کشورهای عربی از اقدام‌های یکجانبه عربستان حمایت نکردند
سخنگوی وزارت امورخارجه تاکید کرد: صبرخی کشور‌ها تحت فشار عربستان مواضع کلی را اتخاذ کردند و طبیعی است که ایران این بیانیه‌ها و موضع‌گیری‌ها را قبول ندارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا حسین جابری انصاری در نشست خبری صبح امروز خود با اصحاب رسانه گفت: باید در روزهای آغازین سال ۲۰۱۶ یادی از محاصره غیرقانونی و مغایر با حقوق بین‌المللی غزه کنیم که در برابر چشم جهانیان یک دهه است که به بیش از دو میلیون فلسطینی این محاصره غیرانسانی تحمیل شده است.
وی ادامه داد: این محاصره در لایه‌های مختلفی تحمیل شده و حتی امکان خروج افرادی که در بمباران‌ها و تروریسم دولتی و نهادینه شده رژیم صهیونیستی قربانی شده‌اند، فراهم نیست و امیدواریم وجدان انسانی در همه دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی موجب توجه به این موضوع شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره نشست روز گذشته اتحادیه عرب که در بیانیه پایانی آن ایران کشوری مداخله‌گر خوانده شد، اظهار داشت: سیاست عربستان سعودی مبتنی بر تحمیل نظر و سیاست‌های یکجانبه خود در دولت‌ها و ملت‌های دیگر است. در روزهای گذشته نیز عربستان تلاش‌هایی را در چارچوب پیگیری این سیاست‌های یکجانبه خود هم در سطح شورای همکاری خلیج فارس و هم اتحادیه عرب پیگیری کرده است.
این مقام عالی رتبه وزارت امور خارجه با بیان اینکه تلاش‌های اخیر ریاض هم برای یارگیری و هم برای به تصویر کشیدن این مسئله است که عربستان بر سیاست‌های یکجانبه خود تنها نیست، تصریح کرد: این در حالی است که تقریبا هیچ دولتی به شکل قطعی از سیاست‌های عربستان در قبال ایران حمایت نکرده است و حتی امارات که ریاست دوره‌ای اتحادیه عرب را در اجلاس دیروز برعهده داشت در کنفرانس مطبوعاتی خود صراحتا مخالفت خود را با قطع روابط به عنوان یک سیاست مناسب جهت برخورد با مشکلی که به وجود آمده است، اعلام کرد.
جابری انصاری با اشاره به اعدام شیخ نمر خاطر نشان کرد: جریان اعدام شیخ نمر مسئله‌ای است که برخلاف قوانین بین‌المللی و قوانین مربوط به حقوق بشر است و بسیاری از دولت‌های جهان مخالفت آشکار خود یا حداقل تنفر خود را نسبت به این اقدام خلاف قوانین بین‌المللی با حقوق بشر اعلام کرده‌اند.
وی افزود: آنچه در اتحادیه عرب در این زمینه فعالیت شده است در نتیجه فشارهای عربستان بوده و نوعی مخالفت با روح حاکم بر موضع جهانی در مخالفت اینگونه اقدامات غیرانسانی و مغایر با اصول حقوق بشر است.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه ایران سیاست خود را مبتنی بر تدبیر و مخالفت با بحران‌آفرینی و تنش‌آفرینی ادامه خواهد داد، ابراز داشت: به نظر می‌رسد عربستان سعودی آنچه را که مطلوبش بوده در جلب حمایت از اقدامات یکجانبه خود نه در شورای همکاری خلیج فارس و نه در اتحادیه عرب بدست نیاورده است. در این بیانیه‌ها مقداری شعار صادر شده و در واقع این بیانیه‌ها نوعی اعلام موضع صرف است اما همراهی در زمینه اقدامات با عمل یکجانبه عربستان به شکل جمعی در شورای همکاری و اتحادیه عرب اتفاق نیفتاده است و حتی برخی از دولت‌های عربی هم اقدام‌هایی را متمایز از اقدام عربستان انجام داده‌اند که در جریان فشارهای گسترده عربستان چندان غیرعادی نیست.
