اگر توانمندی‌های دفاعی ما نبود، قطعا غرب از طریق نظامی وارد می‌شد
معاون بین الملل و امور حقوقی وزیر خارجه کشورمان گفت: هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی پس از برجام مهمترین مسئله حقوقی کشور است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، سیدعباس عراقچی در ابتدای نشست مسائل حقوقی پسابرجام که صبح امروز در مرکز مصالعات وزارت خارجه برگزار شد، گفت: با توجه به مسائل مهم حقوقی که وجود دارد، کشور در روند جدید حرکتی خود در فضای بعد از بر جام با روندی مواجه است که چگونه هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی داشته باشیم.
او افزود: این هماهنگی برای آن است که این توافقنامه‌ها به گونه‌ای تنظیم شود که منافع ملی حفظ شود و آفاتی که معمولا در این توافقنامه‌ها وجود دارد را کاهش دهیم و از اختلاف‌هایی که در توافق‌ها ممکن است وجود داشته باشد، طرف مقابل سود نبرد.
معاون بین الملل و امور حقوقی وزیر خارجه کشورمان افزود: نباید اجازه دهیم طرف مقابل از تفاوتی که ممکن است یک توافق با پیگیری داشته باشد، سود ببرد. هر موافقتنامه‌ای می‌تواند سابقه ایجاد کند و اگر دقت نکنیم ممکن است طرف مقابل سود ببرد.
عراقچی در ادامه بحث‌های کلی را درباره برجام ارائه داد و به مشکلات و موانع و چالش های پیش رو اشاره کرد و چگونگی عبور از این چالش ها را مطرح کرد و گفت: این یک واقعیت است که برجام یک دستاورد مهم برای ایران است. ثمره بیش از دوازده سال پافشاری بر اصول و شعار «انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست»، بود. پافشاری بر این شعار باعث شد طرف‌های مقابل ما راهی جز مذاکره نبینند و ما در مذاکره به رویکرد برد-برد برسیم. این تعبیر «برد-برد» تفاسیر زیادی دارد، اما حقیقت این است که ما به خواسته‌های خود رسیدیم و طرف مقابل هم به خواسته‌هایش رسید؛ ضمن اینکه اینها لزوما متناقض نبود.
او در مورد توافق «برد-برد» گفت: خواسته ما شناسایی برنامه هسته ایران و این که از غنی‌سازی که حساس‌ترین بخش آن است به کارش ادامه دهند و تحریم های ظالمانه هسته‌ای نیز برطرف شود، بود که این خواسته‌ها محقق شده است.
عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای به مطالبات طرف مقابل اشاره کرد و تصریح کرد: خواسته طرف مقابل بعد از جرح و تعدیل این شد که جلوی بمب هسته‌ای ایران را بگیرند و بتوانند ادعا کنند ما بدون جنگ این اعتماد را داشته باشیم که ایران بمب اتم نمی‌سازد. البته این اعتمادسازی از نظر ما امتیازی نبود، چرا که سلاح هسته‌ای در اعتقادات ما حرام است و دنبال آن هم نبودیم و نخواهیم بود. اما این اعتماد را ایجاد کردیم که سراغ آن نمی‌رویم. و اعتمادسازی به این شکل صورت گرفت که قرار شد تا چند سال میزان غنی‌سازی از یک حدی بالا‌تر نرود؛ پس ما از طریق محدودیت‌های موقت و برخی نظارت‌ها این اعتماد را ایجاد کردیم. از طرفی، طرف مقابل قطعنامه‌های شورای امنیت را کنار گذاشت و به ترتیباتی که ایران برای سراغ بمب نرفتن داده است، رضایت داد. آن هم این جوری که اگر خواست برود یک سال طول بکشد. آنها می‌دانند ایران از لحاظ تکنولوژیکی توانایی چنین کاری را دارد.
او اضافه کرد: یک خواسته‌ای که ما به آن رسیدیم و از همه مهم‌تر بود، تحمیل اراده خودمان به شش قدرت بر‌تر جهان بود. شش قدرتی که در طی این همه سال موفق نشدند، اراده ما را بشکنند.
