آمریکا حق جلوگیری از مراودات ایران با دیگر کشورها را ندارد
یک عضو هیات نظارت بر برجام تصریح کرد؛ آمریکاییها آن طور که توقع میرفت و قول داده بودند به تعهداتشان عمل نکردند.
به گزارش ایلنا، علیاکبر ولایتی گفت: قرار بود در مدت و مهلتی پس از امضای برجام، ایران تعهداتش را در خصوص اعمال محدودیتها در زمینه اقدامات صلحآمیز هستهای اجرا کند و در همین مدت هم آمریکاییها و متحدانش تحریمهای اعمال شده را بردارند.
او افزود: جمهوری اسلامی ایران به تبعیت از قواعد اسلامی به تعهداتش عمل کرد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که اغلب هم مواضع یکطرفه داشت، آن را تایید کرد. اما در این فاصله آمریکاییها به تعهداتشان که رفع تحریمها و آثار آن، آزادی تجارت و ارتباطات علمی، فنآوری، تجاری و مالی میان ایران و دیگر کشورها و غرب است، عمل نکردند و علت آن هم مشکلاتی است که وجود دارد.
وی افزود: رهبر معظم انقلاب در یکی از بیاناتشان تصریح کردند که اگر تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای برداشته شود اما به عناوین دیگری مانند حقوق بشر، تروریسم و مانند آنکه همهاش اتهامات ظالمانه علیه ماست آنها را برقرار کنند و مانع از برقراری تجارت آزاد و ارتباطات تجاری، فنی و علمی شوند مقبول ما نیست.
ولایتی تصریح کرد: میبینیم از زمانی که برجام امضا شده است، هر روز به بهانهای در سنا یا کنگره آمریکا مصوبهای را علیه ما تصویب میکنند که بعضی هم به امضای اوباما میرسد.
این عضو هیات نظارت بر برجام گفت: به عنوان نمونه در خصوص فروش هواپیماهای بویینگ به کشورمان که صحبتهایی شده است و معلوم هم نیست چقدر عملی شود، مصوبهای گذراندهاند که بر اساس آن دولت آمریکا حق ندارد این هواپیماها را به ما بفروشد. به فرض که بویینگ را هم به ما بفروشند و قرارداد هم اجرا شود، اگر همین سنا و کنگره با آمدن رییسجمهور بعدی مصوبهای بگذرانند و مانع از ارائه خدمات و قطعات، اورهال و مانند آن به ما شوند آنوقت چه باید بکنیم؟
او گفت: آمریکاییها هر چه تصویب میکنند گویی همه دنیا مجبورند از آنان تبعیت کنند و گویا مصوبه شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
این عضو هیات نظارت بر برجام با اشاره به دستبرد آمریکاییها به دو میلیارد دلار از داراییهای کشورمان افزود: پول نقد بیزبان ما در یکی از بانکهای آمریکا از طریق طرف واسطی گذاشته شده و متعلق به ایران است، با این حال پول مصادره و به بازماندگان کشته شدگان انفجاری در بیروت اختصاص یافت؛ این به مثابه همان تمثیلی است که «گنه کرد در بلخ آهنگری، به شوشتر زدند گردن مسگری». چه ارتباطی دارد میان انفجار در جای دیگری با غرامتی که ایران باید پرداخت کند؟ چرا پول ما را در انظار بینالمللی مصادره کردند؟ معنی این اقدام آمریکا این است که هر چه سنای این کشور تصویب کند میتواند علیه هر ملت و کشور دیگری در جهان اعمال شود.
وی با طرح این پرسش که چگونه میتوان به چنین دولتی اعتماد کرد؟ گفت: به همین علل ما از آینده نگرانیم حتی به فرض اینکه آنان به تعهداتشان عمل کنند.
این عضو هیات نظارت بر برجام افزود: به عنوان اعضای این هیات موظفیم بر اجرای درست امور نظارت، پیگیری و مطالبه کنیم که به این وظیفه خود عمل میکنیم.
