حیات برجام در ایران به حیات شخصیتهای سیاسی گره خورده است
یک مجله آمریکایی در مقالهای به دلایل عدم توفیق در ایجاد اصلاحات بانکی در ایران در دوران پسابرجام علیرغم تلاشهای دولت روحانی اشاره کرده و گفته متولیان عادیسازی روابط باجهان باید بدانند که فشارهای خارجی بر مشروعیت آنها خدشه وارد کرده و کفه ترازو را به نفع مخالفان برجام سنگین میکند.
به گزارش ایلنا به نقل از مجله آمریکایی «نشنال اینترست»، حسن روحانی از زمان روی کار آمدن، برجام را به عنوان اصلیترین عامل اعتمادسازی و عادیسازی روابط ایران و جهان در نظر گرفت. دیگر تلاش ایران برای احیای اقتصاد این کشور، اصلاحات بانکی و ایجاد روابط با بانکهای خارجی از طریق انطباق با استانداردهای بینالمللی بوده است.
این مجله با بیان اینکه روحانی با شعار اصلاحات اقتصادی بعد از سالها سوءمدیریت، فساد، سیاستهای پوپولیستی و تحریم روی کار آمد، نوشت: در واقع امید به احیای اقتصادی عامل اصلی حمایت عمومی مردم از توافق هستهای بوده است. در خلال روزهای امضای برجام روحانی در نامهای سرگشاده به اسحاق جهانگیری معاون اول خود بر تمایلش به تمرکز بر سیستمهای بانکی برای احیای اقتصادی تاکید کرد. وعدههای اقتصادی به روحانی محبوبیت لازم برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ را خواهد داد.
نویسنده این گزارش مدعی شده بعد از تحلیل مشکلات سیستماتیک، دولت روحانی به این نتیجه رسیده است که هسته اصلی احیای اقتصاد ایران، اصلاحات بانکی است. سیستم بانکداری ایران سالها با ملزومات سرمایهای پایین و قوانین ناکافی و مکانیزمهای نظارتی بد، سر و کار داشته و در نتیجه آن بانکها با وامهای معوقه کلان و فقدان سرمایه برای تامین اعتبار کسب و کارها مواجهاند.
به گفته «نشنال اینترست»، تغییرات حاصل در قوانین بانکی ایران برای جلب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و اطمینانبخشی به بنگاههای خارجی کافی نبوده است. عادیسازان روابط امیدوار بودند که بعد از امضای برجام، بنا به قولهای داده شده از سوی FDA (سرمایهگذاری مستقیم خارجی) عواید نقدی حاصل از سرمایهگذاری در بخش نفت و گاز به جیب ایران سرازیر شود. اما به گفته سیف رییس بانک مرکزی ایران بانکهای ایران به واسطه سالها سو مدیریت و تحریم برای ارتباط با سرمایهگذاری مستقیم خارجی بسیار عقب مانده است چراکه در این سالها از نرمها و قوانین و استانداردهای بینالمللی دور نگه داشته شده است.
در این گزارش همچنین به قوانین مربوط به FATF نیز اشاره شده و گفته شده FATF یکی از ناظران بینالمللی است که در سال ۲۰۱۶ نسبت به خطرات تامین مالی گروههای تروریستی توسط ایران و تهدیدات موجود در صورت یکپارچگی ایران با سیستم مالی بینالمللی ابراز نگرانی کرد.
برای متولیان پروژه عادیسازی روابط با جهان، FATF یک مانع قوی بود که به همه یادآور میشد ایران نباید به بازار سرمایهگذاری مستقیم خارجی بدون الحاق به این قرارداد دسترسی داشته باشد. در سال ۲۰۱۵ مجلس ایران به پیمان سال ۱۹۹۹ رای داده بود. در مارس سال ۲۰۱۶ شورای نگهبان قانونی را که بر مبنای آن راه عضویت در این پیمان را هموار میکرد، تصویب کرد. بر همین اساس عضویت ایران در پیمان تامین مالی تروریسیم TFC نیاز به تطابق با قوانین عادی ایران داشت که بر مبنای آن قانون تامین مالی گروههای تروریستی باید در مجلس ایران و بر اساس قوانین داخلی به تصویب رسیده باشد.
در ادامه این مقاله بعد از بیان برخی ادعاها و برشمردن برخی دلایل عدم امکان سرمایهگذاری خارجی در ایران به دلیل نفوذ برخی گروههای فشار در بنگاههای اقتصادی کشور گفته شده که فرآیند عادیسازی روابط با جامعه بینالملل به طور قطع در ایران به چهرههای سیاسی گره خورده است.
این مجله آمریکایی مدعی شده که بر خلاف اینکه گفته میشود برجام یک پیمان دولتی است، این یک پیمان غیرمتعارف است که به حیات و حضور سیاسی روحانی و سایر متولیان آن وابسته است. مخالفان سرسخت برجام قول دادهاند که از هر راهی برای از بین بردن این توافق استفاده خواهند کرد.
این گزارش همچنین مقاومت مخالفان روحانی در برابر اصلاحات بانکی مدنظر او را عامل به مخاطره انداختن آینده جریان سرمایه به سمت ایران خوانده و گفته این امر به کارت برنده روحانی در اصلاحات اقتصادی و احیای اوضاع اقتصادی کشور آسیب وارد میکند.
به گفته نویسنده این مقاله مخالفان غربی برجام سعی میکنند با استفاده از تحریمها تلاش عادیسازان روابط ایران و جهان را از بین ببرند و این متولیان امر باید درک کنند که فشارهای خارجی میتواند اعتبار و مشروعیت عادیسازان روابط را از بین ببرد و کفه ترازوی قدرت را به نفع مخالفان داخلی برجام سنگینتر کند. در این سناریو از بین رفتن برجام فرآیندی است که به درگیریهای منطقهای که همین الان هم به اندازه کافی شکننده است، دامن خواهد زد.