جابری انصاری با بیان اینکه اقدام یکجانبه عربستان در زمینه نقض حقوق بشر و قوانین بین‌المللی در اعدام غیرقانونی شیخ نمر تقریبا به شکل گسترده در بسیاری از کشور‌ها و سازمان‌های بین‌المللی مورد انتقاد قرار گرفت، یادآور شد: اقدام‌های یکجانبه عربستان در زمینه قطع رابطه سیاسی و دیپلماتیک با ایران حتی در مجموعه‌های عربی به شکل جمعی حمایت نشد و عملا هم در موضع‌گیری‌ها و هم در اقدام‌های بسیاری از کشورهای عربی خلاف آنچه مدنظر سعودی بود، صورت گرفت اما در مورد صدور بیانیه این کشور‌ها تحت فشار عربستان مواضع کلی را اتخاذ کردند و طبیعی است که ایران این بیانیه‌ها و موضع‌گیری‌ها را قبول ندارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تصمیم برای بازگشایی دفتر حفاظت از منافع در پایتخت‌های ایران و عربستان گرفته شده است، بیان کرد: هنوز تصمیمی در این‌باره اتخاذ نشده و بر حسب منافع و موافقت دو طرف این دفتر ایجاد خواهد شد.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گفته می‌شود وزارت امور خارجه با نامگذاری خیابانی با نام شیخ نمر مخالفت کرده و در این باره نامه‌ای به شورای شهر ارسال کرده است، عنوان کرد: وزارت امور خارجه همچون اقشار دیگر ملت ایران با بزرگداشت شیخ مرحوم، آیت الله نمر موافق است و با انجام اقداماتی در صدد تقدیر از این شهید است. آنچه در آن نامه اشاره شده، اشاره به ساختن و پرداختن طی روال‌های معمول در نامگذاری‌ها در مشورت با وزارت امور خارجه و شورای عالی امنیت ملی است.
جابری انصاری درباره رونمایی از دومین شهر موشکی ایران نیز گفت: ما به شکل آشکاری همزمان با مذاکرات هسته‌ای صراحتا اعلام کردیم که برنامه موشکی جزئی از منظومه دفاعی ایران است و ربطی به برجام ندارد و مسیر جداگانه خود را براساس نیازهای دفاعی کشور طی می‌کند و در این چارچوب اقداماتی براساس نیازهای دفاعی کشور انجام شده است.
وی درباره برخی اخبار منتشر شده در خصوص اعمال تحریم‌های موشکی ایران اظهار داشت: همانطور که بیان شد خواسته ایران در طول مذاکرات این بود که ما اجازه نمی‌دهیم مسئله موشکی در مذاکرات مطرح شود در صورتی که طرف مقابل درصدد پیگیری این موضوع بود و می‌خواست در غالب مذاکرات در این‌باره نیز توافق صورت بگیرد ولی ما اجازه طرح این موضوع را نداده‌ایم. از این نظر، مسئله موشکی خارج از برجام محسوب می‌شود ولی اینکه موضوعاتی اینچنینی همگام با اجرای برجام مطرح می‌شود می‌تواند به مسیر اجرای برجام خدشه وارد کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اینکه گفته می‌شود روز اجرای برجام به تعویق افتاده است، تصریح کرد: اینکه گفته شود اجرای برجام به تعویق افتاده براساس خبر نادرستی که برای آن تاریخ مشخص کرده است و این در حالی است که هیچگاه تاریخ دقیقی برای روز اجرای برجام اعلام نکرده‌ایم بلکه گفته بودیم در یک بازه زمانی در صورتی که مجموعه اقدامات طرفین به درستی و در چارچوب جدول‌های زمانی پیش‌بینی شده صورت بگیرد به آن خواهیم رسید. پس تاریخی تعیین نشده که براساس آن بگوییم اجرای برجام به تعویق افتاده است؛ چه از سوی ایران و چه از سوی امریکا.
جابری انصاری تاکید کرد: به صراحت اعلام کرده‌ایم ملاک ایران، توافقات انجام شده در برجام است و هر مصوبه خلاف برجام در صورتی که به مرحله اجرا توسط دولت آمریکا برسد و نقض کننده تعهدات این کشور در برجام باشد با واکنش قاطع ایران مواجه خواهد شد.
