خبرگزاری کار ایران

ظریف در نشست خبری:

رهبری دفعه گذشته اجازه مذاکره دادند/ گفتند اگر درخواست حضور در کاخ سفید را نپذیرم، ظرف دو هفته تحریم می‌شوم/ از ١٤٠٠ نترسید، آن سال در خانه یا دانشگاه هستم

رهبری دفعه گذشته اجازه مذاکره دادند/ گفتند اگر درخواست حضور در کاخ سفید را نپذیرم، ظرف دو هفته تحریم می‌شوم/ از ١٤٠٠ نترسید، آن سال در خانه یا دانشگاه هستم
کد خبر : ۷۹۴۶۹۹

وزیر امور خارجه تاکید کرد: ما با مردم آمریکا مشکلی نداریم. انسان امروز قدرتمند شده و خبرنگار با یک گوشی موبایل می‌تواند دنیا را تسخیر کند و مسئولیت رسانه بالا است و رسانه می‌تواند به آینده جهان شکل دهد و دوران ابرقدرت‌ها به پایان رسیده است.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایلنا، محمدجواد ظریف صبح امروز در نشست خبری با نمایندگان رسانه‌های داخلی و خارجی به مناسبت روز خبرنگار ضمن تبریک این روز و یادآوری شهادت محمود صارمی در مزار شریف و تبریک سالروز تاسیس خبرگزاری جمعوری اسلامی گفت: روز خبرنگار روز مهمی است و من هر سال اهمیت این روز را برای همکاران خبرنگار تاکید می‌کنم. ما در امروز ١١ شهید در مزار شریف داشتیم که ١٠ نفر آنها دیپلمات بودند و یک نفر خبرنگار بود. همچنین یاد شهید آوینی و شهدای هواپیمای سی ١٣٠ را گرامی می‌داریم. همچنین نزدیک به سالگرد همکار عزیزمان آقای مردوخی هستیم.

وی ادامه داد: این روزها چند خبرنگار خوب ما در بستر بیماری هستند که برایشان آرزوی شفای عاجل داریم.

تنها در حوزه‌های محدودی نیاز به خارج از کشور داریم

وی افزود: ما شاهد دو گفتمان در دنیا هستیم و امروز این دو گفتمان در دو جبهه روبروی هم قرار دارد که یکی گفتمان گفت‌وگو است و دیگری گفتمان زورگویی و تروریسم اقتصادی است به این معنا که شما مردم عادی را هدف قرار دهید تا به سیاست‌های شما تن دهند و این یعنی نان مردم را به سیاست گره زدن و محدود کردن بیماران. تنها در حوزه‌های محدودی نیاز به خارج از کشور داریم.

وزیر امور خارجه گفت: خدا را شاکریم که این افراد به دنیا نشان دادند که ما تمدنی هستیم که در اوج پیشرفت، علم خود را به خارج از کشور رایگان عرضه کردیم و امروز نمی‌گذارند ما این تکنولوژی و دانش را بخریم. من در سفر اخیر به بولیوی دوره فوق لیسانس نانو تکنولوژی را افتتاح کردم که به دانش ایران راه‌اندازی شد.

دوره گفتمان سلطه تمام شده و محکوم به شکست است

وی افزود: تیم بی امروز در دنیا شرارت ایجاد می‌کند و گفتمان همدلی گفتمان جمهوری اسلامی ایران است و به همین دلیل ایالات متحده در دنیا تنها است و نمی‌تواند ائتلاف ایجاد کند و کشورها خجالت می‌کشند نامشان در کنار آمریکا باشد. این کشور هرجا قدم گذاشت مثل افغانستان با خفت از آن خارج شد و با طالبان در حال مذاکره هستند و در عراق داعش را ایجاد کردند و در خلیج فارس انسان‌های بی‌گناه ایرباس ما را کشتند. آمریکا از ویتنام تاکنون کدام جنگ را برنده شده است؟ جز گرانادا که آن هم یک کشور ذره‌ای بود. دوره گفتمان سلطه تمام شده و محکوم به شکست است.

ما با مردم آمریکا مشکلی نداریم

وزیر امور خارجه ادامه داد: ما با مردم آمریکا مشکلی نداریم و دیروز ناراحت شدیم که مردم آمریکا درگیر فرهنگ قداست خشونت شدند. این فرهنگ موفق نیست. برای همین هم به تروریسم اقتصادی روی می‌آورند و رهبر انقلاب و خدمتگزاری مثل وزیر خارجه را تحریم کنند.