او تصریح کرد: به برخی شروط ۹ گانه ابلاغ شده از جانب رهبر معظم انقلاب در خصوص اجرای تعهدات کشورمان در چارچوب برجام عمل نشد.
ولایتی گفت: این موضوعی است که مقام معظم رهبری در سخنرانی نوروزی هم آن را فرمودند اما آن مقدار که در توان مذاکرهکنندگان هستهای بود عمل کردند و لزوماً همه شروط عملی نشد بلکه تا جایی که میتوانستند شروط را رعایت کردند.
او همچنین با انتقاد از سکوت دیگر اعضای ۱+۵ در قبال عهدشکنی آمریکاییها گفت: در مذاکرات، یک طرف کشورمان و طرف دیگر ۱+۵ تا پایان گفتگو کردند اما اکنون یکی از آنان که از ابتدا معرکه گردان بود همچنان فعال مایشاء است و هر کاری دلش میخواهد میکند و آن ۵ عضو دیگر هیچ کاری نمیکنند.
ولایتی افزود: سکوت آنان در حالی است که حتی اقدامات آمریکاییها به ضرر آنان است به عنوان نمونه بانکی فرانسوی را بیش از ۸ میلیارد دلار جریمه کردند صرفا به علت اینکه با ایران معاملاتی انجام داده بود. اکنون هم وقتی با آلمان یا فرانسه که از اعضای ۱+۵ هستند مذاکراتی انجام شود، نگرانی خود را پنهان نمیکنند از اینکه اگر با ما روابط اقتصادی داشته باشند آمریکاییها دوباره بانکها، بیمهها یا شرکتهای تجاریشان را جریمه میکنند.
این عضو هیات نظارت بر برجام افزود: همان طور که این ۶ کشور همگی با هم در مقابل ایران قرار گرفتند تا به برجام رسیدیم هر یک از اعضا موظفند اگر آمریکا خلاف تعهداتش عمل کرد با او برخورد کنند.
وی با انتقاد از عمل نکردن دیگر اعضای ۱+۵ به وظایفشان تاکید کرد: ما باید از آنان مطالبه کنیم که چرا در قبال عهدشکنیهای آمریکاییها ساکتند؟
ولایتی با اشاره به اظهارات متناقض مقامات آمریکایی گفت: وزیر خارجهشان که آدم زیرکی است طوری با لبخند سخن میگوید که گویی همه چیز حل و فصل شده است. آقای کری میگوید همه چیز درست است و تجار میتوانند با ایران معامله کنند اما هنوز صحبتش در فضا انعکاس دارد که وزیر خزانهداری یا معاونش اعلام میکنند که اگر کسی با ایران معامله کند جریمهاش میکنند. این نشان میدهد که هر کدامشان ماموریتی دارند، یکی مامور بشارت دادن به ماست که کارها انجام میشود و فقط وعده میدهد و دیگری وظیفهاش این است که جلوی اعمال تعهدات را بگیرد. اگر این مقامات هم ساکت شوند مصوبات دیگری در سنا یا کنگره علیه ما تصویب میکنند؛ ما که میدانیم اگر رییسجمهور این کشور تصمیم بگیرد میتواند مصوبات کنگره و سنا را وتو کند.
این عضو هیات نظارت بر برجام تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند که آقای اوباما باید تعهدات آمریکاییها را بنویسد اما او ننوشت.
او گفت: در جلسهای که آقای کری به یکی از کشورهای اروپایی رفت، در جمع شماری از فعالان اقتصادی اطمینان خاطر داد که میتوانند با ایران معامله کنند اما یکی از مسوولان اقتصادی پس از آن جلسه طی مصاحبهای اعلام کرد که آمریکاییها باید این مطلب را بنویسند زیرا به قول شفاهی آقای کری نمیتوان اعتماد کرد از این موضوع میتوان فهمید که نوشتن چقدر مهم است.
