استراتژی چماق و هویج ترامپ در قبال اروپا/ قرار نیست برجام از هم بپاشد

به گزارش ایلنا به نقل از بلومبرگ از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ متحدان اروپایی آمریکا نگران عمل کردن او به وعده‌های انتخاباتی‌اش در خصوص توافق هسته‌ای و خروج آمریکا از برجام هستند.

بر اساس این گزارش که «الی لیک» ستون‌نویس معروف بلومبرگ تهیه کرده مشاوران امنیت ملی ترامپ دیدگاه متفاوتی نسبت به ترامپ دارند.  مقامات آمریکایی در گفت‌وگو با او از استراتژی جدید دولت آمریکا در قبال توافق هسته‌ای خبر داده‌اند و گفته‌اند این توافق آماده تایید رییس‌جمهور است. این به آن معناست که نه تنها قرار نیست این توافق از هم بپاشد بلکه قرار است تقویت شود.

این خبرگزاری نوشت: جمع‌بندی این سیاست «ویو کردن (بلااثر شدن تحریم‌های ایسا علیه ایران)، عدم تایید پایبندی و بازسازی توافق» است. در ۱۴ سپتامبر  انتظار می‌رود ترامپ تحریم‌های فلج‌کننده بانک‌های ایرانی و صادرات نفتی این کشور که بخشی از شروط توافق هسته‌ای موسوم به برجام است را بار دیگر به اصلاح ویو و یا توقف آن را مجددا تایید کند.  بر اساس قانون تصویب شده توسط کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۵ از رییس‌جمهور خواسته شده هر ۱۲۰ روز در‌باره تحریم‌ها تصمیم‌گیری کند. ترامپ در ماه می یک‌بار طرح توقف تحریم‌های ایران را تایید کرده بود و به نظر می‌رسد این بار نیز همین کار را انجام دهد.

بر اساس این گزارش این سیاست هویج برای اروپایی‌هاست. در سیاست چماق و هویج ترامپ، چماق، نگرانی‌ها بابت احتمال خروج آمریکا از برجام است. بر اساس گفته‌های مقامات آمریکایی سه جریان اصلی بهانه‌های ترامپ برای خروج از برجام هستند؛ اول بخش‌هایی از توافق که از برداشته شدن محدودیت‌هایی از قبیل انبارهای اورانیوم غنی شده بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰ خبر می‌دهد؛  دوم شکست توافق در جلوگیری از توسعه برنامه‌های موشکی ایران و  سوم ضعف مفاد توافق در بازرسی از سایت‌های نظامی مشکوک ایران.

این پایگاه خبری مدعی شده این موارد از این جهت که ادامه توافق هسته‌ای به تایید وزارت خارجه آمریکا بر پایبندی ایران بستگی دارد، اهمیت بالایی دارند. سفیر آمریکا در سازمان ملل در سخنرانی جنجالی‌اش در موسسه اینترپرایز گفته اگر ترامپ به این نتیجه برسد که ادامه این توافق به نفع منافع ملی آمریکا نیست، می‌تواند عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام کند. مقامات آمریکا گفته‌اند ترامپ برنامه دارد که عدم‌پایبندی ایران به برجام را اعلام کند و بهانه او ادامه برنامه‌ها و آزمایش‌های موشک‌های بالستیک است.

این پایگاه خبری مدعی شده تایید عدم پایبندی ایران به برجام از سوی ترامپ به معنای از بین رفتن این توافق نیست. در عوض با این کار توپ به زمین کنگره خواهد افتاد و این کنگره است که باید بین اعمال مجدد تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران و عدم رای به اعمال مجدد تحریم‌ها دست به انتخاب بزند. این تحریم‌ها همان تحریم‌هایی است که انتظار می‌رود ترامپ این هفته به طرح توقف آنها رای بدهد.

بلومبرگ نوشت: زمان‌بندی توقف تحریم‌ها و آخرین مهلت بازبینی پایبندی ایران، دریچه دیپلماتیک جدیدی باز کرده است. این هفته نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار خواهد شد و ترامپ قصد دارد حمایت دیگر شرکای خود به ویژه بریتانیا، فرانسه و آلمان را برای مذاکره مجدد بر سر مساله هسته‌ای ایران جلب کند. ترامپ اهرم‌های فشاری در مقابل شرکای اروپایی خود دارد. اروپایی‌ها از توافق هسته‌ای و بازگشایی روابط بانکی با ایران بعد از برداشته شدن تحریم‌ها استقبال کرده‌اند. اگر کنگره تحریم‌های گذشته را بار دیگر اعمال کند، سرمایه‌گذاران اروپایی باید بین تجارت با آمریکا و تجارت با ایران یکی را انتخاب کنند.

بر اساس این گزارش دو تن از دیپلمات‌های آمریکایی هفته گذشته در گفت‌وگو با الی لیک گفته‌اند که همتایان آنها در لندن و پاریس اشاره‌هایی به اعمال فشار به ایران برای رسیدگی به برخی موارد نقض توافق داشته‌اند. به گفته اگنس رومیت سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه پیش‌تر تاکید داشته که توافق وین باید برای دوران بعد از ۲۰۲۵ نیز اجرایی شود و این باید شامل موارد الزام‌آور در حوزه استفاده از موشک‌های بالستیک نیز باشد.

«الی لیک» ستون‌نویس بلومبرگ در گزارش خود تاکید کرده ترامپ ثابت کرده غیرقابل پیش‌بینی است. این اولین بار نیست که او استراتژی تیم امنیت ملی خود را نادیده می‌گیرد. سه ماه طول کشید تا ترامپ برنامه جنگ افغانستان را تصویب کند.  اما این فرضیه‌ها با شخصیت ترامپ متناسب است. ترامپ با تهدید به خروج آمریکا از برجام، اهرم فشاری برای خود ایجاد کرده است و باید دید آیا او می‌تواند از این اهرم برای تبدیل توافق هسته‌ای به توافقی باب میل خود بهره ببرد یا نه.