استاد دانشگاه یو سی اِل اِی آمریکا در گفتوگو با ایلنا:
حملات اسرائیل به نیروهای ایران در سوریه، خشم بینالمللی را برمیانگیزد/ تلاش عربستان برای دستیابی به تکنولوژی موشکی پاکستان/ موفقیت اینستکس بستگی به واکنش ترامپ دارد
استاد علوم سیاسی دانشگاه یو سی اِل اِی آمریکا با تاکید بر اینکه استفاده عربستان از پاکستان برای دستیابی به فناوری موشکی دور از ذهن نیست، گفت: سعودیها به طور کامل به ایالات متحده اطمینان ندارند که از آنها محافظت کند، به ویژه پس از تنشهای اخیر در رابطه این دو کشور با موضوع خاشقچی، اعتماد عربستان به ایالات متحده کاهش یافته است.
توماس شوآرتز، استاد علوم سیاسی دانشگاه یو سی اِل اِی آمریکا است. وی سالها در حوزه علوم سیاسی و تئوریهای علوم سیاسی مطالعه و تدریس کرده و اکنون در حال نوشتن کتابی تحت عنوان «استراتژی رونالد ریگان در زمان جنگ سرد» است.
ساز و کار مالی ایران و اروپا به شرکتهای کوچک اجازه فعالیت میدهد
شوآرتز درباره پیشبینی خود از تلاشهای اروپا برای تجارت با ایران گفت: من فکر میکنم شرایط برای اروپاییها برای حفظ تجارت با ایران در برابر تحریمهای آمریکا دشوار خواهد بود. مطمئنا ممکن است مکانیزم جدید آنها به برخی از شرکتهای کوچک اجازه دهد که در تجارت شرکت کنند، اما پیشبینی خودم این است که شرکتهای بزرگ اروپایی هنوز فکر نمیکنند که منافع بازار ایران ارزش خطر کردن و احتمال مجازاتهای آمریکا را داشته باشد.
نسبت به حملات اسراییل به جولان خشم بینالمللی وجود دارد
وی در پاسخ به این سوال که ایران بارها به نادرست به حملات تروریستی و استفاده از موشکهای بالستیک متهم شده است اما اسراییل که به صورت علنی ارتفاعات جولان را مورد حمله قرار داده، متهم به نقض قوانین بینالمللی نشده، این رفتار دوگانه غرب را را چگونه توجیه میکنید؟ گفت: من سعی نمیکنم اقدامات اسرائیل را توجیه کنم، اگرچه فکر میکنم شاید ایران مجبور شود نیروهایش را از سوریه خارج کند چراکه حضور آنها در آنجا آنها را هدف حمله قرار میدهد و خشم بینالمللی نسبت به حملات اسرائیل به نیروهای ایران در سوریه را تشدید میکند.
اختلاف ترامپ و سازمانهای اطلاعاتی به جنگ عراق برمیگردد
استاد دانشگاه یو سی اِل اِی آمریکا در پاسخ به سوال دیگری درخصوص اینکه سازمانهای اطلاعاتی آمریکا هم پایبندی ایران به برجام را تایید کردهاند اما ترامپ آنها را به این دلیل مورد انتقاد قرار داده و آنها را افرادی منفعل میداند نظر شما درباره این رفتار رییسجمهور آمریکا چیست؟ گفت: نمیخواهم رفتار ترامپ را توجیه کنم. من درباره سابقه اختلاف ترامپ و سازمانهای اطلاعاتی توضیح میدهم، به دلیل اینکه سازمانهای اطلاعاتی آمریکا درباره سلاحهای کشتار جمعی عراق اشتباه کردند، ترامپ همچنان به این خطا اشاره دارد و آن را دستاویز قرار میدهد.
وی افزود: بسیاری از مردم آمریکا در این رابطه با او همراهی میکنند، زیرا سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در گذشته مرتکب اشتباه شدهاند و نتیجه اشتباه آنها یک جنگ بسیار مخرب و رنج آور بود.
استفاده عربستان از پاکستان برای دستیابی به فناوری موشکی دور از ذهن نیست
شوآرتز در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه کارشناسان معتقدند که عربستان برای استفاده از فناوری موشکی پاکستان به این کشور نزدیک میشود شما چقدر با این اظهارات موافقید؟ گفت: اگر عربستان سعودی در تلاش برای دستیابی به تکنولوژی موشکی پاکستان باشد، من تعجب نخواهم کرد. آنها برنامه موشکی ایران را به عنوان یک تهدید در نظر میگیرند و این موضوع هم به حمایت ایران از انصارالله در یمن مربوط است که عربستان سعودی را نگران میکند.
وی گفت: از طرفی سعودیها به طور کامل به ایالات متحده اطمینان ندارند که از آنها محافظت کند، به ویژه پس از تنشهای اخیر در رابطه این دو کشور با موضوع خاشقچی، اعتماد عربستان به ایالات متحده کاهش یافته است. بنابراین من هم این تحلیل را دور از ذهن نمیدانم.
