سیاست تنش‌زدایی در دستور کار دولت مهندس بازرگان قرار داشت

به گزارش خبرنگار ایلنا از مشهد، مظفر علیزاده در ابتدای این نشست اظهار کرد: افراط در همه جا امری مذموم و تقبیح شده است، با این حال بنده عامل کنار گذاشتن دکتر بازرگان را افراط می‌دانم.

او با بیان اینکه تفکر بازرگان یکی از عواملی بود که موجب دوری بنده از گروه‌های سازمان یافته اوایل انقلاب شد، اظهار کرد: ایشان مبارزه را معنا کرد و بر این اعتقاد بود که با جنگ مسلحانه و ترور نمی‌توان کاری از پیش برد.

دبیر مجمع نیروهای خط امام (ره) استان خراسان رضوی با اشاره به اینکه متاسفانه برخی از مورخین در طول تاریخ غرایض و جهت‌گیری خود را در آثارشان دخیل مکرده و می‌کنند، افزود: برخی از تاریخ‌نویسان سفارشی نوشته و می‌نویسند، برخی هم برای خوشامد قدرت‌مداران مطالبی را عنوان می‌کردند، از این رو نمی‌توان به صورت تمام و کمال به نوشته‌های تاریخی اکتفا کرد.

وطن دوستی مهم‌ترین ویژگی بازرگان بود

علیزاده اظهار کرد: بازرگان یک چهره مذهبی مورد تایید آیات عظام از جمله آیت الله بهشتی، طالقانی و امام (ره) بود. او فردی روشنفکر، مدافع حرکت مصدق، حامی مراجع، مخالف استبداد و استعمار، آگاه به تاریخ و مسلط به قرآن بود.

وی ادامه داد: از دیگر ویژگی‌های بازرگان می‌توان به توانایی بالای حکومت داری و تحلیل گر مسائل سیاسی بودن وی اشاره کرد. در واقع دکتر بازرگان انسانی مبارز بود که خارج از مملکت مبارزه نمی‌کرد، بلکه درون کشور با حریف خود بازی می‌کرد.

دبیر مجمع نیروهای خط امام (ره) استان خراسان رضوی در ادامه با اشاره به سوابق مذهبی مرحوم بازرگان خاطر نشان کرد: بازرگان فردی بود که وابستگی رسمی به هیچ گروه مذهبی نداشت اما با این وجود واقع نگر بود و برهمین اساس کنترل سازمان‌های افراطی دارای مشی مبارزه مسلحانه را در دستور کار خود قرار داده بود.

علیزاده اظهار کرد: مهندس بازرگان فردی صبور و با فرهنگ بود که بین بازار، دانشگاه، علما و توده مردم ارتباط برقرار کرد. وی کمک کننده به تمامی زندانیان سیاسی، فردی مدیر و مدبر بود که ارتباط فوق العاده‌ای بین دانشگاهیان و روحانیت مبارز ایجاد کرد و با کسانی که بین مردم نفوذ و پایگاه داشتند وارد تعامل شد تا از این طریق بتواند ایده و تفکر اسلام قشری را از بین ببرد.

وی در ادامه مهم‌ترین ویژگی مهندس بازرگان را وطن دوستی او عنوان کرد و افزود: با این وجود و برخلاف عرف برخی مذهبیون الان که وطن دوستی را مخالف مذهب می‌دانند او به شدت مذهبی بود و حتی اهمیت بالایی برای نماز جماعت قائل بود.

انتخاب بازرگان، پیشنهاد بهشتی، مطهری و هاشمی بود

دبیر مجمع نیروهای خط امام (ره) خراسان رضوی سپس با انتقاد از سخنان برخی مبنی بر اینکه بازرگان با اجنبی در مراوده بوده است، اظهار کرد: مهندس بازرگان آدمی نبود که با آن طرف آبی‌ها در تماس باشد. وی هیچ‌گاه فرهنگ، اخلاق و منش اسلامی خود را فراموش نکرد و به کناری نگذاشت.

