تیلرسون نقش مهمی در عدم خروج آمریکا از برجام در ۱۵ ماه گذشته داشت/ همسویی پمپئو با ترامپ درباره ایران و برجام

کوروش احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به برکناری رکس تیلرسون توسط دونالد ترامپ گفت: برکناری رکس تیلرسون از مقام وزیر امور خارجه امریکا مسئله غیرمنتظره‌ای نبود. از ماه‌ها قبل مشخص شده بود که ترامپ و تیلرسون با یکدیگر اختلاف دارند و نمی‌توانند به همکاری‌هایشان با یکدیگر ادامه بدهند. 

ترامپ با تیلرسون بر سر نحوه برخورد با برجام اختلاف داشت

وی ادامه داد: روزنامه نیویورک‌تایمز در اواخر ماه نوامبر سال گذشته میلادی، در مقاله مفصلی به نقل از مقام‌های کاخ سفید نوشت که رکس تیلرسون به زودی از مقام وزارت امور خارجه برکنار شده و مایک پمپئو جایگزین وی می‌شود. البته در آن یادداشت از تام کاتن به عنوان رئیس جدید سازمان سیا نام برده شده بود. 

این تحلیل‌گر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه ترامپ مقاله نیویورک‌تایمز را اخبار جعلی دانسته و آن را تکذیب کرده بود، اظهار داشت: طی ۱۵ ماه گذشته به وضوح مشخص شده بود که تیلرسون و ترامپ در طیف متنوع و مختلفی از موضوعات از توافقنامه پاریس تا بحران کره شمالی و از نوع همکاری با چین و مسائل تجاری و تعرفه‌گذاری‌ها تا نوع برخورد با برجام با تیلرسون اختلاف نظر داشته است. 

اختلاف تیلرسون و ترامپ در موارد متعددی علنی و رسانه‌ای می‌شد

احمدی با بیان اینکه اختلافات تیلرسون و ترامپ در موارد متعددی علنی و رسانه‌ای می‌شد، تصریح کرد: تیلرسون در مدت ۱۵ ماهی که وزیر امور خارجه امریکا بود، نظراتی مطرح می‌کرد که برخلاف نظرات ترامپ بود. او حتی در مقطعی ترامپ را «خنگ» توصیف کرد و به رغم درز این موضوع به رسانه‌‌ها حاضر به تکذیب آن نشد و فقط گفت من با ترامپ رابطه خوبی دارم. از این سخنان معلوم بود که طرفین درخصوص طیف متعددی از موضوعات با یکدیگر هم‌نظر نیستند. 

تیلرسون معتقد بود نباید به صورت ناگهانی از برجام خارج شد 

وی با اشاره به رویکرد تیلرسون نسبت به ایران و به ویژه برجام خاطرنشان کرد: تیلرسون درباره توافق هسته‌ای معتقد بود که نباید به صورت ناگهانی از برجام خارج شد و تصمیم گرفت بلکه باید برای خارج شدن از آن با شرکای اروپایی همکاری کرد. در واقع تیلرسون معتقد بود ایالات متحده باید درخصوص هر اقدامی که مربوط به برجام می‌شد، اتحادیه اروپا را با خود همراه کند. 

این دیپلمات سابق کشور افزود: همچنین تیلرسون معتقد بود کاخ سفید برای خروج از امریکا باید از همکاری کنگره مطمئن شود و به این معنا، از نظر او، دموکرات‌ها نیز باید برای خروج امریکا از توافق هسته‌ای نیز باید نقش‌آفرینی می‌کردند. 

نظرات تیلرسون درخصوص برجام به وضوح با اظهارات ترامپ در تعارض بود

احمدی با تاکید بر اینکه تیلرسون معتقد بود تا زمانی که جایگزینی برای برجام حاصل نشده یا قابل تصور نیست، نباید از آن خارج شد، ابراز داشت: نظرات تیلرسون درخصوص برجام به وضوح با اظهارات ترامپ در تعارض بود. ترامپ هم در دوران انتخابات ریاست جمهوری و هم دوران حضور در کاخ سفید، بارها برجام را فاجعه‌بار توصیف کرده بود و گفته بود که توافق هسته‌ای مایه شرمساری ایالات متحده است و آن را صد در صد خسارت محض برای امریکا دانست.

وی اضافه کرد: ترامپ خود را در مقابل پایگاه رای ۲۵ تا ۳۰ درصدی مرکب از طیف تندروی محافظه‌کاران برای نابودی برجام متعهد کرده و راه برگشتی هم برای خود باقی نگذاشته است. 

