حسن بهشتیپور در گفتوگو با ایلنا:
امریکا میخواهد ایران ناقض برجام باشد/ تا پیش از برجام هیچ کشوری به ایران کیک زرد نمیفروخت/ اکنون زمان زیر سوال بردن برجام نیست
یک کارشناس مسائل هستهای تاکید کرد: ما نباید با زیرسوال بردن برجام حق خودمان را زیر سوال ببریم بلکه باید یکپارچه و متحد باشیم. هماکنون، زمان زیرسوال بردن برجام نیست و کسانی که این کار را میکنند در واقع در حال خدمت کردن به ترامپ هستند.
حسن بهشتیپور در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، با اشاره به عملکرد صنعت هستهای ایران در سال ۹۵ گفت: سال ۹۵ در حالی شروع شد که بیش از دو ماه از اجرایی شدن توافق هستهای ایران آغاز شده بود. در سال ۹۵، یک سال از اجرایی شدن برجام گذشت و ما وارد سال دوم اجرایی شدن آن شدهایم.
ایران برجام را بدون ابهام و شبهه اجرایی کرده است
او به گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این مدت درخصوص فعالیتهای اتمی ایران اشاره کرد و اظهار داشت: آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان ناظر به فعالیتهای هستهای کشورها و مسئول راستیآزمایی برجام براساس توافق هستهای، در تمامی گزارشهای خود پس از اجرایی شدن برجام گفته است ایران به تمامی تعهدات خود پایبند بوده و برجام را بدون ابهام و هیچ گونه شبههای اجرایی کرده است.
این کارشناس مسائل هستهای ادامه داد: یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس در تمامی گزارشهای خود، این مسئله را قید کرده و طرف مقابل نیز به پایبندی ایران به تعهداتش اذعان داشتهاند.
تعهدات فنی چین و روسیه هنوز عملیاتی نشده است
بهشتیپور با اشاره به تعهدات هر یکی از شرکای برجام براساس توافق هستهای از نظر فنی تصریح کرد: چین براساس توافق هستهای، موظف است به همراهی ایران و امریکا در نوسازی راکتور آب سنگین اراک مشارکت کند که هنوز این مسئله به دلیل قیمت مطرح شده توسط چین، نهایی نشده است هرچند که ایران اعلام کرده است که میتواند این کار را به تنهایی انجام دهد.
او با یادآوری تعهدات روسیه در برجام از نظر فنی خاطرنشان کرد: براساس توافق هستهای، طرف روسی موظف است تا به ایران در سایت فردو برای تبدیل شدن این سایت به یک مرکز پیشرفته فیزیک هستهای کمک کند. آنها منتظر جمعآوری تعداد سانتریفیوژهای باقیمانده در این سایت بودند تا کار را شروع کنند.
امریکا در برجام رویکرد حداقلی داشته است
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه عدم پایبندی امریکا از هر کشور دیگری در برجام بدتر بوده است، ابراز داشت: امریکا در این مدت، نه تنها در اجرای برجام رویکرد حداقلی داشته و سنگاندازیهایی کرده است بلکه تحریمهای جدیدی نیز وضع کردهاند. هرچند این تحریمها رابطه مستقیمی با برجام ندارد ولی براساس روح برجام، قرار بر اجرای مبتنی بر حسن نیت توافق هستهای، رفع تحریمها و افزایش همکاریها بوده است.
تمدید قانون ایسا مهمترین مسئله برجام در سال ۹۵ بود
بهشتیپور مهمترین مسئله پیشروی برجام در سال ۹۵ را تمدید قانون تحریمهای ایران (ISA) برشمرد و بیان کرد: از نظر ایران اقدام امریکا در تمدید قانون ایسا، نقض صریح برجام است و در مقابل آن اقدام، رئیس جمهور به سازمان انرژی اتمی دستور داد تا درخصوص ساخت پیشرانهای هستهای مطالعاتش را آغاز کند. با این حال، ایران تمدید قانون تحریمهای ایران را به عنوان نقض برجام در کمیسیون مشترک مطرح کرد ولی طرف مقابل میگوید با وجود تمدید قانون ایسا، این قانون اجرایی نشده است.
تمدید قانون ایسا، موجب تداوم فضای هراس علیه ایران میشود
او با یادآوری اثرات منفی تمدید قانون ایسا عنوان کرد: تمدید قانون تحریمهای ایران تاثیر منفی بر سرمایهگذاری و مشارکت طرف خارجی را در ایران میتواند به همراه داشته باشد و موجب تداوم نگاه منفی و هراس علیه ایران شود ولو آنکه این قانون اجرا نشود و به همین دلیل نیز ایران اعلام کرد که تمدید قانون ایسا هرچند اجرا هم نشود، نقض برجام است.
اروپا عملکرد نسبت به دیگران عملکرد بهتری داشتهاند
این کارشناسی مسائل هستهای درخصوص عملکرد اتحادیه اروپا در اجرای برجام یادآور شد: اروپاییها نسبت به طرفها و شرکای برجام عملکرد نسبتا بهتری داشتهاند و در این مدت نیز بر اجرای کامل توافق هستهای تاکید داشته و نقض قابل توجهی نیز از سوی آنها مشاهده نشده است.
