مسئولان منافع شخصی خود را در مورد پیوستن به FATF کنار بگذارند/ حضور نماینده ایران در نشست شورای امنیت ضروری است

یوسف مولایی استاد حقوق بین‌الملل  و رییس گروه روابط بین‌الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در خصوص ضرورت شرکت نماینده ایران در نشست شورای امنیت که قرار است به ریاست ترامپ و با محوریت ایران برگزار شود، گفت: ارزیابی اینکه حضور ما چه فوایدی دارد و چه تبعاتی می‌تواند داشته باشد با دستگاه دیپلماسی است که داده‌ها را در اختیار دارد؛ به طور کلی زمانی که در شورای امنیت موضوعی مطرح می‌شود و کشوری در دستور جلسه است، معمولا به دلیل موضوعات مرتبط با مسائل صلح و امنیت بین‌المللی این جلسات شکل می‌گیرد و به ادعای تشکل‌دهندگان آن نشست، آن کشور در موقعیتی است که می‌تواند صلح را به خطر بیاندازد.

وی افزود: وقتی ریاست شورا با آمریکایی‌هاست پوئنی محسوب می‌شود که می‌توانند اهداف و مقاصد خود را از این طریق تبلیغ کنند و کشورهای دیگر را به دنباله‌روی از سیاست‌هایشان ترغیب کنند؛ متقابلا پاسخی باید به این‌ها داده شود و حضور نماینده ایران لازم و ضروری است.

مولایی درباره سطح حضور نماینده ایران در نشستی با این کیفیت گفت: الزاما ریاست جمهوری نباید در این نشست شرکت کند و ما نباید برای این جلسه که علیه ما است آنقدر شان قائل باشیم؛ آمریکا امتیاز ریاست را دارد و می‌تواند شان ریاست‌جمهور ما را رعایت نکند یا در فضایی قرار دهد که ما مورد انتقاد قرار بگیریم و نتوانیم از اقدامات و مواضع خود محکم دفاع کنیم.

این استاد حقوق بین‌الملل تاکید کرد: ایران بهتر است حداکثر در حد وزیر یا نماینده دائمش در سازمان ملل در این نشست حاضر شود و جواب انتقادات را بدهد.

وی درباره اظهارات رییس سازمان انرژی اتمی ایران درباره احتمال از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران در صورت شکست اقدامات جبرانی اروپایی‌ها گفت: در بحث هسته‌ای ایران، بعد سیاسی بر دیگر ابعاد می‌چربد؛ بعد از آن ابعاد فنی و اقتصادی و نهایتا حقوقی است. بنابراین کمیته‌ای برای این موضوع در شورای عالی امنیت ملی وجود دارد. این گونه موضوعات باید در این کمیته نهایی شود و سیاستی تعریف شود.

این استاد دانشگاه تهران از بعد حقوقی طرح مساله از سرگیری غنی‌سازی اورانیوم را تحلیل کرد و گفت: اگر این کار را بکنیم و به شرایط قبل از برجام برگردیم، فشار بین‌المللی روی دوش ما سنگین‌تر خواهد شد. اما اینکه دستاورد آن چه خواهد بود برای من قابل ارزیابی نیست؛ می‌توانم بگویم این کار به آمریکا کمک می‌کند اجماع جهانی مد نظرش را تشکیل داده و فشار بین‌المللی را علیه ما بیشتر کند.

مولایی با بیان اینکه در حال حاضر طرف مقابل ما فقط آمریکاست و بقیه کشورهای اتحادیه اروپا و چین و روسیه در کنار ایران هستند یا دست کم علیه ایران نیستند، گفت: اگر به طرف شرایط قبل از برجام برویم، این‌ها هم می‌روند در صف آمریکا و باید ببینیم در این فشارهایی که علیه ماست، چه دستاوردی خواهیم داشت؟ ما به لحاظ حقوقی به آمریکا بهانه می‌دهیم که این اجماع شکل بگیرد، آیا می‌ارزد؟  

وی با طرح این سوال که باید دید آیا اجازه اینکه ما به غنی‌سازی بالاتر از ۲۰ درصد برگردیم را خواهند داد یا خیر؟ گفت: پذیرش چنین اقدامی بسیار سخت است و دنیا مقاومت می‌کند و فشار می‌آورد. اینکه کسانی که علیه ما نیستند را علیه خود کنیم، اقدام عاقلانه‌ای نیست.