تیلرسون نقش زیادی در تایید پایبندی ایران به برجام توسط ترامپ داشت

کارشناس ارشد مسائل امریکا با بیان اینکه وزیر امور خارجه یک عضو کمیته اصلی‌ها است و رئیس‌جمهور نمی‌تواند نظرات او را نادیده بگیرد، عنوان کرد: در نخستین و دومین دوری که ترامپ پایبندی ایران به برجام را تایید کرد، از صحبت‌هایی که تیلرسون مطرح کرد و اخباری هم که درز کرد، مشخص شد تیلرسون نقش زیادی در تشویق او به تایید پایبندی ایران داشته است. 

احمدی با بیان اینکه در ماه اکتبر که ترامپ برای نخستین بار عدم پایبندی ایران به تعهداتش در برجام را اعلام کرد، گفت که تصمیم‌گیری برای خروج از توافق هسته‌ای را به تصمیم کنگره منوط می‌کند، یادآور شد: در آن زمان سه نظر در این باره وجود داشت؛ گروهی معتقد بودند که باید بلافاصله از برجام خارج شد، گروهی معتقد بودند راهی جز باقی ماندن در توافق هسته‌ای وجود ندارد و گروه دیگری متشکل از جیمز متیس، هربرت مک‌مستر و رکس تیلرسون معتقد بودند که باید با اتحادیه اروپا صحبت کرد و آنها را تحت فشار گذاشت تا آنها از ایران امتیاز بگیرند. 

پمپئو با ترامپ درباره ایران و برجام همسو است

وی ادامه داد: تیلرسون نقش مهمی در جلوگیری از خارج شدن امریکا از توافق هسته‌ای در ۱۵ ماه گذشته داشته است و شاید اگر او چنین نقشی را بازی نمی‌کرد، ترامپ در این مدت از برجام خارج می‌شد. 

این دیپلمات سابق کشورمان جایگزین تیلرسون در وزارت امور خارجه امریکا را تندرو و افراطی توصیف و بیان کرد: مایک پمپئو زمانی که عضو مجلس نمایندگان بود، از تندروترین اعضای کنگره در مخالفت با برجام و ایران بود. اظهارات او در دو سال گذشته حاکی از این است که پمپئو با ترامپ درباره ایران و برجام همسو است.

پمپئو از وفادارترین افراد به ترامپ است/ تیلرسون فرد وفاداری برای ترامپ نبود

احمدی با بیان اینکه سخنان ترامپ درباره پمپئو نشان می‌دهد که این دو فرد درخصوص طیف مختلفی از موضوعات مختلف با یکدیگر همسو هستند، گفت: پمپئو از وفادارترین افراد به ترامپ است. انتخاب او در کنار بقیه انتخاب‌‌‌‌هایش نشان می‌دهد ترامپ شاید برای نخستین بار در تاریخ ایالات متحده به دنبال گرد آوردن وفادارها و نه بهترین‌ها است. رکس تیلرسون فرد وفاداری برای ترامپ نبود و برای خود نظر و شخصیت مستقلی داشت در حالی که پمپئو ثابت کرده که از عناصر وفادار به ترامپ است. 

می‌توانیم تلاش‌‌های جناح تندرو در آمریکا را با با اتخاذ سیاست‌های درست خنثی کنیم

وی با بیان اینکه پمپئو قبل از ورود به دولت ترامپ فرد تندرو و مخالف با ایران بود، اظهار داشت: رویکرد پمپئو در ۱۵ ماهه گذاشته نشان می‌دهد که او با ترامپ همسو بوده و تابع نظرات رئیس‌جمهور امریکا بود. 

این تحلیل‌گر ارشد مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که انتخاب مایک پمپئو تا چه اندازه می‌تواند مقدمه‌ای برای خروج از برجام توسط امریکا باشد؟ تصریح کرد: با وجود آنکه فردی تندرو مسئولیت وزارت امور خارجه امریکا را برعهده گرفته است اما برجام از نقاط قوت بسیاری برخوردار است که از جمله آنها می‌توان به انسجام درونی توافق هسته‌ای به عنوان یک سند بین‌المللی، حمایت اتحادیه اروپا، دموکرات‌ها و افکارعمومی ایالات متحده و جهان از برجام اشاره کرد

احمدی تاکید کرد: همچنان می‌‌‌‌توانیم با اتخاذ سیاست‌های درست، تلاش‌‌های جناح تندرو در آمریکا را خنثی کنیم.