ترویج ترویسم دولتی و جنایت جنگی، چهره بیروتوش آمریکا
تهدیدهای ترامپ علیه میراث فرهنگی ایران نه تنها بازتاب بیتوجهی گستردهتر دولت وی به مسائل حقوق بشر است، بلکه از وی یک جنایتکار جنگی تمام عیار میسازد. پیش از این تروریسم اقتصادی واشنگتن مانع دسترسی مردم عادی به داروهای ضروری شده بود و حال تهدید اخیر آمریکا برای حمله به داراییهای فرهنگی ایران این دیدگاه را نزد ایرانیان و آزاداندیشان جهان بیش از پیش تقویت میکند که آمریکا ترویج دهنده تروریسم دولتی در جهان است.
سردار سپهبد قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس و ابومهدی المهندس معاون سازمان نیروهای مردمی عراق به همراه هشت نفر دیگر بامداد جمعه (۱۳ دی) در مسیر فرودگاه بغداد بنابر دستور ترامپ و در یک اقدام تروریستی و وحشیانه به شهادت رسیدند.
بدنبال این ترور بزدلانه رژیم تروریستی آمریکا، رهبر معظم انقلاب اعلام کرد که تهران «انتقام سختی» را از واشنگتن خواهد گرفت. سخن از انتقام سخت، بیش از پیش رئیس جمهور معلوم الحال آمریکا را دستپاچه کرد و وی در ادامه لفاظیهای معمول خود، تهدید کرد که در صورت حمله انتقامگیرانه ایران، به ۵۲ نقطه ایران از جمله اماکن فرهنگی که «اهمیت بالایی برای ایران و فرهنگش» دارند، حمله خواهد کرد.
انتشار پیام توئیتری ترامپ، سیلی از واکنشهای انتقادی را برانگیخت و منقدین، تهدید وی را مصداق «جنایت جنگی» ارزیابی کردند. حتی بسیاری از ناظران اروپایی و آمریکایی این تهدید را با «اقدام وحشیانه طالبان، القاعده و داعش در نابودی آثار هنری افغانستان، سوریه و عراق» مقایسه کردند.
«کریس مورفی» سناتور دموکرات آمریکایی در این باره گفت: هدف قرار دادن غیرنظامیان و مراکز فرهنگی همان اقدامی است که تروریستها انجام میدهند و یک جنایت جنگی است.
الکساندریا اوکازیو کورتز، نماینده حزب دموکرات در مجلس نمایندگان آمریکا خطاب به ترامپ نوشت: «این یک جنایت جنگی است و تهدید به هدف قرار دادن و کشتن خانوادهها، زنان و کودکان که شما با هدف قرار دادن اماکن فرهنگی انجام می دهید، شما را به یک «مرد سرسخت» تبدیل نمیکند. این شما را به یک «استراتژیست» تبدیل نمیکند. این اقدام شما را به یک «هیولا» بدل می کند.»
بن نورتون، روزنامه نگار و سردبیر وبسایت تحلیلی «گری زون» نیز با انتشار توئیتی تهدیدات ترامپ را با اقدامهای داعش و القاعده مقایسه کرده است و نوشت: «وقتی ترامپ تهدید می کند که اماکن فرهنگی ایرانیان را از بین می برد، دقیقا شبیه داعش و القاعده است که علاوه بر نسلکشی فیزیکی، دست به نسل کشی فرهنگی علیه مسلمانان زدند.
جو بایدن، معاون اول دوران ریاست جمهوری باراک اوباما نیز در این باره تصریح کرد: «هر چه دیوارها به این آدم نزدیکتر میشود (عرصه به این آدم تنگتر میشود)، او به فردی غیرمنطقیتر بدل میشود.»
پس از این انتقادات بود که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در صدد لاپوشانی تهدیدهای ترامپ بر آمد و مدعی شد که آمریکا در حمله احتمالی به ایران تنها اهدافی را که در درگیریهای نظامی از نظر قانونی مجاز هستند، مورد حمله قرار می دهد. با این حال تاکید دوباره ترامپ به حمله به اماکن فرهنگی گویای آن است که رئیس جمهوری آمریکا همچنان بر نظر خود پافشاری میکند.
