بحران‌های منطقه‌ای برای از بین بردن نفوذ و امنیت ایران است
یک کار‌شناس ارشد مسائل خاورمیانه با یادآوری بحران‌های کنونی منطقه‌ای گفت: جنگ‌ها و بحران‌های منطقه‌ای امروز برای از بین بردن نفوذ و امنیت ایران است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، محمدعلی مهتدی در نشست آینده روابط ایران و اعراب که در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، گفت: در ابتدای انقلاب سوالی مطرح می‌شد و آن این بود که فضای حیاتی ایران کجاست؟ آیا خاورمیانه عربی فضای حیاتی ماست؟ بسیاری در آن زمان می‌گفتند که فضای ح اتی ایران قلمرو فرهنگی و زبانی ایران یعنی افغانستان، آسیای میانه و شبه‌قاره هند است. و این نوع تفکر را بیشتر ملی‌گرایان داشتند.
او ادامه داد: در مقابل این مسئله باید دانست که ما نمی‌‌توانیم بی‌توجه به خاورمیانه عربی باشیم و از سوی خلیج فارس برای ایران اهمیت بسیاری دارد؛ از یک سو عراقی همسایه ماست که با این کشور ۶۰۰ کیلومتر مرز مشترک داریم و تحولاتش بر امنیت ملی ما تاثیرگذار است و از سوی دیگر پیوندهای مذهبی و فرهنگی ما با کشورهای عربی نیز قابل چشم‌پوشی نیست.
این کار‌شناس ارشد مسائل خاورمیانه با یادآوری تقسیم‌بندی‌های منطقه‌ای پس از قرارداد سایس-پیکو اظهار داشت: یکی از مهمترین موانع در روابط ایران و عراق یک تابوی بین‌المللی است که پس از فروپاشی شوروی و با انعقاد قرارداد سایس–پیکو صورت گرفت. در آن زمان انگلیس و آمریکا این تصمیم را گرفتند که میان فارس‌ها، اعراب و کرد‌ها رابطه‌ای نباشد و همواره میان این سه مولفه قدرت جهان اسلام اختلافاتی وجود داشته باشد و به همین خاطر در ایران مسئله بازگشت ایران قبل از اسلام مطرح شد و در ترکیه آتاتورک، سکولاریزم و پان‌ترکیسم را مطرح کرد و در مصر به عنوان مهمترین قدرت جهان عرب مسئله بازگشت به زمان فراعنه مطرح شد.
مهتدی با بیان اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی بسیاری از معادلات از بین رفت، تصریح کرد: با پیروزی انقلاب اسلامی دکترین بن‌گوریون دچار چالش شد و ایران به عنوان مهمترین بازیگر حامی فلسطین وارد صحنه شد، اما همزمان با پیروزی انقلاب شاهد امضای قرارداد کمپ دیوید و سازش مصر و اسرائیل بودیم و مصر به عنوان مهمترین کشور عربی از کارزار با اسرائیل خارج شد و رژیم صهیونیسیتی بیشترین توان خود را برای مقابله با کشورهای شرقی خود یعنی لبنان و سوریه به کار گرفت.
او با یادآوری بحران‌های کنونی منطقه‌ای ابراز داشت: جنگ‌ها و بحران‌های منطقه‌ای امروز برای از بین بردن نفوذ و امنیت ایران است.
این کار‌شناس مسائل منطقه با اشاره به روابط ایران و عربستان یادآور شد: کدورت اخیر در روابط ایران و عربستان از سال ۲۰۱۱ و با وقوع جنبش‌های بیداری اسلامی گسترش یافت، باید گفت: عربستان یکی از مهمترین عوامل در خنثی شدن و عدم گسترش این انقلاب‌ها بوده است.
او اضافه کرد: در بسیار از کشورهای عربی منطقه مفاهیمی مانند ملت و حقوق شهروندی وجود ندارد. یک طبقه حاکم است و مابقی رعیت محسوب می‌شوند. ثروت در اختیار حکام است و حاکم هرگونه که بخواهد می‌تواند آن ثروت را خرج کند و اگر بخشی از آن را به مردم داده شود، اسمش دادن حق مردم نیست.
به گزارش ایلنا، مهتدی با بیان اینکه بسیاری از کشورهای عربی منطقه و به‌ویژه عربستان از حرکت مردم و مفاهیمی مانند اصلاح و انقلاب ترس دارند، عنوان کرد: آنها از نمادهای دموکراسی مانند پارلمان، شورا، انتخابات و آزادی در ترس هستند و به همین خاطر مشاهده می‌کنیم بیشترین مبارزه را با آن انجام می‌دهند.
این تحلیلگر ارشد مرکز مطالعات خاورمیانه با تاکید بر اینکه بحران روابط ایران و عربستان در دوره هیات حاکمه جدید این کشور افزایش یافته است، بیان کرد: با وجود اینکه ویکی لیکس اسنادی را در رابطه با اظهارت ملک عبدالله درخصوص ایران و اینکه او گفته بود باید سر افعی یعنی ایران قطع شود، اما ما شاهد بودیم که آنها روابط ظاهری را حفظ می‌کردند و حتی در مقطعی روابط کم بود به‌طور مثال آقای احمدی‌نژاد دست در دست ملک عبدالله در نشست سازمان کنفرانس اسلامی وارد شد با این حال اکنون ملک سلمان پادشاه این کشور است اما به دلیل ناتوانی او اداره کشور عملا در دست حکامی جوان و ماجراجو قرار گرفته است.
مهتدی یادآور شد: در دوره آقای روحانی همه راه‌ها برای بهبود روابط با عربستان امتحان شد و آقای ظریف واسطه‌های بسیاری را برای شورای همکاری و عربستان فرستاد، اما آن پیشنهاد‌ها پذیرفته نشد و تا زمانی که ریاض به ادعای خود مبنی بر پایان دادن به نفوذ ایران خاتمه ندهد، دست از اقداماتش برنمی‌دارد.
او با تشریح دسته‌بندی‌های منطقه‌ای گفت: در یک دسته‌بندی عربستان، اردن، شورای همکاری و مصر و آمریکا قرار گرفته و عملا اسرائیل هم عضو جدیدی از این گروه شده است، باید دانست که همکاری‌های گسترده‌ای میان ریاض و تل‌آویو شکل گرفته و هدف آن مقابله با محور مقاومت است و در طرف مقابل محور مقاومتی قرار دارد که در برابر رژیم صهیونیستی و طرح تجزیه خاورمیانه است و شامل ایران، عراق، سوریه، لبنان و مقاومت فلسطین است. در این محور، سوریه حلقه اتصال است و عمق استراتژیک محور مقاومت محسوب می‌شود.
این تحلیلگر ارشد مسائل منطقه‌ای با بیان اینکه اکنون سوریه به میدان جنگ‌های نیابتی تبدیل شده است، گفت: بازی که هم‌اکنون در سوریه دنبال می‌شود این است که هر کس اول کار جا بزند، شکست را پذیرفته و نه تنها در سوریه بلکه کل منطقه را می‌بازد.