عراقچی این دستاورد‌ها را حاصل توانمندی جمهوری اسلامی خواند و گفت: چهار دسته از توانمندی‌ها باعث شد مذاکرات شکل بگیرد؛ اول توانمندی‌های علمی بود. اگر ما در عرصه علمی هسته‌ای به موقعیتی نرسیده بودیم که از نظر آنها برگشت‌ناپذیر باشد دلیل نداشت آنها رضایت بدهند. اگر رآکتور آب سنگین تا مرز آماده شدن پیش نمی‌رفت و اگر سطح غنی‌سازی به ۲۰% نمی‌رسید؛ آنها پای میز مذاکره نمی‌آمدند در این توانمندی مدیون دانشمندان هسته ایمان هستیم. به خصوص مدیون شهدای هسته‌ای که با خون خود این صنعت را اعتلا دادند.
او ادامه داد: دوم توانمندی‌های دفاعی؛ اگر آنها می‌توانستد توانمندی مارا از طریق نظامی از بین ببیرند و نگران عواقب آن نبودند، شک نکنید می‌کردند. بنده به عنوان یک آدم مطلع می‌گویم اگر توانمندی‌های دفاعی ما نبود قطعا آنها از طریق نظامی وارد می‌شدند و ما این را مدیون توانمندی موشکی و نظامی‌ها و ارتش ایران هستیم.
معاون حقوق بین‌الملل وزیر خارجه دسته سوم توانمندی‌های جمهوری اسلامی را توانمندی اقتصادی خواند و گفت: ما در مقابل تحریم‌ها مقاومت کردیم. تحریم‌ها با همه مشکلاتش ما را به زانو در نیاورد. سیستم آنها crippling sanctions، بود، اما مقاومت مردم ایران باعث شد اثرگذاری تحریم‌ها کاهش یابد. طرف مقابل فهمید اگر ادامه دهد هم مردم ایران دست‌های تسلیم را بالا نخواهند برد. اگر دشمن از تهدید نظامی و تحریم‌های اقتصادی ناامید نمی‌شد پای میز مذاکره نمی‌آمد.
عضو ارشد مذاکره کننده کشورمان موضوع چهارم را توانمندی حقوقی و دیپلماتیک دانست و ادامه داد: در عرصه بین‌الملل دبپلمات‌هایی موفق‌اند که به پشتوانه ملت و توانمندی‌های خودشان می‌توانند مذاکره کنند. دیپلمات ابزاری که دارد کلام است. حرفی که پشتوانه قدرت داخلی نباشد چه گفتمانی چه نظامی یا فرهنگی نمی‌تواند به اهداف خود برسد و منافع را تامین کند. قدرتهای داخلی هم بدون داشتن دیپلماسی قوی نمی‌تواند به ثمر برسد. تا وقتی یک بازاریابی نباشد که این کالا‌ها را بفروشد و نقد کند این کالا‌های تولید شده ارزشی ندارد؛ این کار دیپلماسی است.
عراقچی بر تاثیر توانمندی دیپلماسی ایران تاکید کرد و گفت: تجربیات سی و چند ساله انباشته شد. من از نزدیک شاهد بودیم حقوقدانان ما پا به پای حقوقدانان آمریکایی و ارپایی جلو می‌آمدند. اگر خاطرات مذاکرات نوشته شود، می‌توان می‌فهمید چقدر این حقوقدانان ایرانی، اینها را کلافه کرده بودند. در سیستم غرب، حقوق بسیار جایگاه ویژه‌ای دارد. طرف غربی هر کلمه‌ای می‌خواست بگوید با تمام حقوقدانان مشورت می‌کرد. ما آنها اذیت می‌کردیم می‌گفتیم تا همه حقوقدانان در سراسر ایالات متحده رضایت ندهند، کلمه‌ای گفته نمی‌شود.
عراقچی به ذکر خاطره‌ای از مذاکرات پرداخت و افزود: زمانی که در قطعنامه شورای امنیت مذاکره می‌کردیم حقوقدانان نیویورک هم بودند. جایی ایرادی به آنها گرفتیم که آقای ظریف متوجه شد. ایرادی که خودشان متوجه نشده بودند و هرچه بررسی کردند دیدند حق با ماست. خانم شرمن با تعجب گفت حق با شماست (Iٌm impressed) من تحت تاثیر قرار گرفتم که شما چطور فهمیدید.
عراقچی توافق هسته‌ای را حاصل این توانمندی‌ها دانست، گفت: ما به توافقی رسیدیم که شش قدرت درجه یک دنیا با هم متحد بودند در مقابل یک کشور از نظرِ آنها درجه دو و توانستیم قطعنامه‌های شورای امنیت را لغو کنیم. من اعتقاد دارم ما تا وقتی این توانمندی‌ها را حفظ می‌کنیم، می‌توانیم مطمئن باشیم.
