در بحث موشکی با کسی شوخی نداریم/ بازگشت به زمان قبل از تحریم‌ها زمان‌بر است
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان اظهار کرد: بحث فعالیت‌های موشکی، بحث امنیت ملی و دفاعی ماست و ما در مورد آن نه مذاکره و نه مصالحه می کنیم.
به گزارش ایلنا، سید عباس عراقچی که در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری حضور یافته بود، اظهار داشت: در بحث تحریم‌ها یک سری تحریم‌ها تا زمانی که برداشته شود به لحاظ تکنیکی و فنی زمان می‌برد. از دیگر سو در این مورد یک سری تداخل تحریم‌های اولیه و ثانویه داریم و یکی دیگر از موضوعات در این زمینه عدم همکاری آمریکایی‌هاست.
او با اشاره به عدم اعتمادی که بین ایران و برخی از کشورهای 1+5 از جمله آمریکا وجود دارد، اظهار داشت: اینها هیچکدام به معنای نقض برجام نیست، ولی همان طور که گفتم یک سری چالش‌هایی وجود دارد تا فضای اقتصادی کشور ما به زمان قبل از تحریم‌ها برگردد.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه در این قضیه ما با یک سری از کشورهای 1+5 روبرو هستیم که تعهدات خود را انجام داده‌اند، یادآور شد: در همین چارچوب ما با یک سری از بنگاه‌های خصوصی اقتصادی نیز روبرو هستیم که باید اعتماد لازم را برای آنها جهت سرمایه گذاری و حضور در بازار ایران فراهم کنیم و آمریکایی‌ها در این زمینه همکاری لازم را انجام نمی دهند.
توافق هسته‌ای به معنای رفع خصومت با طرف مقابل نیست
عراقچی با اشاره به چالش‌هایی که تاکنون در راستای اجرای برجام کشور با آن روبرو بوده و مذاکراتی که برای رفع این چالش‌ها صورت گرفته است، تصریح کرد: ما با آمریکایی‌ها و گروه 1+5 در موضوع هسته‌ای توافق کردیم، ولی این به این معنا نیست که خصومت‌هایی که بعضا بین ما و آنها وجود داشته، برداشته شده است و اکنون شریک یکدیگر شده‌ایم.
وی افزود: برخی می گویند که چرا خصومت‌های آمریکا بعد از برجام با ایران افزایش پیدا کرده است. ما باید به این نکته توجه کنیم که جمهوری اسلامی ایران تغییر ماهیت که نداده است. سیاست ما همان سیاست قبلی است و همان طور که گفتم این توافق به این معنا نیست که خصومت‌هایی که وجود داشته برداشته شده است.
آزمایش موشکی خلاف قطعنامه 2231 نیست
رئیس ستاد پیگیری برجام وزارت امور خارجه در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه بعد از برجام یکی از نگرانی‌هایی که وجود داشت این بود که آیا ارتباطی بین برجام و فعالیت‌های موشکی وجود دارد یا نه؟ خاطرنشان کرد: ما قبل از اجرای برجام تست موشکی عماد را انجام دادیم و آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به صراحت گفتند که برجام نقض نشده است. همان طور که اشاره کردم در آن مقطع هنور به زمان اجرایی شدن برجام نرسیده بودیم و آنها گفتند که این موضوع نقض برجام نیست. این آزمایش‌ها در حالی صورت گرفت که قطعنامه‌های قبلی حاکم بود و قطعنامه 2231 هنوز اجرایی نشده بود.
عراقچی اضافه کرد: در تست های موشکی اخیری که انجام شد شرایطی حاکم بود که قطعنامه 2231 حاکم شده بود ولی ما باید به این موضوع توجه کنیم که این قطعنامه الزام‌آور برای ایران نیست و در آن از ادبیات غیرالزام‌آور استفاده شده است. از دیگر سو در این قطعنامه خواسته شده است که ایران اقدام به آزمایش و ساخت موشک‌هایی که قابلیت حمل سلاح هسته‌ای دارند نکند که ایران نیز چنین کاری انجام نداده است.
