آقاپور علیشاهی در گفتوگو با ایلنا:
نقدینگی ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومانی بهسمت هر بازاری برود، بحران میسازد/ ناآرامیهای دیماه باعث شد دوتابعیتیها سرمایهشان را تبدیل به ارز کنند
یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با برشمردن عوامل متعدد داخلی و خارجی بروز بحران در بازار ارز، راهحل کوتاهمدت را تغییر نوع ارز از دلار به یورو عنوان کرد و گفت که متاسفانه برای حجم عظیم نقدینگی در کشور فکری نشده است.
معصومه آقاپور علیشاهی در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی ایلنا، با اشاره به تلاطم اخیر در بازار ارز و بیتوجهی مردم نسبت به توصیههای دولتی مبنی بر عدم ثبات قیمت بالای نرخ ارز و درنتیجه هجوم به سمت صرافیها برای خرید ارز اعلام کرد: در این بحث باید به دو سری عوامل توجه داشته باشیم. به این اعتبار علل و عوامل بروز چنین مشکلاتی در بازار ارز از حیث علل و عوامل داخلی و خارجی قابل ارزیابی است.
عدم هدایت حجم عظیم نقدینگی به سمت بازار سرمایه از ۹۰ تاکنون
وی با بیان اینکه برخی از این عوامل قابل کنترل و بعضی غیرقابل کنترل هستند، گفت: در ارتباط با عوامل داخلی باید توجه داشته باشیم که از سال ۹۰ تاکنون با یک افزایش کمنظیر حجم نقدینگی در کشور روبرو بودیم که این حجم عظیم نقدینگی در شرایط رکود اقتصادی، به سمت بازار سرمایه، بازار مسکن و در مجموع تولید ناخالص داخلی هدایت نشده است.
نقدینگی ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومانی بهسمت هر بازاری برود، بحران میسازد
نماینده مردم شبستر در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: هماکنون با ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی در جامعه روبرو هستیم که این حجم عظیم نقدینگی باید به سمت بازارهای سرمایه و در جهت ایجاد تولید ناخالص داخلی هدایت میشد که این مهم محقق نشده و مدیریتی در این راستا صورت نگرفت.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی یادآور شد: قاعدتاً این حجم بزرگ نقدینگی به سمت هر بازاری برود، آن قسمت را دچار به راحتی دچار مشکلات اساسی میکند و در نتیجه منجر به بروز بحران در وضعیت اقتصادی کشور میشود.
عدم اتصال سیستم بانکی و بورس به بانک و بورس جهانی
او، دومین عامل داخلی بروز تلاطم در بازار ارز را به سیستمهای بانکی کشور مرتبط دانست و در این رابطه اعلام کرد: متاسفانه سیتم بانکی ما به سیستم بانکی جهانی وصل نشده و بورسمان نیز به بورس جهانی وصل نشده است.
بالا بودن نرخ پول در بانک مرکزی، بانکها را بهسمت سفتهبازی سوق داده است
این نماینده مجلس در ادامه گفت: قاعدتاً نرخ پول در بانک مرکزی بهخاطر سیاستهای انقباضی بسیار بالا بوده و بانکها نیز در قبال سپردههایی که گذاشتهاند، تعهد دارند و دربرخی موارد، خود این بانکها نیز وارد سفتهبازیها شده و عملاً به مشکلات دامن میزنند.
عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی همچنین در تشریح سومین عامل داخلی بروز ناآرامی در بازار ارز گفت: بحث دیگر مربوط به موسسات مالی و اعتباری است که دولت برای حل مشکل سپردهگذاران ناچار شد حجم عظیم نقدینگی دیگری را از طریق خطوط اعتباری وارد بازار کند و این درحالی بود که هیچ بازاری برای سرمایهگذاری این حجم عظیم نقدینگی پیشبینی نشده بود.