وی تصریح کرد: ما می‌دانیم که آنها اگر اراده کنند که تعهداتشان را نقض کنند این کار را می‌کنند مگر اینکه از هزینه‌های آن مطلع باشند. همان طور که آنها هم می‌دانند اگر ما اراده کنیم نقص می‌کنیم مگر اینکه ما اطمینان داشته باشیم منافعمان در برجام تامین می‌شود.
مذاکره کننده ارشد وزارت خارجه به اتفاقاتی که از ۲۶دی تاکنون افتاده و اقدامات عملیاتی که صورت گرفته اشاره کرد و گفت: در موضوع رفع تحریم‌ها تمام زیرساخت‌های حقوقی تحریم برچیده شده است.
وی همچنین گفت: شش قطعنامه تحریمی شورای امنیت لغو شده و قطعنامه جدیدی که صادر شده یک قطعنامه فصل هفت نیست. برخی از بند‌های دعوی‌های فصل هفتی دارد ولی حتی آنها نیز به نفع ماست.
عراقچی همچنین به لغو ۱۲ قطعنانه شورای حکام آژانس انرژی اتمی اشاره کرد و گفت: زیرساخت قطعنامه‌های شورای امنیت نیز همین قطعنامه‌های شورای حکام بود. قطعنامه جدید شورای حکام به آینده نگاه می‌کند. قطعنامه ۲۲۳۱ نگاه به آینده دارد. به موضوعات گذشته کاری ندارد.
دیپلمات ارشد وزارت خارجه بر اهمیت بحث پی‌ام دی تاکید کرد و گغت: در اهمیت بسته شدن پی‌ام دی همین بس که مقام معظم رهبری به این نکته اشاره کرده بودند. پی‌ام دی پایه مشروعیت قطعنامه‌های شورای حکام بود که ادعا می‌کرد جمهوری اسلامی به دنبال سلاح هسته‌ای است و به استمداد آن ایران را به عنوان یک تهدید علیه صلح و امنیت بین المللی معرفی کرده بود. این باعث شد تحت فصل هفت به مساله ایران پرداخته شود.
وی مساله بعدی را لغو زیر ساخت‌های مربوط به تحریم ایران در آمریکا خواند و گفت: البته تحریم‌های کنگره لغو نشده ولی رئیس جمهور آمریکا تعهد کرده که به آنها توجه نکند وگرنه برجام نقص شده است. چه این رئیس جمهور چه رئیس جمهور بعدی چنین تعهدی را از سوی مقام ریاست جمهوری آمریکا به ایران داده‌اند. در این راستا یادداشت ریاست جمهوری تدوین کرده و از وزیر خارجه خواسته که این گونه عمل کند. اسناد این تعهدات نیز در سایت‌های کاخ سفید و وزارت خارجه و وزارت خزانه‌داری آمریکا موجود است. راهنمای رفع تحریم‌ها نیز با مشورت ما نوشته شده است.
وی افزود: همین کار را اروپایی‌ها نیز انجام داده‌اند. آنها نیز قوانین جدید و تصمیمات جدید گرفته‌اند که قبلی‌ها را لغو کرده است.
عراقچی خاطرنشان کرد: آنها در سه سطح شورای امنیت آمریکا و اروپا تمامی تحریم‌هایی که باید برداشته شود را برداشتند. تعهداتشان را عملی کردند. اینکه آیا آنها به تعهداتشان عمل کردند یا خیر و اینکه در صحنه عمل هم موثر بوده بحث دیگری است.
وی کار بزرگی که در این مدت انجام شده را برچیده شدن تمامی زیرساخت‌های تحریم خواند و ادامه داد: ما وارد بازار بین‌المللی هسته‌ای شدیم. کیک زرد از قزاقستان و روسیه خریده‌ایم و به عنوان یک صادر کننده موارد هسته‌ای وارد بازار شدیم. ۳۲ تن آب سنگین به آمریکا فروختیم. همچنین مذاکرات و توافق‌هایی با کشورهای دیگر برای ساخت راکتور‌های قدرتی و تحقیقاتی شده است. دو نیروگاه جدید هسته‌ای با روسیه شروع به کار کرده بوشهر تحویل داده شد و دو قرارداد جدید برای دو نیروگاه تنظیم شده است.