دوران ابرقدرت‌ها به پایان رسیده است

ظریف گفت: انسان امروز قدرتمند شده و خبرنگار با یک گوشی موبایل می‌تواند دنیا را تسخیر کند و مسئولیت رسانه بالا است و رسانه می‌تواند به آینده جهان شکل دهد و دوران ابرقدرت‌ها به پایان رسیده است.

امنیت ما قابل خرید و فروش نیست

وی ادامه داد: ما طرفدار روابط سالم و مبتنی بر احترام متقابل با تمام دنیا هستیم. امنیت ما قابل خرید و فروش نیست و امنیت ما از مردم ما نشات می‌گیرد. هرقدر بر ما فشار آوردند با اتکای مردم خودمان پیشرفت کردیم و آمدند گفتند چرا پیشرفت کردید. در زمان جنگ تحمیلی به ما سلاح ندادند و ما را از ابتدایی‌ترین ابزار دفاع از مردم خودمان محروم کردند و در مقابل شوروی و فرانسه و آمریکا به عراق سلاح دادند. انگلیس و آلمان چیفتن و سلاح شیمیایی به صدام دادند و ما آن جنگ را با افتخار به پایان بردیم؛ حالا صدام کجاست؟ ما روی پای خود ایستادیم و موشک آمریکایی را سرنگون کردیم. شما نمی‌توانید با تحریم مانع ما شوید.

شما ایران را با نوکران خود اشتباه گرفتید

وزیر امور خارجه افزود: برای ما راکتور ساختند اما سوختش را به ما ندادند و فکر کردند ما در راکتور را می‌بندیم اما ما سوخت تولید کردیم. شما ایران را با نوکران خود اشتباه گرفتید که امنیت را از شما می‌خرند. عمر امپراطوری ایران از عمر کشور شما بیشتر است. ممکن است شما برای برخی خدا باشید اما برای ایران هیچ هستید و امروز هم فشارهای شما را با پیشرفت جبران می‌کنیم و با روابط با کشورهای دوست و با اتکای به مردم جبران می‌کنیم.

وی تاکید کرد: حمایت از مردم ایران وظیفه ما است و لذا از مردم خود شرمنده هستیم. خیلی باید کار کنیم تا کارهای مردم را پاسخ دهیم. مردم ولی نعمت ما هستند. امام وقتی فرمود مردم ولی نعمت ما هستند و رهبری فرمود رای مردم حق الناس است یعنی ما وامدار مردم هستیم.

هیچگاه اسامی افرادی که با آنها در آمریکا صحبت کردم را اعلام نکردم

ظریف در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص دیدار با سناتور آمریکایی (رند پال) و ادعای دعوت به کاخ سفید گفت: من بارها گفته‌ام که حضور در نیویورک به این معنا که به آمریکا سفر کنم، نیست.

وی افزود: وقتی در نیویورک حضور دارم در تمام طول روز ملاقات دارم و بسیار شفاف است. من با افراد خارج از قوه مجریه و اصحاب رسانه دیدار می‌کنم اما برخلاف ادعا آمریکایی‌ها که خیلی برای آزادی بیان ارزش قائل نیستند و برای افراد مزاحمت ایجاد می‌کنند هیچگاه من اسامی را اعلام نکردم.

به من گفتند ظرف دو هفته تحریم می‌شوم مگر اینکه درخواست حضور در کاخ سفید را بپذیرم

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: من به عنوان دیپلمات باید بتوانم مذاکره کنم و این به معنای مصاحبه نیست که کل مباحث را خارج از جلسه مطرح کنم و این سم مهلک دیپلماسی است. اگر قرار باشد صورت مذاکرات را بدهیم دیگر کسی با شما مذاکره نمی‌کند و ما قرار نداریم دیپلماسی رسمی را با دیپلمات رسانه‌ای قاطی کنیم. من هرچه در مذاکرات مطرح شده مطرح نمی‌کنم اما در سفر اخیر به من گفتند ظرف دو هفته تحریم می‌شوم مگر اینکه درخواست حضور در کاخ سفید را بپذیرم.

