداری فارغ از آمریکایی ها در مسائل اقتصادیشان ورود پیدا کنند و کشورهای مستقلی هستند، می رفتیم؛ موفق تر بودیم تا این که همه تخم مرغهایمان را در سبد اروپایی ها بگذاریم و در نهایت به هیچ نتیجه ای هم نرسیم.
حسین کنعانی مقدم در گفتوگو با ایلنا درباره شعارهای سال که مقام معظم رهبری تعیین میکنند و در پاسخ به این سوال که شعار سال ۹۸ که رونق تولید بود را چقدر توانستیم در کشور محقق سازیم، گفت: شعارهایی که مقام معظم رهبری هر ساله تعیین میکنند به این معنی نیست که ما در آن سال در خصوص آن شعار به نتیجه برسیم، بلکه آن شعار برای کشور ریلگذاری میکند تا بتوانیم قوانین، زیرساخت ها و توجه عمومی را به یک موضوع برای رسیدن به اهداف دراز مدت در آن شعار جلب کنیم. شعار سال قبل رونق تولید بود. از جمله اقداماتی که در سال ۱۳۹۸ در خصوص شعار سال انجام شد در حوزه قوانین رفع موانع تولید، توجه مردم به خرید کالاهای داخلی، جلوگیری از واردات بی رویه و توجه به تولیدات و کارخانه هایی بود که در داخل کشور وجود دارند.
به دلیل ریسک بالای تولید، کسی حاضر نیست در این بخش سرمایهگذاری کند
دبیرکل حزب سبز ایران درباره تاثیرات تحریم بر تولیدات و اقتصاد کشور گفت: تحریمها یکی از مهمترین عواملی بود که باعث شد ما از بودجه نفت کنارهگیری کنیم، نهایتا با این شرایط بیشتر به منابع داخلی پرداختیم و این جزء موفقیتهایی بوده که به دست آمده است. این که ما فکر کنیم توانستیم به آن اهداف شعار سال برسیم، دست نیست فاصله خیلی زیادی داریم و الان قوانین دست و پا گیری داریم که مانع تولید هستند که این مشکل باید حل شود و علاوه بر این ها منابع مالی کشور خصوصا بانکها هنوز در بخش تجارت هستند تا تولید. منابعی در کشور ما وجود دارد اما به لحاظ این که تولید در این شرایط ریسک بالایی دارد هیچ کس حاضر نیست برای تولید و در این بخش سرمایهگذاری کند و این خودش یکی از عواملی است که مانع تولید میشود.
وی در پاسخ به سوالی درباره ظرفیتهای ساز و کار اینستکس و ظرفیت آن برای حل مشکلات ناشی از تحریم گفت: همان طور که در ابتدای کار مطرح شد بنا بود که اینستکس دریچهای برای تبادلات پولی، مالی و تجاری ایران باشد تا بتوانیم از این طریق از منافع برجام استفاده کنیم و از این طریق در برجام بمانیم ولی این سازوکار عملی نشد؛ یعنی صندوقی درست کردند که هیچ پولی در آن وجود نداشت و اروپاییها و آمریکاییها در این راستا موضوع نفت در برابر غذا را دنبال میکردند و منافع ما در آن تامین نمیشد و این سازوکار اینستکس به آن صورت که باید شکل نگرفت. اگر این سازوکار شکل میگرفت میتوانست بخشی از تحریمهای آمریکا را منتفی کند اما به نظر میرسد اروپاییها شریک دزد و رفیق قافله هستند و سیاستهایشان با آمریکا هماهنگ است.
کنعانیمقدم در پاسخ به این سوال که به نظر شما آیا اروپا و کشورهایی همچون چین با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم بر دنیا، در نهایت به ایران نزدیک میشوند یا به آمریکا؟ گفت: ساختار اقتصادی اروپا یک ساختار کاملا وابسته به لیبرال دموکراسی غرب و تابع اقتصاد آمریکاست. اروپاییها، چینیها و روسها در اقتصاد تابع قوانین و مقررات آمریکاییها هستند. اینکه این کشورها بعضی اوقات حرفهایی می زنند مبنی بر اینکه ما مخالف یک جانبهگرایی آمریکا هستیم درست نیست چراکه می ینیم عملا وقتی بحثهای اقتصادی پیش میآید در همان چارچوب تعیین شده قبلی عمل میکنند چون برایشان اقتصاد جهانی وجود دارد و مطرح است.