عراقچی به زمینه‌های اقتصادی رفع تحریم‌ها پرداخت و گفت: در زمینه اقتصادی در ۵۰ روز گذشته مبالغ بسیار زیادی ارز وارد کشور شده است. ۱۲ میلیارد دلار قبل از امضای برجام وارد شد. ۱۳ تن طلا قبل از اجرایی شدن برجام وارد ایران شد که در آفریقا بلوکه شده بود. بعد از برجام همه پولهای ما در خارج از کشور آزاد شد. این یعنی اختیار خرج آن دست جمهوری اسلامی است. اینکه این پول‌ها نقد شود یا نه دست بانک مرکزی است. مهم این است که این پول‌ها آزاد شده است. ما پولهای مختلفی در جاهای مختلف با صاحبان مختلف در خارج داریم. بخشی متعلق به دولت است بخشی متعلق به خزانه است که باید طبق بودجه مصوب دولت ریال آن را به بانک مرکزی بدهد و دلار تحویل بگیرد. بخشی به وزارت نفت تعلق دارد که بخشی از درآمد‌های نفتی متعلق یه این وزارت خانه است. بخشی از این پول‌ها در چین توسط دولت‌های قبلی سپرده گذاری شده است. همه این پول‌ها الان آزاد شده و اختیار آن در دست صاحبانش است.
وی تصریح کرد: سوییفت یک شرکت خصوصی است که تصمیمات خودش را می‌گیرد و تابع جایی نیست. سوئیفت گفت از این به بعد همه بانک‌ها می‌توانند با ما کار کنند. غیر از بانک صادرات، ۳۶ بانک درخواست دادند و به سوییفت وصل شده‌اند این یعنی سوییفت نرم افزارهایی روی سیستم بانک‌های ایران نصب کرده و کد گذاری‌ها انجام شده و اتصال‌ها برقرار شده و به اصطلاح لاگ‌این است. سوییفت فی‌الواقع اتصال به بانک‌ها را فراهم می‌کند که دو بانک ازطریق سیستم بانک با هم وصل شوند ولی هر دستوری از یک طرف به دیگری شد لزوما اجرا نمی‌شود.
عراقچی گفت: بحث بعد ارتباطات بانکی است که کمابیش برقرار شده است. همه دوستان بانکی ما اذعان دارند که تا بانک‌ها بتوانند با هم قرارداد ببندند طول می‌کشد. بانک‌های مقابل ما خصوصی هستند و تصمیم خودشان را می‌گیرند. تبادلات مالی تا الان انجام شده است.
وی به شوخی گفت در طول این مذاکرات ما دانشمند هسته‌ای شدیم الان هم متخصص بانکی و مالی بحث‌های پیچیده‌ای هست.
دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه کشورمان همچنین به مساله بیمه نفت‌کش‌ها اشاره کرد و گفت: در صحبتی که ما دو سه روز پیش در شرکت ملی نفت‌کش داشتیم فهمیدیم بحث بیمه نیز حل شده است و کار می‌کند. عراقچی مساله بعدی که در برجام حل شده را خروج حدود ۸۰۰ نفر از لیست تحریم‌ها خواند.
وی همچنین مساله خرید هواپیما و صادرات فرش و مواد غذایی و کار شعبه‌های غیر آمریکایی شرکت‌های امریکایی را مطرح کرد و گفت: هم اکنون صادرات ما به آمریکا نیز شروع شده است. چندی پیش اولین محموله فرش صادراتی به آمریکا رسید. با ایرباس توافقات انجام شده است. ۱۱۸ هواپیما خریداری شده در هفت یا هشت سال آینده وارد ایران می‌شود.
عراقچی سفرهای رئیس جمهور به اروپا را مثمر ثمر دانست و گفت: در این سفر‌ها بالای ۴۰ میلیارد دالار یادداشت تفاهم امضا شده است. وقتی چنین اتفاقی می‌افتد حتما تمام مسائل بانکی از طرف غرب در نظر گرفته شده است و قراردادهایی که بسته می‌شود این اطمنیان را به ما می‌دهد.
عضو تین مذاکره کننده هسته‌ای به مشکلات پیش رو اشاره کرد و گفت: در اجرایی شدن لغو تحریم‌های فنی و تکنیکی مشکلاتی داریم. این طول کشیدن به دلیل مسائل فنی و اداری و بخش‌های زمان‌بر است.