از ١٤٠٠ نترسید که در آن سال یا در خانه یا در دانشگاه هستم

ظریف گفت: اینکه برخی در آمریکا گفتند چه کسی در ایران مسئول است و چه کسی نیست باید بگویم تصمیم‌گیری سیاست خارجی یک تصمیم جمعی در ایران است و من بخشی از تصمیم‌گیری هستم.

وی در رابطه با شایعه حضور در انتخابات ریاست جمهوری گفت: من در تلویزیون گفتم اگر می‌خواهید در محضر امصا کنم. من این کار را بلد هستم و اجازه دهید همین کار را انجام دهم. از ١٤٠٠ نترسید که در آن سال یا خانه یا در دانشگاه هستم.

ظریف همچنین در خصوص شرایط آزادی نفتکش انگلیسی و امکان شکل‌گیری تقابل نظامی گفت: آمریکا مسئول تنش در خلیج فارس است.

دیگر دلیلی نمی‌بینیم از خطاهای دریایی انگلیس چشم‌پوشی کنیم

وزیر امور خارجه درباره ادعای تشکیل ائتلاف نظامی در خلیج فارس گفت: ائتلاف نظامی برای چه؟! کسی که آتش می‌زند نمی‌تواند آتش‌نشان باشد. توقیف نفتکش ایرانی دزدی دریایی است. ما رسما اعلام کردیم نفتکش به سمت سوریه نمی‌رفت و البته تحریم‌های اتحادیه اروپا فراسرزمینی نیست. این منابع نفتی برای این است که غذا و دارو برای مردم ما تامین شود و انگلیس با آمریکا همراهی کرده است. آنچه در خلیج فارس می‌گذرد ما حجم بالایی در خلیج فارس ساحل داریم و دلیل دارد که نام این خلیج را فارس گذاشته‌اند و نامش خلیج مکزیک نیست. وظیفه تامین امنیت خلیج فارس با ما است و ما گاهی از برخی اقدامات چشم‌پوشی می‌کردیم اما دیگر دلیلی نمی‌بینیم از خطاهای دریایی انگلیس چشم‌پوشی کنیم.

استفاده از مکانیسم ماشه دیگر امکان‌پذیر نیست

وزیر امور خارجه در خصوص سخنان رئیس‌جمهور در تبریز مبنی بر به وجود آمدن شرایطی در آینده نزدیک برای بهبود روابط با غرب گفت: بحمدالله دولت مشخص شده با همکاری جامعه شرایط اقتصادی را به سمت آرامش پیش ببرد. البته من عادت کرده بودم در حوزه‌ای که تخصص ندارم اظهارنظر نکنم اما همه در حوزه من اظهارنظر کردند و من هم گاهی اظهارنظر می کنم. کار دیپلمات تلاش برای دیپلماسی است و این گفت‌وگوها ادامه دارد اما واقعیت این است که اگر آمریکا دست از تروریسم اقتصادی بردارد همه مشکلات حل می‌شود اگر نه اروپا تعهداتی داده است که اگر اجرا شود امکان عبور از این مرحله وجود دارد در غیر اینصورت ما دو گام را برداشتیم و گام سوم را هم برخواهیم داشت.

وی ادامه داد: برجام به اعتقاد من ظرفیت این اقدامات را دارد و فعلا بحث فروپاشی برجام نیست. من احساس می‌کنم امکان بازگشت به شرایط پیش از برجام وجود ندارد و البته ما می‌توانیم برنامه هسته‌ای خود را پیش ببریم اما دشمنان ما دیگر نمی‌توانند اجماع پیش از برجام را علیه ما شکل دهند و استفاده از مکانیسم ماشه امکان‌پذیر نیست. اروپا اگر تعهدات خود در برجام و تعهداتش در کمیسیون مشترک را انجام دهد کلیه تعهدات ما هم برمی‌گردد مگر اینکه بخواهند بازی زور را پیش ببرند. آمریکا هیچ بهانه‌ای برای تحریم من پیدا نکرد مگر اینکه من نماینده مردم ایران هستم و آقای بولتون می‌گوید دیپلماسی تنها یکی از ابزار در جعبه ابزار ما است.