علیزاده با اشاره به احترام فراوان مهندس بازرگان به امام خمینی (ره) اظهار کرد: بر خلاف بسیاری از افراد که در احترام به امام (ره) شعاری رفتار کرده و می‌کنند، مهندس بازرگان قلبا برای امام خمینی (ره) احترام بسیاری قائل بود.

دبیر مجمع نیروهای خط امام (ره) استان خراسان رضوی در ادامه این نشست با تاکید بر اینکه مهندس بازرگان در امر مدیریت و جهان بینی حکومت مورد تایید امام خمینی (ره) و شهید بهشتی بود، ادامه داد: انتخاب مهندس بازرگان به ریاست دولت موقت از سوی امام خمینی (ره) پیشنهاد شهید بهشتی، مطهری و آیت الله هاشمی رفسنجانی بود که صد البته این انتخاب به حق و درست بود.

علیزاده در ادامه این بخش ار سخنان خود با بیان اینکه هر تحلیل هر سخن و اتفاق اقتضای زمان و مکان خودش را دارد، اظهار کرد: متاسفانه برخی از افراد بدون لحاظ کردن زمان و مکان در تحلیلشان به انحراف رفته‌اند، به طور مثال برخی از افراطیون مهندس بازرگان را عامل سیا عنوان و متاسفانه تهمت‌ها، به‌تان‌ها و اتهامات بسیاری به وی وارد می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه انتخاب مهندس بازرگان به ریاست دولت موقت انتخاب درست و به حقی بود، یادآور شد: از جمله گروه‌هایی که به شدت علیه مرحوم مهندس بازرگان صف آرایی کرد جمعیت موتلفه اسلامی بود که البته این مخالفت آنان بیش از هر چیز ریشه در اختلاف دیدگاه اقتصادی موتلفه با بازرگان داشت.

علیزاده ادامه داد: در ماه‌ها و سال‌های نخست پس از انقلاب کسی مهندس بازرگان را به وابستگی، کوتاهی و بر خلاف آگاهی عمل کردن متهم نمی‌کرد، اما در شرایط فعلی هر روز هجمه‌ها به مهندس بازرگان افزایش پیدا می‌کند زیرا که بر اثر گذر زمان کسانی که با واقعیت‌های آن زمان آشنایی کامل دارند یا فوت کرده‌ و یا برای حفظ وضعیت کنونی خود سکوت پیشه کرده‌اند.

وی یادآور شد: من به عنوان یکی از فعالان آن زمان عنوان می‌کنم که برخلاف ادعای بعضی درباره ضعف دیانت بازرگان، وی فردی بود که در تمامی سخنرانی‌های خود علیه استبداد از آیات و احادیث استفاده بسیار می‌کرد.

علیزاده در ادامه به موضوع استعفای مهندس بازرگان پرداخت و گفت: این امر نیازمند یک بررسی کار‌شناسانه است و باید در چندین وچند جلسه مورد کنکاش قرار گیرد اما به طور اجمالی یکی از مهم‌ترین دلایل این رخداد، فشارهای افراد غیر مسئول و مسئولان ناآگاه به دولت داری به بازرگان و دولت او بود.

سمبل اصلاحات ابراهیم خلیل الله است

دبیر مجمع نیروهای خط امام (ره) استان خراسان رضوی در ادامه این نشست و در پاسخ به سوالی درباره جایگاه اصلاح طلبی در منظومه فکری مبارزان اول انقلاب گفت: اصلاح طلبی بخشی از دین اسلام و به روایت بهتر پایه ادیان الهی است. نماد اصلاحات بر این اساس هم حضرت ابراهیم خلیل الله (ع) می‌باشد به عبارت دیگر ابراهیم خلیل الله (ع) بود که تفکر اصلاحات را کلید زد.

وی در توضیح این سخنان افزود: دلیل این مدعا آن است که در تفکر راهبردی این پیامبر درگیری و جنگ بی‌معنا بوده و گفت‌و‌گو جای این امور را گرفته بود، از این رو می‌توان ریشه اصلاح طلبی را توحید ابراهیمی دانست. بر همین اساس تمامی مبارزان اول انقلاب که اندیشه ابراهیم خلیل الله (ع) را قبول داشتند اصلاح طلب محسوب می‌شوند که این شامل مرحوم مهندس بازرگان هم می‌شود.

