تحلیلگر عراقی در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد؛
بغداد به دنبال موازنه آمریکا و ایران/ بالابردن ضریب هشدار در عراق، فضاسازی خطرناک واشنگتن بود/ جغرافیای منطقه دیگر توان درگیری را ندارد
محمد علی الحکیم گفت: هرگونه تحرک اضافه از سوی عربستان و اسرائیل میتواند منطقه را به آتش بکشد و شعلههای آن افغانستان را هم میسوزاند.
«محمدعلی الحکیم» تحلیلگر عراقی با اشاره به فعال شدن دولت فعلی عراق در عرصه میانجیگری میان ایران و آمریکا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: واقعیت این است که تنش میان ایران و ایالات متحده از سالها قبل وجود داشته اما طی این دوران، شکل و مدل آن تغییر کرده و حتی عمق و گستره آن از حالتی به حالت دیگر تبدیل شده است. در وضعیت کنونی هم سطح این تنش نسبت به گذشته افزایش نسبی داشته و یکی از دلایل مهم آن تحریکهای سیاسی و رسانهای از جانب اعراب و اسرائیل است. من بر این عقیده هستم که درگیری نظامی و سخت در منطقه رخ نخواهد داد اما احتمال آنکه درگیری نیابتی به صورت نقطهای با تحرک برخی از دولتهای منطقه و خصوصاً رژیم صهیونیستی رخ دهد، متصور است.
وی ادامه داد: دادههای میدانی و امنیتی نشان میدهد که اگر ایالات متحده بخواهد دست به ایجاد درگیری نظامی در منطقه بزنند، خاورمیانه به آتش کشیده میشود و دامنه این موضوع میتواند تا جنوب آسیا (افغانستان و پاکستان) هم کشیده شود. چراکه ایران تمام مقرهای ایالات متحده را زیر نظر دارد و از سوی دیگر تلآویو و سایر پایتختهای عربی منطقه هم به دنبال سمپاشی در این قضیه هستند. از منظر دیگر تشدید تنش در خلیجفارس موضوعی است که از دیرباز مورد نظر مافیای تسیحات ایالات متحده بوده و هم اکنون در حال نظاره این وضعیت هستند تا شاید بتوانند مشتریهای جدید برای خود دست و پا کنند. در اینجا ممکن است سوالی از سوی مخاطبان مطرح شود که این حجم از انباشت تسلیحات در کشورهای عربی یا ورود ناوگانها و نیروهای مختلف به منطقه چه مفهومی دارد؟ واقعیت این است که بخش اعظمی از این موضوع به ایرانهراسی و پروژه قدرتنمایی ایالات متحده برمیگردد.
مدیر خبرگزاری النخیل عراق با اشاره تبعات احتمالی درگیری در منطقه، گفت: درست است که انبوه تسلیحات و تجهیزات در منطقه توسط رسانههای خارجی بسیار بزرگ و خطرناک جلوه داده شده است اما باید این نکته را مدنظر داشت که اگر آمریکا یا متحدان او بخواهند دست به تفنگ شوند، هیچ فرودگاهی در منطقه سالم نمیماند. در آنجاست که باید دید این همه تسلیحات، جنگنده، بمبافکنها و غیره چگونه میخواهند در خلیج فارس جابجا شوند. احساسم این است که ایالات متحده هیچ برآورد درستی از وضعیت فعلی و تنش با ایران نداشت و حتی استفاده از اهرمهای سختافزاری را برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره مورد استفاده قرار داده است. در اینجا موضع ایران تا حد زیادی قوی و مستحکم است؛ چراکه نه تنها تهران، بلکه واشنگتن، تلآویو، ریاض، ابوظبی و سایر دولتهای منطقه به خوبی میدانند که این جغرافیا دیگر توان درگیری یا هرگونه بهمریختگی سختافزاری را ندارد.
حکیم با اشاره به سیاستهای بغداد در شرایط کنونی منطقه، افزود: عربستان و امارات به خوبی میدانند که اگر حرکت ناسنجیدهای انجام دهند چه اتفاقهای ناگواری رخ میدهد اما در این میان عراق هم نگران اوضاع و احوال فعلی است. شک نکنید که اگر تنش میان ایران و آمریکا شیب صعودی به خود بگیرد، عراق تنها کشوری است که بیشترین آسیب را خواهد دید. عدهای زیادی در بغداد به خوبی به قدرت نظامی دو طرف واقف هستند و میدانند که کوچکترین جرقه میتواند هزینههای گزاف برای عراق داشته باشد. لذا دولت فعلی عراق به دنبال آرام کردن فضای کنونی است. به عنوان مثال سفرهای آتی عادل عبدالمهدی (نخستوزیر عراق) به ترکیه و قطر در همین راستا خواهد بود که پس از آن وی با مقامات آمریکا دیدار و گفتوگو میکند. بنابراین تمام شنیدهها در مورد فعال شدن عراق در این پرونده کاملاً صحت دارد و بغداد در حال فعال شدن دوچندان خود در این مسیر است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا عراق در شرایط کنونی با عربستان وارد گفتوگو خواهد شد یا خیر، گفت: چندی پیش هیئت ۱۰۰ نفره از ریاض وارد عراق شد که محوریت بحث آنها مسائل اقتصادی و تجاری بود. این مدل از برقراری رابطه نشان میدهد که سعودیها به خصوص بعد از شکست داعش در عراق، مجبور شدهاند که از در دیپلماسی وارد مناسبات با عراق شوند. به صورتی که ساخت بزرگترین ورزشگاه در بغداد با دستور پادشاه عربستان و بودجه مستقیم وی به زودی شروع خواهد شد اما اغلب سیاستمداران عراق معتقدند که این روابط نباید به دخالت ریاض در امور داخلی عراق منجر شود. در این میان عراق به دنبال آن است تا بتواند میان آمریکا و ایران توازن برقرار کند اما عملیاتی شدن این روند بسیار دشوار است.
حکیم در پایان تصریح کرد: در عراق دو جناح وجود دارند؛ نخست، طرفدار ایران و دوم، بیتفاوت به اوضاع که شعارگرا هستند. تکلیف طیف اول مشخص است اما متاسفانه طیف دوم باعث میشود تا منافع ملی عراق در این میان نایده گرفته شود. به عنوان نمونه اینکه آمریکا سطح هشدار در عراق را برای کارمندان و شهروندان آمریکایی افزایش میدهد یکی از همین کارهایی است که منافع ملی عراق را به خطر میاندازد. سوال ما این است که آیا در عراق جنگ به راه افتاده که ایالات متحده و پس از آن بریتانیا سطح هشدار را افزایش میدهند؟ پاسخ کاملاً منفی است، اما این اقدامها و ریشه آن کاملاً مشخص است و آنها فعلاً به دنبال فضاسازی و تشدید جو روانی هستند. بر این باور هستم که دولت عراق با پشتوانه پارلمان میتواند به میانجیگر مفید میان ایران و عراق تبدیل شود؛ به شرطی که احزاب سیاسی در پارلمان عراق به دنبال خون نباشند.