این فعال سیاسی اصولگرا ادامه داد: اعتقاد بنده این است که برای مباحث اقتصادی در ایران، اگر به جای اینکه دنبال اروپاییها می دویدیم به دنبال کشورهای دوست و همسایه و کشورهایی که میتوانند مقداری فارغ از آمریکاییها در مسائل اقتصادیشان ورود پیدا کنند و کشورهای مستقلی هم هستند، میرفتیم؛ موفقتر بودیم تا این که همه تخم مرغهایمان را در سبد اروپاییها بگذاریم و در نهایت هم به هیچ نتیجهای نرسیم.
در اقتصاد مقاومتی به دنبال یک اقتصاد درونزا و برون نگر هستیم
دبیرکل حزب سبز ایران در پاسخ به این سوال که آیا تنها با نگاه به ظرفیتهای داخلی میتوانیم اقتصاد خود را توسعه ببخشیم و به حد قابل قبولی برسانیم؟ گفت: مقام معظم رهبری در چارچوب اقتصاد مقاومتی تکلیف را مشخص کردهاند و ما بر اساس آن به دنبال یک اقتصاد درونزا و بروننگر هستیم. باید با جهان رابطه اقتصادی داشته باشیم بالاخره صادرات، واردات و تعاملات تجاری داریم و نمیشود فارغ از تجارتهای جهانی و مسائلی که وجود دارد بخواهیم یک دفعه وارد عرصه اقتصاد شویم.
این فعال سیاسی اصولگرا گفت: در عین حال اگر به اقتصاد داخلی مان بپردازیم و شرایط به گونهای شود که اقتصادمان درونزا باشد و تولید ثروت کند، منابع ما آن قدر وسیع است که بتواند به طور کامل نیازهای کشور را برطرف کند چون ما یک کشور ثروتمند هستیم. به نظر میرسد خودباختگی مشکل اصلی ما در اقتصاد است. وقتی ما میتوانیم یک جنس یا منابعی را در داخل تولید کنیم باید این کار را حتما انجام دهیم. اینکه به خاطر وابستگی به برخی کشورها و یا سیاستهای آنها منافع اقتصادی مان را در اختیار دیگر کشورها قرار بدهیم این مشکل اصلی ماست.
وی درباره نیازهایی در کشور که نمیتوانیم آن را در داخل تامین کنیم، گفت: اینها را باید با تعاملات مختلف در زمینه هایی مثل اقتصاد دانش بنیان ورود پیدا کرد و دانشش را به دست آورد و حتی از طریق فروش این دانش به برخی کشورها از منافع اقتصادیش استفاده کرد.
اگر تحریمها برداشته میشد هیچ مشکلی در خصوص FATF وجود نداشت
کنعانی مقدم در پاسخ به این سوال که عدم تصویب لوایح FATF چه تاثراتی را در اقتصاد ما خواهد داشت؟ گفت: این مسأله خیلی طولانی شد و ما خیلی زودتر از اینها و قبل از این که تحریمها شکل خود را بگیرد این کار را با ملاحظاتی که داشتیم انجام میدادیم اما متاسفانه به دلیل تاخیرهایی که اتفاق افتاد چنین نشد و الان چون که تحریم هستیم اگر بخواهیم FATF را بپذیریم داریم یک نوع خود تحریمی را دنبال میکنیم؛ چون راههای دور زدن تحریمهای آمریکا را به روی خودمان بستیم و من مخالفم کهFATF تصویب شود؛ مگر این که تحریمها برداشته شود. به نظرم اگر تحریمها برداشته شود در این خصوص هیچ مشکلی وجود ندارد و ملاحظاتی داریم که میتوانیم آنها را هم رعایت کنیم.
وی درباره انتقاداتی که به برخی اقدامات و تصمیمات جلسه سران قوا و شورای هماهنگی اقتصادی وارد است که گفته میشود برخی تصمیمات سران قوا نیاز به تصویب مجلس دارد، گفت: سران سه قوا در چارچوب تفویض اختیارات مقام معظم رهبری انجام وظیفه میکنند و نه میتوانند جای مجلس را بگیرند، نه میتوانند قانونگذاری کنند و نه میتوانند سیاستهای کلان را تصویب کنند. سیاست کلان توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب میشود و مجلس قانون گذاری میکند و همه ملزم به اجرا هستند.
این فعال سیاسی اصولگرا گفت: اقتصاد یک مسأله علمی است و این گونه نیست که سران قوا بنشینند تصمیم بگیرند و بتوانند مقدرات کشور را تحت تاثیر قرار دهند. در نتیجه بیشتر جنبه هماهنگ کردن و مشورت دادن به رهبری را بر عهده دارد تا این که تصمیماتش تصمیمات قانونگذاری باشد. اینطور نیست که سران قوا به جای نهادهای دیگر تصمیمگیری کنند که اگر اینگونه باشد فردا پس فردا ممکن است در بحث انتخابات جای شورای نگهبان و در بحث ریاست جمهوری جای رئیس جمهور تصمیم بگیرند و این با قانون اساسی مغایرت دارد، بنابراین اینگونه نیست.