دستورات رئیس جمهور به طرف مقابل آدرس دقیق میدهد
بهشتیپور در رابطه با دستورات رئیس جمهور به سازمان انرژی اتمی گفت: دستورات داده شده در حد برنامهریزی و تحقیق توسعه هستند. این دستورات، اقدامات حسابشدهای هستند که میتواند طرف مقابل را به این جمعبندی برساند که دست طرف ایرانی باز است و میتواند قدمهای محکمتری بردارد و به طرف مقابل، آدرسی دقیق از توانمندی ایران میدهد.
ایران افزایش تعهدات در برجام را نمیپذیرد
این کارشناس مسائل بینالمللی در رابطه با رویکرد رئیس جمهور جدید امریکا درخصوص برجام اظهار داشت: ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی شعارهایی علیه برجام داد. او در این مدت هم گفته است که توافق هستهای بدترین توافقی است که دیده است ولی او میداند که نمیتواند اقدامی علیه برجام انجام دهد. به همین دلیل، دولت امریکا اعلام کرده به دنبال بررسیهای بیشتر درخصوص توافق هستهای است.
بهشتیپور با بیان اینکه موضوعی که اخیرا مطرح شده، اجرای سختگیرانه برجام است که چنین موضوعی در توافق هستهای وجود ندارد، تصریح کرد: تنها موضوعی که در برجام آمده است، اجرای همراه با حسن نیت توافق هستهای است. اگر منظور از این مسئله، افزایش تعهدات ایران است، تهران چنین مسئلهای را قبول نخواهد کرد.
اجرای سختگیرانه برجام توجیه ناکامیهای امریکاست
او تاکید کرد: به نظر میآید اجرای سختگیرانه برجام بیشتر تلاشی برای توجیه ناکامیها و شعارهای انتخاباتی ترامپ باشد.
امریکا میخواهد ایران ناقض برجام باشد
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه امریکا متوجه شده است که نقض برجام و برهم زدن آن علیه آنها است، خاطرنشان کرد: واشنگتن با درک این مسئله، تلاش میکند تهران برجام را نقض کند و توپ را در زمین ایران بیندازد و کشورمان هزینههای نقض برجام را پرداخت کند که تا این مدت، آنها در دست یافتن به این مسئله ناکام بودهاند و دولت توانسته است هوشمندانه گام بردارد.
صنعت هستهای مسیر رو به جلویی را طی میکند
بهشتیپور در پاسخ به این سوال که منتقدان برجام معتقد بودند که با اجرای برجام، صنعت هستهای ایران پسرفت خواهد داشت. وضعیت صنعت هستهای ایران با اجرای برجام چگونه بوده است؟ ابراز داشت: در پاسخ به انتقادات و نگرانی افرادی که مدعی بودند برجام و اجرای آن موجب ایجاد وقفه در پیشرفت صنعت هستهای ایران میشود، همین نکته کافی است که ایران چند هفته پیش به نسل سانتریفیوژ IR۸ گاز هگزافلوراید اورانیوم (UF۶) را تزریق کرد و آژانس این مسئله را مورد تایید قرار داد.
او اضافه کرد: صنعت هستهای ایران نه تنها نابود نشده است بلکه در حوزه تحقیق و توسعه (R&D) نیز پیشرفت داشتهایم و بخشهای دیگر صنعت هستهای ایران هم با رشد محسوسی همراه بوده است و مسیر رو به جلویی را طی میکند و زمینهها برای همکاریهای گسترده بینالمللی با ایران فراهم شده است.
تا پیش از برجام هیچ کشوری به ایران کیک زرد نمیفروخت
این کارشناس مسائل هستهای یادآور شد: تا پیش از برجام، هیچ کشوری حاضر نبود به ایران کیک زرد بفروشد اما براساس تعهداتی که در توافق هستهای دیده شد زمینه خرید و فروش اورانیوم غنیسازی شده، کیک زرد و آب سنگین فراهم شده است.
بهشتیپور اضافه کرد: ۳۵۹ تن کیک زرد در یک سال گذشته وارد کشور شده که براین اساس، قریب ۶۰ درصد به ذخایر کیک زردمان اضافه شده است.
۶۰ تن آب سنگین به امریکا و روسیه فروختیم
او با یادآوری فروش آب سنگین به کشورهای مختلف بیان کرد: زمانی هر نوع فعالیت هستهای ایران از جمله فعالیت در عرصه آب سنگین ممنوع بود و غربیها از بردن نام راکتور اراک ابا داشتند ولی ایران در رهگذر برجام توانست حدود ۳۲ تن آب سنگین به امریکا و حدود ۲۸ تن آب سنگین به روسیه بفروشیم و هماینک با برخی از کشورهای در حال مذاکره برای فروش این محصول هستیم.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اضافه کرد: همچنین در این مدت، یادداشتهای تفاهم همکاری زیادی میان ایران و کشورهای پیشرفته در حوزه صنعت هستهای برای همکاری منعقد شده است. همچنین قرار است ایران در پروژه گداخت هستهای (ایتر) وارد همکاری بینالمللی شود.
هماینک زمان زیر سوال بردن برجام نیست
بهشتیپور در پایان تاکید کرد: همه این مسائل نشان از پویایی صنعت هستهای کشور است. ما نباید با زیرسوال بردن برجام حق خودمان را زیر سوال ببریم بلکه باید یکپارچه و متحد باشیم. هماکنون، زمان زیرسوال بردن برجام نیست و کسانی که این کار را میکنند در واقع در حال خدمت کردن به ترامپ هستند.