وی درباره وضعیت احیای روابط دیپلماتیک ایران و کانادا نیز خاطرنشان کرد: مواضع مثبتی پس از روی کار آمدن دولت جدید در سطح رسانه‌ها مطرح شده است. باید یادآوری کنم که قطع کننده روابط کانادا بوده و امیدواریم باتوجه به مباحث جدید مطرح شده در دولت کانادا و اینکه قطع روابط سیاست شکست‌خورده‌ای است دولت کانادا تصمیمات لازم را برای احیای روابط اتخاذ کند. ایران قطع‌کننده روابط نبوده و تصمیمات لازم بر حسب تصمیمات کانادا اتخاذ می‌شود.
جابری انصاری درباره برخی از اخبار درخصوص محاکمه ۴ شهروند ایرانی در عربستان ابراز داشت: ایران قطع‌کننده روابط با کشور‌ها در سیاست‌های خود نیست و مهم‌ترین قطع روابطی که در سال‌های اخیر صورت گرفته است از سوی امریکا بود. ایران چون اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد به هرگونه اقداماتی که موجب شناسایی ضمنی و صریح رژیم صهیونیستی می‌شود پایان داده و سفارتشان را در اختیار ملت فلسطین قرار داد. به عبارتی می‌خواهم بگویم قطع روابط سیاست ایران نیست.
وی اضافه کرد: یکی از مکانیزم پیگیری وضعیت شهروندان در کشورهایی که ما با آن‌ها روابط دیپلماتیک نداریم مکانیزم دفتر حفاظت از منافع است که طی آن حقوق شهروندان یک کشور نیز مورد بررسی و پیگیری قرار خواهد گرفت. درخصوص آن ۴ نفر نیز باید بگویم یک نفر از آن‌ها برایش حکم حبس در یک بازه زمانی صادر شده و برای ۳ نفر دیگر به تازگی تشکیل پرونده صورت گرفته است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی یادآور شد: ایران از ظرفیت‌های قانونی دیپلماتیک برای پیگیری این مسئله استفاده خواهد کرد و دولت ایران متعهد به پیگیری وضعیت شهروندان خود است.
جابری انصاری درباره اظهارات اخیر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه مبنی بر اینکه نمی‌توان از دوستی با اسرائیل صرف نظر کرد و ایران روابط خود با عربستان را حفظ کند، گفت: این ایران نیست که روابط خود را با عربستان قطع کرده و حتی برخی از انتقاد‌ها نیز وجود دارد مبنی بر اینکه چرا ایران سیاست تندتری اتخاذ نمی‌کند. پاسخ این است که سیاست ما تنش‌آفرینی و افزایش تنش نیست بلکه سیاست جمهوری اسلامی ایران بر تعامل و استفاده از تمام ظرفیت‌ها است و اگر ایشان آن حرف را زده‌اند حرفشان متوجه عربستان است که این سیاست را اتخاذ کرده است.
این دیپلمات عالی رتبه وزارت امور خارجه با اشاره به سیاست ایران در رابطه با رژیم صهیونیستی از ابتدای انقلاب خاطرنشان کرد: معتقدیم منشا بحران‌آفرینی در غرب آسیا در طول دهه‌های گذشته اسرائیل بوده است که با سیاست‌های مبتنی بر اشغال و نفی حقوق بنیادین ملت فلسطین موجب بروز تنش‌هایی شده و یکی از ریشه‌های موج افراط و تروریسم در منطقه به دلیل همین سیاست‌هاست.
جابری انصاری افزود: معتقدیم دولت‌هایی که تعامل با اسرائیل را در چارچوب سیاست‌های خود اتخاذ کرده‌اند بیش از آنکه منافع ملت‌های خود را تامین کنند صدماتی به منافع ملت‌های خود و دیگر ملت‌های منطقه وارد می‌کنند.
