سرمایهگذاریهای چین اهرم فشار ایران در جامعه بین المللی
سرمایه گذاری بیشتر چین اهرم فشار ایران در آینده است. این امر موجب نگرانی واشنگتن و کشورهای اروپایی در مورد پیامدهای رشد چین به عنوان یک قدرت جهانی شده است. با این اوصاف پکن ده ها دلیل برای چشم پوشی از تخلفات ایران دارد.
به گزارش ایلنا، مجله سیاست خارجی آمریکا در مقالهای تحت عنوان «روابط ایران و چین در پسا برجام» ضمن بیان فرصتهای به وجود آمده در روابط تجاری ایران و چین به واسطه برداشته شدن تحریمها در پی توافق هستهای به بیان مواضع ایالات متحده در برابر این افزایش چشمگیر روابط دو کشور پرداخته است.
در این مقاله گفته شده که میان صدها غرفه نمایشگاه عظیم چین-اوراسیا در اواخر ماه سپتامبر تعداد اندکی از تجار فرش ایرانی حضور داشتند. به نظر نمیرسید آنها فروش زیادی داشته باشند، اما آنها از این بابت نگران نبودند. بازرگانان ایرانی، مانند دولت ایران، به دنبال فرصتهای زیادی هستند که این روزها به خصوص در چین وجود دارد.
فارین افیر نوشت: ساختن یک کمربند جادهای از ابتکارهای رییسجمهور چین شیجینپینگ بوده است که در راستای سیاست خارجی این کشور در سال ۲۰۱۱ بخشی از آن افتتاح شد. طرح بزرگتر یک کمربند جادهای است که با ایدههای بلندپروازانه برای احیای مسیر تجاری باستان یعنی جاده ابریشم برای همکاری اقتصادی و سیاسی با کشورهای غرب برنامهریزی شده است.
نویسنده این مقاله مدعی شده که ایران یکی از کشورهایی است که خواهان ایجاد ارتباط بیشتر با چین است و امروزه جمهوری اسلامی در تلاش برای بهبود اقتصادی پایدار است که به لطف توافق هستهای بحث برانگیز سال گذشته با ۵+۱ میسر شده است. این توافق باعث لغو بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار ضرری شد که بر اثر تحریمهای مستقیم بر ایران تحمیل میشد. همچنین امتیازهای دیگر غربیها در ازای توقف موقت توسعه هستهای ایران، به این کشور دادند. در طول مذاکرات، نقش چین در مجاب کردن ایران به بازگشت به گفتوگوهای دیپلماتیک مورد ستایش بود. در نوامبر سال ۲۰۱۴، وزیر خارجه ایالات متحده جان کری از چین به عنوان یک شریک کامل برای این کشور یاد کرد و از نقش چین در مذاکرات ایران با تحسین یاد کرد.
در این مقاله گفته شده که گزارش اخیر صندوق بین المللی پول میگوید به لطف اثر توافق هستهای، شرایط اقتصادی به طور قابل ملاحظهای در ایران در حال بهبود است. تولید ناخالص داخلی ایران به حداقل ۴.۵ درصد رشد در سال آینده خواهد رسید و دوباره به جای سابق اقتصادی خود خواهد رسید.
تهران علاقمند به افزایش تجارت دو جانبه با چین تا مرز بیش از ده برابر است. صدها میلیارد دلار در طول دهههای آینده میان دو کشور رد و بدل خواهد شد.
این طرح به خوبی در جریان است. مقامهای دولتی در پکن اکنون آشکارا اذعان کردهاند که ایران در حال حاضر با پول نقد و با زیرساختهای عظیم یک شریک تجاری ارزشمند است. در این تابستان، یک شرکت ناشناس چینی ۵۵۰ میلیون دلار در ساخت یک پایانه نفتی جدید در شمال تنگه هرمز سرمایهگذاری کرد.
در هفتههای اخیر، سینوپک غول نفتی دولتی چینی یک معامله ۱. ۲ میلیارد دلاری با وزارت نفت ایران برای ساخت پالایشگاه جدید امضا کرد. که به عنوان بخشی از سرمایهگذاریهای رو به رشد پکن در یخش انرژی در جمهوری اسلامی تلقی میشود.
مصرف نفت ایران توسط چین در حال افزایش است. افزایش واردات نفت خام از جمهوری اسلامی توسط چینیها به سرعت پس از توافق هستهای دنبال شد. گزارشهای مطبوعات ایران در بهار امسال اشاره کرد که واردات نفت چین از ایران نزدیک به ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
این مقاله به مواضع کاخ سفید درمورد این تحولات اخیر در روابط دو کشور نیز اشاره کرده و نوشته از آغاز سال، موجی از نگرانیها توسط وزارت خزانهداری ایالات متحده درمورد تجارت موشک بالستیک پکن با تهران صورت گرفته است، که نشان دهنده نگرانی رسمی آمریکا از روابط جاری بین چین و جمهوری اسلامی است.
اما سیاستگذاران چینی هنوز هم در این مورد به سختی اظهارنظر میکنند. در طول سفر اخیر خود به چین، یکی از مقامهای به ما گفت که پکن درصورت نقض توافق هستهای خواهان بازگشت تمام تحریمها علیه ایران است.
در عمل اما برای همه روشن است که در باطن اینطور نیست. هرچقدر که چین سرمایهگذاری بیشتر و عمیقتری در ایران انجام دهد در سوی مقابل اشتهای پکن برای اعمال فشار اقتصادی بر ایران کاهش خواهد یافت. در واقع سرمایهگذاری بیشتر چین اهرم فشار ایران در آینده است. در نتیجه، باید گفت که پکن نفوذ زیادی بر رفتار ایران ندارد.
این نگرش موجب نگرانی واشنگتن و کشورهای اروپایی در مورد پیامدهای رشد چین به عنوان یک قدرت جهانی شده است. با این اوصاف پکن در حال حاضر دهها دلیل برای چشم پوشی از تخلفات ایران دارد. ایران نیز به نوبه خود میتواند کمی راحتتر و با اعتماد به نفس بیشتر با آگاهی از اینکه چین را در کنار خود دارد، عمل کند چرا که به هر حال توافق اتمی منعقد شده است.