در مساله توسعه علوم انسانی اسلامی از قافله عقب هستیم

به گزارش ایلنا، آیت‌الله آملی لاریجانی در مراسم تکریم و معارفه روسای سابق و جدید دانشگاه امام صادق (ع)، تصریح کرد: از برادر عزیز و مکرم جناب حجت‌الاسلام مهدوی کنی به خاطر زحمات و رنج‌هایی که در طول سالیان اخیر برای این دانشگاه متحمل شدند، صمیمانه سپاسگزارم. ایشان شخصی فاضل، اهل تقوا و دارای سلامت نفس هستند، به نحوی که همگان بر این اوصاف اقرار دارند و علاوه بر انتساب به بیت مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی، بالاصاله باید مورد توجه مسئولان، دانشجویان و اساتید دانشگاه امام صادق (ع) باشند.

رئیس هیات امنای دانشگاه امام صادق (ع)، تقدیر از سایر افرادی که در طول سال‌های گذشته در این دانشگاه متحمل زحماتی شده‌اند را وظیفه‌ای اخلاقی و دینی دانست و با تاکید بر ضرورت بهره‌مندی مسئولان دانشگاه امام صادق (ع) از تجربیات رئیس سابق این دانشگاه، اظهار کرد: تغییر مدیریتی در دانشگاه‌ها و نظامات اجرایی، امری طبیعی است و نباید به گونه‌ای دیگر تفسیر شود.

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه دانشگاه امام صادق (ع) ودیعه‌ای نزد ماست که همه باید دست به دست یکدیگر دهیم و در حد عقل و وسع خود در جهت بهبود آن گام برداریم، افزود: جناب آقای دکتر سعدی (رئیس جدید) هم مورد تایید بسیاری از استادان گرامی بوده‌اند و بعد از مشورت‌های متعدد انتخاب شدند. ایشان اهل فضل و از شاگردان مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی هستند که در حال حاضر برای اداره امور دانشگاه مفید تشخیص داده شدند و ان‌شاءالله با تمام توان و استعداد خود در خدمت دانشگاه خواهند بود.

آملی لاریجانی ادامه داد: قطعا در سال‌های آینده افراد دیگری در این دانشگاه مسئولیت را برعهده خواهد گرفت و دانشگاه امام صادق (ع) همه ما را پشت سر می‌گذارد. امیدواریم که سطح علمی و عملی این دانشگاه، هر روز بهتر از قبل باشد. من نیز برای جناب آقای دکتر سعدی آرزوی توفیق دارم و از همه کسانی که توان دارند استدعا می‌کنم که از کمک به ایشان در راستای پیشبرد اهداف عالی دانشگاه دریغ نکنند زیرا معتقدم دانشگاه امام صادق (ع) باید مسیر تعالی را با استفاده از ظرفیت‌های داخلی خود طی کند و در این راستا به کمک همه اهالی دانشگاه نیاز است.

رئیس هیات امنای دانشگاه امام صادق (ع) در ادامه با اشاره به وضعیت خاص این دانشگاه طبق اساسنامه آن، حکم مقام معظم رهبری برای هیات امنا و پیوست آن که مسیر راه دانشگاه را تعیین می‌کند، تصریح کرد: این اسناد بالادستی باید مدنظر رئیس و همه دست‌اندرکاران اجرایی دانشگاه باشد. البته من در میان موارد متعددی که در اوامر رهبر معظم انقلاب آمده است، مساله توسعه علوم انسانی اسلامی را مساله‌ای بسیار اساسی و در صدر ماموریت‌های این دانشگاه می‌دانم.

آملی لاریجانی ادامه داد: نمی‌گویم که این موضوع متکفل دیگری ندارد اما اگر این دانشگاه و ده‌ها دانشگاه دیگر هم در این زمینه فعالیت کنند، باز هم از قافله عقب هستیم زیرا کار زیادی در این زمینه انجام نداده‌ایم و آنچه در اختیار داریم، کارهایی از مغرب‌زمین است که به صورت ترجمه‌هایی ناقص و غیرقابل فهم از یک فرهنگ و ادبیاتی که فهم آن برای ما دشوار است، وارد جامعه ما شده است. همانگونه که در مورد مفاهیم ایرانی و اسلامی باید بستر این فرهنگ‌ها برای درک صحیح آن، فهم شود، اصطلاحات علمای مغرب زمین نیز باید در بستر خود فهم شود. مثلا ما مقوله «شهادت» را داریم که اساسا برای کسی که در فرهنگ اسلامی رشد نیافته و زندگی نکرده، قابل درک نیست؛ لذا ترجمه علوم برای فهم همه ابعاد آن کافی نیست.

