محمد جواد لاریجانی:
ایران در پی همکاری با سازمانهای حقوق بشری سازمان ملل است/ گزارشگران ویژه ایران به طرح ادعاهای به‌دور از واقعیت پرداخته‌اند
دبیر ستاد حقوق بشر قوه‌قضاییه اعلام کرد: عدم استقبال ایران از گزارشگر ویژه حقوق بشر به این دلیل است که گزارشگران از ماموریت خود سواستفاده و صرفا به منابع رسانه‌ای بسنده کنند. گزارشگران از توهین‌کنندگان به مقدسان اسلامی حمایت کرده و از ترویست‌هایی مانند منافقین حمایت کردند.
به گزارش خبرنگار سیاسی ایلنا، کاظم غریب‌آبادی، معاون امور بین‌الملل ستاد حقوق‌بشر قوه قضاییه در نشست «دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در زمینه حقوق بشر» که در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه برگزار شد، به جای محمدجواد لاریجانی که به دلیل بیماری و بستری شدن در بیمارستان موفق به حضور در این مراسم نشده است، سخنرانی کرد.
وی در این نشست به قرائت پیام دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه پرداخت.
در این پیام آمده است: مکان برگزاری این جلسه برای من یادآور خاطرات بیش از سه دهه قبل در دوره تاسیس این دفتر بوده که من به عنوان موسس مسئولیت آن را برعهده داشتم.
جمهوری اسلامی با هدف یک نظم سیاسی مدنی دموکراتیک آغاز شد و در طول چهار دهه گذشته که با محیط‌های داخلی و خارجی تعامل داشته چالش‌هایی را تجربه کرده است.
ایران یک دموکراسی بی نظیر در غرب آسیا است. جمهوری اسلامی به عنوان یک حکومت مردمسالار خواست مردم را اساس مشروعیت می‌داند. بر اساس قانون اداره کشور متکی به آرای عمومی است. رهبری با رای مجلس خبرگان، اعضای مجلس خبرگان با رای مردم و رییس‌جمهور و نمایندگان با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شوند. در جمهوری اسلامی بیش از ۳۸ انتخابات برگزار شده است. عقلانیت ما متکی بر رهیافت سکولار نیست بلکه متکی به اصول اسلامی است. تعجب می‌کنیم از اینکه برخی صحبت از همزیستی می‌کنند اما درصدد تحمیل تجربه دموکراسی خود هستند.
جمهوری اسلامی قویا معتقد به حمایت از حقوق بشر است است. این اعتقاد ریشه در اصول جامعه ما دارد. سیاست جمهوری اسلامی همان گونه که در منشور حقوق‌بشر گفته شده بر اساس حمایت از حقوق بشر استوار است. ما در پی همکاری با سازمانهای حقوق بشر سازمان ملل هستیم. جمهوری اسلامی از ابتدا تمامی تلاش خود را برای همکاری با مکانیزم‌های جهانی حقوق بشر به کار گرفته است. ایران برای تقویت این سازوکار گزارش میان دوره‌ای را درخصوص اقدامات انجام گرفته ارائه کرد.
هفت گزارشگر موضوعی قبلا از ایران بازدید کردند و این سابقه قابل قبول در پذیرش گزارشگران موضوعی است. در سه سال گذشته ۹ بار با گزارشگران ویژه حقوق‌بشر و چندین بار با گزارشگران حوزه‌های دیگر دیدار داشتیم.
شورای حقوق بشر با مکانیزم گزارشگران کشوری محدود شده و به مسئول پیگیری اغراض برخی کشورها تبدیل شده است. در بررسی کشورها باید از سیاست‌زدگی و استانداردهای دوگانه خودداری شود. در این چارچوب گزارشگران ویژه ملزم هستند استقلال، بیطرفی و حرفه‌‌‌‌ای بودن را رعایت کنند و عقاید شخصی خود را در ماموریت به کار نبرند. متاسفانه گزارشگران ویژه ایران به طرح ادعاهای به‌دور از واقعیت پرداخته‌اند. با این حال تاکنون هیات‌‌های جمهوری اسلامی و نمایندگان ما در ژنو نشست‌هایی را با گزارشگر‌های سابق و خانم جهانگیر برگزار کردند که متاسفانه به خوبی در گزارش‌ها منعکس نشد.