وی درباره اینکه چه زمانی آژانس راستی‌آزمایی‌های خود را از تعهدات ایران انجام می‌دهد، ابراز داشت: در روزهای گذشته گفت‌وگوهایی در ژنو انجام شده و براساس جدول زمانی تفاهم شده درباره آخرین جزئیات اقدامات فنی برای وصول زمان نهایی اجرای برجام تصمیماتی در حال اتخاذ شدن است. بخشی از گفت‌وگو‌ها نیز درباره همین مسئله راستی‌آزمایی‌ها است. براساس ضمائم و پیوست‌های برجام وظیفه راستی‌آزمایی بر عهده آژانس است و امیدواریم تعهدات طرفین در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود تا به روز اجرای برجام برسیم.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه درباره آخرین اقدامات ایران برای پیگیری موضوع حمله عربستان به سفارت ایران در یمن گفت: اینکه برخورد ما با این موضوع چگونه باشد تدبیرش از سوی ایران اتخاذ می‌شود که چگونه برخورد کند. در یک روز کامل منطقه اطراف سفارت به شکل گسترده‌ای مورد هدف بمباران گسترده جنگنده‌های سعودی قرار گرفت و ترکش‌های متعددی به سفارت‌خانه ما برخورد کرد که در این رابطه دو نفر مجروح شده‌اند و صدماتی به ماشین‌ها و سفارت‌خانه ما وارد شده است. شیشه‌ها شکسته شد و منابع آب سفارت ایران ضربه دید. عربستان در گذشته نیز به شکل گسترده‌ای به نمایندگی‌های ما در کشورهای مختلف به شکل مستقیم و غیر مستقیم حملاتی داشته و در ماه‌های گذشته هم در یمن به برخی از سفارت‌خانه‌ها به صورت مستقیم و غیر مستقیم حمله کرده است. نمایندگی ایران در بیروت به شکل مستقیم توسط اتباع سعودی و افرادی که مورد حمایت سرویس‌های اطلاعاتی عربستان بوده‌اند حمله شده و گویا عربستان قصد پایان دادن به این سیاست خود را ندارد.
جابری‌انصاری در پاسخ به این سوال که آیا ظریف در نشست اضطراری سازمان همکاری‌های اسلامی که به درخواست عربستان و با موضوع ایران تشکیل جلسه خواهد داد، می‌رود، اظهار داشت: عربستان درچارچوب سیاست تنش‌آفرینی خود که به قصد همراه ساختن کشورهای دیگر است درخواستی را به دبیر خانه سازمان همکاری‌های اسلامی داده است باید دانست که عربستان میزبان این نشست نیست و در صورتی که ۲۹ کشور از ۵۷ کشور با آن درخواست موافقت کنند نشست اضطراری تشکیل می‌شود و در صورتی هم که با درخواست عربستان موافقت شد و ایران توسط دبیرخانه سازمان همکاری‌های اسلامی دعوت شد، تصمیم‌گیری خواهیم کرد. البته سیاست ایران سیاست صندلی خالی نیست ولی تصمیم‌گیری نهایی پس از مشخص شدن وضعیت گرفته خواهد شد.
وی درباره نامه اخیر وزیر امور خارجه به همتایان خود و دبیر کل سازمان ملل و دبیر کل سازمان همکاری‌های اسلامی تصریح کرد: نامه آقای ظریف متضمن نوع نگاه ایران درباره آخرین تحولات اخیر منطقه است در این نامه به صراحت اعلام شده است که عربستان در یک دوراهی قرار گرفته است؛ یا ادامه سیاست‌های کنونی در حمایت از تروریسم و افراط‌گرایی کور یا سیاست دوستی و احترام مبتنی بر حسن همجواری.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه آنچه در صحن بین‌المللی و منطقه‌ای مشاهده می‌شود نوعی اجماع در مبارزه با افراط و تروریسم و عدم افزایش تنش‌ها است، یادآور شد: لحن ابراز تاسف در افزایش تنش‌ها نشان از نوع نگاه جهانی به شرایط کنونی در برابر سیاست‌های عربستان است که تنش‌آفرینی را دنبال می‌کند که در صورت ادامه آن ریاض خود را در برابر جهان خواهد دید.