دونالد ترامپ در حالی بر تهدید خود پافشاری می کند که هدف قرار دادن مکانهای فرهنگی یک کشور طبق تعاریف مشخص شده، مصداق «جنایت جنگی بینالمللی» است.
از سوی دیگر هدف قرار دادن غیرنظامیانی که به احتمال زیاد در این مراکز فرهنگی حضور دارند نیز جنایت جنگی محسوب می شود. در این زمینه می توان به آرای دادگاه بینالمللی کیفری اشاره کرد. این دادگاه در سال ۲۰۱۲ میلادی پس از آنکه یک گروه وابسته به القاعده بناهای مذهبی باستانی را در شهر تیمبوکتو مالی را نابود کرد، پرونده جنائی را برای این موضوع گشود و این اقدام را مصداق جنایت جنگی به حساب آورد.
از سوی دیگر قـانون مـربـوط به قرارداد حـمایت امـوال فرهنگی هنگام جنگ یونسکو مصوب ۱۴ می ۱۹۵۴ در لاهه و پروتکل ۱ کنوانسیون ژنو مـصوب ۱۲ آگوست ۱۹۴۹ نیز بر حفظ و نگهداری این اماکن صحه گذاشته است. ماده ۵۳ پروتکل اول کنوانسیون ژنو به ویژه هر گونه اقدام خصومت آمیز علیه اشیا فرهنگی را منع می کند و از جمله مانع تبدیل شدن این اشیا به اهداف تلافی جویانه می شوند.
آمریکا عضو کنوانسیون پراگ در زمینه حفاظت از اموال فرهنگی در درگیریهای مسلحانه است که این کنوانسیون چنین حملاتی را منع میکند. بر اساس قوانین جنگی، افرادی که دستور حملات عمدی به اشیا غیرنظامی را می دهند یا در این حملات شرکت می کنند، مرتکب جنایت جنگی شده اند.
آندرا پراسو قائم مقام مدیر دیدهبان حقوق بشر سازمان ملل ضمن تایید جنایت جنگی بودن تهدید ترامپ، بیان می دارد: «ترامپ باید علنا تهدیدهای خود را علیه دارایی های فرهنگی ایران پس بگیرد و به طور شفاف اعلام کند که مجوز یا دستور جنایت جنگی را صادر نمی کند.»
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان نیز در واکنش به این امر اعلام کرد: «در پی ارتکاب نقض شدید قوانین بینالمللی در روز جمعه با ترورهای بزدلانه، ترامپ بار دیگر تهدید کرده است که دست به نقض جدید هنجارهای قطعی بینالمللی خواهد زد. هدف قرار دادن اماکن فرهنگی یک جنایت جنگی است. چه با لگد و چه با فریاد، پایان حضور شرورانه آمریکا در غرب آسیا آغاز شده است.»
ظریف همچنین در توئیت دیگری نوشته است: «آن دلقکهای دیپلمات نما و آنهایی که بیشرمانه نشستهاند و اهداف فرهنگی و غیرنظامی ایران را شناسایی میکنند، حتی نباید برای باز کردن یک فرهنگ لغت حقوقی زحمت بکشند.»
با تمام این تفاسیر باید گفت که تهدیدهای ترامپ علیه میراث فرهنگی ایران نه تنها بازتاب بیتوجهی گستردهتر دولت وی به مسائل حقوق بشر است، بلکه از وی یک جنایتکار جنگی تمام عیار میسازد.
پیش از این تروریسم اقتصادی واشنگتن مانع دسترسی مردم عادی به داروهای ضروری شده بود و حال تهدید اخیر آمریکا برای حمله به داراییهای فرهنگی ایران این دیدگاه را نزد ایرانیان و آزاد اندیشان جهان بیش از پیش تقویت میکند که آمریکا ترویج دهنده تروریسم دولتی در جهان است.
ایران با تمام توان آماده ی دفاع از کیان ملی خود است، ولی کشورهایی که بی چون و چرا، از اقدامات ترامپ حمایت کرده و آن را تایید می کنند، باید رفتار مزورانه ی خود را کنار گذاشته و دم از صلح طلبی و ثبات نزنند، چرا که حنای آنها دیگر رنگی ندارد و ملت ایران آنها را جدای از حکام تروریست رژیم آمریکا نمی بیند.
فاطمه شریفی، کارشناس سیاسی