وی مساله فروش نفت در سال‌های تحریم را مطرح کرد و گفت: فروش نفت ما دو نیم میلیون بشکه در روز بود که در تحریم‌ها به یک میلیون بشکه کاهش یافت و اگر توافق ژنو نبود فروش نفت ما در یک سال آینده به صفر می‌رسید. الان سقف فروش ما همان یک میلیون بشکه است اما با مانع تحریم دیگر مواجه نیستیم ولی اینکه آیا باز دو و نیم میلیون بشکه می‌شود یا خیر مساله دیگری است.
او افزود: مشتری‌های ما در این دوره تحریم‌های فروشندگان جدید پیدا کردند و قراردادهای نفتی بلند مدت بسته‌اند. طرف مقابل به تعهد خود برای برداشتن تحریم نفت عمل کرده اما باید بازار دوباره احیا شود. در این ماه‌های گذشته ما فروش نفت را به یک و چهارصد میلیون رسانده‌ایم. پانصد هزار بشکه بالافاصله احیا شده و امیدواریم در فاصله کمتر از یک سال به ظرفیت‌های قبلی برگردیم. ظرفیت تولید هم چهارصد هزار بشکه بالا رفته است.
عراقچی گفت: در مسائل دیگر هم مثل سوییفت همین‌گونه است. تاثیرگذاری رفع تحریم‌ها به دلیل بحث‌های تکنیکی در حال انجام است.
وی گفت: تداخل تحریم‌های برداشته شده و برداشته نشده مشکل دیگری است. تحریم‌های حقوق بشری و تروریست برداشته نشده است. اما تحریم‌های اولیه که قبل از بحث هسته‌ای بعد از انقلاب است برداشته نشده است. این تحریم‌ها می‌گوید اتباع آمریکایی حق تعامل با ایران را ندارند. تحریم‌های ثانویه می‌گفت هیچ کس حق ندارد. ممکن است ما بگوییم اتباع آمریکایی تعامل نکنند اما اکثر شرکت‌ها یک تبعه آمریکا یا در هیات مدیره دارند یا تعاملاتی با آمریکا دارند که این مانع است.
او اظهار امیدواری کرد و گفت اینها خرد خرد در حال حل شدن است. مثال بارز آن مساله پی‌ام‌د‌ی کلا بیمه است که یکی از اعضای آن آمریکایی بود. اول می‌گفت چون یک آمریکایی است نمی‌شود قرارداد بست با آمریکایی‌ها در این خصوص رفت و آمد‌هایی داشتیم و چون آمریکا عهد کرده بود که تحریم‌های مربوط به فروش نفت برداشته شود پس مشکل این بیمه حل شد و مشکل نفت کش‌ها هم حل شد.
عراقچی افزود: بعضی شرکت‌های آمریکایی به واسطه رابطه‌ای که با ایران داشتند مجبور به امضای settlement aggreement با دولت امریکا شده‌اند. این قرارداد مربوط به زمانی است که در دوره تحریم‌ها بعضی شرکت‌ها با ایران کار کرده بودند و آمریکا اینها را تهدید کرده بود. این طبیعی است که بعضی بازار آمریکا را ترجیح دادند. بعضی از اینها جریمه پرداختند و این قرارداد را امضا کردند که با ایران کار نکنند. این settlementها بعضا هنوز به قوت خود باقی است. این هم مانعی است که برای بعضی شرکت‌های بزرگ وجود دارد.
عراقچی به مشکل بعدی اشاره کرد که به کشورهایی مربوط می‌شود که در سال‌های تحریم پولهای ایران در انجا نگه داشته شده است. او گفت بعد از برجام پول‌ها آزاد شده است و لزومی ندارد در بانک‌های کوچک این کشور‌ها مبالغ هنگفتی را نگه داری کنیم. اما الان برای این کشور‌ها سخت است که این پول‌ها را پس بدهند. این کشور‌ها دائما در حال مانع‌تراشی‌اند که حتی شده یک روز بیشتر این پول‌ها را نگه دارند تا از سود آن بهره ببرند.
عراقچی مشکلات داخلی مربوط به بودجه و قوانین داخلی را نیز مهم شمرد و در همین راستا قطع بعضی انشعابات غیر قانونی را سخت خواند.
وی با اشاره به چالش فقدان یا کمبود اعتماد گفت: در مسیری که ما پیش رو داریم خیلی از بنگاه‌های اقتصادی و شرکت‌ها و بانک‌ها در تعاملات با ایران به دنبال اعتماد سازی هستند. این طبیعی هم هست. اینها می‌خواهند سود کنند به واسطه تعامل اقتصادی‌شان سود کنند لذا طبیعی است که بعضی از این شرکت‌ها به خصوص بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ‌تر صبر کنند تا همه چیز طبق روال باشد و ببینند آیا ایرانی‌ها به تعهدات خود پایبند می‌مانند یا خیر و اینکه آیا آمریکایی‌ها به تعهداتشان پایبندند یا نه. این مشکلی است که به واسطه تصویر ایران در جهان در این مدت ایجاد شده است.