دبیرکل حزب سبز ایران در پاسخ به این سوال که از آنجایی که در سال ۹۸ بحث یارانههای پنهان نیز خیلی مطرح بود و برخی حتی با پرداخت یارانههای نقدی نیز مخالفت میکردند تصمیمگیری در این باره به کجا ختم خواهد شد؟ گفت: مشکلی که اقتصاد ما دارد این است که دچار یک بیماری به نام دیابت اقتصادی شده است. دیابت اقتصادی یعنی منابع و نقدینگی که همان قند است و برای بدن لازم است در کشور زیاد است ولی چون جذب تولید و رفع مشکلات مردم نمیشود و بیشتر در بانکها و بنگاه داریها مصرف میشود و کشور دچار بیماری قند شده و برای حل و رفع این بیماری سه راه بیشتر ندارد.
این فعال سیاسی اصولگرا ادامه داد: یکی از این راههای درمان این بیماری این است که کشور به تولید روی بیاورد و کار کند؛ یعنی قند را مصرف کند و نگذارد نقدینگی بدنه اقتصاد را ناتوان کند. دوم ریاضت اقتصادی است؛ یعنی چیزی نخورد و قند نخورند و در اقتصاد جامعه یعنی نگردند و نپوشند و فشارها و ریاضتهای اقتصادی را دنبال کنند که چندان مورد قبول نیست؛ مثل کسی که دیابت دارد و به او رژیم غذایی میدهند که برای مدتی میتواند تحمل کند ولی بعد از این که کنترلش را از دست داد دچار بیماری کلیوی، قلبی و سایر بیماری ها می شود. سومین راه این است که انسولین بزند؛ یعنی منابع خارجی را به جامعه تزریق کنند تا بتوانند این قند را در داخل بسوزاند و مصرف کند که این چاقی میآورد و مثل بیماری هلندی است که نفت را میفروشند و مرتب در اقتصاد تزریق میکنند و بعدا مشکل ایجاد میکند مثل کسی که انسولین میزند، به ظاهر حالش خوب میشود ولی خیلی از قدرتهای داخلی خود را به خاطر این بیماری و اینکه انسولین تزریق میکند، از دست میدهد.
کنعانی مقدم اظهار داشت: یارانه دادن هم در اقتصاد همین است یعنی مثل این است که جامعه را به یک مادهای که از بیرون و از منابع دیگر تزریق شود معتاد کنند تا بتواند خود را حداقل سر پا نگه دارند. هدف ما از اقتصاد مبتنی بر عدالت، این نیست. ما اگر تولیدِ کار کنیم و هر کسی شغل داشته باشد، این شغل میتواند امکانات رفاهی زندگی را فراهم سازد، ازدواج کند، کار، خانه و زندگی داشته باشد و همه کار را انجام میدهد. در چین هر کسی که شغل نداشته باشد مجرم محسوب میشود وقتی شغل نباشد هر چقدر یارانه بدهند آن را خرج میکنند و در اقتصاد جز افزایش نقدینگی هیچ اثری ندارد. دادن یارانه از اشتباهات اقتصادی ماست. ما باید در درون کشور کار و تولید ایجاد کنیم تا مردم از طریق کار کردن درآمد حاصل کنند و نیازهای خودشان را از این طریق برطرف سازند.
دبیرکل حزب سبز ایران تصریح کرد: بهترین یارانه این است که نگذاریم گرانی اتفاق بیافتد. یعنی اگر هزار تومان یارانه میدهیم و از سوی دیگر دو هزار تومان روی قیمتها بکشیم، به نظر میآید که دولت میخواهد درآمدهایش را بیشتر و از سوی دیگر جیب مردم را خالی کند. این دقیقا بزرگ ترین مشکل دادن یارانهها در کشور است و پرداخت این یارانه ها به این شکل هدفمند نیست. بنزین را گران می کنند و به تبع آن همه چیز گران می شود چون چسبندگی دارد مثلا وقتی بنزین گران می شود همه چیز گران می شود و جلویش را هم نمی توانیم بگیریم و از طرف دیگر درآمد مردم هم کم است و یارانه ها کفاف نمی دهد و مردم را فقیرتر و به دولت نیازمندتر می کند. در این صورت منابع دولت به جای این که صرف سرمایه گذاری شود صرف هزینه های یارانه و پرداخت آن به اقشار جامعه می شود.