دموکراسی تنها عامل پیشرفت علمی نیست/ ایجاد علوم انسانیِ اسلامی نیازمند اهتمام بیشتری است

به گزارش ایلنا، علی لاریجانی در مراسم «اختتامیه دوره آموزشی گفتمان نخبگان علوم انسانی» گفت: خیلی خرسندم امروز در محضر شما عزیزان و نخبگان علوم انسانی هستم و وقتی آقایان پارسانیا و واعظی در خصوص چگونگی دوره ها صحبت کردند، این راه را معقول و سنجیده دیدم.

رئیس مجلس شورای اسلامی،ادامه داد:علوم به صورت تخصصی شده است و این موضوع سبب شده مباحث علمی راحت تر مورد بحث و بررسی قرار بگیرد.

وی افزود: پس از ابن سینا تا قرن ۱۵ میلادی فیلسوفان متأثر از ابن سینا بوده اند که غربی ها معتقد هستند پس از ابن سینا، ابن رشد آمد که این موضوع نشان می دهد رفت و آمد علمی متأثر از اسلام بوده است.

لاریجانی با بیان اینکه دموکراسی تنها عامل پیشرفت علمی نیست، افزود: ظهور شگفت انگیز علم در ژاپن براساس عقاید آنها بود و در شوروی سابق پیشرفتهای علمی بسیار ایجاد شد که این موضوع بدون دموکراسی به دست آمد، اگر بخواهیم در زمینه علم پیشرفت کنیم باید موانع موجود و راه های پیشرفت مورد بررسی قرار بگیرد.

وی تصریح کرد:در دوره قرون وسطی شرایط متفاوتی در تشبیه علم وجود داشت و علل زیادی وجود داشت که پس از قرن دوازده که زمان ابن سینا و ابوریحان بود علم دچار افت شد که علت آن حضور مغولها و درگیریها و از بین بردن کتابها بود.

رئیس مجلس شورای اسلامی ابراز کرد: علم درفضای مناسب رشد می کند و مرتبط با جغرافیای خاصی نیست، علوم انسانی متأثر از مسائل و نگرشهای انسان است، این موضوع که انتظار داریم علوم انسانی اسلامی شود و در این زمینه نیازمند اهتمام بیشتری هستیم.

وی گفت: علم هیچگاه از دین جدا نبوده و علوم هیچگاه برای غرب نبوده است؛ بلکه عقب ماندگیهایی در زمینه علم ایجاد شده است که باید با برنامه ریزی آن را جبران کرد.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نظام مشخصی برای ایجاد همبستگی در میان علوم وجود ندارد، تصریح کرد: نبودِ مؤلف واحد و تخصصی شدن علوم از علل نداشتن نظام واحد است.

وی ابراز کرد: دیدگاههای مختلفی نسبت به علوم مختلف در کشور وجود دارد، براساس گفته های علمای دوران باستان، علوم از شرق آغاز شده و غرب در ترویج این پدیده جایگاهی نداشته است؛ این در حالی است که در آن دوران هم ارتباطی میان شرق و غرب وجود داشته است.

 لاریجانی عنوان کرد: بعد از برپایی کلاسهای آموزشی و ترویج فرهنگ ترجمه در قرن هزار میلادی آموزه های علمی در غرب به جایگاه مشخصی رسید؛ اما سخنان دانشمندانی از جمله ابن سینا و ابوریحان بیرونی در آن دوره تقلیدی نبوده است.

وی افزود: براساس شواهد تاریخی تولید علم در جوامع مختلف متأثر از اسلام بوده و براساس گفته های دانشمندان غربی تمدن اسلامی سهم قابل توجهی در تولید علم نوین دارد.

رئیس قوه مقننه گفت: تجربه گرایی یکی از دستاوردهای دانشمندان مسلمان در قرون وسطی است و حملات به ملل مسلمان و درگیری های فکری در میان متفکران و افراد متعصب از علل نابودی بخش قابل توجهی از دستاوردهای علمی و تضعیف جایگاه علم در اسلام بوده است.

وی تصریح کرد:ظهور شگفت انگیز علم در ژاپن بدون دموکراسی و بر مبنای گرایشها و نگاههای دینی نبوده است.

لاریجانی از نیوتن و اینشتین به عنوان دانشمندان خداشناس نام برد و افزود: دموکراسی تنها راه پیشرفت علم نبوده و دینداری نه تنها از پیشرفت علم جلوگیری نمیکند؛ بلکه سبب پیشرفت علم میشود.

وی گفت: بخش قابل توجهی از عالمان علوم نوین خداشناس هستند و در تاریخ علم رویگردانی از خداوند متعال دیده نمیشود؛ بلکه علوم در فضای همبسته نقش پیدا می کنند به همین علت متفکران در آن نقش داشته و به یک محدوده جغرافیایی محدود نمیشوند.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با تاکید براینکه ایجاد علوم نظری کارکرد دین نیست، گفت: علوم مختلف نظری دارای اصول متعارف بوده و در چارچوب مشخص به سمت نتیجه حرکت می کند که انتخاب این اصول متعارف با موضوع های مختلف فرهنگی ارتباط دارد.

لاریجانی تاکید کرد: کاوش ها در سطوح مختلف مترتب از فرهنگ هاست براین اساس علوم انسانی نیازمند تامل بیشتر است؛اما در این راستا باید از برداشت های سلیقه ای پرهیز شود، زیرا خواستگاه دین از تاریخ علم جدا نبوده بلکه فقط عقب افتادگی علمی داشته که باید در شرایط کنونی جبران شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد:رفع عقب افتادگی نیازمند رسیدن به نظام های جدید در مدت زمان مشخص است، ذات علوم انسانی دارای جاودانگی نیست به همین علت تامل های نظری ونظام ها در این حوزه جاودانه نبوده و نباید انتظارات نادرست از این موضوع داشته باشیم.