عراقچی گفت: خیلی از این شرکت‌ها به واسطه ارتباط با ایران قبلا جریمه شده‌اند. ما برای غلبه بر این مشکل دو کار باید انجام بدهیم. کار کوچک‌تر این است که رقابت ایجاد کنیم. برخی که احتیاط دارند صبر می‌کنند بدانند که رقبا برنده می‌شوند. به میزان زیادی هم این رقابت ایجاد شده است. بعضی از این شرکت‌هایی که آمدند رقبای آنها نیز آمده‌اند. یکی از این اشکالاتی که ما داریم مساله قراردادهاست. هنوز طرف مقابل نیامده طرف مقابل مصاحبه می‌کند که قرارداد انجام شده است. بر این شرکت‌ها بعضا فشارهایی وجود دارد که با علنی شدن این قرارداد‌ها مساله لو رفته و ما شکایت دریافت کرده‌ایم. هر جا هر مذاکره‌ای است نباید به آن اشاره کرد.
وی افزود: کار دوم و بزرگتری که ما باید انجام دهیم این است که فضای کشور را یک فضای مطلوب نشان دهیم. دوستانی که مرتب می‌گویند چرا برداشتن تحریم‌ها اثر نداشت زمینه آمدن خارجی‌ها را از بین می‌برند. شرکتی که در حال فکر کردن برای آمدن یا نیامدن است تامل می‌کند. اینکه بانک‌ها شروع به کار کنند طول می‌کشد. ما در حال برطرف کردن موانع هستیم. اگر ما هرروز بگوئیم LC باز نشده است کسانی که می‌خواهند سرمایه گذاری کنند احتیاط می‌کنند.
وی تاکید کرد: فضای مثبت بیشتر به ما ثمر می‌رساند. قانون تحریم سوخت هواپیما هیچ گاه وجود نداشت. اما شرکت‌ها سوخت نمی‌داند چون می‌گفتند سری که درد نمی‌کند دستمال نمی‌بندند. این اثر تبلیغاتی بود که علیه ما کرده بودند. الان برعکس شده به واسطه فضای مثبت ایجاد شده شرکت‌ها به سمت ایران می‌آیند.
عراقچی از فضای ناامید کننده توسط برخی گروه‌ها انتقاد کرد و گفت: اگر ما سیاستی اتخاذ کنیم و دایم بگوییم نشده است به دست خودمان این فضا را از بین برده‌ایم.
وی در پایان به مساله کانال خرید اشاره کرد و گفت: در برجام یک کانالی برای خرید اقلام دو منظوره وجود دارد. اقلام دو منظوره اقلامی است که هم برای سلاح هسته‌ای است هم کاربردهای صلح آمیز دارند. قبل از برجام هیچ کشوری حق فروش این اقلام را به ایران نداشت. در برجام یک کانالی تعبیه شده هر کشوری قرار است اقلام دو منظوره بفروشد از طریق آن عمل می‌کند. ما به دنبال مصوبه‌ای هستم که همه دستگاه‌های اجرایی که احیانا ممکن است با این اقلام سر و کار داشته باشند با ما تماس بگیرند و مسیرهای خرید اینها را یاد بگیرند و در تماس با ستاد برجام باشند.
او گفت: البته وزارت دفاع از این قاعده مستتناست و می‌تواند به روند قبلی خود ادامه دهد.
عراقچی در پایان طی یک جمع بندی پیروزی‌های برجام را غیر قابل انکار خواند و گفت: در مورد پی ام دی حساسیت‌هایی در کشور وجود داشت و می‌گفتند در این خصوص لازم است کلمه close به کار برود که رفت . سوییفت را می‌گفتند باز نمی‌شود و الحمد الله باز شد. هرچه جلو می‌رویم مسائل حل می‌شود اما چالش‌هایی وجود دارد.
او گفت: بزرگترین دلواپس برجام خود ما هستیم . بزرگترین چالش مساله بی‌اعتمادی به طرف مقابل است که اگر طرف مقابل به تعهداتش پایبند نباشد شک نکنید که ما نیز عمل نخواهیم کرد.