آنهایی که منتظرند فاتحه دیپلماسی را بخوانند باید خیلی منتظر باشند

وزیر امور خارجه در خصوص اینکه امکان است گام سوم گام خروج از برجام باشد، گفت: گام سوم نه گام پایانی و نه خلاف مفاد برجام است. ما برجام را جامع و کامل مذاکره کردیم البته برجام مقدس نیست اما ما در خصوص گام‌های پس از برجام صحبت نمی‌کنم.

وی در خصوص اظهار نظرهای برخی مخالفان که تحریم وی را پایان دیپلماسی نامیدند، گفت: دیپلماسی هیچگاه پایان نمی‌پذیرد و در جنگ هم دیپلماسی وجود دارد. آنهایی که منتظر هستند فاتحه دیپلماسی را بخوانند باید خیلی منتظر باشند. همه ما می‌رویم اما دیپلماسی می‌ماند. آمریکا امروز در گفتمان زور و یکجانبه‌گرایی تنها مانده است. پیدا نخواهید کرد کسی مثل ترامپ در سازمان ملل سخنرانی کند. هیچ کشوری امروز حاضر به ائتلاف با ایالات متحده نیست. مشکل آنها تفکر است و باید بازسازی ذهنی انجام دهند.

دروغگویی خود را با تحریم رهبر انقلاب و وزیر امور خارجه ثابت کردید

ظریف در خصوص تعهدات برجامی اروپا و آمریکا و خلف وعده آنها و عدم دلایل عدم مذاکره با آمریکا گفت: اروپایی‌ها در برجام تعهداتی دادند که معطوف به اقدام نیست و معطوف به نتیجه است. آنها باید شرایطی ایجاد کنند که شرکت‌هایشان در ایران کار کنند و انجام تعهدات آنها وابسته به انجام تعهدات آمریکا نیست. آنها بعد از خروج آمریکا از برجام هم ١١ تعهد دادند. آنها این تعهدات را حتی شروع هم نکردند. آنها علم به خروج آمریکا از برجام داشتند و در شهریور و مهر گذشته این تعهدات را تکرار کردند. اینستکس گام مقدماتی برای اجرای تعهدات است.

وی ادامه داد: ما طولانی‌ترین مذاکرات را با آمریکا داشتیم و هیچ‌گاه وزیر امور خارجه آمریکا ١٧ روز متوالی برای مذاکره در خارج از کشور نبوده و هیچگاه هیچ وزیر خارجه آمریکا ٩ ساعت با وزیر دیگری مذاکره نکرده است. ما ١٠٠ ها ساعت مذاکره کردیم. اگر آنها بیکار هستند ما بیکار نیستیم.

ظریف تاکید کرد: در آمریکا دولت عوض شده انقلاب که نشده است. البته در انقلاب هم دولت انقلابی تعهدات دولت قبل را ارث می‌برد. دولتی که عضو دائم شورای امنیت است اما به قطعنامه این شورا عمل نمی‌کند نمی‌تواند ادعای مذاکره کند. آمریکا میز مذاکره را ترک کرده و ادعا می‌کند می‌خواهیم با صاحبان قدرت مذاکره کنیم اما دروغگویی خود را با تحریم رهبر انقلاب و وزیر امور خارجه ثابت کردید.

اگر آمریکا میز را ترک نمی‌کرد هفته گذشته می‌توانست با ایران مذاکره کند

وزیر امور خارجه گفت: هفته گذشته آقای عراقچی پای میز مذاکره بود و اگر آمریکا میز را ترک نمی‌کرد هفته گذشته می‌توانست با ایران مذاکره کند. آمریکا می‌خواهد یکجانبه‌گرایی کند و کسی از آمریکا نمی‌پذیرد که می‌خواهیم مذاکره کنیم.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص مذاکره با ایالات متخده گفت:  آمریکا به دیپلماسی علاقه‌ای ندارد که اگر علاقه داشت میز مذاکره را ترک نمی‌کرد و آمریکا می‌خواهد ایران را تحت فشار قرار دهد تا ایران مجبور شود به مذاکره تن دهد. آنها نباید توقع داشته باشند ما در زمانی که تحت فشار هستیم، با آنها مذاکره کنیم. ما همواره از گفت‌وگو استقبال می‌کنیم با همسایه‌های خود و سایر کشورها گفت‌وگو می کنیم.