وی با اشاره به ادعاهای آمریکایی‌ها و برخی از کشورهای اروپایی در مورد تست های اخیر موشکی ایران ابراز داشت: آنها در این زمینه در شورای امنیت دو جلسه برگزار کردند، ولی به نتیجه نرسیدند و نتوانستند در این مورد علیه ایران حتی بیانیه‌ای بگیرند. در این قضیه روس‌ها و چینی ها نیز اعلام کردند که در قطعنامه 2231 از ایران خواسته شده است که این اقدامات را انجام ندهد و الزام حقوقی برای ایران وجود ندارد. از دیگر سو همان طور که اشاره کردم در این قطعنامه اشاره به موشک‌هایی شده که برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده‌اند، در حالی که هیچ یک از موشک های ما برای این موضوع طراحی نشده‌اند. بنابراین این تست ها خلاف قطعنامه 2231 نیست.
چهار چالش ایران و امریکا در طول 20 سال گذشته
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در ادامه صحبت‌های خود افزود: آمریکایی‌ها بعد از اینکه نتوانستند در این زمینه موفقیتی به دست بیاورند و از شورای امنیت ناامید شدند به سراغ اعمال تحریم‌های یک جانبه علیه ایران رفتند و در این راستا 7-8 شرکت و شخص را که غالبا خارجی هستند به لیست تحریم‌های سیاه خود اضافه کردند.
عراقچی با بیان اینکه تشخیص این موضوع که آیا این تحریم‌ها، تحریم‌های جدیدی علیه ایران است و نقض برجام هست یا نه بر عهده هیات نظارت بر اجرای برجام است، عنوان کرد: افراد عضو این هیات به تایید مقام معظم رهبری رسیده‌اند و مصوبات این هیات با تایید ایشان اجرایی می‌شود. ما در این زمینه به این هیات گزارش داده‌ایم و این هیات باید در مورد موضوعی که اشاره کردم تصمیم بگیرد.
وی ادامه داد: اگر خاطرتان باشد ما در طول 20 سال گذشته چهار چالش اصلی با آمریکا داشته‌ایم که یکی از این چالش‌ها بحث تروریسم است. آن ها به خاطر حمایتی که ما از جریان مقاومت و حزب الله می‌کنیم ما را متهم به حمایت از تروریسم می‌کنند. چالش های دیگر ما حقوق بشر، هسته‌ای و بحث موشکی بوده است. بنابراین بحث موشکی چیز جدیدی نیست و چندین سال است که ما با آمریکایی‌ها در این زمینه درگیر هستیم.
چندین سال است که درگیر مسئله موشکی شده‌ایم
معاون امور حقوقی و بین الملل وزارت خارجه با تاکید اینکه آنها در چند قطعنامه گذشته شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران توانسته بودند موضوع موشکی و هسته‌ای را به یکدیگر گره بزنند، عنوان کرد: من تعجب می‌کنم که برخی می‌گویند آمریکایی‌ها بعد از برجام به سراغ بحث موشکی آمده‌اند. همانطور که اشاره کردم ما چندین سال است که در این زمینه درگیر هستیم و اصلا بحث جدیدی نیست.
عراقچی ادامه داد: در چند سال گذشته این قعطنامه‌ها و تحریم‌ها علیه ایران وجود داشته اما صدا و سیما به قدری که اکنون به این موضوع می‌پردازد در گذشته به این موضوع توجه نداشت.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: از دید برجام تحریم‌های موشکی در صورتی که اعمال شود ناقض برجام نیست. ما وقتی تست موشکی انجام دادیم خود آنها نیز گفتند که این تست‌ها نقض برجام نیست و اگر آنها هم به این علت تحریم کنند برجام نقض نشده است، ولی این تحریم‌ها در صورتی که اعمال شود برخلاف فرمایش‌های مقام معظم رهبری در این زمینه است.
رئیس ستاد پیگیری برجام وزارت امور خارجه با بیان اینکه از همان ابتدای کار تاکنون همواره منویات مقام معظم رهبری در دستور کار ما بوده است، اظهار داشت: از دید ما اعمال تحریم های جدید در ارتباط با فعالیت‌های موشکی ایران نقض برجام است چرا که اصل برای ما فرمایشات مقام معظم رهبری است، ولی از دید خود برجام تحریم‌های موشکی نقض برجام نیست.
عراقچی با تاکید مجدد مبنی بر اینکه «نظر رهبری برای ما ملاک است و از دید رهبری و نامه ایشان تحریم‌ها در مورد بحث موشکی باعث نقض برجام می شود»، تصریح کرد: در طول چند سال گذشته 89 نفر که شامل افراد حقیقی و حقوقی و برخی از شرکت‌ها می‌شوند به دلیل مسائل موشکی در لیست تحریم‌های شورای امنیت قرار گرفته‌اند که در این مجموعه نام برخی از فرماندهان سپاه و برخی از مراکز مهم صنعتی دیده می‌شود.
