ضریب نفوذ نهادهای موثر اصولگرایان کاهش یافته است/ تایید صلاحیتها و رانت اطلاعاتی امتیاز ویژهای نیست
فعال سیاسی اصولگرا و تئوریسین این جریان گفت: بهدلیل نزدیکی و حمایت اصولگرایان از هسته مرکزی حاکمیت و مشابهت شعارها و گرایشها، طبعا اینگونه بهنظر میرسد که رانتی ویژه نصیب شده در حالی که این تصور دقیق نیست.
امیر محبیان در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به وضعیت کنونی دولت و اینکه آیا روحانی مانند خاتمی و هاشمی و حتی احمدینژاد توانسته برای خود پایگاه اجتماعی کسب کند؟ عنوان کرد: خیر؛ آقای روحانی هنوز پایگاه اجتماعی مستقلی که بهخاطر خودِ او، اندیشهها و رویکردش و نه در برابر دیگری به او رای دهند؛ ندارد. رایدهندگان به روحانی نه لزوما یک طبقه اجتماعی خاصی هستند که او را نماد مطالبات طبقاتی بدانیم و نه هوادارانش دارای انگیزه ایدئولوژیک هستند.
رای به روحانی از ترس حاکمیت جریان احمدینژاد بود، نه شوق شفاف به او
او افزود: بخشی از رای روحانی، محصول گریز بخشی از اجتماع از وضعیتی بود که به درست یا غلط گمان داشتند که احمدینژاد برای آنها بهوجود آورده است. آنچه که امید تصور میشد، در واقع بنمایههایی از ترس در آن بود؛ نه لزوما شوق شفاف به شخص روحانی. البته نباید نادیده انگاشت که رویکرد پراگماتیستی (عملگرایانه) در برابر رویکرد دوگماتیستی (جزمگرایانه) همیشه در کشور ما هوادار خاص و البته گستردهای دارد اما این رویکرد، در هر انتخاباتی، کاندیدای نزدیک به خود را بر میگزیند اما در صورت ناتوانی از ایجاد تغییرات پایدار هم زود روی برمیگرداند.
کاندیداهای اصولگرایان هنوز مشخص نیست
محبیان در پاسخ به این سوال که «با توجه به وضعیت کنونی روحانی و نوع پایگاه اجتماعی او، اصولگرایان در صورت عدم حمایت از روحانی چه گزینههای احتمالی را برای انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ خواهند داشت؟» تصریح کرد: گزینههای محتمل، به شناخته شده و شناخته نشده تقسیم میشوند. مثلا موتلفه اعلام کرده است که کاندیدایش موتلفهای خواهد بود. حالا این فرد کیست؟ هنوز ناشناخته است.
تئوریسین جریان اصولگرا اضافه کرد: گزینههای شناختهشده هم به مرور با نزدیکشدن به انتخابات کم میشوند و افرادی که کاندیداتوری آنها محتمل بود؛ نظیر محسن رضایی یا باهنر خود را کنار کشیدند. الان در میان چهرههای شناختهشده اصولگرا هنوز سه نفر که قالیباف و احمدینژاد و جلیلی هستند؛ کاندیداتوریشان محتمل است، اماسناریوهای محتمل، زیاد و روابط پیچیده است؛ آنهم به دلیل این که همه فاکتورهای موثر هنوز مشخص نشده است.
احتمال حمایت مشروطِ طیفی از اصولگرایان از روحانی وجود دارد
محبیان در توضیح این سوال که کدام جریان اصولگرا از روحانی حمایت خواهد کرد؟ پاسخ داد: احتمال حمایت مشروطِ طیفی از اصولگرایان از روحانی وجود دارد. اما در مجموع رویکرد روحانی به گونهای نیست که جریان اصولگرایی روی آن سرمایهگذاری قابل تاملی کند. حضور تعدادی از اصولگرایان درون کابینه، به معنای اصولگرا بودن دولت روحانی نیست. جهت حرکت راهبردی دولت روحانی با نگرش اصولگرایان ضریب انحراف قابل تاملی دارد.
پیام اصولگرایان، مطابق نگرشسنجی مخاطبان باشد
این فعال سیاسی اصولگرا در پاسخ به اینکه «اصولگرایان در زمان احمدینژاد مشکل سبد رای خود را حل کردند در غیاب احمدینژاد این جریان برای جمعآوری چه کاری میتواند انجام دهد؟» اظهار کرد: اساسا فرایند انتخابات در چارچوب مدلهای بازاریابی سیاسی باعث تولید رای میشود؛ اصولگرایان هم مستقل از این فرآیند نیستند. اصولگرایان هم برای جلب رای باید پیام خود را بر مبنای نگرش سنجی از مخاطبان البته در تعاملی با اصول خود، با عبارتپردازی مناسب و از طریق رسانه موثر به مخاطبان برسانند.
حمایت از هر کسی ممکن است
او در توضیح اینکه آیا احتمال دارد اصولگرایان باز هم به صورت مشروط از احمدی نژاد حمایت کنند؟ گفت: در سیاست هر چیزی ممکن است. به هر حال احمدینژاد در صورت کاندیداتوری به یک فاکتور موثر تبدیل میشود. طبعا اصولگرایان در زمان مناسب باید تصمیم بگیرند و همه گزینهها در زمان خودش محتمل و قابل بررسی است.البته این احتمال در حال حاضر به معنای حمایت یا عدم حمایت نیست؛ صرفا به معنای یک احتمال است.
