سوریه و عراق؛ موضوع رایزنی‌ها در تهران/ آنکارا و ریاض نمی‌توانند با یکدیگر متحد شوند
یک تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی تاکید کرد: به نظر می‌رسد در سفر وزیر خارجه و رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه به ایران، درخصوص آینده سوریه به ویژه حلب و همچنین عراق و به صورت مشخص موصل رایزنی شده است.
حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، با اشاره به سفر چندی پیش وزیر امور خارجه ترکیه به تهران و مناسبات تهران و آنکارا پس از کودتا گفت: کشورها در سیاست خارجی خود براساس منافع خود عمل می‌کنند.
منطق سیاست خارجی ایران حمایت از دولت‌های قانونی است
او با اشاره به منطق ایران در مخالفت با کودتا در ترکیه اظهار داشت: دلیل مخالفت ایران با کودتای ترکیه به این خاطر است که تهران اساسا از دولت‌های قانونی و مبتنی بر رای مردم حمایت می‌کند. ایران با این کار به اردوغان نشان داد که اگر از اسد حمایت می‌کند به این خاطر است که او رئیس جمهور و منتخب ملت سوریه است و اگر هم از اردوغان حمایت کرد، به دلیل حمایت از رای‌ای بود که از ملت ترکیه کسب کرده بود.
ایران در سیاست خارجی‌اش مبتنی بر منافع ملی عمل می‌کند
این کارشناس مسائل بین‌المللی ادامه داد: ایران نشان داد در سیاست خارجی خود مبتنی بر منافع ملی بلندمدت و نه منافع کوتاه‌مدت و مقطعی عمل می‌کند.
مسائل ایران و ترکیه بر یکدیگر اثرگذار است
بهشتی‌پور با بیان اینکه کشورها براساس یک اتفاق و رابطه به شکل ناگهانی به یک کشور نزدیک یا دور نمی‌شوند، تصریح کرد: سیاست خارجی کشورها براساس یک روند شکل می‌گیرد. ایران و ترکیه دو کشوری هستند که مسائل‌شان بر دیگری اثرگذار است. امنیت ترکیه بر ایران و امنیت تهران بر آنکارا اثرگذار است و همین مسائل موجب می‌شود تا دو کشور ناگریز به روابط خوب با یکدیگر باشند.
دوستی دو کشور به معنای عدم اختلاف در مسائل نیست
او افزود: روند مناسبات و روابط ایران و ترکیه همیشه مثبت و رو به جلو بوده است. دوستی دو کشور به معنای اشتراک نظر در تمامی مسائل و عدم اختلاف در مسائل نیست. تهران و آنکارا با آنکه روابط نزدیکی دارند، مناسبات اقتصادی‌شان خوب است ولی در مسائل سیاسی و منطقه‌ای مانند سوریه و عراق با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
ایران وجه‌المصالحه نزدیکی مسکو و آنکارا نشد
بهشتی‌پور با بیان اینکه ترکیه در سوریه سیاست‌هایش را تعدیل کرده است، ابراز داشت: وقتی آنکارا با مسکو اختلافاتش را حل و فصل کرد، من بیاد دارم عده‌ای می‌گفتند این بهبود مناسبات میان ترکیه و روسیه به نفع ایران نیست، در حالی شاهد بودیم این مسئله منجر به معامله‌ای در سوریه نشد و ایران وجه‌المصالحه نزدیکی مسکو و آنکارا نشد.
ترکیه همکاری با ایران و روسیه را در دستورکار دارد
او با بیان اینکه حل اختلاف‌ها میان روسیه و ترکیه و افزایش رایزنی‌های تهران و آنکارا می‌تواند به دستیابی به راه حلی منطقی در سوریه کمک کند، عنوان کرد: افزایش روابط و رایزنی‌ها می‌تواند کمک کند تا ترکیه به جای نزدیکی با کشورهایی مانند عربستان و اردن به سمت ایران و روسیه بیاید. من فکر می‌کنم در نهایت نیز ترکیه همکاری با ایران و روسیه را در دستورکار خود قرار دهد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به همراهی هاکان فیدان، رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه با مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه در سفر به تهران بیان کرد: به نظر می‌رسد در سفر این دو مقام عالی رتبه ترک به ایران، درخصوص آینده سوریه به ویژه حلب و همچنین عراق و به صورت مشخص موصل رایزنی شده است.
بهشتی‌پور اضافه کرد: این احتمال وجود دارد که ترکیه یک طرح و برنامه‌ای درخصوص تحولات منطقه‌ای یعنی سوریه و عراق داشته باشد و آنها به این خاطر به تهران آمده‌اند تا با ایران در این باره رایزنی کنند.
ایران و ترکیه درباره نحوه تعامل با کردها اختلاف‌نظر دارند
او مسئله کردها را یکی دیگر از موضوعات رایزنی احتمالی میان مسئولان ایران و ترکیه دانست و یادآور شد: ایران و ترکیه درخصوص عدم تجزیه منطقه و حفظ تمامیت ارضی با یکدیگر اشتراک نظر دارند اما درباره نوع برخورد و تعامل با آنها، طرفین با یکدیگر اختلاف نظر دارند. در طول سال‌های گذشته نیز ترکیه سیاست متناقضی را درباره کردها دنبال کرده است؛ زمانی هویت کردی مردم شرق و جنوبشرقی ترکیه را انکار می‌کرد و آنها را ترک‌های کوه‌نشین می‌دانست. زمانی به سرکوب شدید آنها پرداخت و زمانی مذاکراتی برای صلح با آنها داشت و اکنون نیز تنش‌ها میان ترک‌ها و کردها افزایش یافته است.
هیچ کشور ثالثی نمی‌تواند مانع اتحاد دو کشور شود
این تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که آیا ایران می‌تواند مانع از تبدیل شدن عربستان به متحدی منطقه‌ای برای ترکیه شود، گفت: اگر دو کشور منافعشان اقتضا کند تا با یکدیگر متحد شوند، هیچ کشور ثالثی نمی‌تواند مانع از این مسئله شود. ترکیه و عربستان دو قدرت منطقه‌ای هستند که اگر اراده رابطه با یکدیگر را داشته باشند، ایران نمی‌تواند مانع از نزدیکی‌شان شود.
نزدیکی ترکیه و عربستان تاکتیکی است تا راهبردی
بهشتی‌پور بیان اینکه نزدیکی ترکیه و عربستان تاکتیکی است تا راهبردی، اظهار داشت: آنکارا و ریاض نمی‌توانند به شکل استراتژیک با یکدیگر متحد شوند زیرا اختلافات جدی درعرصه کلان با یکدیگر دارند.
او ادامه داد: حزب عدالت و توسعه ترکیه، گرایش‌های اخوانی دارد ولی نظام عربستان مبتنی بر وهابیت است و وهابی‌ها، اخوانی‌ها را رقیب جدی خود می‌دانند. همچنین مدل و ساختار حکومتی ترکیه و عربستان با یکدیگر متضاد است. از نظر تاریخی نیز ترک‌ها، سعودی‌ها را یکی از عوامل فروپاشی امپراطوری عثمانی می‌دانند.