مولایی در مورد دلیل طرح چنین موضوعی گفت: نگاه کارشناسان تصمیم‌ساز در شورای عالی امینت ملی و نظامی‌ها و سیاسی‌ها با ما که بیرون از این گود هستیم متفاوت است؛ سطح تحلیل و منطق تحلیل فرق می‌کند. نوع نگاه فرق می‌کند؛ ما می‌گوییم این کار مشکلات حقوقی ما را بیشتر خواهد کرد.

این استاد حقوق بین‌الملل در خصوص بن بست تصویب لوایج چهارگانه FATF در مثلث مجلس، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام و تبعات عدم پیوستن به استانداردهای این گروه گفت: دولت بارها با جدیت عنوان کرده که اگر به این کنوانسیون نپیوندیم به عنوان کشوری که انجام معاملات با او پر خطر است شناخته شده و در لیست سیاه قرار می‌گیریم. این یعنی کشوری که مشکوک به فعالیت تامین مالی تروریسم است. وضعیت خطرناک می‌شود؛ همه روزنه‌ها برای گرفتن پول نفت و واردات خیلی از اقلام دچار مشکل خواهد شد. در این صورت باید همه چیز را از مسیرهای غیرعادی انجام دهیم و هزینه اداره کشور و خطر دریافت پول بالا می‌رود و این واقعا بار سنگینی روی دوش کشور و دولت است.

وی گفت: نمی‌دانم کسانی که مقاومت می‌کنند به مردم فکر می‌کند یا فقط به منافع شخصی خود می‌اندیشند؟ اگر به مشکلات مردم بیاندیشند این کار (پیوستن به FATF) را باید انجام دهند، چون در این گروه، گروهی از کشورها هستند. نه معاهده است، نه سازمان است؛ فقط یک سری استاندارد است که اعمال می‌کنیم تا مشخص شود پولشویی و تامین منابع تروریسم در مبادلاتمان نیست و اگر شما این کار را انجام ندهید، متهم هستید که فعالیت‌هایتان مشکوک است و پنهان‌کاری می‌کنید و گرفتاری‌هایی دارد. ما همین الان مشکلات زیادی داریم و نیازی به مشکل تراشی نیست.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه مسئولان باید با مسئولیت‌پذیری و دلسوزی بیشتر موضوع را مورد بررسی قرار دهند، گفت: امیدوار برخی از مسئولان مسائل و منافع شخصی خود را در این رابطه کنار بگذارند.

مولایی در خصوص تبعات نپیوستن به استانداردهای جهانی بانکداری گفت: در صورت نپیوستن منزوی می‌شویم و کنار می‌رویم ؛ هیچ کشوری نیست که با این استانداردها همکاری نکند و بتواند معامله‌ای انجام دهد. همه کشورها برای معاملاتشان احتیاج به گردش آزاد پول در بازار جهانی دارند. حالا با یک قید و بندهایی این گردش پول امکان‌پذیر می‌شود.

وی کار ویژه FATF را استانداردسازی خواند و اقدام ایران در مقاومت دربرابر پیوستن به این استانداردها را تحلیل کرد و گفت: مثل این است که بگویید می‌خواهم در حمل و نقل هوایی فعالیت کنم ولی دستور العمل‌های ایکائو(سازمان هوانوردی جهانی) را اعمال نمی‌کنم. این اعمال حاکمیت یک کشور به دیگر کشورها یا نادیده گرفتن حاکمیت کشورها نیست، بلکه یک سری استاندارد جابه‌جایی پول است که مشخص شود کسی از چارچوب عدم تامین مالی تروریسم و پولشویی فراتر نمی‌رود.