علیزاده در پاسخ به سوالی در خصوص تفاوت دولت موقت و دولت یازدهم نیز عنوان کرد: دولت بازرگان انتخاب یک گروه به پشتوانه حمایت مردمی از امام خمینی (ره) بود به عبارت دیگر مردم از دولت بازرگان حمایت می‌کردند چون امام خمینی (ره) وی را منصوب کرده بود و به همین دلیل هم وقتی ایشان از دولت انتقاد کرد، مردم نیز از حمایت دست برداشته و علیه بازرگان و دولت وی شعار دادند اما دولت روحانی انتخاب یک فرد یا گروه نیست بلکه انتخاب خود ملت است زیرا ایشان با رای مستقیم خود وی را برگزیده‌اند و بر این اساس پشتوانه مردمی وی بسیار قوی‌تر از دولت موقت مرحوم بازرگان است.

وی ادامه داد: البته این امر راهم باید در نظر گرفت که دولت موقت از سوی برخی عناصر حاضر در شورای انقلاب تحت فشار بود حال آنکه دولت دکتر روحانی در حال حاضر از سوی سه گانه صاحبان زور، زر و تزویر تحت فشار است، از این رو به اعتقاد بنده بر این است که فشار وارده بر دولت روحانی چندین برابر فشار بر دولت موقت است.

برای بررسی عملکرد دولت موقت با فقر منابع مواجه هستیم

غلامرضا خمر؛ عضو شورای مرکزی بنیاد امید ایرانیان خراسان رضوی نیز در ادامه نشست «تحلیل وقایع دولت موقت مهندس بازرگان؛ از انتصاب تا استعفا» طی سخنانی با بیان اینکه مبحث بررسی دقیق عملکرد دولت موقت با فقر منابع مواجه است، عنوان کرد: متاسفانه در شرایط فعلی ماحث مرتبط با عملکرد دولت موقت به لحاظ تاریخی دارای اسناد چندانی نیست.

وی ادامه داد: این وضعیت وقتی بیشتر قابل توجه است که بدانیم متاسفانه جامعه ما به معضل سیاه یا سفید دیدن تمامی مباحث مبتلا می‌باشد. دلیل این امر هم نبود تعادل اندیشی است. در این بین موضوع دولت موقت هم از جمله مباحث مهمی است که به لحاظ خصلتی به آن سیاه و سفید نگریسته می‌شود و از آنجایی که در این زمینه فقر منابع نیز داریم، این موضوع تاریخی نبوده بلکه تحلیلی است.

ریشه تمامی منازعه‌های سیاسی را می‌توان در مشروطه یافت

عضو شورای مرکزی بنیاد امید ایرانیان خراسان رضوی در ادامه این نشست با اشاره به بررسی اختلافات موجود بین اصولگرایان واصلاح طلبان پرداخت و گفت: تنش بین اصول گرایان و اصلاح طلبان را به طور جدی می‌توان در دوران مشروطه بین گروه‌های سیاسی یافت. به عبارت بهتر مشروطه را می‌توان پایه و اساس بسیاری از مباحث دانست، چرا که از این دوران تاریخ دچار تغییر شگرفی می‌شود.

مظفر، مشروطه را مرز بین سنت و مدرنیته دانسته و یادآور شد: تمامی مظاهر مدرنیته و تغییر سیستم حکومتی از دوران مشروطه در تاریخ نمودار شد و تمامی این مظاهر الهام گرفته از غرب بود.

عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی استان خراسان رضوی افزود: ۳ گروه سیاسی در مشروطه وجود داشتند، نخست متشرعین دینی، دوم لائیک‌ها و سوم روشنفکران دینی. همین دسته بندی را می‌توان در جریان نهضت ملی شدن نفت مشاهده کرد و هر یک از این ۳ گروه هم در دوران نهضت ملی شدن نفت، مصدق را همراهی می‌کردند.