همسایه‌های ما بدانند سفره بزرگ رابطه با ایران گسترده است

ظریف در پاسخ به این سوال که آیا ترامپ را در تیم بی قرار می‌دهید، گفت: من آقای ترامپ را نمی‌شناسم و با ایشان مذاکره نداشتم اما رئیس‌جمهور آمریکا ادعا می‌کند جنگ همواره خسارت داشته و این کشور نباید خود را درگیر جنگ کند. برداشت من این است که آقای ترامپ به دنبال جنگ نیست اما خود ترامپ گفته بولتون از همه جنگ‌ها خوشش می‌آید و نتانیاهو از سال‌ها قبل گفته ایران سال دیگر به بمب اتم می‌رسد و هنوز هم می‌گوید.

وی خاطرنشان کرد: برای نتانیاهو مهم نیست چند سرباز آمریکایی در جنگ بمیرد. این سیاست‌ها را باید مردم آمریکا تشخیص دهند که گروهی که انتخاب نشدند و شاید آمریکایی هم نیستند اینگونه فکر می‌کند. البته صحبت‌های من در خصوص تیم بی برای آنها گران تمام شد و در آن زمان تصمیم به تحریم من گرفتند. البته از اعضای تیم بی کم خواهد شد و ما خوشحال می‌شویم همسایه‌های ما از این گروه خارج شوند و بدانند سفره بزرگ رابطه با ایران گسترده است.

بیایید پای سفره امنیت دسته جمعی بنشینیم

ظریف افزود: آیا می‌خواهید منطقه ما روی آرامش را بگیرد و از خرید امنیت دست بردارید؟ خرید امنیت جنگ کویت را به وجود آورد. امنیت خریدنی نیست و امنیت در همکاری به وجود می‌آید. ما یا با هم امن هستیم و یا با هم ناامن هستیم. در ایام حج هستیم، کشتار مردم یمن را پایان دهید. فشار بر مردم سوریه و لبنان را پایان دهید و بیایید پای سفره امنیت دسته جمعی بنشینیم. دوست داریم همسایگان ما از گروه شرارت خارج شوند.

از تماس مقام‌های سعودی با ایران اطلاع ندارم

وی در خصوص لزوم شکل‌گیری گفت‌وگوهای منطقه‌ای و تحولات اخیر گفت: من اولین مقاله‌ام در شروع مسئولیت در روزنامه الشرق الوسط بود و پیشنهاد مذاکره دادیم. معتقد هستم گفت‌وگو به نفع همه کشورهای منطقه است. تلاش برای محاصره قطر غیرقابل پذیرش است و نباید تلاش کنید کشوری را از خودتان دور کنید. ایران، عراق و شورای همکاری باید با هم همکاری کنند. آقای ولایتی در ١٩٨٥ میلادی بحث پیمان امنیت منطقه‌ای را مطرح کردند اما کشورهای منطقه استقبال نکردند و فکر کردند می‌توانند امنیت را بخرند.

ظریف در خصوص خبر تماس مقام‌های سعودی با ایران گفت: من از تماسی اطلاع ندارم اما آماده‌ایم و فکر می‌کنیم شرایط باید تغییر کند و کشتار مردم یمن باید پایان پذیرد.

با پشتوانه مردم، رهبری و مقاومت برجام را امضا کردم اما برخی نخواستند این را ببینند

وی در رابطه با اینکه آیا با توجه به اقدامات آمریکا هنوز به برجام معتقد هستید، گفت: برجام برای برداشته شدن قطعنامه‌هایی که در دولت قبل علیه ما صادر شد، لازم بود و آمریکایی‌ها هم متوجه شدند که در این قطعنامه ضرر کردند. من به عنوان حقوقدان می‌گویم هیچ راه قانونی برای اسنپ بک وجود ندارد. برخلاف دوستانی که گفتند برجام حاصل ساده‌لوحی است حالا مشخص می‌شود که کلاه سر چه کسی رفته است. ایران در برجام نفع داشت و امروز اجماع جهانی علیه ایران نیست و برجام سند افتخار مردم ایران بود و من با پشتوانه مردم، رهبری و مقاومت برجام را امضا کردم اما برخی دوستان نخواستند این را ببینند.