در بحث موشکی رابطه شوخی نداریم
او با تاکید بر اینکه بحث موشکی بحث امنیتی و دفاعی ماست و اصلا در این رابطه شوخی نداریم، خاطرنشان کرد: در طول مذاکرات نیز به طرف مقابل اجازه ندادیم که وارد این بحث شود. آنها بعضا انتظارات عجیبی را در این ارتباط داشتند که با ایستادگی و مقاومت طرف ایرانی به این خواسته‌ها نرسیدند.
معاون وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه آنها در مقطعی موضع موشکی و هسته‌ای ایران را به یکدیگر گره زدند و در ذیل فصل هفت شورای امنیت قرار دادند، ابراز داشت: در اثر مذاکرات هسته‌ای بحث موشکی و هسته‌ای از یکدیگر جدا شد و حالت الزام‌آور قطعنامه‌های قبلی سازمان ملل تبدیل به درخواست از ایران شد و اینها همه تحول بزرگی است.
عراقچی با بیان اینکه ما دستور العمل داشتیم که در صورت ورود طرف مقابل به بحث موشکی میز مذاکره را ترک کنیم، تاکید کرد: هیچ انسان عاقلی موضوع امنیت ملی خود را مورد مذاکره قرار نمی‌دهد چه برسد مورد مصالحه و ما در سخت‌ترین شرایط قرار داشتیم ولی اجازه ندادیم که موضوع موشکی وارد مذاکرات هسته‌ای شود.
با آمریکا مرتبا در حال بحث و تبادل گفت‌وگو و ایمیل هستیم
وی با بیان اینکه سیستم امنیت ملی کشور ما منوط به بحث‌های موشکی است که نه موضوع مذاکره و نه موضوع مصالحه هستند، در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود در مورد مصوبه کنگره آمریکا درباره اعمال محدودیت جهت سفر به ایران خاطرنشان کرد: من و آقای ظریف هنوز در این زمینه و مسایل این چنینی در حال بحث و تبادل گفت‌وگو و ایمیل با آمریکایی‌ها هستیم و این یکی از موارد دعواهای مفصل ما با آمریکایی‌ها بوده است.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای با اشاره به نامه وزیر خارجه آمریکا بعد از تصویب این قانون در کنگره آمریکا ابراز داشت: آنها کاری کردند که بخشی از این قانون به خصوص بحثی که مربوط به ویزای تجاری است اجرایی نشود و ما در حال کلنجار با آنها در ارتباط با ویزاهای توریستی هستیم. البته در طول این مدت موارد بسیار محدودی بوده است که به دلیل این قانون توریست‌ها و آژانس‌های مسافرتی شکایتی در این خصوص داشته باشند و بگویند که به خاطر این قانون سفر آنها به ایران لغو شده است.
فضای اطمینان‌بخش برای بهره‌برداری از آثار برجام باید به وجود آوریم
عراقچی با بیان اینکه سازمان گردشگری از افزایش سفر توریست‌های خارجی به ایران خبر می‌دهد، عنوان کرد: ما اگر می‌خواهیم از برجام و آثار آن بهره‌مند شویم باید یک فضای اطمینان‌بخش برای شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری خارجی به وجود آوریم که در این زمینه هم ما مسئولیت داریم و هم آمریکایی‌ها و آمریکایی‌ها باید از کارشکنی در این زمینه دست بردارند و ما هم باید در واقع فضا را به گونه‌ای مدیریت و آماده کنیم که آمریکایی‌ها نتوانند از این فضا سوءاستفاده کنند.
وی با انتقاد از رویه خبری برخی رسانه‌ها در ارتباط با بحث تحریم‌ها و موضوع سوییفت عنوان کرد: همانطور که اشاره کردم اگر ما می‌خواهیم از فضای پسابرجام استفاده کنیم باید یک فضای اعتماد بخش ایجاد کنیم. کسی که می‌خواهد بیاید در ایران کار کند و پولش را برای سرمایه‌گذاری به ایران بیاورد باید اعتماد کند و ما نباید کاری کنیم که برای آن فرد و یا شرکت تردیدی را در این زمینه ایجاد کنیم.
