نصری در گفت‌وگو با ایلنا:
ترجیح فرانسه کسب موافقت آمریکاست/ ترامپ می‌خواهد حل و فصل مساله ایران به نام او ثبت شود
یک کارشناس مسائل بین‌الملل و برجام گفت: اولویت و ترجیح فرانسه این بود که موافقت آمریکا را اخذ کند تا حداقل هزینه را متحمل شود؛ اما حال که آمریکا (همانطور که پیش‌بینی می‌شد) با این طرح همراهی نکرده، وارد فاز و سناریوهای بعدی شده‌ایم. طبیعتاً، در سناریوهای بعدی لازم است فرانسه و اروپا هزینه بیشتری برای حفظ برجام بپردازند.
رضا نصری در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، در ارزیابی شرایط امروز برجام، با توجه به اینکه تلاش‌های فرانسه امیدواری‌هایی را ایجاد کرده بود اما بسته پیشنهادی این کشور موافقت آمریکا را کسب نکرد، گفت: اول لازم است به این نکته اشاره شود که عدم همراهی آمریکا با طرح فرانسه به معنای شکست دیپلماسی با فرانسه و اروپا نیست. معنی عدم همراهی آمریکا این است که «اولین سناریوی» فرانسه - که منوط به همراهی آمریکا بود - شکست خورده است، اما همچنان طرح‌های بعدی در جریان است و تلاش‌ها برای یافتن راه‌حل ادامه دارد.
وی ادامه داد: به عبارت دیگر، اولویت و ترجیح فرانسه این بود که موافقت آمریکا را اخذ کند تا حداقل هزینه را متحمل شود؛ اما حال که آمریکا (همانطور که پیش‌بینی می‌شد) با این طرح همراهی نکرده، وارد فاز و سناریوهای بعدی شده‌ایم. طبیعتاً، در سناریوهای بعدی لازم است فرانسه و اروپا هزینه بیشتری برای حفظ برجام بپردازند.
وی افزود: شخصاً با تعابیر منفی و فضایی که در داخل کشور علیه برجام ایجاد شده موافق نیستم. برجام امروز محور مذاکرات بین‌المللی است، اجرای آن برای جامعهٔ جهانی به یک «هدف مشترک» تبدیل شده است؛ برجام عامل شکاف میان آمریکا و اروپاست، عامل حمایت اکثر دولت‌ها از ایران است، عامل همسویی افکار عمومی با ایران است، عامل عدم موفقیت آمریکا از بهره‌برداری از سازمان‌های بین‌المللی و شورای امنیت علیه ایران است، عامل شکاف در صحنهٔ سیاسی آمریکا و اختلاف کم سابقه‌ای میان دو حزب اصلی این کشور است.
این حقوقدان بین‌الملل گفت: امروز، برجام به یکی از مهم‌ترین موضوعات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تبدیل شده است، در حدی که ترامپ را برای دیدار با آقایان روحانی و ظریف به تکاپو انداخته است. برجام چنان در احراز حقانیت ایران و رفع ایران‌هراسی نزد افکار عمومی جهان تاثیر مثبت داشته که امروز ایران می‌تواند دست به اقداماتی بزند که پیش از این می‌توانست تمام کشورهای دنیا را دفعتاً علیه تهران برانگیزد و کار را به قطعنامه شورای امنیت بکشاند اما علیرغم همه این خاصیت‌ها، باز هم در داخل ایران از «مرگ برجام» و «تنفس مصنوعی برجام» و «برجام بی فرجام» و «تقریباً هیچ» سخن می‌گویند و تیتر می‌زنند؛ جالب است که این «تقریباً هیچ» رؤسای جمهور، نخست‌وزیران و وزرای اروپایی را به لابی‌های ایران در واشنگتن تبدیل کرده است حال اینکه پیش از آن حتی متحدین ایران در شورای امنیت علیه کشور ما رأی می‌دادند.
وی افزود: علاوه بر این‌ها، در ماه‌های اخیر، دست‌کم دو حقیقت باید برای منتقدین محرز شده باشد: اول اینکه - برخلاف ادعای آن‌ها - محدودیت‌های برجام از نظر فنی کاملاً (و در مدت زمان کوتاهی) «بازگشت‌پذیر» است؛ و دوم اینکه این «بازگشت‌پذیری سریع» اهرم کارآمدی است که ایران می‌تواند همواره از آن در مذاکرات استفاده کند.
