تاجیک در گفتوگو با ایلنا:
پیام آوردن با میانجیگیری فرق میکند/ اروپا باید دست خود را از زیر ساطور آمریکا بیرون بیاورد/ باید یک خواسته مشخص و عملی دست میانجی‌ها بدهیم
کد خبر :
۷۷۲۳۷۹
یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: اگر اروپا به صورت جدی وارد قضیه نشود زمینه خشونت و تنش میان ایران و ایالات متحده تشدید شده و تبعات بعدی آن متوجه اروپا خواهد بود چرا که اروپا حلقه اول تحولات سیاسی اجتماعی و امنیتی خاورمیانه است و اگر اتفاقی در این منطقه بیفتد، منطقه آنها خاکریز اول بوده و باید مشکلات را تحمل کند و آمریکا بسیار دور از این شرایط قرار می‌گیرد.
نصرت‌الله تاجیک در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به سفر وزیر امور خارجه آلمان به تهران، در ارزیابی دستاوردهای این سفر گفت: ما از اروپا نمی‌خواهیم معجزه کند و خواست ما تنها عمل اروپا به وظایف حقوقی‌اش در چهارچوب برجام است. اگر اروپا قائل به این است که سازه برجام پایدار بماند و فرو نریزد الان باید بطور جدی وارد عمل شود.
بیان اراده‌ها صرفا کمکی به پایداری سازه برجام نمی‌کند
وی ادامه داد: چند صباحی است که مقامات ایرانی از اروپایی‌ها می خواهند به وظیفه حقوقی خود وفادار باشند و اقدامات اجرایی انجام دهند. بیانیه و حمایت در حد خود موثر است که ترامپ همچنان از منظر سیاسی منزوی بماند و نتواند یارگیری کرده و اجماع جهانی علیه ایران بوجود آورد، اما اینطور بیان اراده‌ها صرفا کمکی به پایداری سازه برجام نمی‌کند.
اروپا باید دست خود را از زیر ساطور آمریکا بیرون بیاورد
تاجیک افزود: اگر بخواهیم اندکی به عقب برگردیم؛ بعد از خروج ترامپ از برجام دو دیدگاه و تحلیل در داخل کشور وجود داشت. یک دسته از ناظران معتقد بودند که به این دلیل که اروپا هم از منظر اقتصادی و هم سیاسی نمی‌تواند مقابل آمریکا بایستد یک تقسیم کاری بین اروپا و آمریکا صورت گرفته و جنگ زرگری در جریان است و در طرف مقابل نیر برخی که اعتقاد به چند جانبه گرایی داشته و یکجانبه گرایی ترامپ را خطری برای صلح و ثبات جهانی تلقی می‌کنند معتقد بودند اختلاف بر سر برجام بدلیل اختلافات سیاسی اقتصادی بین آمریکا و اروپا همچون موافقنامه‌های بین‌المللی و تعرفه‌ها و... یک اختلاف واقعی است و امیدوار بودند اروپا از این فرصت استفاده کرده و دست خود را از زیر ساطور آمریکا بیرون بیاورد.
اروپا به دلیل نقش تاریخی خود بعد از جنگ جهانی می‌تواند مقابل یکجانبه‌گرایی ترامپ بایستد
این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: هم اکنون به دلیل برخورد ضعیف اروپا با تبعات خروج ترامپ از برجام، وزن دسته اول یعنی معتقدین به جنگ زرگری در ایران بر دسته دوم پیشی گرفته است و طبیعی است که موقعیت اروپا در ایران تضعیف شده. البته دسته دومی‌ها یعنی حامیان چند جانبه گرائی معتقد نبودند و نمی‌خواستند اروپا در مقابل آمریکا قیام کند اما اروپا به دلیل نقش تاریخی خود بعد از جنگ جهانی دوم در مدیریت جهان از طریق چندجانبه‌گرایی این ظرفیت را داشت و دارد که در مقابل یکجانبه‌گرایی ترامپ بایستد. نه به دلیل نقض عهد ترامپ در بیرون رفتن از برجام بلکه برای عدم بازگشت به دوران ماقبل جنگ جهانی دوم؛ در غیر اینصورت اروپا یقینا موقعیت خود در خاورمیانه را از دست خواهد داد همانگونه که الان مردم ایران به نقش و کارکرد اروپا بدبین شده و افکار عمومی مردم ایران حتی به این بازی اروپا بدبین شده است.
اینستکس کف خواسته ایران برای ادامه تعامل با جامعه جهانی است
وی ادامه داد: با این حال متاسفانه اروپا گویا خیلی به اینگونه مسائل توجه ننموده و به عواقب تخریب موقعیت و نقشش در میان مردم منطقه که هم گریبانگیر خود اروپا می‌شود و هم اوضاع را وخیم‌تر میکند، مساله را جدی نگرفته و فقط به بیان اراده سیاسی حفظ برجام و نه اقدامات عملی برای حفظ این توافق هسته‌ای بسنده کرد؛ تا این اواخر که «اینستکس» تاسیس شد و سازوکاری برای جمع آوری پول های نفت ایران برای خرید کالاهای مورد نیاز کشور شکل گرفت. سازوکاری که یک اقدام حداقلی و کف خواسته ایران برای ادامه تعامل با جامعه جهانی از سوی ایران تلقی شد.