رئیس ستاد پیگیری برجام وزارت امور خارجه با بیان اینکه این موضوع پیچیده و جدی‌ای است و ما باید براساس منافع ملی‌مان با این موضوع به گونه‌ای برخورد کنیم که اجازه ندهیم دشمنان از این فضا سوءاستفاده کنند گفت: ما قانون ویزای آمریکا و محدودیت‌هایی را که اعمال کرده نقض برجام می‌دانیم و همان طور که اشاره کردم وزیر خارجه آمریکا در همان زمان نامه‌ای نوشت و گفت دولت آمریکا از طریق ابزارهایی که در اختیار دارد تلاش می کند که این موضوع منجر به نقض برجام نشود و تاکنون بخشی از این قانون را به خصوص برای ویزاهای تجاری متوقف کردند.
عراقچی در پاسخ به سوال مجری این برنامه مبنی بر اینکه در سایت های خبری منتشر شده که معدن اورانیوم ساغند در حال تعطیل شدن است، اظهار داشت: چرا باید تعطیل شود؟ من این موضوعی که شما مطرح کردید را نشنیده‌ام و دکتر صالحی بهترین مرجع برای پاسخگویی به چنین سوالی است. شما باید این سوالات را از سازمان انرژی اتمی بپرسید. البته با توجه به شایعات قبلی که در مورد سازمان به وجود آمده بود از جمله بیکار شدن و اخراج شدن دانشمندان هسته‌ای از سازمان انرژی اتمی قرین به صحت فکر می کنم که این موضوع نیز شایعه است و چنین چیزی صحت ندارد.
او در مورد نگرانی‌های مطرح شده از سوی رییس سازمان انرژی اتمی در ارتباط با اجرای برجام تصریح کرد: نگرانی‌هایی که ایشان ابراز کردند همان نگرانی‌هایی است که من هم گفتم و همانطور که اشاره کردم مهم‌ترین چالش و مشکلی که ما اکنون با آن روبه‌رو هستیم مشکل بانکی است که هنوز مسائل مربوط به آن کاملا برطرف نشده که بخشی از این مشکل مربوط به بانک‌های ایرانی است و بخشی از آنها نیز مربوط به آمریکایی‌هاست و سیستم مالی آمریکا باید مسائلی که در این ارتباط وجود دارد را برطرف کند و خزانه‌داری آمریکا روش و شیوه‌ای که در پیش گرفته است را کنار بگذارد.
معاون وزارت امور خارجه در مورد پایبندی طرف مقابل به تعهداتش با بیان اینکه باید از دو زاویه مختلف به اجرای تعهدات طرف مقابل نگاه کرد، خاطرنشان کرد: آنها به تعهداتی که طبق برجام روی کاغذ داشته‌اند در خصوص لغو تحریم‌ها عمل کرده‌اند و زیرساخت تحریم‌های مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران برچیده شده است اما اینکه بگوییم تحریم‌ها تنها روی کاغذ لغو شده است نباید باعث شود که ارزش کار کم شود.
عراقچی با بیان اینکه این تحریم‌ها مشروعیت خود را از قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت سازمان ملل می گرفت و این قطعنامه‌ها در حال حاضر لغو شده‌اند، ابراز داشت: ما باید به این موضوع توجه داشته باشیم که بازگشت به شرایط قبل از تحریم‌ها زمان‌بر است و ما با شرایط جدیدی مواجه هستیم.
بازگشت به زمان قبل از تحریم‌ها زمان‌بر است
وی ادامه داد: ما با دو دسته مشکل مواجه هستیم. یکی شرایط بازگشت به زمان قبل از تحریم‌هاست که همان طور که گفتم خود این موضوع زمان‌بر است و از طرف دیگر کارشکنی‌های طرف آمریکایی کار را سخت کرده است.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها در مسیر ایجاد اعتماد بین ایران و بنگاه‌های خصوصی خارجی کارشکنی می کنند به افزایش میزان فروش نفت ایران در طول چند ماه اخیر اشاره کرد و یادآور شد: فروش نفت ایران قبل از تحریم‌ها 2.5 میلیون بشکه بود. با وضع تحریم‌ها این میزان کاهش پیدا کرد و ما بعد از توافق ژنو توانستیم آن را به سطح یک میلیون برسانیم. مشتریان نفتی ما در این مدت که تحریم‌ها علیه ایران اعمال شده بود با کشورهای دیگر قرارداد بسته‌اند و ما باید دوباره مشتری‌های خود را پیدا کنیم و کسی نمی تواند انتظار داشته باشد که از فردای توافق ما به همان میزان صادرات نفت که در گذشته داشتیم بازگردیم.
