محبعلی در گفت‌وگو با ایلنا:
گفت‌وگوهای منطقه‌ای ایران و اروپا گام مثبتی در اعتمادزایی دو طرف است/ مسکو برای نقش‌آفرینی در سوریه به تهران نیاز داشت
تحلیلگر مسائل منطقه‌ای معتقد است اتحادیه اروپا از مدت‌ها پیش درخواست کرده بود، در کنار حفظ برجام، رایزنی‌های خود با ایران را درخصوص مسائل منطقه‌ای آغاز کند که انجام آن، می‌تواند گام مثبتی دراعتمادزایی و کاهش اختلافات ایران و اروپا باشد.
قاسم محبعلی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به رایزنی حسین جابری انصاری، نماینده ایران با نمایندگان اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، انگلیس و ایتالیا در رم گفت: با توجه به اینکه حوزه کاری آقای جابری انصاری مربوط به مسائل و بحران‌های خاورمیانه است، این گفت‌وگو نشان می‌دهد ایران و اروپا درباره مسایل منطقه‌ای وارد گفت‌وگو شده‌اند که این گفت‌وگوها طی سال‌های اخیر به این صراحت نبوده است.
گفت‌وگوهای منطقه‌ای ایران و اروپا می‌تواند گام مثبتی دراعتمادزایی باشد
وی افزود: اتحادیه اروپا از مدت‌ها پیش درخواست کرده بود، در کنار حفظ برجام، رایزنی‌های خود با ایران را درخصوص مسائل منطقه‌ای آغاز کند که انجام آن، می‌تواند گام مثبتی دراعتمادزایی و کاهش اختلافات ایران و اروپا باشد.
این تحلیلگر مسایل منطقه‌ای با بیان ایران و اروپا با یکدیگر اشتراکات و اختلافاتی در مسایل منطقه‌ای دارند، اظهار داشت: خاورمیانه نزدیک به اروپا است و جزو حوزه امنیتی این منطقه است و هرگونه تشدید بحران و تنش می‌تواند موجب متضرر شدن اروپا شود. مهاجرت، تروریسم، بحران آوارگان و... از جمله بحران‌هایی هستند که در سال‌های گذشته بر اروپا اثر گذاشته است. از سوی دیگر، خاورمیانه با ثبات می‌تواند بازار مفیدی برای سرمایه‌گذاری باشد.
علاقه‌مندی اروپا برای همکاری با خاورمیانه در مسئله انرژی
مبحعلی ادامه داد: مسئله انرژی موضوع دیگری برای همکاری میان طرفین است. خاورمیانه می‌تواند رقیب جدی برای روس‌ها در جهت تامین انرژی باشد و در این راستا، اروپا علاقه‌مند است همکاری‌های خود را با خاورمیانه در این باره افزایش دهد و در این چارچوب، نقش ایران برای اروپا جدی است.
وی افزود: نوع روابط ایران در برابر اسرائیل، حمایت ایران از گروه‌های مقاومت، سوریه و... نیز از موضوعاتی هستند که ایران و اروپا با یکدیگر اختلاف دارند.
تفاهم ایران و اروپا می‌تواند موجب بالانس روابط اروپا و امریکا باشد
مدیرکل غرب آسیا وزارت امور خارجه در دولت اصلاحات با بیان اینکه اختلافات اروپا تنها با ایران نیست، تصریح کرد: امریکایی‌ها سیاست‌ها و منافع خاص خود را در خاورمیانه دارند و لزوما منافعش با اروپا منطبق نیست و در صورتی که اروپا و ایران بر سر مسایل خاورمیانه به تفاهماتی برسند، آن گاه اروپا می‌تواند از این مسئله به عنوان ابزاری برای بالانس روابط خود با امریکا استفاده کند.
مبحعلی با بیان اینکه به نظر من گفت‌وگوهای ایران و اروپا بر سر مسائل منطقه‌ای باید زودتر انجام می‌شد و قدری در انجام آن تاخیر شده است، خاطرنشان کرد: اشتباه بوده و هست که با طرف‌های مختلف به گفت وگو ننشینیم. مسئله هسته‌ای تنها یکی از اختلافات میان ایران و اروپا است و ضروری است برای برداشتن بندها از پای دیپلماسی ایران زودتر اقدام می‌شد و اینک با آمدن ترامپ بحران‌ها افزایش یافته و حل بحران سخت‌تر شده است.
افزایش احتمال درگیری در خاورمیانه موجب نگرانی ایران و اروپا شده است
وی اضافه کرد: شرایط امروز خاورمیانه سخت‌تر از قبل شده و احتمال درگیری و تنش افزایش یافته است که این موضوع، هم ایران و هم اروپا را نگران ساخته است.
این دیپلمات سابق کشورمان در پاسخ به این سوال که بی‌اعتمادی به روس‌ها تا چه اندازه موجب آغاز این گفت‌وگوها شده است؟ ابراز داشت: جدا از تبلیغات، همه طرف‌های درگیر در سوریه با یکدیگر همکاری‌های تاکتیکی دارند و نگاه استراتژیکی وجود ندارد؛ نه میان ایران و روسیه و نه میان روسیه و ترکیه و نه میان ترکیه و امریکا و نه میان ایران و ترکیه. شاید تنها همکاری استراتژیک در سوریه میان امریکا و اسرائیل است.
روس‌ها برای نقش‌آفرینی در سوریه به ایران نیاز داشتند
محبعلی با بیان اینکه منافع مشترک مقطعی موجب همکاری‌هایی میان بازیگران خارجی شده است، عنوان کرد: روسیه، سوریه را پله‌ای برای خود در جهت حفظ منافع و همچنین بهبود مناسبات خود با اروپا و امریکا می‌داند. روس‌ها با حضور در سوریه و بازیگری در این کشور، می‌خواستند همچنان قدرت جهانی بودن خود را نشان دهند. از سوی دیگر، سوریه تنها پایگاه فراسرزمینی روسیه بود که از دست رفتن این پایگاه موجب می‌شد تا قدرت مانور و نفوذ روسیه به مناطق پیرامونی‌اش محدود شود.
وی با بیان اینکه روس‌ها برای نقش‌آفرینی در سوریه به ایران نیاز داشتند چراکه قدرت زمینی نداشتند، یادآور شد: روسیه با استفاده از نیروی زمینی ایران و ارتش سوریه و تکمیل آن با استفاده از نیروی هوایی‌اش، توانست سیاست خود را پیش ببرد.
مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه اهداف نهایی ایران و روسیه در سوریه لزوما با یکدیگر انطباق ندارد، بیان کرد: روس‌ها در نهایت از سوریه به عنوان وجه‌المصالحه استفاده خواهند کرد و درصدد معامله با امریکا درباره سوریه با کسب بالاترین امتیاز هستند.
محبعلی تاکید کرد: وضعیت خاورمیانه دیگر مانند سابق و حتی یک سال قبل نیست. هرکس به دنبال منافع خود است و هر کس بیشتر فعال باشد، منافع بیشتری کسب می‌کند.
