مکی در گفتوگو با ایلنا:
سازوکار ویژه مالی محدود به ایران نخواهد ماند/ راهاندازی SPV چالشی جدی در سیاست انزواسازی آمریکا است/ اروپا تا این اندازه در مقابل واشنگتن ایستادگی نکرده بود
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی تاکید کرد: راهاندازی SPV چالشی جدی در سیاست انزواسازی آمریکا علیه ایران است و میتواند تاثیرات مهمی بر تنشزدایی و تعامل ایران با دیگران داشته باشد.
مرتضی مکی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به راهاندازی کانال ویژه مالی از سوی وزرای امور خارجه سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا گفت: سرانجام پس از ماهها تاخیر در راهاندازی سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا (SPV) روز گذشته وزرای امور خارجه تروئیکای اروپایی در نهایت راهاندازی این کانال مالی را برای تامین منافع ایران و دور زدن تحریمهای آمریکا اعلام کردند.
راهاندازی SPV نشان داد مسائل موشکی نمیتواند بر برجام سایه بیندازد
وی با بیان اینکه اعلام راهاندازی SPV گام مهم رو به جلویی برای حفظ توافق هستهای میتوان ارزیابی کرد، اظهار داشت: راهاندازی و ایجاد این کانال مالی با هفتهها تاخیر همراه شده بود که انتقادات تند اخیری که سران فرانسوی و آلمانی از سیاستهای منطقهای و موشکی ایران کرده بودند، موجب شده بود که بسیاری فکر کنند که این مسائل بر راهاندازی سازوکار ویژه مالی تاثیر گذاشته است.
این کارشناس مسائل اروپا ادامه داد: راهاندازی روز گذشته SPV نشان داد که برای اتحادیه اروپا حفظ و تداوم برجام بسیار مهم است و به همین خطر مسائل دیگری از جمله مسائل موشکی نمیتواند بر توافق هستهای سایه انداخته و اثر بگذارد.
SPV گام مهمی در خنثیسازی فشارهای حداکثری ترامپ است
مکی با تاکید بر اینکه سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا شاید نتواند مطالبات حداکثری ایران از برجام را تعیین کند اما گام بسیار مهمی در خنثیسازی فشارهای حداکثری ترامپ و سیاست منزویسازی ایران محسوب میشود، تصریح کرد: رئیسجمهور آمریکا طی چند ماه گذشته فشارهای بسیار زیادی نسبت به کشورهای اروپایی وارد ساخت تا مانع از ادامه همکاریها میان ایران و اروپا شود و در این چارچوب، آنها را تهدید به تحریم کرد تا از این مسیر، SPV ایجاد نشود.
وی افزود: آخرین اقدام ترامپ برای تاثیرگذاری بر اروپاییها هم برگزاری نشست ورشو در لهستان به منظور اجماعسازی علیه ایران و ایجاد شکاف در میان اروپاییها بود اما راهاندازی SPV نشان داد که اتحادیه تسلیم فشارهای ایالات متحده علیه ایران و برجام نشدند.
اروپا تا این اندازه در مقابل ایالات متحده ایستادگی نکرده بود
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که راهاندازی سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا چه تاثیری میتواند بر چرخه گردش مالی دلار در عرصه جهانی وارد سازد، خاطرنشان کرد: اقدام اتحادیه اروپا در راهاندازی SPV در چهل سال گذشته بیسابقه بوده است چراکه آمریکا و اروپا طی دهههای گذشته در هماهنگی و همکاری با یکدیگر درصدد تحت فشار قرار دادن از طریق سیاستهای تحریمی بودند تا از این طریق سیاستهای منطقهای را بازدارندگی ایران تا حدی تاثیر بگذارند ولی برجام موجب شکاف میان دو متحد پیشین شده است.
مکی با بیان اینکه راهاندازی SPV تاثیرات منطقهای و بینالمللی به همراه دارد، ابراز داشت: بیتردید این اقدام اروپا محدود به ایران نخواهد بود. اروپاییها اولین گام را برای خنثیسازی سیاستهای تحریمی آمریکا برداشتند هر چند که آنها قبلا هم اقداماتی در رابطه با کشوری مانند کوبا انجام داده بودند ولی این اقدام در حد و اندازه راهاندازی یک سازوکار ویژه مالی نبود و آنها هم تا این اندازه در مقابل ایالات متحده ایستادگی نکرده بودند.
راهاندازی SPV چالشی جدی در سیاست انزواسازی آمریکا علیه ایران است
وی با تاکید بر اینکه راهاندازی SPV برای آمریکا وکشورهایی که میخواهند بر ایران فشار وارد کنند پیام مهمی دارد، بیان کرد: راهاندازی این کانال نشان میدهد که دوران تکقطبی بودن گذشته و جهان در حال تجربه دوران گذار است و این گونه نیست که ایالات متحده امر کند و دیگران مکلف به انجام شوند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اضافه کرد: در واقع راهاندازی SPV چالشی جدی در سیاست انزواسازی آمریکا علیه ایران است و میتواند تاثیرات مهمی بر تنشزدایی و تعامل ایران با دیگران داشته باشد.
نباید مطالبات حداکثری را از SPV انتظار داشته باشیم
مکی در پاسخ به این سوال که آیا سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا محدود به خرید غذا و دارو خواهد بود؟ یادآور شد: غذا و دارو کمترین چالش و درگیری را میان اروپا و آمریکا ایجاد میکند قبلا هم ایالات متحده اعلام کرده بود که مسائل بشردوستانه از جمله غذا و دارو را از سیاستهای تحریمی خود استثنا کرده بودند. به همین دلیل، سازوکار ویژه مالی کار خود را از این حوزه شروع کرده است و وقتی گامهایی در این رابطه برداشته شود به حوزههای دیگر در میانمدت تسری خواهد یافت.
این کارشناس مسائل اروپا ادامه داد: ما نباید مطالبات حداکثری را از SPV انتظار داشته باشیم. تاثیرات SPV بیشتر سیاسی هستند و به همین خاطر، ما باید از این مسئله بهرهبرداری لازم را انجام داده تا دیگر کشورها با سیاست تحریمی آمریکا همراه نشوند. ما باید در جهت قوام بخشیدن به این کانال حرکت کنیم.