موفقیت اینستکس بستگی به واکنش ترامپ دارد
استاد دانشگاه یو سی اِل اِی آمریکا درباره ارزیابی خود از ساز و کار مالی ایران و اروپا که با عنوان اینستکس شناخته میشود و اینکه این طرح چه قدر میتواند در رسیدن به هدفی که برایش طراحی شده است، موفق باشد، گفت: ممکن است موفق شود، اما من شک دارم. موفقیت این ساز و کار به این بستگی دارد که دولت ترامپ چه واکنشی نشان دهد. شرکتهای اروپایی وقتی در دوراهی انتخاب قرار بگیرند و مجبور شوند بین ایران و آمریکا یکی را انتخاب کنند، طبیعتا متوجه میشوند که تجارت با ایران ارزش بر انگیختن خشم آمریکا را ندارد. بنابراین شاید از تجارت با ایران منصرف شوند. این خبر خوبی برای شما به عنوان یک ایرانی نیست اما من مجبورم این موضوع را به شما بگویم.
وی در خصوص پیشبینی خود از آینده اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: اقتصاد ایران به دنبال تحریمهای آمریکا تضعیف شده است. اما اگر دولت ایران هزینههای خود را کاهش دهد، ممکن است روند تضعیف اقتصاد ایران بهبود پیدا کند.
اختلافات آمریکا و اروپا بیشتر خواهد شد
ممکن است اروپا در دور زدن تحریمها موفق شود
شوآرتز در پاسخ به سوال دیگری درخصوص پیشبینی آینده روابط اروپا و آمریکا با توجه به تشدید اختلافاتشان در موضوع تجارت با ایران و برجام گفت: طبیعتا این موضوع به روابط ایالات متحده و اروپا آسیب میرساند. اختلافات واقعی روابط ایالاتمتحده و اروپا ممکناست مسائل مربوط به پاسخ به اقدامات نظامی روسیه و جنگ تجاری چین باشد.
وی تاکید کرد: اگر اروپاییها بسیار سخت تلاش کنند تا با تحریمهای آمریکا مقابله کنند، این تنشها بیشتر میشود. اما یک موضوع که اروپاییها باید به آن توجه کنند این است که دولت ترامپ بسیار غیرقابل پیشبینی است و ممکن است به راحتی از تحریمها دست بکشد و اروپاییها در دور زدن تحریمها موفق شوند.
اینستکس به تنهایی نمیتواند مشکلات تجارت نفت ایران را حل کند
این استاد علوم سیاسی آمریکایی یادآور شد: به نظر من اینستکس به تنهایی نمیتواند مشکلات تجارت نفت ایران را حل کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا ساز و کار مالی ایران و اروپا میتواند با سلطه دلار در تجارت بینالملل مقابله کند، گفت: نه هنوز. مشکلات مربوط به ایالات متحده باید برای چند سال تداوم یابد. اگر ترامپ دوباره انتخاب شود، این امکان وجود دارد.
شوآرتز در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه به نظر شما چرا کشورهای اروپایی انگلیس، آلمان، فرانسه تمایل داشتند که رابطه تجاری خود با ایران را ادامه دهند، یادآور شد: اگر شما میخواهید بدانید که چرا آنها میخواهند با ایران تجارت کنند، پاسخ ساده است؛ پول. اما مسئله واقعی این است که ارزش پولی که میتوانند در تجارت با ایران به دست آورند قابل مقایسه با پولی که ممکن است از دست برود، قابل توجه است یا نه؟
وی درباره تحلیلش از نشست ورشو که در لهستان برگزار شد، گفت: من فکر میکنم این اجلاس شکست خورد چراکه کشورهای اروپایی هم برای حضور در این کشور تمایلی از خود نشان ندادند.
ایالات متحده دیگر آنقدر قوی نیست که برای خاورمیانه تصمیم بگیرد
استاد علوم سیاسی آمریکایی در پاسخ به این سوال که در حالی که گفته میشود این نشست برای حل مشکلات خاورمیانه است اما قدرتهای اصلی خاورمیانه از شرکت در این نشست خودداری کردند آیا قرار است آمریکا برای خاورمیانه تصمیمگیری کند؟ گفت: این موضوع همان دلیلی است که باعث میشود این نشست شکست بخورد. ایالات متحده تلاش کرد تا دستور کار را تغییر دهد، اما نتوانست متحدانش را به شرکت در این نشست ترغیب کند.
وی افزود: شکست این نشست نشان داد ایالات متحده دیگر به اندازه کافی قوی نیست که بتواند برای کل منطقه تصمیم بگیرد.
عدم حضور موگرینی نشست ورشو را بیاهمیت کرد
استاد علوم سیاسی دانشگاه یو سی اِل اِی آمریکا درباره عدم حضور موگرینی در این نشست گفت: غیبت مسئول سیاسی خارجی اتحادیه اروپا موضوع دیگری است که این نشست را خالی از اهمیت کرد.
ایران توانست متحدان خود را به پیروی از خواستههای خود مجاب کند
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه نخست وزیر لبنان هم در این نشست شرکت نکرد آیا این موضوع را نشانهای از رابطه نزدیک ایران و لبنان میدانید، گفت: این نشان میدهد که ایران توانسته است متحدان خود را به پیروی از خواستههای خود مجاب کند. این مساله ممکن است به گسترش روابط ایران و حزبالله بیانجامد.
گفتوگو از نیلوفر ادیبنیا