اروپا حلقه اول تحولات سیاسی اجتماعی و امنیتی خاورمیانه است
تاجیک گفت: آنچه را که به عقیده من اخیرا آمریکا تصمیم به تحریمش گرفته نهاد نظیر و معادل «اینستکس» است که از طرف ایران و توسط چند بانک داخلی اخیرا تاسیس شده است. با این تفاسیر بنده احساس می کنم اگر اروپا به صورت جدی نخواهد وارد قضیه شود زمینه خشونت و تنش میان ایران و ایالات متحده تشدید شده و تبعات بعدی آن متوجه اروپا خواهد بود چرا که اروپا حلقه اول تحولات سیاسی اجتماعی و امنیتی خاورمیانه است و اگر اتفاقی در این منطقه بیفتد، منطقه آنها خاکریز اول بوده و باید مشکلات را تحمل کند و آمریکا بسیار دور از این شرایط قرار می‌گیرد.
وی افزود: امیدوارم هستیم اگر سفر آقای ماس به تهران در زمینه تبادل نظر برای راه‌اندازی، فعال و اجرائی کردن هرچه سریع‌تر این سازو کار مالی صورت گرفته؛ آلمان‌ها با واقع بینی بتوانند مسائل و مشکلات این مرحله را مدنظر قرار بدهند. کف خواسته‌های ایران از این سفر این است و اینکه اگر وی بتواند تناقضات رفتاری و گفتاری ترامپ و تیمش را متوجه و درک کرده باشد که همزمانی مذاکره و تحریم همانگونه که در کره شمال کار نکرد این را متوجه خواهد شد که در ایران نیز قطعا بدلیل روحیات ایرانی‌ها، موقعیت ویژه و ژئوپلیتیکی ایران و ابزار و اهرم‌های سخت و نرمی که جمهوری اسلامی در اختیار دارد، کار نخواهد کرد.
این دیپلمات کشورمان در رابطه با سفر روز چهارشنبه نخست‌وزیر ژاپن به تهران در پاسخ به این سوال که آیا این سفر به دلیل تصاعد تنش میان ایران و ایالات متحده و ترس توکیو از تامین انرژی صورت می‌گیرد یا شینزو آبه می تواند حامل پیام یا پیشنهاد خاصی برای تهران باشد، گفت: بنده معتقد هستم خطرات ناشی از افزایش تنش میان ایران و آمریکا و تاثیر آن بر بازار انرژی و تبعایت سیاسی اجتماعی و ناامنی ناشی از این امر نه تنها در منطقه بلکه در کشورهای مصرف کننده نفت، انگیزه سفر آقای آبه به تهران است.
با روشی که ترامپ پیش گرفته بعید می‌دانم مدل میانجیگری جواب دهد
وی ادامه داد: اگر چه مقامات رسمی ژاپنی مقوله میانجیگری بین ایران و آمریکا را نفی و این سفر را در راستای تقویت روابط فیمابین تعریف کرده اند اما اولا با روشی که ترامپ پیش گرفته بعید می‌دانم مدل میانجیگری جواب دهد چرا که رئیس‌جمهور آمریکا می‌خواهد بازی را به سبک خود تعریف و اهداف و منافعش را صرفا در زمینه بازی خودش پیش ببرد و ثانیا ژاپنی‌ها در مقابل آمریکا خیلی محافظه کار هستند و قدرت چندانی در تاثیر گذاری ندارند.
پیام آوردن با میانجیگیری فرق میکند
تاجیک ادامه داد: ضمن آنکه آقای آبه نیز بر اساس فرهنگ ژاپنی خیلی ریسک پذیر نیست و لذا تا مطمئن نشود یا ترامپ و یا ما کوتاه نمی‌آییم حاضر نیست برای میانجیگری نقشی ایفا نماید. البته پیام آوردن و بردن مساله اش با میانجیگیری که باید بر دو طرف قدرت تاثیر گذاری داشته باشد فرق میکند.
باید یک خواسته مشخص و عملی دست میانجی‌ها بدهیم
وی افزود: علاوه بر این مناظر تحلیلی از منظر تجویزی نیز عرض می‌کنم اگر: ۱) پشت اولتیماتوم دو ماهه‌ای که از سوی ایران گذاشته شده است اقدام موثر عملی صورت نگیرد و ۲) یک طرح مشخص و عملی و خواسته مشخص دست میانجی‌ها ندهیم هم وقت را از دست داده‌ایم و هم از قدرت تاثیرگذاری سیاست‌ها و اقدامات خود کاسته‌ایم. استراتژی کنونی باید از درون ماتریس دو در دو حاصل از پاسخ حالات بالا استخراج شود ولی یقینا استفاده به موقع از اهرم‌های نرم و سختی که در دست داریم شرط تاثیر این استراتژی است.