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه ترجمه تحت‌اللفظی نمی‌تواند مقولاتی را که بار معنایی عمیق و مبسوطی دارد و در تاری از مفاهیم در هم تنیده ممزوج شده است به درستی از محیطی به محیط دیگر منتقل کند، به ذکر برخی مثال‌ها پرداخت و اظهار کرد: اگر می‌خواهیم از جامعه‌شناسی اسلامی سخن بگوییم باید در وهله اول، حرف علمای مغرب‌زمین را در بستر جامعه آنها فهم کنیم و درکمان از اصولی که می‌خواهیم مورد نقادی قرار دهیم، صحیح و عالمانه باشد.

آملی لاریجانی، این کار را طاقت‌فرسا و نیازمند برنامه‌ریزی و تلاش جدی توصیف کرد و افزود: ما در باب علوم دینی و معارف قرآنی هم نیاز به تلاشهای بیشتر و جدیدتر داریم. واقعا راجع به روش استنباط معارف قرآنی و روایی چقدر کار کرده‌ایم؟ اگر بخواهیم از آیات قرآنی و روایات برای توسعه جامعه استفاده کنیم، نیازمند روش صحیح استنباط هستیم که در این عرصه کار عمیق و گسترده‌ای صورت نگرفته است. چنین کارهایی از جمله وظایف اصلی دانشگاهی مانند دانشگاه امام صادق (ع) است که با مبنای معرفت حوزوی خود باید علما را گرد هم بیاورد و کاری عمیق و عالمانه عرضه کند. خوشبختانه این دانشگاه از استادان دغدغه‌مندی برخوردار است که باید از ظرفیت علمی آنان استفاده شود.

رئیس هیات امنای دانشگاه امام صادق (ع) در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه چه در دانشگاه و چه در حوزه اجراییات و مسائل علمی صرفا در یک بستر معنوی معنا می‌یابند، تاکید کرد: همه ما زمانی به قناعت نفسی می‌رسیم که کارهایمان در چارجوب معناداری باشد. در یک جامعه ایمانی، معنا در چارچوب قرآن و روایات ائمه اطهار (ع) است. ایمان به حیات ما معنا می‌دهد و من از همه خصوصا دانشجویان استدعا دارم که توجه داشته باشند کار علمی و اجرایی همه در چارجوب ایمان معنا می‌یابد وگرنه تکرار بی‌محتوای کارهایی می‌شود که هر کسی می‌تواند انجام دهد.

آملی لاریجانی، راه رسیدن به چنین هدفی را انس واقعی با قرآن کریم دانست و یادآور شد: تلاوت و فهم قرآن، مراحلی مهم است اما مهم‌تر از آنها باور خطابات قرآنی و پذیرش آن از عمق وجود است.

رئیس قوه قضاییه با ذکر برخی آیات قرآن کریم در باب توحید و اوصاف متقین، بر ضرورت «زندگی با قرآن» تاکید کرد و گفت: قرآن کتاب توحید است و وقتی می‌فرماید «الله لا اله الا هو الحی القیوم» باید ببینیم که از صبح تا شب به چه میزان خداوند را در امور روزمره خود به عنوان حی مطلق که همه چیز به او قائم است، در نظر می‌گیریم و چقدر خود را در محضر حق احساس می‌کنید؟ آن وقت غفلت و بی‌توجهی برایمان دردناک می‌شود.

آملی لاریجانی در پایان خطاب به اساتید، مسئولان و دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه شما در این دانشگاه وضعیت خاصی نسبت به سایر دانشگاه‌ها دارید، خاطرنشان کرد: البته سایر دانشگاه‌ها نیز شایسته است که در همین مسیر باشند اما بنیان این دانشگاه، «اسس علی التقوی» و امیدواریم در مقام فکر و عقلانیت و همچنین ایمان و تقوا، سرآمد و برجسته باشد.

در پایان این مراسم که جمعی از اساتید این دانشگاه من جمله آیت الله باقری کنی، آیت الله مصطفوی، حجج اسلام مصباحی مقدم، صدیقی و آقایان آشنا، اسماعیلی و جلالی حضور داشتند، آیت الله آملی لاریجانی حکم رئیس جدید این دانشگاه را به حجت الاسلام دکتر سعدی اعطا کردند.