دیاکو حسینی در گفت‌وگو با ایلنا:
سازوکار ویژه مالی می‌تواند به سلطه ۷۰ ساله دلار را پایان دهد/ آمریکایی‌ها منتظر نحوه کار «اینستکس» برای اختلال در سیستم هستند
یک کارشناس ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک با بیان اینکه اینستکس در عرصه مالی بین‌المللی، آزمایشی است که اتحادیه اروپا یا قدرت‌های در حال ظهور می‌توانند به سلطه ۷۰ ساله دلار پایان ببخشند، تاکید کرد: اگر سازوکار ویژه مالی بتواند چنین اتفاقی را انجام دهد، رخداد جدیدی در تحول نظام بین‌المللی است.
دیاکو حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا با اشاره به راه‌اندازی سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا گفت: راه‌اندازی اینستکس شروع خوبی از فرایندی است که باید در آینده ادامه پیدا کند. اتحادیه اروپا تاکنون اراده خوبی برای حفظ برجام داشته و هرچند با تاخیر داشته ولی توانسته اراده خود را عملیاتی کند. سازکار ویژه مالی آزمایشی برای پایان سلطه دلار است.
اینستکس شروع بزرگ‌تری از نجات برجام است
وی ادامه داد: نکته کلیدی در این ماجرا، آن است که این اتفاق شروع بزرگ‌تری از نجات برجام و خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای است.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک با تاکید بر اینکه اینستکس در عرصه مالی بین‌المللی، آزمایشی است که اتحادیه اروپا یا قدرت‌های در حال ظهور می‌توانند به سلطه ۷۰ ساله دلار پایان ببخشند، اظهار داشت: اگر اینستکس بتواند چنین اتفاقی را انجام دهد، رخداد جدیدی در تحول نظام بین‌المللی است.
اینستکس بازگشت مستقلانه اروپا به ترتیبات امنیتی اوراسیایی است
حسینی با بیان اینکه اینستکس ادغام مجدد اتحادیه اروپا با اوراسیا است، تصریح کرد: اتحادیه اروپا بعد از جنگ جهانی دوم به امریکا ملحق شد و این تصور را که اروپا از آسیا جداست را تقویت کرد. راه‌اندازی اینستکس را می‌توان بازگشت مستقلانه اروپا به ترتیبات امنیتی اوراسیایی قلمداد کرد. البته این ترتیبات یکشبه و یکساله اتفاق نمی‌افتد و حداقل به یک دهه زمان نیازمند است تا ترتیبات امنیتی جدیدی شکل بگیرد.
وی در پاسخ به این سوال که واکنش ایالات متحده نسبت به راه‌اندازی اینستکس چیست؟ خاطرنشان کرد: امریکا به صرف راه‌اندازی سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا از فشارها و تهدیدات خود دست برنمی‌دارد و فشارها و تهدیدات خود را تشدید می‌کنند. با این حال، امریکایی‌ها منتطر نحوه کار اینستکس است تا براساس نحوه کار، سیستم کار این سازوکار را مختل کند.
ماندگاری اروپا در اینستکس به مسائل سیاسی مربوط است تا اقتصادی
این پژوهشگر مسائل بین‌الملل افزود: میزان حضور و ماندگاری اتحادیه اروپا در این مکانیزم بیشتر به مسائل سیاسی بستگی دارد تا مسائل اقتصادی. به عبارت دیگر، باید منتظر ماند و دید اروپا سقف تحمل سیاسی‌اش نسبت به فشارهای آمریکا کجاست یا آنکه ترجیح می‌دهد آمریکا را از دست بدهد یا خیر.
حسینی با بیان اینکه اتحادیه اروپا تلاش می‌کند بازی بینابینی را میان ایران و امریکا ایفای نقش کند، ابراز داشت: این بازی بینابین یعنی آنکه از یکسو تلاش می‌کند تا برجام را به صورت نیم‌بند و فرمالیته حفظ کند و به تعهدات خود پایبند بماند اما از یک طرف نمی‌خواهد در مقابل ایالات متحده به صورت کامل قرار بگیرد و شکافی غیرقابل ترمیم در دو سوی آتلانتیک ایجاد شود.
آمریکا برای مختل‌سازی اینستکس باید دولت‌های آلمان، فرانسه و انگلیس را تحریم کند
وی در پاسخ به این سوال که آیا اینستکس می‌تواند کشورهای دیگر را هم شامل شود و بسط پیدا کند؟ بیان کرد: این ظرفیت به صورت بالقوه در اینستکس وجود دارد. در این مکانیزم دولت‌های آلمان، فرانسه و انگلیس تضمین‌کننده مبادلات مالی شرکت‌ها با ایران هستند یعنی ایالات متحده برای مقابله با اینستکس باید دولت‌های این سه کشور را تحریم کند که بسیار پر هزینه و پر ریسک در روابط سیاسی میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا است.
وی اضافه کرد: آمریکایی‌ها از آنجایی که نمی‌خواهند هزینه مختل‌سازی اینستکس به بهای شکاف غیرقابل ترمیم با اروپا باشد، در جهت ناامیدسازی شرکت‌ها و کشورها برای همکاری با ایران عمل می‌کنند.
چرا شرط FATF از سوی اروپا برای اجرای اینستکس
این کارشناس ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک با بیان اینکه چون دولت‌های سه کشور اروپایی ضامن مبادلات تجاری در اینستکس هستند، شرکت‌ها اطمینان خاطر بیشتری برای همکاری با ایران دارند، یادآور شد: اگر در میان مدت این سازوکار موفق شود، شرکت‌‌های آسیایی و غیر آسیایی هم مشتاق همکاری با ایران شده و احتمالاً به این سیستم الحاق می‌شوند تا بدون دردسر نسبت به تحریم‌ها به کار خود با ایران ادامه دهند.
حسینی درباره شرط اروپایی‌ها مبنی بر اجرای اینستکس پس از تصویب FATF در ایران هم عنوان کرد: اتحادیه اروپا در معرض مبادلات مالی با کشوری هستند که ایالات متحده آن کشور را متهم به حمایت از تروریسم می‌کند. در این چارچوب، آنها به صورت بالقوه متهم به این هستند که ایران را برای حمایت از تروریسم تامین مالی می‌کنند.
وی ادامه داد: اروپایی‌ها برای رفع این نسبت به اتهام و تحمل فشار کمتر از سوی ایالات متحده، FATF را ملاک عمل قرار داده و به عضویت ایران نیاز دارند تا به تا به امریکا بگوید که این مکانیزم با ادعاهای ایالات متحده نسبت به ایران ارتباطی ندارد.