برخی این سوال را مطرح می‌کنند که چرا گزارشگران ویژه امکان بازدید از ایران را ندارند. عدم استقبال ما به این دلیل است که گزارشگران از ماموریت خود سواستفاده می‌کنند و ادعاهایی را علیه ایران طرح می‌کنند. بیان این ادعا باید متدولوژی داشته باشد نه اینکه صرفا به منابع رسانه‌ای بسنده کنند. گزارشگران از توهین‌کنندگان به مقدسان اسلامی حمایت کرده و از ترویست‌هایی مانند منافقین حمایت کردند. علیرغم اینکه مقرر شده پاسخ‌های ایران نیز منعکس شود اما این کمترین درجه انصاف هم رعایت نشده است.
ما جلسات مختلفی با احمد شهید و خانم جهانگیر داشتیم و همواره به روی گزارشگران ویژه باز بودیم که هر سوالی که در دهن دارند آن را برای آنها تسهیل کنیم و از این تعامل پشیمان نیستیم و معتقدیم در یک فرایند تعامل‌گرایانه میزانی تاثیر خواهیم داشت.
ایران اخیرا از سومین گزارش دوره خود در خصوص حقوق کودک و دارای معلولیت دفاع کرده و ایران عضو ۲۲ معاهده بین‌المللی مرتبط با حقوق بشر است. ایران ۱۸ دور گفتوگوی حقوق‌بشری با ۱۰ کشور و اتحادیه اروپا برگزار کرده است. در این راستا موانع عمده‌ای برای گفتوگوی سازنده بین‌المللی وجود دارد. اول استانداردهای دوگانه است. دوم اینکه از حقوق‌بشر به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی استفاده می‌شود. معضل سوم تروریسم است.
رویکرد جمهوری اسلامی ایران، رویکردی جامع است. در کنار حقوق مدنی، حقوق اجتماعی نیز مورد توجه است. علاوه بر تعاملات بین‌المللی ایران به تلاش‌های خود جهت ارتقای حقوق‌بشر در سطح داخلی ادامه داده است. تصویب یا بررسی ۲۲ قانون مرتبط با حقوق بشر و شهروندی در مجلس، معرفی ۳۱ منشور حقوق شهروندی، ایجاد ۱۰۰ کلینیک حقوق شهروندی، ایجاد پست دستیار حقوق شهروندی، برگزاری ۳۰ سمینار با سازمانهای مردم‌‌نهاد در حوزه حقوق بشر، ارائه آموزش حقوق شهروندی به کارمندان و قضات، ارائه شش هزار و ۶۰۰ ساعت برنامه آموزشی در زمینه حقوق‌بشر از طریق کانال‌های تلویزیونی و رادیویی، رونمایی منشور حقوق شهروندی، قانون احترام به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی از سوی مجلس تصویب و ۱۵ وظیفه اساسی را برای دستگاه قضایی مقرر کرده است. شش هزار و ۱۰۰ نشریه در کشور به ثبت رسیده است. گستره توزیع نشریات به صورت محلی ۳۰ درصد است. در این میان ۱۰۰۰ نشریه در مناطق مرزی به گویش‌های مختلف ارائه می‌شود. جمهوری اسلامی در اجرای اصل ۲۶ قانون اساسی در مورد فعالیت احزاب تاکنون ۴۰۰ تشکل صنفی و ۶۰ انجمن اقلیت دینی به ثبت رسیده است.
جمهوری اسلامی از ابتدا قربانی نقض حقوق بشر بوده است نظیر شهادت بیش از ۲۰۰ هزار نفر در جنگ با رژیم صدام و مجروحیت بیش از ۱۰۰ هزار نفر در اثر کاربرد سلاح شیمیایی. شهادت ماموران انتظامی در اثر مبارزه با مواد مخدر. جامعه بین‌المللی و مکانیزم‌های حقوق‌بشری اقدام خاصی برای احقاق حقوق ملت ایران مبذول نداشتند.
آیا به نظر شما انتصاب گزارشگر ویژه برای کشوری که از نظر دموکراسی در منطقه بی‌نظیر است به معنای استاندارد دوگانه نیست؟ ایران معتقد است هر رهیافت سیاسی و برخورد دوگانه مخالف احقاق حقوق‌بشر است. به عنوان یک دولت عضو سازمان ملل جمهوری اسلامی مشارکت کامل خود را در حوزه حقوق بشر اعلام می‌کنیم. جمهوری اسلامی معتقد است دستیابی به اهداف حقوق بشری نیازمند احترام به ارزش‌ها و سنن ملل و خودداری از تحمیل به دیگران است و حقوق بشر باید به توسعه بومی برسد.