او اضافه کرد: از طرفی عدم اطمینان مردم به سیستم بانکی باعث شد به سمت اولین بازار زودبازده که بازار ارز و طلا باشد، سوق یافته و سرمایهشان را در این بازار زودبازده سرمایهگذاری کردند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: همزمان کاهش نرخ بانکی تا ۱۵ درصد در سال ۹۶ نیز این مشکل دامن زد. طبیعتاً وقتی این عوامل در کنار هم منجر به این وضعیت شد.
ناآرامیهای دیماه باعث شد دوتابعیتیها سرمایهشان را تبدیل به ارز کنند
آقاپور علیشاهی همچنین به ناآرامیهای دهه نخست دیماه امسال و تاثیر آن بر تلاطم بازار ارز اشاره کرد و گفت: ناآرامیها و اعتراضات دیماه در اقصاء نقاط کشور عملاً باعث شد دوتابعیتیها و چندتابعیتیها یا کسانی که خارج از کشور سرمایه دارند، یکباره نقدینگیهای خود را به ارز تبدیل کنند و در نتیجه یک بازار تقاضای مازاد نیز اضافه شد.
این نماینده مجلس در عین حال به برخی عوامل خارجی در وقوع ناآرامی و تلاطم در بازار ارز نیز اشاره کرد و گفت: ازجمله عوامل خارجی موثر در بروز بحران در بازار ارز، مباحث مربوط به FATF و پیوستن ایران به گروه اقدام مالی است.
لزوم اجرای تعهدات به FATF تا اول جولای
نماینده مردم شبستر در مجلس اضافه کرد: کشورمان در بحث FATF هنوز در فهرست سیاه قرار دارد و تا اول جولای فرصت داریم که ۴۰ اقدام مربوط به پیوستن به این گروه اقدام مالی و همچنین ۹ اقدام مربوط به مباحث تروریسم و پولشویی را به انجام برسانیم. این درحالی است که هنوز اختلافنظرهای مختصری در کشور در این رابطه وجود دارد.
طولانیتر شدن روند پیوستن به FATF منجر به عدم اطمینان بیشتر به بازار ایران میشود
او تصریح کرد: به هرحال، هرچقدر روند پیوستن به FATF طولانیتر شود، عدم اطمینان در جذب سرمایهگذاری خارجی در کشور افزایش یافته و این عامل عملاً منجر به آن شده که رشد اقتصادیمان به کندی پیش برود و بازار اقتصادی ایران برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی آنچنان جذاب نباشد و در نتیجه طبیعتاً تقاضای ارز نیز افزایش مییابد.
تاثیر منفی مالیات بر ارزش افزوده در دبی و امارات بر بازار ارز ایران
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس همچنین خاطرنشان کرد: نکته دیگر مربوط به عرضه ارز است. درواقع مشکلاتی که در ارتباط با VAT یا مالیات بر ارزش افزوده در دبی و امارات پیش آمد، عملاً بر بازار ارز در کشورمان تاثیر منفی گذاشت و درمجموع این عوامل متعدد داخلی و خارجی در کنار هم منجر به وقوع این بحران در شرایط فعلی شد.
راهکارهای کوتاهمدت و میانمدت خروج از بحران بازار ارز
این نماینده مجلس دهم در توضیح راهکارهای خروج از بحران بازار ارز یادآور شد: شاید تنها راهحل کوتاهمدت برای خروج از این بحران، آن است که در مبادلات اقتصادیمان که ازقضا عمدتاً با کشورهای اروپایی است، نوع ارزمان را از دلار به یورو تغییر دهیم. چرا که اولاً نوسانات قیمت یورو بسیار کمتر از دلار بوده و این ارز نسبت به نواسات تحمل بیشتری دارد و از طرفی دسترسیمان به این ارز نیز بهمراتب آسانتر است.
آقاپور علیشاهی در پایان تصریح کرد: همچنین در میانمدت باید سعی کنیم که سیاستهای اقتصادیمان را بهنحوی مدیریت کنیم که نقدینگی به سمت بازار سرمایه، بازار مسکن و جذب سرمایهگذاری خارجی معطوف کنیم تا بتوانیم از این پیچ خطرناک فعلی عبور کنیم.