مسائل موشکی و هستهای در مذاکرات تفکیک شده است
این استاد حقوق بینالملل دانشگاه شهید بهشتی تاکید کرد: دو موضوع موشکی و هستهای در مذاکرات هستهای تفکیک شدهاند.
میرشهبیز شافع در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، با اشاره به اقدام امریکا در طرح موضوع رزمایش اخیر موشکی ایران در شورای امنیت سازمان ملل گفت: در برنامه جامع اقدام مشترک در خصوص مسئله موشکی ایران، نکتهای مطرح نشده و هر آنچه در برجام است، مربوط به مسئله هستهای میشود.
او با بیان اینکه دو موضوع موشکی و هستهای در مذاکرات هستهای تفکیک شدهاند، اظهار داشت: گروه 1+5 برای رفع این موضوع، مسئله موشکی را در قطعنامه شورای امنیت قرار داد. البته این موضوع در قطعنامههای پیشین شورای امنیت و به ویژه قطعنامه 1929 هم مطرح شده بود و برای بررسی موضوع موشکی ایران مجموعهای از این قطعنامهها را مدنظر قرار داد.
این استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: ایران آزمایشهای موشکی و ساخت و تولید موشکهای مختلف را حق دفاعی خود میداند و اعتباری برای طرح این مسئله در شورای امنیت و مذاکره در آن خصوص برای گفتوگو با کشورهای دیگر قائل نیست ولی امریکا در خصوص مسئله موشکی بیشتر به قطعنامههای پیشین استناد میکند.
شافع در پاسخ به این سوال که با توجه به لغو قطعنامههای پیشین درباره ایران با اجرایی شدن برجام، استناد به قطعنامههای قبلی از نظر حقوقی معتبر است؟ تصریح کرد: اختلاف دیدگاه در این باره به همین مسئله بازمیگردد. نگاه ایران به قطعنامههای قبلی آن است که با اجرایی شدن برجام، قطعنامه 2231 به مرحله اجرا درآمده و قطعنامههای قبلی لغو شدهاند که این مسئله، اعم از همه موضوعها است و قطعنامهای باقی نمانده که ایران بخواهد به آن پایبند باشد.
او افزود: این در حالی است که آمریکا میگوید قطعنامههای قبلی شامل دو موضوع هستهای و موشکی است که قطعنامه 2231 بخشهای هستهای قطعنامههای قبلی را لغو میکند و محدودیتهای موشکی آن قطعنامهها همچنان باقی است.
این حقوقدان یادآور شد: باید دانست هر دولتی حقوق بینالمللی بنا به منافع ملی و مصالح خویش مورد تفسیر قرار میهد و اینگونه نیست که تعریفی انتزاعی از حقوق بینالمللی ارائه داد.
شافع با بیان اینکه نگاه آمریکا و غرب به مسئله موشکی ایران همراه با جانبداری است، خاطرنشان کرد: در منطقه، سه قدرت ایران، عربستان و رژیم صهیونیستی قرار دارند که عربستان و اسرائیل افزایش توان موشکی ایران را علیه خود تلقی میکنند و به دلیل منافع امریکا، اقتضا میکند که آنها از رویکرد عربستان و رژیم صهیونیستی حمایت کنند.
او اضافه کرد: در مقابل امریکا، به نظر میرسد چین و روسیه نسبت به این مسئله چنین دیدگاهی را ندارند.
این استاد حقوق بینالملل دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که در صورت غالب شدن نظر امریکا در شورای امنیت، این نهاد چه محدودیتهایی را علیه ایران اعمال کند؟ ابراز داشت: این مسئله بستگی دارد که با چه نگاهی به قطعنامه 2231 داشته باشیم. برخی معتقدند که این قطعنامه ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل است که بر این اساس، شورای امنیت میتواند تحریمهایی را براساس این فصل علیه ایران اعمال و محدودیتهایی را ایجاد کند.
شافع ادامه داد: با این حال، دو مسئله موشکی و برجام مجزا از یکدیگرند و در صورت اعمال تحریمهای جدید علیه ایران، گروه 1+5 نمیتواند تحریمهای هستهای را مجددا اعمال کند. به عبارت دیگر، تحریمهای احتمالی بهانهای برای بازگشت تحریمهای هستهای نخواهد شد.
او در پاسخ به این سوال که اگر آمریکا دست به اعمال تحریمهای یکجانبه علیه ایران بزند، آیا این مسئله در تضاد با برجام و نقض روح توافق هستهای نخواهد بود؟ بیان کرد: آنچه در برجام پیشبینی شده است این است که اعضای گروه 1+5 باید تحریمهای یکجانبهشان را در موضوع هستهای علیه ایران لغو کنند و تحریمهای غیرهستهای کماکان نگه داشته شدهاند. البته، آمریکا هم براساس برجام نباید تحریمهای اعمالی سابق را به بهانههای دیگر علیه ایران اعمال کند.