عراقچی با بیان اینکه در حال حاضر حدود یک میلیون و 700 هزار بشکه نفت از سوی ایران فروخته می‌شود و بازگشت به میزان قبلی زمان‌بر است، در مورد میزان دارایی‌های ایران در خارج از کشور بیان کرد: رقم های متفاوت ارائه شده از دارایی‌های ایران در خارج از کشور به این دلیل است که این دارایی‌ها از جنس های مختلف و صاحبان مختلف است. برخی از آنها برای دولت و برخی از آنها برای بانک مرکزی است. برخی متعلق به وزارت نفت است و برخی هم به صورت سپرده در بانک های برخی از کشورها مثل چین قرار دارد.
وی افزود: مبلغ دقیق را باید خود صاحبان این پول ها بگویند که چقدر است ولی به نظر می رسد که مجموع آنها بالای 100 میلیارد دلار باشد.
نزدیک به دو هزار ال‌سی باز شده است
رئیس ستاد پیگیری برجام وزارت امور خارجه با بیان اینکه ما پیش‌بینی داریم و در واقع در تلاش هستیم تا یک سال آینده فروش نفت را به 2.5 میلیون بشکه برسانیم، عنوان کرد: تاکنون بانک‌های ما قریب به 300 کارگزاری توانسته‌اند ایجاد کنند و نزدیک به 2 هزار ال سی نیز تاکنون باز شده است.
عراقچی با اشاره به خصوصی بودن بانک‌های طرف‌های مقابل گفت: این بانک‌ها خصوصی هستند و خودشان باید تصمیم بگیرند که با بانک های ما کار کنند. اکنون به دلیل مسایلی چون پولشویی و قاچاق بانک‌ها به راحتی با هم رابطه برقرار نمی کنند و همان طور که پیش از این اشاره کرده‌ایم تا این شبکه پیچیده دوباره برقرار شود مقداری زمان می برد.
انتقاد از صداوسیما به دلیل نحوه سوال از رئیس جمهور اتریش
وی در خصوص اظهارات رییس جمهور اتریش در مورد اینکه ایران هنوز به سوییفت وصل نشده است و تحریم‌ها در این زمینه برداشته نشده است، با انتقاد از نحوه سوال پرسیدن خبرنگار صداوسیما از رییس جمهور اتریش گفت: خبرنگاری که با رییس جمهور اتریش مصاحبه کرده این سوال را از وی پرسیده که چرا تحریم‌های سوییفت برداشته نشده است و رییس جمهور اتریش نیز به خاطر اینکه از جزییات این موضوع بی‌اطلاع بوده است به این موضوع استناد کرده که وقتی خود خبرنگار ایرانی می‌گوید، این تحریم‌ها برداشته نشده است. وی از جزییات سوییفت اطلاعی نداشته است.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه برخی از تحریم‌ها علیه ایران هنوز باقی مانده که این تحریم‌ها ربطی به برجام و موضوع هسته‌ای ندارد، اظهار داشت: ما از همان روز اول گفتیم که تحریم های اولیه آمریکا و غیر مرتبط با هسته ای سر جای خود می‌ماند.
عراقچی با بیان اینکه یکی از مشکلات بزرگ ما این است که تحریم‌های اولیه که شامل تبادلات دلاری نیز می‌شود سرجای خود باقی مانده است، تصریح کرد: مبادلات یورویی مشکلی ندارد و در حال انجام است. بانک تجارت در ماه اسفند 174 ال سی باز کرده و در همان ماه 343 حواله ارزی حواله کرده است. ارتباطات ارزی ما معلق نشده و تا جایی که به دلار برخورد نکند، مشکلی وجود ندارد.
وی ادامه داد: تداخل تحریم‌های اولیه و ثانویه مشکلاتی را به وجود آورده و آمریکایی ها نیز تا به حال همکاری‌های لازم را در این زمینه نداشته اند و ما تا به حال با فشار زیاد به آمریکایی‌ها و گفت‌وگو و رایزنی بخشی از این مشکلات را رفع کرده‌ایم. البته آمریکایی‌ها رغبتی به حل این مشکلات که ناشی از تداخل تحریم‌های اولیه و ثانویه است ندارند.