محبیان با اشاره شخصیت احمدی نژاد و اینکه چقدر زیر بار این شروط خواهد رفت، متذکر شد: با فرض مذکور که البته درصد تحققش معلوم نیست؛ بستگی به دو عامل دارد؛ میزان تاثیر حمایت اصولگرایان در پیروزی احمدینژاد و دیگری نوع شرط و هزینه - فایده مترتب برآن.
اقتصاد و سیاست خارجی؛ عوامل دوقطبیسازی انتخابات ریاست جمهوری آینده
دبیرکل حزب نواندیشان اسلامی در پاسخ به اینکه محتملترین دو قطبی در انتخابات آینده چه گزینهای است؟ یادآور شد: گمان میکنم دو عامل در انتخابات ریاست جمهوری ٩٦ در فضاسازی موثر خواهد بود؛ نخست اقتصاد و دیگری سیاست خارجی. اگر اینطور باشد ؛ احتمالا عدالت (از منظر کارآمدی) و مقاومت (ایستادگی) عناصر و محورهای مهمی خواهند شد.
این فعال سیاسی اصولگرا در پاسخ به اینکه چهرههای اصولگرا همچون ولایتی، قالیباف، رضایی، لاریجانی، احمدینژاد، جلیلی و باهنر چقدر شانس پیروزی در انتخابات آینده ریاست جمهوری را دارند؟ گفت: بعضی از چهرهها مثل مهندس باهنر صراحتا کاندیداتوری خود را تکذیب کردهاند. مابقی نیز وضعیت روشنی ندارند و تا زمانی که رسما کاندیداتوری را اعلام نکرده یا حداقل ابراز تمایل نکردهاند؛ نمیتوان با وهمیات تحلیل کرد.
احتمالِ وقوعی تکدورهای بودن دولت روحانی زیاد نیست
او با اشاره به شانس روحانی در مقابل گزینههای احتمالی اصولگرا و فرضیه تکدورهای بودن دولت روحانی اظهار کرد: بدلایلی که میتوان بازشکافت و زیاد هم پنهان نیست؛ نظر احتمال تکدورهای شدن که هر بار در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری مطرح میشد؛ در این دوره شدت بیشتری گرفت.اما احتمال عقلی هر چند وجود دارد، اما احتمال وقوعی آن با شرایط فعلی خیلی زیاد نیست.
ضریب نفوذ اصولگرایان کاهش یافته است
این نظریهپرداز جریان اصولگرا در پاسخ به اینکه «پس از ریاست جمهوری احمدینژاد شخصیتهای اصولگرا اعتمادبهنفس پیدا کردند که آنها هم میتوانند رییس جمهور شوند؛ این مسئله چقدر در عدم اجماع این جریان تاثیرگذار بوده است؟» آنچه که اجماع را در میان اصولگرایان به نسبت قبل دشوار کرده است؛ضعف ضریب نفوذ نهادهای موثر مرکزی است که قبلا ضریب نفوذ بالایی داشتند ولی حالا کاهش یافته است. در این شرایط هر عامل جانبی نیز طبعا میتواند در نتیجه موثر باشد.
محبیان درباره کاندیدا شدن و نشدن احمدینژاد و معایب و مزایای آن، این مسئله را نیازمند بحث مفصل و آسیبشناسی خاص خود خواند که در زمان مناسب باید تحلیل آن ارایه شود.
باید دید فیشهای حقوقی چه تاثیری در ذهن مردم میگذارد
این فعال سیاسی اصولگرا در پاسخ به اینکه موضوع فیشهای حقوق چقدر در سبد رای روحانی تاثیرگذار است؟ گفت: ارزیابیها باید دقیق و مبتنی بر نظرسنجی انجام شده باشد. نمیتوان بهصورت ذهنی و بدون ارزیابی علمی نظر دقیقی داد. هر چند در ظاهر اینگونه بهنظر میرسد اما باید دید از این واقعه تا زمان انتخابات چه تصویری در ذهن مردم شکل خواهد گرفت.
رانت ویژهای نصیب اصولگرایان نشده است
دبیرکل حزب نواندیشان اسلامی در پاسخ به اینکه آیا استفاده اصولگرایان از رانتهای مختلف مثل تایید صلاحیتها و امکانات و تریبونها و همچنین رانتهای اطلاعاتی این جریان را تضعیف نمیکند؟ خاطرنشان کرد: اینها امتیاز ویژه نیست. بهدلیل نزدیکی و حمایت اصولگرایان از هسته مرکزی حاکمیت و مشابهت شعارها و گرایشها، طبعا اینگونه بهنظر میرسد که رانتی ویژه نصیب شده در حالی که این تصور دقیق نیست.
محبیان همچنین درباره جدی بودن بحث فعالیت اتاقهای فکر علیه دولت، ابراز کرد: اینکه منتقدان دولت به نقد دولت میپردازند؛ طبیعی است؛ این که بعضا نوعی همگرایی تحلیلی هم بوجود میآید؛ این هم طبیعی است. ولی شکلگیری توطئه و امثالهم تابعی از نظریه توهم توطئه است که اصلاحطلبان، اصولگرایان را بخاطر آن شماتت میکردند، ولی ظاهرا دامان خود آنها را هم گرفته است.
نظریهپرداز جریان اصولگرا در پایان در پاسخ به اینکه برخورد دولت با اتاقهای فکر باید چگونه باشد و تاکنون چطور بوده است؟ نمیدانم اینکه دولت منتقدان خود را با هراس از مخالفتشان منکوب و سرکوب کند؛ چه نامی میتواند داشته باشد. هر نامی داشته باشد، نمیتوان آن را دموکراسی و تحمل و مدارا نامید.