ظریف در خصوص تجربه گفت‌وگو در رابطه با افغانستان و جایگاه ایران در روند صلح این کشور گفت: همه کشورهای غیر از افغانستان باید در گفت‌وگوهای صلح نقش حاشیه‌ای داشته باشد و دولت افغانستان باید ابتکار را به دست بگیرد. اشتباه مذاکرات فعلی هم این است که کشوری که خودش باعث شکل‌گیری مشکلات است مدیریت گفت‌وگو را بدون حضور دولت افغانستان به عهده گرفته است. ما جلسه‌ای که دولت افغانستان در حاشیه باشد را نمی‌پذیریم.

اروپا باید تصمیم بگیرد تا چه زمانی می‌خواهد گروگان آمریکا باشد

وی در رابطه با ادعای اروپا برای زمان‌بر بودن اجرای تعهدات گفت: زمان سقف دارد که تا الان ١٥ ماه گذشته است و کف مطالبات ما هم در نامه رئیس‌جمهور به طرف‌های برجام و نامه من به خانم موگرینی آمده است. بازگشت فروش نفت ما به پیش از خروج آمریکا از برجام کف تعهدات ما است.

وزیر امور خارجه ادامه داد: اروپا همیشه به قانون‌شکنی آمریکا اشاره می‌کند و این جای تبریک دارد که اروپا چه دوستانی را انتخاب می‌کند. اقتصاد آمریکا مهم است اما همه اقتصاد جهان نیست. اگر شرکت‌های بزرگ نفتی جهان تصمیم بگیرند که قلدری آمریکا را نپذیرند آمریکا نمی‌تواند آنها را تحریم کند چرا که اقتصاد جهان به هم می‌ریزد. قدرت آمریکا براساس ترس کشورها از این کشور است. ما سال گذشته از ارز ملی در مبادلات خود استفاده کردیم. آمریکا به اتحادیه اروپا گفته چرا از روسیه گاز می‌خرید و به یک اتحادیه که توان اقتصادی بیشتر از آمریکا دارد دستور می‌دهد. اروپا باید تصمیم بگیرد تا چه زمانی می‌خواهد گروگان آمریکا باشد و شرکت‌هایش از آمریکا بترسند.

طرح‌هایی را برای  پیمان عدم تعرض تدوین کرده‌ایم

ظریف تاکید کرد:‌ اروپایی‌ها قرارداد بویینگ و ایرباس را با هم مقایسه کنند و ببینند قرارداد ایرباس ٦ ماه طول کشید و اما بویینگ ٣ ماه طول کشید. اروپا ببیند آمریکا چه بلایی سر اقتصاد دنیا می‌آورد. ما بابت آسیب‌هایی که به مردم رسیده شرمنده هستیم. ما خواهیم گذشت و شما با این قلدر باقی می‌مانید و هرچه حرفش را گوش کنید قلدرتر می‌شود.

وی در خصوص روابط ایران با امارات و عربستان و چرخش سیاسی امارات به سمت تهران گفت: من از عبارت چرخش استفاده نمی‌کنم. سفره مذاکره به روی همسایگان ما باز است. گفت‌وگوهایی نیز بین مسئولان حج ما با عربستان بوده و از میزبانی عربستان تشکر می‌کنیم و امیدوار هستیم مذاکرات بعد از حج هم وجود داشته باشد.

وزیر امور خارجه ادامه داد: ما در سال ٩٣ پیشنهاد خود برای مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای را مطرح کردیم اما آنها استقبال نکردند. بحث پیمان عدم تعرض هم مشخص است و اینها پیشنهادات کلاسیک است که هرگاه آمادگی داشته باشند ما هم آماده هستیم و طرح‌هایی را نیز تدوین کرده‌ایم.

رهبری دفعه گذشته اجازه مذاکره دادند

ظریف در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه برخی می‌گویند وزیر امور خارجه معتقد به مذاکره است اما تصمیم جای دیگری گرفته می‌شود، گفت: ما قبلا با آمریکا مذاکره کردیم و نظر من هم در این رابطه مشخص است. رهبری هم دفعه گذشته اجازه مذاکره دادند و امروز هم من در محضر رهبری نظرات خود را مطرح می‌کنم و ایشان هم شنونده هستند و در نهایت جمع بندی می‌کنند. گاهی نظرات ایشان با نظرات کارشناسان یکی نیست اما اصرار دارند افراد نظرات خود را بگویند و ایشان سعه صدر دارند. به حرف‌های دیگران توجه نکنید که می‌خواهند تصویر دیگری ارائه دهند.

انتهای پیام/
ارسال نظر
پیشنهاد امروز