وی ادامه داد: در نتیجه، ارزیابی من از شرایط فعلی برجام این است که لازم است در داخل کشور نگاه غیرسیاسی‌تر و غیرجناحی‌تر به آن داشته باشیم، مزایا و ویژگی‌های مثبت برجام را به رسمیت بشناسیم و از ایجاد فضا و گفتمانی که دیپلماسی را نفی می‌کند، دستاوردهای دیپلماتیک را تحقیر می‌کند و مدام تشویق به تقابل و رویارویی می‌کند تا دولت را در محذوریت سیاسی قرار دهد و آن را به سمت اقدامت تندتر سوق می‌دهد جداً پرهیز کنیم.
نصری همچنین در پاسخ به این سوال که ماکرون در نشست خبری پایان اجلاس گروه هفت اعلام کرد دعوت از وزیر امور خارجه کشورمان به بیاریتز با هماهنگی ترامپ انجام شده است، عدم همراهی آمریکا با تلاش فرانسه در این مقطع چگونه تفسیر می شود و اینکه آیا مخالفت آمریکا با طرح فرانسه ناشی از تکذیب دیدار با رئیس جمهور ایران در حاشیه مجمع عمومی سارزمان ملل است، گفت: اولویت شخص ترامپ این است که حل و فصل مسئله ایران به نام خود او ثبت شود، نه اینکه حل این مسئله به پای آقای مکرون نوشته شود و امتیاز و خوش‌نامی آن نصیب رئیس‌جمهور فرانسه شود. ترامپ به جد می‌خواهد در انتخابات سال آینده بگوید «این من بودم که توانستم اختلاف ۴۰ ساله با ایران را حل‌وفصل کنم، در جایی که سایر رؤسای جمهور شکست خوردند» و «این من بودم که مانع یک جنگ جدید در منطقه شدم و مستحق جایزه نوبل هستم»؛ از این رو، ترامپ با هر ابتکارعمل و تلاشی که شخص او را در مرکز توجه قرار ندهد و فرد دیگری را در معرض تمجید افکار عمومی قرار دهد مخالفت خواهد کرد.
وی ادامه داد: به همین دلیل هم هست که پیش از هر چیز، اصرار به برگزاری یک جلسه نمایشی و عکس گرفتن با آقای روحانی دارد. احتمالاً اگر پیش از علنی شدن طرح فرانسه، او یک عکس یادگاری با آقای روحانی می‌گرفت تا خود را عامل و بانی این ابتکارات دیپلماتیک معرفی کند، دیگر با طرح فرانسه یا طرح‌های مشابه مخالفتی نداشت. مسئله آقایان بولتون و پومپئو و «تیم ب» چیز دیگری است. آن‌ها به دلایل ایدئولوژیک، سیاسی و راهبردی کارشکنی می‌کنند. اما مسئله ترامپ یک مسئله شخصی و شخصیتی است.
این کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که با توجه به ناکامی وزیر دارایی فرانسه در سفر به واشنگتن، آیا همچنان شاهد تلاش فرانسه برای حفظ برجام خواهیم بود، گفت: تلاش وزیر دارایی فرانسه اولین و آخرین تلاش نخواهد بود. طبیعی بود که فرانسه در ابتدا «کم‌هزینه‌ترین» طرح را در معرض امتحان قرار دهد. حال‌که سناریوی اول جواب نداد، قطعاً دیپلمات‌ها و کارشناسان و مقامات کشورها سناریوهای بعدی را پیگیری خواهند کرد. مهم است مردم بلافاصله از هر خبر اینچنینی برداشت «شکست» نکنند.
وی در ارزیابی کلی گام سوم کاهش تعهدات ایران در چهارچوب برجام نیز گفت: این اقدامات - که همچنان در چارچوب ماده ۳۶ برجام صورت می‌گیرد - نشان از عزم ایران در حفظ برجام دارد. دولت آمریکا اصرار دارد این گام‌ها را به «اخاذی هسته‌ای» ایران تعبیر کند و اسرائیل آن‌ها را «نقض تعهدات هسته‌ای» ایران می‌خواند تا از این طریق هراس‌‌افکنی کنند و فضای بین‌المللی را علیه کشور سامان‌دهی کنند. حال اینکه هدف و نیت ایران از این گام‌ها صرفاً بازگرداندن سایر طرفین به اجرای کامل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است. لازم است بر این نکته تاکید بیشتری شود.