او با اشاره به حمایت ۱۱ استاد دانشگاه تهران از نهضت ملی شدن صنعت نفت افزود:، بازرگان عنوان ۱۱ استاد دانشگاه تهران را که در جریان این نهضت اخراج شده و به زندان رفتند را به اختصار گروه «یازده استاد دانشگاه؛ یاد» گذاشت، پس از آن بازرگان از همین عنوان برای نامگذاری شرکت بازرگانی خود و همراهانش استفاده کرد.

عضو شورای مرکزی بنیاد امید ایرانیان استان خراسان رضوی تصریح کرد: مهندس بازرگان محافظه کار نبود بلکه شخصیتی صریح و شفاف داشت از این رو به محض اختلاف نظر با جبهه ملی این مساله را پنهان نکرد و از این جبهه جدا شد.

دولت موقت متشکل از ۳ طیف لائیک‌ها، متشرعان و روشنفکران دینی بود

خمر با اشاره به اینکه دولت بازرگان را می‌توان حلقه اتصال لائیک‌ها، نخبگان علمی و سایر اصناف دانست، افزود: متشرعین دینی از جمله شهید مطهری و شهید بهشتی حمایت‌های لازم را از دکتر بازرگان به منظور کسب ریاست دولت موقت انجام دادند.

او خاطر نشان کرد: دکتر بازرگان فردی بود که کار تشکیلاتی کرده و فراز و فرودهای بسیاری را تجربه نموده است، ازاین رو دولتی متشکل از ۱۱ نفر از نهضت آزادی، ۱۱ نفر از جبهه ملی، ۴ نفر از انجمن اسلامی مهندسین و ١نفر از روحانیت تشکیل می‌دهد، در واقع دولت موقت متشکل از ۳ طیف لائیک‌ها، متشرعین و روشنفکران دینی بود.

عضو شورای مرکزی بنیاد امید ایرانیان خراسان رضوی با اشاره به ضریب هوشی بالای مهندس بازرگان خاطرنشان کرد: بازرگان در ابتدای زندگی و به هنگام پایان دوران متوسطه جزو گروه محصلین ممتاز شناخته شد و از جمله کسانی بود که به همین دلیل در عصر رضاخانی زمینه ادامه تحصیل او در خارج فراهم شد.

خمر با بیان اینکه مهندس بازرگان از یک خانواده مذهبی آشنا به قرآن و نهج البلاغه و آشنا به بازار بود، ادامه داد: یکی از خصلت‌های بازرگان ویژگی ضد استبدادی او است.

بازرگان سیاست تنش زدایی را در دستور کار دولت قرار داد

عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی استان خراسان رضوی با اشاره به سخن مهندس بازرگان مبنی بر اینکه امام خمینی (ره) بلدوزر می‌خواهد اما من پیکان هستم، یاداور شد: این سخن نشان از دارد که بازرگان به دنبال اصلاح پله به پله و تدریجی بوده است.

وی در ادامه مهندس بازرگان را دارای ماهیت ضد روسی دانست و خاطر نشان کرد: بازرگان هم به لحاظ مشی اعتقادی و هم به لحاظ اقتصادی مخالف شوروی بود.

عضو شورای مرکزی بنیاد امید ایرانیان استان خراسان رضوی همچنین با تاکید بر اینکه بازرگان نخستین کسی است که بحث سیاست تنش زدایی را در دستور کار دولت خود قرار داد، افزود: مهندس بازرگان به دلیل اختلاف گفتمانی با کمیته‌های انقلاب از آنان حمایت نکرد، از این رو پس از ۹ ماه ایفای نقش، مجبور به استعفا شد.

عدم ارتباط مستقیم با مردم از انتقادات وارده به دولت موقت است

خمر سپس حزب توده را پاشنه آشیل دولت بازرگان خواند و عنوان کرد: حزب توده از مهم‌ترین مخالفان مهندس بازرگان بود.

وی در پایان با بیان اینکه یکی از انتقاداتی که می‌توان به دولت موقت وارد ساخت عدم ارتباط مستقیم با مردم به ویژه جوانان بود، یادآور شد: وصیت نامه وی نشان از توجه ویژه مهندس بازرگان به آخرت دارد، همچنین مهربانی، گذشت و قبول عذر تقصیر‌ها از دیگر مواردی است که در وصیت نامه مهندس بازرگان هویدا است.