ولایتی افزود: عربها تعبیری دارند که میگویند «سرمایه، ترسو است» وقتی کسی میخواهد اینجا میلیاردی سرمایه گذاری کند و نگران است که مبادا آمریکاییها تحریمش کنند معلوم است که سرمایهگذاری نمیکند.
این عضو هیات نظارت بر برجام گفت: یک انگیزه مهم برای ادامه مذاکرات هستهای، حل مشکلات حصر اقتصادی بود.
ولایتی درخصوص سکوت اعضای ۱+۵ در قبال اقدامات آمریکا در نقض برجام افزود: باید حتما این موضوع را از آنها مطالبه و اعلام کنیم که با توجه به اینکه در همه جا محور آمریکاییها بودهاند، ۱+۵ نیز در این راه آنها را مساعدت کردند.
وی اضافه کرد: زمانی که آمریکاییها ۵ عضو دائم شورای امنیت را به دور خود جمع میکنند هدفشان این است که یک جنبه بینالمللی به موضوع بدهند و حتی آلمان را هم اضافه میکنند که به طرفداران آمریکا در جمع افزوده شود.
ولایتی تاکید کرد: این موضوع فقط برای آن نیست که ایران را به جایی برسانند که فنآوری صلحآمیز هستهای خود را محدودتر کند.
او اضافه کرد: کشورهایی مانند آلمان و فرانسه باید مراودات خود را با ایران دنبال کنند و آمریکا نیز حق جلوگیری از این کار را ندارد، ما نیز باید این خواسته را به صورت جدی مطالبه کنیم.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه در خصوص بحث برد - برد در برجام گفت: این موضوع نسبی است اما باید اشاره کنیم که این مذاکرات باید حتما به صورت فنی دنبال میشد و ما باید حتما موضوع را پیگیری میکردیم.
ولایتی با اشاره به تلاش تیم مذاکره کننده افزود: مذاکره کنندگان ما، انصافا از هیچ کوششی کوتاهی نکردند زیرا باید این مساله به صورت کامل حل میشد.
وی اضافه کرد: اما این امر نیمهتمام باقی مانده است و باید تلاش کنیم که به صورت کامل حل شود.
ولایتی اظهار کرد: این موضوع که ما مذاکره کردیم و به تعهد خود نیز پایبند بودیم کاملا حق است اما باید توجه داشت که پیگیری این موضوع نیز بسیار مهم است و باید حقوق ما به صورت تمام و کمال استیفا شود.
این عضو هیات نظارت بر برجام در ادامه در خصوص مصادیق بدعهدی آمریکا در اجرای برجام گفت: آمریکاییها کارهایی را انجام میدهند که قبل از این معاهدات نیز به اشکال مختلف انجام دادند. تا قبل از این فضای عمومی بر این بود که مشکل، مشکل هستهای است و اگر مشکل هستهای حل شود دیگر آمریکاییها مزاحمتها و تحریکات خود برضد جمهوری اسلامی ایران را انجام نخواهند داد و به اشکال مختلف این موضوع را در پیغامها و گفتوگوهایشان نیز مطرح کردند.
ولایتی اظهار کرد: آنچه در مذاکرات هستهای به دست آوردیم و مهم نیز بود این است که به عنوان اولین کشور در دنیا این حق برایمان اثبات شد که سازمان ملل متحد حق استفاده از انرژی صلحآمیز هستهای را برایمان تصویب کند.
وی افزود: اینکه بتوانیم چرخه غنیسازی داشته باشیم و بتوانیم کیک زرد بگیریم و به اورانیوم غنی شده تبدیل کنیم و بفروشیم و یا در کاربردهای داخلی مصرف کنیم، دستاورد بزرگی است که قبل از مذاکرات وجود نداشت. نباید منکر این دستاورد بزرگ شویم اما همچنان آمریکاییها و شرکای آن باید مطابق وعده خود عمل کنند.
این عضو هیات نظارت بر اجرای برجام گفت: با اتفاقات پیش آمده، بدبینی به آمریکا در کل ایران و کشورهای اسلامی تعمیم پیدا کرد.
ولایتی درخصوص شتابزدگی ایران در روند اجرای برجام و تأثیر آن در طمعورزی آمریکاییها افزود: بعید میدانم که سرعت ایران در اجرای تعهدات خود باعث طمعورزی آمریکاییها شده باشد، زیرا ما خودمان میخواستیم زودتر از این وضعیت خارج شویم و این امر مساله مهمی بود که باید انجام میگرفت.
او با بیان اینکه تصمیم آمریکاییها بر بدعهدی بود و اینکه تا جایی که بتوانند به عهد خود عمل نکنند، گفت: آنها در حین کار مسائل دیگری را نیز همچون کمک ایران به حزب الله، توان موشکی ایران و یا مباحث حقوق بشری را مطرح میکردند.
عضو هیئت نظارت بر اجرای برجام افزود: سخنان دبیر کل سازمان ملل متحد مبنی بر تناقض آزمایش موشکی ایران با روح برجام، نشان دهنده زیاده خواهی و طمع ورزیهایی است که از قبل نیز شناخته شده بود.
ولایتی گفت: یکی از محاسن مهم مذاکرات غیر از استیفای حق ایران این بود که بر آنهایی که به امریکا خوشبین بودند نیز ثابت شد که مخالفت آمریکا با اسلام و جمهوری اسلامی ایران است. آنها مخالف هستند که کشوری به نام اسلام حکومت، و قوانین اسلامی را اجرا و براساس تعهدات اسلامی به دیگر کشورهای اسلامی نیز کمک کند تا در مقابل توسعهطلبی استعمار و صهیونیستها بایستند. این موضوع در مواردی مانند تقویت خط مقاومت که از ایران آغاز میشود و به عراق، سوریه، لبنان و فلسطین میرسد صدق میکند و باید گفت که این یکی از نتایج سحر است... باش تا صبح دولتت بدمد. آنها پیش بینی میکنند که اگر حکومتی بر مبنای اسلام عمل کند و با نفی ارزشهای غربی، ارزشهای اسلامی را برپا کند به یک الگو تبدیل میشود و فرهنگ غربی که پیشتاز استعمار غربی است عملاً شکست خواهد خورد.
وی با بیان اینکه یکی از فواید این فعل و انفعالات توقف روند خوشبینی به آمریکاییها بود اظهار کرد: اغلب مردم کشور ما آمریکا را میشناسند اما ممکن بود بر اثر تبلیغات به آمریکا خوشبین شوند ولی با این اتفاقات پیشآمده بدبینی به آمریکا در کل ایران و کشورهای اسلامی تعمیم پیدا کرده است.
این عضو هیات نظارت بر اجرای برجام در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص تجربه گذشته ایران درقبال آمریکا و اینکه آیا نباید بر اساس تجربه گذشته در اجرای تعهدات گام به گام قدم بر میداشتیم گفت: قبل از مذاکرات آنها حتی حاضر نبودند که سه سانتریفیوژ در کشور ما فعالیت کند. اما پس از برجام آنها حاضر شدند ۶۰۰۰ سانتریفیوژ در ایران کار کند و این امر حاصل مقاومتی بود که منجر به این نتیجه شد. پس از این دوره نیز دست ایران باز است تا بتواند از توانایی هستهای خود آن گونه که باید استفاده کند.
این عضو هیات نظارت بر اجرای برجام تصریح کرد: این گونه نیست که طرف آمریکایی برجام را نقض کند و یا بخواهد نقض کند اما باید مراقب فریبکاری طرف مقابل در اجرای برجام بود.
ولایتی که در گفتوگو با صدا و سیما سخن میگفت در ادامه در پاسخ به سوال دیگری درخصوص اقدامات هیات نظارت بر اجرای برجام بر عملکرد طرف مقابل اظهار کرد: جلسات هیات با فواصل نزدیکتری تشکیل میشود و شاید مصلحت نباشد که جزییات مذاکرات اعضا، به صورت علنی مطرح شود اما اعضای هیات نظارت تلاش میکنند به وظیفه خود عمل کنند.